Sơ thẩm vụ án dân sự là gì? Quy định 2024 xét xử sơ thẩm dân sự là gì?

Hiện nay, việc các bên tranh chấp muốn nhờ tòa án xét xử và giải quyết tranh chấp của mình bằng bản án, quyết định có hiệu lực bắt buộc thi hành đã trở nên rất phổ biến. Theo đó, khi tòa án thực hiện việc xét xử vụ án sẽ dựa trên nguyên tắc chế độ hai cấp xét xử (xét xử sơ thẩm và xét xử phúc thẩm). Việc giải quyết một vụ việc phải theo đúng trình tự thủ tục mà pháp luật quy định. Cấp xét xử sơ thẩm vụ án dân sự là cấp xét xử đầu tiên để giải quyết vụ án. Vậy, sơ thẩm vụ án dân sự là gì?  Sơ thẩm vụ án dân sự được quy định như thế nào? trình tự thủ tục xét xử sơ thẩm dân sự được quy định ra sao? Nếu bạn muốn hiểu hơn về sơ thẩm vụ án dân sự; thủ tục xét xử sơ thẩm vụ án dân sự thì đừng bỏ lỡ bài viết mà chúng tôi cung cấp dưới đây.

so-tham-vu-an-dan-su-la-giSơ thẩm vụ án dân sự là gì?

1. Sơ thẩm dân sự là gì? Xét xử sơ thẩm vụ án dân sự là gì

Sơ thẩm dân sự là gì? Xét xử sơ thẩm vụ án dân sự là gì, được hiểu như thế nào luôn là nỗi băn khoăn, vướng mắc của nhiều người.

Sơ thẩm dân sự là việc vụ án dân sự lần đầu tiên được đưa ra xét xử tại tòa án có thẩm quyền xác định quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của các bên liên quan đến vụ án xét xử. Khi tiến hành việc xét xử sơ thẩm hội đồng xét xử sẽ tiến hành kiểm tra danh sách các tài liệu chứng cứ của một vụ án một cách toàn diện khách quan áp dụng pháp luật để giải quyết vụ án. Tùy thuộc vào từng tính chất, mức độ, lĩnh vực vi phạm khác nhau mà thẩm quyền giải quyết của tòa án cũng khác nhau. 

Để tiến hành Xét xử sơ thẩm vụ án dân sự thì tòa án cần mở phiên tòa xét xử sơ thẩm, là phiên tòa đầu tiên của một vụ án tại cơ quan tiến hành tố tụng theo quy định của pháp luật để giải quyết tranh chấp giữa các bên. 

Phiên tòa sơ thẩm vụ án dân sự là phiên xét xử vụ án dân sự lần đầu tiên.  Sau khi Hòa giải không thành hoặc đối với những vụ án mà pháp luật quy định không được phép Hòa giải thì Tòa án phải tiến hành phiên xét xử vụ án dân sự, phiên xét xử này được gọi là Phiên Tòa dân sự.  Tất cả các vụ án dân sự nếu đã phải đưa ra xét xử thì đều phải trải qua việc xét xử tại phiên tòa sơ thẩm,  phiên tòa sơ thẩm tập trung các hoạt động Tố tụng của những người tiến hành tố tụng và những người tham gia tố tụng. Đồng thời, để có thể xét xử sơ thẩm dân sự; xét xử sơ thẩm vụ án dân sự thì việc xét xử đó phải được tiến hành theo trình tự thủ tục xét xử sơ thẩm mà pháp luật quy định.

2. Phạm vi xét xử sơ thẩm vụ án dân sự của Tòa án sơ thẩm

Sau khi hiểu rõ được sơ thẩm vụ án dân sự là gì thì cần phải quan tâm đến phạm vi, giới hạn mà một phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án dân sự được phép xét xử. 

