Bướu giáp đa nhân 2 thùy là gì?

Bướu cổ dạng nốt là thuật ngữ chỉ sự phát triển bất thường của các tế bào tuyến giáp tạo thành một khối u. Bướu giáp hai thùy xảy ra khi các nốt tuyến giáp xuất hiện ở cả hai thùy của tuyến giáp. Mặc dù phần lớn các trường hợp  nhân giáp dạng hai thùy là lành tính, nhưng một tỷ lệ nhỏ  nhân  giáp  có chứa tế bào ung thư.  

 1. Bướu giáp nhân 2 thùy là gì?

  Tuyến giáp là một tuyến nội tiết  hình con bướm  nằm ở phía trước cổ. Tuyến giáp có 2 thùy nằm ở mỗi bên là thùy  phải và thùy  trái, liên kết  với nhau thành một khối với kích thước một thùy  rất nhỏ. Chức năng của tuyến giáp là tạo ra các hormone tuyến giáp, được tiết vào máu và sau đó được vận chuyển đến tất cả các cơ quan của cơ thể. Hormone tuyến giáp giúp  cơ thể  sử dụng năng lượng, giữ ấm và giữ cho não, tim, cơ và các cơ quan khác hoạt động  bình thường. 

  Bướu cổ dạng nốt là  sự phát triển bất thường của nhu mô tuyến giáp của các tế bào tuyến giáp. Nếu tuyến giáp chỉ có một nhân thì gọi là nhân giáp đơn độc; Nếu có từ 2 nhân trở lên, chúng ta nói đến 2 nhân giáp trở lên. Trường hợp bướu cổ có nốt và nhân ở cả 2 thùy thì gọi là bướu cổ 2 thùy dạng nốt. 

 Dù là 1 nhân, 2 nhân hay nhiều nhân thì số lượng hay vị trí của nhân sẽ ít được quan tâm hơn so với kích thước, khả năng nội tiết của nhân. Nếu bệnh nhân có một nốt lớn và đang tiết  hormone tuyến giáp, nên xem xét  can thiệp sớm. 

  2. Bướu giáp nhân 2 thùy có triệu chứng như thế nào?

 Nếu chúng có kích thước nhỏ và không  tiết ra hormone tuyến giáp, hầu hết các nốt tuyến giáp không gây ra triệu chứng. Thông thường, bướu giáp nhân 2 thùy được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ hoặc trong các xét nghiệm hình ảnh như chụp CT hoặc siêu âm vùng cổ. Ngoài ra, một số bệnh nhân tự nhận biết các nốt tuyến giáp bằng cách nhận thấy một khối u ở cổ khi  sờ nắn hoặc nhìn vào gương, gặp khó khăn khi cài khuy cổ áo hoặc đeo cổ áo. 

 Ngoài ra, các nốt tuyến giáp cũng có thể sản xuất quá mức hormone tuyến giáp gây ra  chứng cường giáp  lâm sàng. Mặt khác, khi nhân giáp tăng kích thước,  bệnh nhân sẽ đi khám do đau  cổ, hàm hoặc tai. Nếu khối u đủ lớn để ấn vào khí quản hoặc thực quản, tình trạng này có thể gây khó thở, khó nuốt hoặc có tiếng tích tắc trong cổ họng. Thậm chí khản tiếng có thể xảy ra nếu nhân giáp xâm lấn dây thần kinh kiểm soát dây thanh âm, đây thường  là dấu hiệu của u ác tính hoặc ung thư tuyến giáp. 

 Các trường hợp hiếm gặp khi phát hiện thấy nhân giáp 2 thùy là khi các xét nghiệm chức năng tuyến giáp cho kết quả bất thường trong bộ xét nghiệm máu thông thường. 

 3. Nguyên nhân gây  bướu giáp nhân 2 thùy là gì?  

Cho đến nay,  nguyên nhân của bướu cổ hai thùy  vẫn chưa được hiểu  rõ ràng, mặc dù sự xuất hiện của các nốt sần ở tuyến giáp là cực kỳ phổ biến. Ở tuổi 60, khoảng  50% dân số  có nhân tuyến giáp  có thể được phát hiện bằng khám lâm sàng hoặc chụp hình. May mắn thay, hơn 90% các nốt này là lành tính.  

 Một số nghiên cứu dịch tễ học cho thấy viêm tuyến giáp Hashimoto là nguyên nhân phổ biến nhất của  suy giáp và có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các nốt tuyến giáp. Ngoài ra, thiếu iốt trong chế độ ăn uống, mặc dù  rất hiếm gặp trong cuộc sống hiện đại, cũng được biết là nguyên nhân gây ra các nốt tuyến giáp. 

  4. Đánh giá và chẩn đoán bướu giáp nhân 2 thùy  như thế nào? 

