Chiến lược cấp công ty là gì? Phân loại & đặc điểm

Chiến lược cấp công ty là yếu tố nền tảng giúp doanh nghiệp phát triển toàn diện, tối ưu hóa giá trị tổng thể và đạt được thành công lâu dài. Ngoài ra, chiến lược cấp công ty còn giúp doanh nghiệp thích nghi với sự thay đổi của môi trường kinh doanh, cải thiện khả năng ứng phó với rủi ro và tận dụng cơ hội để phát triển bền vững. Vậy để hiểu rõ chiến lược cấp công ty là gì, mời quý bạn đọc đến với bài viết dưới đây của Công ty Luật ACC.

Chiến lược cấp công ty là gì? Phân loại & đặc điểm

1. Chiến lược cấp công ty là gì?

Chiến lược cấp công ty (Corporate Strategy) là một chiến lược tổng thể được thiết lập ở cấp độ cao nhất của doanh nghiệp, nhằm định hướng và quản lý các hoạt động, nguồn lực, và tầm nhìn phát triển của toàn bộ tổ chức. Đây là chiến lược giúp doanh nghiệp xác định vị trí của mình trên thị trường, quản lý các mảng hoạt động kinh doanh khác nhau và đưa ra các quyết định lớn về đầu tư, phân bổ nguồn lực, và mở rộng thị trường.

>> Bạn đọc có thể tham khảo thêm bài viết về Xây dựng chiến lược là gì? Quy trình xây dưng

2. Các loại chiến lược cấp công ty

Việc lựa chọn chiến lược cấp công ty phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp điều chỉnh hướng đi một cách khoa học và bền vững. Bằng cách sử dụng các chiến lược này, doanh nghiệp có thể chủ động phản ứng trước thay đổi của thị trường, tối ưu hóa nguồn lực và hướng đến sự phát triển ổn định.

2.1. Chiến lược tăng trưởng

Chiến lược tăng trưởng được sử dụng khi doanh nghiệp đặt mục tiêu mở rộng quy mô, nâng cao thị phần, doanh thu hoặc lợi nhuận. Doanh nghiệp tập trung vào việc mở rộng sản phẩm hoặc dịch vụ hiện tại trong thị trường hiện có. Phương pháp này có thể được thực hiện bằng cách cải tiến sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ, hoặc mở rộng các kênh phân phối.

Doanh nghiệp có thể sử dụng chiến lược hội nhập theo chiều dọc (Vertical Integration) hoặc theo chiều ngang (Horizontal Integration) để kiểm soát tốt hơn chuỗi giá trị của mình. Hội nhập theo chiều dọc bao gồm mua lại các nhà cung cấp hoặc nhà phân phối để kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất. Hội nhập theo chiều ngang có thể là mua lại các công ty đối thủ để mở rộng thị phần.

2.2. Chiến lược ổn định

Chiến lược ổn định là một lựa chọn phổ biến khi doanh nghiệp muốn duy trì vị thế hiện tại, không mở rộng thêm mà cũng không cắt giảm. Chiến lược này phù hợp với các doanh nghiệp đã đạt được vị trí vững chắc trên thị trường hoặc hoạt động trong các ngành có tốc độ tăng trưởng thấp.

Doanh nghiệp giữ nguyên hoạt động hiện tại mà không thay đổi lớn về sản phẩm, thị trường hoặc cấu trúc. Dù không mở rộng thị trường, doanh nghiệp vẫn cải tiến sản phẩm và quy trình nội bộ để phục vụ khách hàng tốt hơn. Mục tiêu ở đây là tăng cường sự hài lòng của khách hàng và giữ chân khách hàng hiện có.

>> Bạn đọc có nhu cầu tham khảo thêm bài viết về Ví dụ về chiến lược của công ty liên doanh

2.3. Chiến lược cắt giảm

Chiến lược cắt giảm được sử dụng khi doanh nghiệp đối mặt với các vấn đề tài chính nghiêm trọng, thị phần giảm, hoặc không đạt được lợi nhuận kỳ vọng. Trong trường hợp này, doanh nghiệp thực hiện các biện pháp để giảm quy mô hoạt động, điều chỉnh nguồn lực và tái cơ cấu để tiếp tục tồn tại. Doanh nghiệp giảm chi phí bằng cách tối ưu hóa quy trình, cắt giảm nhân sự, hoặc giảm đầu tư vào các hoạt động không sinh lời. Doanh nghiệp rút khỏi một hoặc một vài mảng kinh doanh không còn phù hợp với chiến lược tổng thể. Ví dụ, một công ty có thể bán các mảng kinh doanh không sinh lợi để tập trung vào các mảng cốt lõi.

