Nhu cầu mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng tiềm năng tại các địa điểm khác nhau là điều mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng mong muốn. Để thực hiện mục tiêu này, các doanh nghiệp thường lựa chọn phương án thành lập chi nhánh hoặc văn phòng đại diện. Tuy nhiên, việc lựa chọn hình thức nào phù hợp lại là một vấn đề khiến nhiều doanh nghiệp băn khoăn. Hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu bài viết Nên thành lập chi nhánh hay văn phòng đại diện? nhé!
Nên thành lập chi nhánh hay văn phòng đại diện?
1. Chi nhánh và văn phòng đại diện là gì?
Theo khoản 1 và 2 Điều 44, Luật Doanh nghiệp 2020 định nghĩa chi nhánh và văn phòng đại diện như sau:
Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của doanh nghiệp, bao gồm cả chức năng đại diện theo ủy quyền. Ngành, nghề kinh doanh của chi nhánh phải đúng với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp.
Văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ đại diện theo ủy quyền cho lợi ích của doanh nghiệp và bảo vệ các lợi ích đó. Văn phòng đại diện không thực hiện chức năng kinh doanh của doanh nghiệp.
2. Nên thành lập chi nhánh hay văn phòng đại diện?
Việc lựa chọn giữa thành lập chi nhánh công ty hay văn phòng đại diện sẽ còn tùy thuộc vào mục đích kinh doanh của doanh nghiệp:
Có hai điểm khác biệt chính được dùng để phân biệt chi nhánh và văn phòng đại diện: Chi nhánh có thể thực hiện các hoạt động sinh lời, có thể được hạch toán kế toán độc lập với doanh nghiệp; còn văn phòng đại diện thì không được phép làm như vậy.
Nếu doanh nghiệp muốn mở rộng mô hình kinh doanh và xác định chức năng của mô hình là bao gồm cả ký kết các hợp đồng thương mại và buôn bán phân phối sản phẩm thì có thể lựa chọn chi nhánh công ty. Ngược lại nếu công ty mở văn phòng đại diện công ty thì chức năng chính của văn phòng là chỉ được phép thay mặt công ty ký kết các hợp đồng hợp tác thay cho công ty mẹ. Không được phép buôn bán, ký kết các hợp đồng sinh lợi nhuận.
- Văn phòng đại diện: Trong trường hợp doanh nghiệp muốn thành lập một đơn vị để làm nơi tiếp cận khách hàng, thị trường mới mà không cần phải thực hiện nghĩa tụ kê khai thuế phức tạp.
- Chi nhánh: Đối với doanh nghiệp có nhu cầu mở rộng thị trường thì Chi nhánh là một quyết định tốt bởi Chi nhánh có thể thực hiện một phần hay toàn bộ chức năng của doanh nghiệp cũng thực hiện các hoạt động với mục đích sinh lời.
3. Phân biệt giữa chi nhánh và văn phòng đại diện
Giống nhau
– Tên doanh nghiệp đều được gắn tại chi nhánh và văn phòng đại diện;
– Hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện đều nhân danh chủ sở hữu doanh nghiệp hoặc người đứng đầu tổ chức đó;
– Hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện phải phù hợp với nội dung hoạt động của doanh nghiệp;
– Chi nhánh công ty và văn phòng đại diện đều là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, hoạt động dưới sự ủy quyền của doanh nghiệp và không có tài sản riêng, do vậy cả chi nhánh và văn phòng đại diện đều không có tư cách pháp nhân.
– Có mã số thuế riêng với 13 số. Chi nhánh, văn phòng đại diện phải làm thủ tục kê khai thông tin và đăng ký hoạt động gửi đến Phòng Đăng ký kinh doanh cấp tỉnh, thành phố nơi chi nhánh, văn phòng đại diện đặt trụ sở.
– Chi nhánh công ty và văn phòng đại diện đều có thể thành lập cả trong/ngoài nước và có thể có nhiều chi nhánh, văn phòng đại diện ở cùng tỉnh, thành phố. Đồng thời, các chi nhánh, văn phòng đại diện đó có thể ở cùng tỉnh, thành phố cùng nơi đặt trụ sở chính của công ty mẹ. Trong hồ sơ đăng ký chi nhánh hoặc văn phòng đại diện là những giấy tờ có giá trị pháp lý là ngang nhau.