 Sau khi phát hiện thấy các nốt tuyến giáp, bác sĩ sẽ cố gắng xác định xem phần còn lại của nhu mô tuyến giáp có khỏe mạnh hay  toàn bộ tuyến giáp đã bị ảnh hưởng bởi  tình trạng  cường giáp hoặc suy giáp nói chung. 

 Bác sĩ cũng nên khám lâm sàng để sờ thấy tuyến giáp, kiểm tra xem  toàn bộ tuyến giáp có to ra không, có bao nhiêu nốt sần, vị trí và kích thước của các nốt sần. Các xét nghiệm ban đầu trong phòng thí nghiệm  có thể bao gồm đo nồng độ hormone tuyến giáp (thyroxine hoặc T4) và hormone kích thích tuyến giáp (TSH) trong máu để xác định xem  tuyến giáp có hoạt động bình thường hay không. Đồng thời, việc khảo sát bằng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh  cũng có thể xác định được cấu trúc bất thường trong mô tuyến giáp là nhân giáp hay nang giáp hay nốt trong ung thư tuyến giáp. Phương pháp  được lựa chọn thường là siêu âm tuyến giáp. 

 Thật vậy, siêu âm tuyến giáp là một công cụ quan trọng để đánh giá sự hiện diện của các nốt trong tuyến giáp. Cơ chế hoạt động của siêu âm nói chung và siêu âm tuyến giáp nói riêng là sử dụng sóng âm thanh  tần số cao để tạo hình ảnh  tuyến giáp. Công cụ này cho phép hình dung tuyến giáp một cách chính xác, phân biệt cấu trúc dạng khối trong nhu mô tuyến giáp dưới dạng nhân, nang hay nhân giáp, nhân giáp cân đối hay phì đại. Ngoài ra, siêu âm cũng có thể giúp xác định các nốt  nghi ngờ là nhân giáp lành tính hay ung thư tuyến giáp. 

  Đồng thời, để sự phân biệt này trở thành “tiêu chuẩn vàng”, siêu âm sẽ được sử dụng để định hướng chọc dò tuyến giáp bằng  chọc kim,  tế bào học và  sinh thiết. 

  5. Điều trị bướu giáp nhân 2 thùy như thế nào?

 Phẫu thuật điều trị bướu giáp nhân 2 thùy 

 Trong trường hợp  bệnh nhân có bướu giáp  2 thùy  kích thước nhỏ, không  ảnh hưởng đến môi trường, không làm mất cân bằng nồng độ hormone tuyến giáp trong máu thì có thể trì hoãn việc điều trị bướu giáp 2 thùy. Bệnh nhân  không cần can thiệp từ trong ra ngoài mà được hẹn tái khám định kỳ.  

 Ngược lại, nếu chỉ có một nhân giáp nhưng  kích thước lớn gây chèn ép xung quanh,  tăng sản xuất hormone tuyến giáp gây  hội chứng cường giáp hoặc nhân giáp gây chèn ép nhu mô tuyến giáp bình thường thì suy giáp và suy giáp. , việc điều trị được chỉ định và nên thực hiện càng sớm càng tốt. Thủ thuật nên là phẫu thuật nội soi tuyến giáp hoặc phẫu thuật nhiều hơn để loại bỏ nhân giáp. Trong đó, nếu  là ung thư tuyến giáp thì nên lựa chọn khả năng cắt toàn bộ tuyến giáp và nạo hạch xung quanh. Đồng thời, bệnh nhân có thể được hưởng lợi từ việc điều trị nội khoa kết hợp như dùng thuốc ức chế tuyến giáp trong trường hợp cường giáp hoặc bổ sung hormone tuyến giáp nhân tạo sau khi cắt toàn bộ tuyến giáp. 

  Tuy nhiên, dù ở tình trạng nào, dù có can thiệp triệt để hay không thì tất cả các nhân  giáp ngay từ khi  phát hiện đều không thể loại trừ  khả năng  chứa tế bào ung thư tuyến giáp. Từ đó,  siêu âm đối chứng kết hợp với chọc hút kim sinh thiết nên được thực hiện định kỳ sau 6 đến 12 tháng và khám tuyến giáp bởi bác sĩ chuyên khoa hàng năm. Nếu ghi nhận dấu hiệu tăng trưởng bất thường, cần cân nhắc phẫu thuật sớm để tránh  hậu quả xấu về sau.  

 Tóm lại, bướu giáp hai thùy là bệnh lành tính khi có 2 nhân giáp ở 2 bên thùy giáp. Tuy nhiên, bất kỳ tình trạng nào cũng cần được  khám và  xét nghiệm, kể cả sinh thiết bằng  kim, để loại trừ  ung thư tuyến giáp cũng như  ảnh hưởng của nhân giáp.