2.4. Chiến lược kết hợp

Chiến lược kết hợp là khi doanh nghiệp sử dụng đồng thời nhiều chiến lược khác nhau, tùy thuộc vào tình hình và đặc điểm của từng mảng hoạt động. Thông qua chiến lược kết hợp, doanh nghiệp có thể linh hoạt điều chỉnh hoạt động trong các phân khúc khác nhau và tận dụng tối đa các cơ hội trong khi kiểm soát rủi ro.

Ví dụ:Một doanh nghiệp có thể chọn tăng trưởng trong một số lĩnh vực đầy tiềm năng, đồng thời duy trì ổn định ở những mảng đã bão hòa hoặc không còn cơ hội mở rộng lớn.

3. Đặc điểm của chiến lược cấp công ty

Đặc điểm của chiến lược cấp công ty

3.1. Bản chất dài hạn

Chiến lược cấp công ty được thiết kế với tầm nhìn dài hạn, thường là từ 5 đến 10 năm hoặc lâu hơn. Mục tiêu chính là định hình và phát triển vị trí của doanh nghiệp trên thị trường, đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững. 

Với tính chất dài hạn, chiến lược cấp công ty không chỉ phản ứng với các biến động ngắn hạn mà còn giúp định hình con đường phát triển trong tương lai, hỗ trợ việc đạt được các mục tiêu dài hạn.

3.2. Phức tạp

Với phạm vi bao quát cả tổ chức, chiến lược cấp công ty rất phức tạp và đòi hỏi sự phân tích kỹ lưỡng nhiều yếu tố. Các yếu tố này bao gồm không chỉ các yếu tố nội bộ như nguồn lực tài chính, cơ cấu tổ chức, năng lực nhân sự mà còn các yếu tố bên ngoài như thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, và xu hướng ngành. 

Sự phức tạp này đòi hỏi lãnh đạo cấp cao phải có khả năng phân tích sâu sắc, tư duy chiến lược và kỹ năng ra quyết định để đảm bảo các hoạt động của tổ chức đều hướng về mục tiêu chung.

3.3. Thích nghi

Chiến lược cấp công ty luôn cần phải có tính thích nghi cao để đáp ứng được những thay đổi liên tục của thị trường và môi trường kinh doanh. Điều này có nghĩa là các chiến lược được xây dựng phải linh hoạt, có thể điều chỉnh khi xuất hiện các yếu tố không mong muốn hoặc cơ hội mới. Việc duy trì tính thích nghi giúp doanh nghiệp không bị tụt hậu, đồng thời dễ dàng điều chỉnh chiến lược khi các yếu tố như công nghệ, luật pháp, và nhu cầu khách hàng thay đổi.

3.4. Không chắc chắn

Chiến lược cấp công ty thường đối mặt với sự không chắc chắn do tầm nhìn dài hạn và phạm vi bao quát rộng. Các yếu tố không lường trước có thể bao gồm biến động kinh tế, sự thay đổi chính trị, biến động giá nguyên vật liệu, hoặc sự xuất hiện của công nghệ đột phá. 

Chính vì vậy, chiến lược cấp công ty không thể đảm bảo chắc chắn về kết quả và luôn phải tính đến các yếu tố rủi ro cũng như các kịch bản khác nhau để giảm thiểu tác động của sự không chắc chắn.

3.5. Phạm vi tiếp cận rộng

Chiến lược cấp công ty có phạm vi tiếp cận rộng, ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp và bao gồm nhiều bộ phận khác nhau như tài chính, nhân sự, marketing, và sản xuất. Thay vì chỉ tập trung vào một sản phẩm hoặc thị trường nhất định, chiến lược này hướng đến việc quản lý và tối ưu hóa toàn bộ hoạt động của tổ chức. Điều này đòi hỏi các phòng ban phải phối hợp với nhau một cách hiệu quả và làm việc hướng tới các mục tiêu chung, thay vì chỉ chú trọng vào lợi ích riêng của từng bộ phận.

3.6. Từ trên xuống (Top-down)

Chiến lược cấp công ty được hình thành và quyết định từ các cấp lãnh đạo cao nhất, thường là ban giám đốc hoặc hội đồng quản trị. Đây là một chiến lược mang tính “từ trên xuống” (top-down), với mục đích truyền đạt các định hướng và mục tiêu của công ty tới toàn bộ nhân viên và các bộ phận. 