Phạm vi xét xử sơ thẩm vụ án dân sự được hiểu là giới hạn những vấn đề của vụ án dân sự mà tòa án cấp sơ thẩm có thẩm quyền xem xét và giải quyết. Việc xác định phạm vi xét xử phúc thẩm có ý nghĩa rất quan trọng  bởi nó sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tòa án thực hiện quyền quyết định đối với các vấn đề của vụ án. Đồng thời phạm vi xét xử sơ thẩm dân sự cũng là quy định nhằm giúp cho tòa án xác định được thẩm quyền của mình thực hiện trong một phạm vi giới hạn mà pháp luật cho phép.

Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định về Phạm vi xét xử sơ thẩm vụ án dân sự như sau: “ Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ việc dân sự khi có đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự và chỉ giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện, đơn yêu cầu đó”.

Như vậy, căn cứ vào quy định trên có thể thấy rằng Phạm vi xét xử sơ thẩm vụ án dân sự chính là quan hệ pháp luật nội dung tranh chấp giữa các bên đương sự, thể hiện ở đơn yêu cầu, đơn khởi kiện của các đương sự. Do đó, phạm vi xét xử sơ thẩm dân sự của tòa sơ thẩm chỉ được giới hạn trong những yêu cầu mà đương sự ghi trong đơn khởi kiện, tòa án chỉ được xét xử trong phạm vi, khung mà đương sự yêu cầu mà không được vượt quá khả năng, yêu cầu đó. 

Bên cạnh đó, phạm vi xét xử sơ thẩm vụ án dân sự của tòa án cấp sơ thẩm không chỉ là những nội dung được ghi trong đơn khởi kiện hay yêu cầu mà tòa án nhận được khi đương sự nộp cho tòa án ở thời điểm ban đầu mà phạm vi đó còn là yêu cầu của đương sự được xác định công khai tại phiên tòa xét xử nữa. 

3. Thủ tục, trình tự xét xử sơ thẩm vụ án dân sự

Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định khá là chi tiết về thủ tục sơ thẩm vụ án dân sự. Để một phiên tòa sơ thẩm vụ án dân sự được tiến hành thì cần phải trải qua các bước, trình tự, thủ tục sơ thẩm giải quyết vụ án dân sự nghiêm ngặt, rõ ràng. Cụ thể thủ tục xét xử sơ thẩm vụ án dân sự được tiến hành như sau:

Bước 1: Tòa án tiến hành tiếp nhận và xử lý đơn kiện do người khởi kiện nộp.

Tòa án qua bộ phận tiếp nhận đơn phải nhận đơn khởi kiện do người khởi kiện nộp trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính và phải ghi vào sổ nhận đơn.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.

Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:

a) Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;

b) Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn quy định tại khoản 1 Điều 317 của Bộ luật này;

c) Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;

d) Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Bước 2: Tòa án tiến hành thụ lý vụ án

Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí.

Thẩm phán dự tính số tiền tạm ứng án phí, ghi vào giấy báo và giao cho người khởi kiện để họ nộp tiền tạm ứng án phí. Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Thẩm phán thụ lý vụ án khi người khởi kiện nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì Thẩm phán phải thụ lý vụ án khi nhận được đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo.

Bước 3: Chuẩn bị xét xử:

Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử thẩm phán thực hiện các nhiệm vụ quyền hạn như: lập hồ sơ vụ án;  xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác;  xác định quan hệ tranh chấp; làm rõ tình tiết khách quan của vụ án; xác minh thu thập chứng cứ; Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp tiếp cận công khai chứng cứ;  và ra một trong các quyết định: công nhận sự thỏa thuận của các đương sự; tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự;  đình chỉ giải quyết vụ án dân sự; đưa vụ án ra xét xử.

Tiến hành hòa giải: Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án, Tòa án tiến hành hòa giải để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án, trừ những vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được hoặc vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn. 