– Chi nhánh và văn phòng đại diện phải tuân thủ các quy định chung về tên, địa chỉ theo Luật Doanh nghiệp 2020.
Khác nhau
|
Tiêu chí |
Chi nhánh |
Văn phòng đại diện |
|
Cơ sở pháp lý |
Khoản 1 điều 44 Luật doanh nghiệp 2020 |
Khoản 2 điều 44 Luật doanh nghiệp 2020 |
|
Khái niệm |
Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của doanh nghiệp, bao gồm cả chức năng đại diện theo ủy quyền. Ngành, nghề kinh doanh của chi nhánh phải đúng với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp |
Văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ đại diện theo ủy quyền cho lợi ích của doanh nghiệp và bảo vệ các lợi ích đó. Văn phòng đại diện không thực hiện chức năng kinh doanh của doanh nghiệp |
|
Ngành nghề kinh doanh |
Được đăng ký tất cả các ngành nghề mà trụ sở chính đã đăng ký |
Không có chức năng kinh doanh, chỉ có chức năng đại diện theo ủy quyền của Công ty. |
|
Về đặt tên |
Tên Chi nhánh phải mang tên doanh nghiệp kèm theo cụm từ “Chi nhánh” đối với chi nhánh, cụm từ “Văn phòng đại diện” đối với văn phòng đại diện |
Tên văn phòng đại diện phải mang tên doanh nghiệp kèm theo cụm từ “Chi nhánh” đối với chi nhánh, cụm từ “Văn phòng đại diện” đối với văn phòng đại diện |
|
Chức năng |
Chi nhánh vừa thực hiện được chức năng kinh doanh vừa thực hiện được chức năng đại diện theo ủy quyền. VD: Công ty A chuyên bán đồ nội thất thì chi nhánh cũng được phép hoạt động kinh doanh bán đồ nội thất. |
Văn phòng đại diện chỉ thực hiện được chức năng đại diện theo ủy quyền của doanh nghiệp, tức có nghĩa văn phòng đại diện chỉ có chức năng giao dịch và tiếp thị. Mục đích của văn phòng đại diện được hiểu một cách đơn giản là nơi để quảng bá các sản phẩm của doanh nghiệp, là nơi để giải đáp, tư vấn cho khách hàng VD: Công ty X chuyên sản xuất ô tô để bán trong nước đồng thời xuất khẩu sang nước ngoài, công ty mở văn phòng đại diện ở Thái Lan, tại văn phòng này thì doanh nghiệp X chỉ được phép thực hiện các hoạt động của công ty với tư cách đại diện cho doanh nghiệp đó, mà không được phép sản xuất cũng như kinh doanh như chi nhánh. |
|
Hình thức hạch toán |
Có thể chọn lựa hình thức hạch toán độc lập hoặc hạch toán phụ thuộc |
Phụ thuộc |
|
Hình thức kế toán và kê khai thuế |
Hạch toán phụ thuộc: – Nếu cùng tỉnh: Công ty mẹ chịu trách nhiệm làm báo cáo tài chính cuối năm, báo cáo thuế hàng quý, hàng năm, sử dụng chữ ký số công ty mẹ để nộp thuế môn bài. – Nếu khác tỉnh: Chi nhánh sẽ phải khắc con dấu riêng, mua chữ ký số riêng để nộp thuế môn bài, nộp thuế GTGT, làm báo thuế hàng quý nhưng báo cáo tài chính cuối năm công ty mẹ sẽ quyết toán. Hạch toán độc lập: Cùng tỉnh hoặc khác tỉnh đều phải mua chữ ký số riêng, làm khai thuế ban đầu, làm báo thuế hàng quý, nộp thuế môn bài, thuế TNDN, thuế GTGT và quyết toán thuế cuối năm (tương tự như doanh nghiệp). |
– Không có hình thức kinh doanh nên không có hạch toán – Văn phòng đại diện không thực hiện chức năng kinh doanh nên không phải nộp thuế môn bài. |
|
Các loại thuế, lệ phí phải nộp |
Lệ phí môn bài, thuế GTGT, thuế TNCN, thuế TNDN |
Lệ phí môn bài |
4. Đăng ký hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp
Doanh nghiệp có quyền thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện ở trong nước và nước ngoài. Doanh nghiệp có thể đặt một hoặc nhiều chi nhánh, văn phòng đại diện tại một địa phương theo địa giới đơn vị hành chính. Trường hợp thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện trong nước, doanh nghiệp gửi hồ sơ đăng ký hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện đến Cơ quan đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt chi nhánh, văn phòng đại diện.