Các cấp quản lý dưới sẽ tiếp nhận và triển khai theo định hướng từ cấp lãnh đạo cao nhất, đồng thời phản hồi lên để điều chỉnh chiến lược cho phù hợp với thực tế hoạt động.

>> Bạn đọc có thể tham khảo thêm bài viết về Chiến lược phát triển thị trường, đây cũng là một vấn đề quan trọng

4. Tầm quan trọng của chiến lược cấp công ty 

Chiến lược cấp công ty đóng vai trò quan trọng và then chốt đối với sự phát triển của doanh nghiệp, vì nó xác định hướng đi tổng thể, tạo nền tảng vững chắc cho các quyết định lớn và tối ưu hóa nguồn lực để đạt được mục tiêu dài hạn. 

4.1. Xác định hướng đi tổng thể và tầm nhìn dài hạn

Chiến lược cấp công ty giúp doanh nghiệp xác định rõ mục tiêu và con đường cần hướng tới trong tương lai, tạo ra một tầm nhìn chung cho toàn bộ tổ chức. Đây là kim chỉ nam giúp doanh nghiệp định hình hướng đi dài hạn, từ đó thiết lập các kế hoạch phát triển cụ thể cho từng bộ phận.

Việc có một tầm nhìn rõ ràng không chỉ giúp doanh nghiệp tập trung vào mục tiêu mà còn giúp toàn bộ nhân viên hiểu rõ định hướng và nhiệm vụ của mình, tạo sự đoàn kết và hợp lực.

4.2. Tối ưu hóa và phân bổ nguồn lực hợp lý

Chiến lược cấp công ty hỗ trợ doanh nghiệp trong việc phân bổ nguồn lực tài chính, nhân sự và công nghệ một cách hợp lý, từ đó tối đa hóa hiệu quả hoạt động. Bằng cách đánh giá và xác định đâu là những mảng hoạt động chiến lược, doanh nghiệp có thể ưu tiên nguồn lực cho những lĩnh vực có tiềm năng cao, đồng thời giảm bớt đầu tư vào các mảng không sinh lời hoặc không còn phù hợp với định hướng phát triển. Điều này giúp doanh nghiệp đạt được sự cân bằng về nguồn lực, tạo nền tảng phát triển ổn định và bền vững.

4.3. Duy trì lợi thế cạnh tranh

Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, chiến lược cấp công ty giúp doanh nghiệp xác định các lợi thế cạnh tranh và xây dựng chiến lược để duy trì hoặc gia tăng lợi thế này. 

Thông qua việc phân tích thị trường, đối thủ và các yếu tố tác động bên ngoài, doanh nghiệp có thể nhận diện những cơ hội mới cũng như các rủi ro tiềm ẩn, từ đó triển khai các chiến lược như mở rộng thị trường, đa dạng hóa sản phẩm hoặc nâng cao chất lượng dịch vụ. Việc chủ động xây dựng và duy trì lợi thế cạnh tranh không chỉ giúp doanh nghiệp tồn tại mà còn giúp đạt được vị thế vững chắc trên thị trường.

4.4. Thích ứng với thay đổi của môi trường kinh doanh

Chiến lược cấp công ty giúp doanh nghiệp linh hoạt trong việc thích ứng với sự thay đổi của môi trường kinh doanh, chẳng hạn như thay đổi về kinh tế, chính trị, công nghệ, hoặc nhu cầu của khách hàng. 

Trong bối cảnh thị trường biến động nhanh chóng, một chiến lược linh hoạt và có tầm nhìn xa sẽ giúp doanh nghiệp nhận diện và tận dụng cơ hội một cách hiệu quả. Đồng thời, chiến lược cấp công ty cũng giúp doanh nghiệp giảm thiểu các rủi ro phát sinh từ môi trường bên ngoài, tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài.

4.5. Tạo điều kiện cho việc ra quyết định hiệu quả

Chiến lược cấp công ty cung cấp các định hướng và nguyên tắc rõ ràng, giúp các cấp quản lý và lãnh đạo có cơ sở để đưa ra các quyết định lớn, từ việc đầu tư, mở rộng, đến sáp nhập hay thoái lui khỏi thị trường. Bằng cách định hướng rõ ràng các mục tiêu và giới hạn nguồn lực, chiến lược cấp công ty giúp các quyết định được thực hiện một cách có hệ thống và nhất quán với tầm nhìn chung. Điều này không chỉ giảm thiểu rủi ro sai lầm trong các quyết định chiến lược mà còn giúp doanh nghiệp có sự đồng bộ trong toàn bộ hoạt động.