Tiến hành tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải; lập biên bản phiên họp. Hết thời hạn 07 ngày, kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành mà không có đương sự nào thay đổi ý kiến về sự thỏa thuận đó thì Thẩm phán chủ trì phiên hòa giải hoặc một Thẩm phán được Chánh án Tòa án phân công phải ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự.

Bước 4: Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án dân sự

Thủ tục bắt đầu phiên tòa:

  • Khai mạc phiên tòa
  • Giải quyết yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch
  • Xem xét, quyết định hoãn phiên tòa khi có người vắng mặt
  • Hỏi đương sự về việc thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu; xem xét việc thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu
  • Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự

Thủ tục tranh tụng tại phiên tòa:

  • Đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trình bày về yêu cầu của mình.
  • Tiến hành hỏi nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan; người làm chứng 
  • Công bố tài liệu, chứng cứ của vụ án
  • Kết thúc việc hỏi tại phiên tòa và tạm ngừng phiên tòa ( trong một số trường hợp pháp luật quy định)
  • Tiến hành phát biểu khi tranh luận và đối đáp
  • Trở lại việc hỏi và tranh luận

Nghi án và tuyên án:

Nghị án: Sau khi kết thúc phần tranh luận hội đồng xét xử vào phòng nghị án để nghị án.  Khi nghị án các thành viên hội đồng xét xử căn cứ tài liệu chứng cứ được xem xét tại phiên tòa kết quả tranh tụng, các quy định pháp luật để giải quyết các vấn đề của vụ án bằng cách biểu quyết theo đa số về từng vấn đề.  Lập biên bản ghi lại các ý kiến đã thảo luận và quyết định của hội đồng xét xử và được các thành viên hội đồng xét xử ký tên tại phòng nghị án trước khi tuyên án.

Tuyên án:  Hội đồng xét xử tuyên đọc bản án với sự có mặt của các đương sự, đại diện cơ quan, tổ chức và cá nhân khởi kiện. Sau khi tuyên án xong thì không được sửa chữa, bổ sung bản án, trừ trường hợp phát hiện lỗi rõ ràng về chính tả, về số liệu do nhầm lẫn hoặc tính toán sai và phải ra quyết định sửa chữa, bổ sung bản án và gửi cho đương sự, cơ quan, tổ chức cá nhân khởi kiện.

Trên đây là những vấn đề liên quan đến sơ thẩm vụ án dân sự là gì . Tự hào là đơn vị hàng đầu hỗ trợ mọi vấn đề liên quan đến pháp lý, tư vấn pháp luật, thủ tục giấy tờ cho khách hàng mà công ty Luật ACC xin cung cấp cho khách hàng dịch vụ Tư vấn Sơ thẩm vụ án dân sự là gì? Quy định 2021 xét xử sơ thẩm dân sự là gì?. Nếu quý khách hàng còn gặp phân vân về sơ thẩm vụ án dân sự là gì; phân vân về những vấn đề pháp luật liên quan đến phiên tòa sơ thẩm và muốn nhận được sự tư vấn liên quan đến vấn đề này thì hãy liên hệ với Công ty Luật ACC ngay để có thể nhận được sự tư vấn nhanh chóng, hiệu quả, uy tín, chất lượng và tiết kiệm chi phí nhất.

Công ty Luật ACC - Đồng hành pháp lý cùng bạn

Liên hệ với chúng tôi:

- Tư vấn pháp lý: 1900.3330

- Zalo: 084.696.7979

- Văn phòng: (028) 777.00.888

- Mail: [email protected]

Nội dung bài viết:

    Đánh giá bài viết: (331 lượt)

    Để lại thông tin để được tư vấn

    Họ và tên không được để trống

    Số điện thoại không được để trống

    Số điện thoại không đúng định dạng

    Email không được để trống

    Vấn đề cần tư vấn không được để trống

    Bài viết liên quan

    Phản hồi (0)

    Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!

    084.696.7979 19003330 Báo giá Chat Zalo