Theo quy định tại khoản 2 điều 45 Luật doanh nghiệp 2020 và điều 31 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp thì Hồ sơ thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện bao gồm:
- Thông báo đăng ký hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện (Theo mẫu tại Phụ lục II-7 Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT);
- Biên bản họp Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên về việc thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện;
- Quyết định của Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên /Chủ sở hữu công ty về việc thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện;
- Quyết định bổ nhiệm Người đứng đầu chi nhánh, văn phòng đại diện;
- Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp;
- Bản hợp lệ một trong các giấy tờ chứng thực cá nhân của Người đứng đầu chi nhánh, văn phòng đại diện;
- Giấy ủy quyền cho người nộp hồ sơ và bản sao hợp lệ một trong các giấy tờ chứng thực cá nhân của người được ủy quyền nộp hồ sơ, trong trường hợp Người đại diện theo pháp luật của công ty không phải là người trực tiếp nộp hồ sơ.
Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện; trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo bằng văn bản nội dung cần sửa đổi, bổ sung cho doanh nghiệp. Trường hợp từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện thì phải thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp và nêu rõ lý do.
Doanh nghiệp chịu trách nhiệm đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày có thay đổi.
5. Những câu hỏi thường gặp:
5.1 Chi nhánh công ty có tư cách pháp nhân không?
Chi nhánh công ty không có tư cách pháp nhân. Theo quy định tại Điều 84 Bộ luật Dân sự 2015: Chi nhánh, văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, không phải là pháp nhân. Điều này có nghĩa là:
- Chi nhánh không có quyền và nghĩa vụ dân sự độc lập. Mọi quyền và nghĩa vụ dân sự phát sinh từ giao dịch do chi nhánh thực hiện đều thuộc về công ty mẹ.
- Chi nhánh không thể tự mình ký kết hợp đồng, thực hiện giao dịch hay kiện tụng. Mọi hoạt động đều phải được thực hiện dưới ủy quyền của công ty mẹ.
- Chi nhánh không phải chịu trách nhiệm pháp lý cho các hành vi vi phạm pháp luật. Công ty mẹ sẽ chịu trách nhiệm cho mọi hành vi vi phạm pháp luật của chi nhánh.
5.2 Văn phòng đại diện có tư cách pháp nhân không?
Văn phòng đại diện không có tư cách pháp nhân. Theo quy định tại Điều 84 Bộ luật Dân sự 2015: Chi nhánh, văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, không phải là pháp nhân. Điều này có nghĩa là:
- Văn phòng đại diện không có quyền và nghĩa vụ dân sự độc lập. Mọi quyền và nghĩa vụ dân sự phát sinh từ giao dịch do văn phòng đại diện thực hiện đều thuộc về công ty mẹ.
- Văn phòng đại diện không thể tự mình ký kết hợp đồng, thực hiện giao dịch hay kiện tụng. Mọi hoạt động đều phải được thực hiện dưới ủy quyền của công ty mẹ.
- Văn phòng đại diện không phải chịu trách nhiệm pháp lý cho các hành vi vi phạm pháp luật. Công ty mẹ sẽ chịu trách nhiệm cho mọi hành vi vi phạm pháp luật của văn phòng đại diện.
5.3 Nên thành lập chi nhánh hay văn phòng đại diện?
Thành lập chi nhánh công ty hay văn phòng đại diện sẽ tùy vào mục đích của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp muốn mở rộng phạm vi hoạt động, đẩy mạnh kinh doanh, tăng lợi nhuận và tạo điều kiện thuận lợi trong việc chăm sóc khách hàng thì nên chọn thành lập chi nhánh công ty.
Nếu doanh nghiệp muốn tiện lợi hơn trong các hoạt động trao đổi hồ sơ, trưng bày sản phẩm, chăm sóc khách hàng… thì nên thành lập văn phòng đại diện.
Tóm lại, việc lựa chọn thành lập chi nhánh hay văn phòng đại diện phụ thuộc vào mục tiêu kinh doanh và nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp. Doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia luật và kinh tế để được tư vấn cụ thể về việc lựa chọn hình thức phù hợp.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!