4.6. Tạo động lực và tăng cường sự đoàn kết nội bộ

Một chiến lược cấp công ty rõ ràng giúp tạo động lực cho toàn bộ nhân viên khi họ hiểu rõ tầm nhìn và sứ mệnh của tổ chức. Khi mọi người trong doanh nghiệp cùng hướng đến một mục tiêu chung, sự đoàn kết và hợp lực được củng cố, tạo ra một môi trường làm việc tích cực, gắn bó và hiệu quả hơn. Đây cũng là nền tảng giúp doanh nghiệp xây dựng văn hóa tổ chức vững mạnh, tăng cường sự trung thành và trách nhiệm của nhân viên đối với sự phát triển của công ty.

>> Bạn đọc có thể tham khảo thêm về vấn đề Tại sao doanh nghiệp cần tìm đến các chuyên gia tư vấn chiến lược

Ví dụ :

Apple là một ví dụ điển hình về việc áp dụng chiến lược cấp công ty hiệu quả. Các chiến lược tăng trưởng thông qua đổi mới sản phẩm, hội nhập dọc, đa dạng hóa dịch vụ, phát triển quốc tế và tối ưu hóa chuỗi cung ứng đã giúp Apple trở thành một trong những công ty công nghệ thành công và có giá trị nhất trên thế giới. Việc xây dựng và thực hiện chiến lược cấp công ty rõ ràng và mạnh mẽ không chỉ giúp Apple duy trì vị thế dẫn đầu mà còn tạo ra một thương hiệu có ảnh hưởng lớn trên toàn cầu.

Apple luôn tập trung vào chiến lược tăng trưởng bền vững thông qua đổi mới sản phẩm và công nghệ. Đặc biệt, Apple không chỉ duy trì các sản phẩm như iPhone, iPad và MacBook mà còn liên tục cho ra mắt những sản phẩm mới, có tính sáng tạo cao, như Apple Watch, AirPods và gần đây là các dịch vụ như Apple Music và Apple TV+. Việc Apple duy trì liên tục sự đổi mới trong sản phẩm của mình đã giúp công ty này mở rộng thị trường và duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành công nghệ.

5. Câu hỏi thường gặp 

Làm thế nào để xác định chiến lược cấp công ty phù hợp với môi trường kinh doanh hiện tại?

Để xây dựng một chiến lược cấp công ty phù hợp, doanh nghiệp cần tiến hành phân tích sâu rộng về các yếu tố tác động bên ngoài như tình hình kinh tế, chính trị, xã hội, công nghệ, và các đối thủ cạnh tranh. Phân tích SWOT (Điểm mạnh, Điểm yếu, Cơ hội và Thách thức) là công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp nhận diện các cơ hội và thách thức từ môi trường bên ngoài. 

Chiến lược cấp công ty có thể thay đổi theo thời gian không?

Chiến lược cấp công ty cần có sự linh hoạt và có thể thay đổi theo thời gian để phản ứng với các yếu tố thay đổi trong môi trường kinh doanh. Điều này có nghĩa là một chiến lược không thể "bất di bất dịch". Các thay đổi về công nghệ, nhu cầu của khách hàng, quy định pháp lý, hoặc sự xuất hiện của các đối thủ cạnh tranh mới đều có thể yêu cầu doanh nghiệp điều chỉnh hoặc tái định hình chiến lược của mình. 

Chiến lược cấp công ty có phải là một tài liệu cố định không?

Chiến lược cấp công ty không phải là một tài liệu cố định. Mặc dù chiến lược được xây dựng với tầm nhìn dài hạn, nó cần có khả năng thay đổi và điều chỉnh theo thời gian để thích nghi với điều kiện thị trường và môi trường kinh doanh mới. Các chiến lược cần được đánh giá và cập nhật định kỳ để đảm bảo tính linh hoạt và khả năng phản ứng nhanh chóng trước các yếu tố bên ngoài. Quá trình này giúp chiến lược luôn phù hợp và kịp thời.

Chiến lược cấp công ty là kế hoạch tổng thể định hướng phát triển và tăng trưởng dài hạn của toàn bộ doanh nghiệp. Chiến lược này xác định các lĩnh vực kinh doanh mà công ty sẽ đầu tư, mở rộng hoặc rút lui, nhằm tối ưu hóa lợi nhuận và giá trị cổ đông. Hy vọng bài viết này của Công ty Luật ACC giúp khách hàng giải đáp thắc mắc về Chiến lược cấp công ty là gì?