Công ty đại chúng có quyền và nghĩa vụ như thế nào?

Công ty đại chúng, với khả năng huy động vốn từ công chúng qua phát hành chứng khoán. Vậy công ty đại chúng có quyền và nghĩa vụ như thế nào để các hoạt động của công ty được hiệu quả và minh bạch. Quý bạn đọc hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây. 

Công ty đại chúng có quyền và nghĩa vụ như thế nào?

1. Công ty đại chúng có quyền và nghĩa vụ như thế nào?

1.1. Quyền của công ty đại chúng

(i) Phát hành chứng khoán ra công chúng:

• Tăng tính thanh khoản: Việc phát hành cổ phiếu cũng giúp tăng tính thanh khoản của công ty, làm cho việc mua bán cổ phiếu trên thị trường trở nên dễ dàng hơn.
• Giảm áp lực nợ: Thay vì vay vốn từ ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính với lãi suất cao, công ty có thể sử dụng vốn huy động từ cổ phiếu để đầu tư và mở rộng mà không phải chịu áp lực trả lãi.

(ii) Niêm yết chứng khoán trên sàn giao dịch:

• Tăng tính thanh khoản: Chứng khoán được niêm yết trên sàn giao dịch có thể dễ dàng được mua bán, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao dịch của các nhà đầu tư.
• Gia tăng giá trị thị trường: Niêm yết trên sàn giao dịch uy tín giúp nâng cao uy tín và giá trị thị trường của công ty, đồng thời thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư tiềm năng.

(iii) Tổ chức đại hội cổ đông:

• Tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình: Đại hội cổ đông là cơ hội để công ty báo cáo tình hình hoạt động, tài chính, và các kế hoạch tương lai, giúp cổ đông có cái nhìn rõ ràng và chính xác về hoạt động của công ty.
• Tạo cơ hội cho cổ đông tham gia quyết định: Thông qua đại hội, cổ đông có thể trực tiếp tham gia vào quá trình ra quyết định quan trọng, từ việc thông qua các báo cáo tài chính đến việc bầu chọn ban lãnh đạo.

(iv) Quyền tự chủ trong quản lý và điều hành:

• Linh hoạt trong điều hành: Quyền tự chủ giúp ban lãnh đạo công ty có thể đưa ra các quyết định nhanh chóng và phù hợp với tình hình thực tế, nhằm tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh.
• Tăng cường khả năng cạnh tranh: Tự chủ trong quản lý cho phép công ty dễ dàng điều chỉnh chiến lược kinh doanh, thích nghi với các thay đổi của thị trường và môi trường kinh doanh.

1.2. Nghĩa vụ của công ty đại chúng 

(i) Công khai và minh bạch thông tin:

• Tăng cường niềm tin của nhà đầu tư: Minh bạch thông tin giúp nhà đầu tư có cái nhìn rõ ràng về tình hình kinh doanh của công ty, từ đó tăng cường niềm tin và quyết định đầu tư một cách thông minh.
• Hạn chế rủi ro pháp lý: Công khai thông tin kịp thời và chính xác giúp công ty tránh được các rủi ro pháp lý liên quan đến việc che giấu hoặc không cung cấp đủ thông tin cho cổ đông và các cơ quan quản lý.

(ii) Bảo vệ quyền lợi của cổ đông:

• Xây dựng mối quan hệ tốt với cổ đông: Bảo vệ quyền lợi cổ đông giúp công ty xây dựng được mối quan hệ tin cậy và bền vững với các nhà đầu tư, tạo điều kiện cho việc huy động vốn trong tương lai.
• Tăng cường trách nhiệm giải trình: Việc bảo vệ quyền lợi cổ đông đồng nghĩa với việc công ty phải tăng cường trách nhiệm giải trình, từ đó thúc đẩy hoạt động kinh doanh minh bạch và hiệu quả hơn.

(iii) Tuân thủ quy định về quản trị công ty:

• Tăng cường hiệu quả quản lý: Tuân thủ quy định về quản trị giúp công ty xây dựng cơ cấu quản lý rõ ràng, từ đó tăng cường hiệu quả hoạt động và quản lý rủi ro.
• Đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm: Việc tuân thủ các quy định về quản trị công ty giúp nâng cao tính minh bạch trong hoạt động quản lý và thúc đẩy trách nhiệm giải trình của các nhà quản lý.

(iv) Báo cáo tài chính và kiểm toán:

• Củng cố niềm tin của nhà đầu tư: Báo cáo tài chính được kiểm toán độc lập giúp củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào tính trung thực và minh bạch của thông tin tài chính do công ty cung cấp.
• Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Việc công bố báo cáo tài chính đúng hạn và được kiểm toán giúp công ty tuân thủ đầy đủ các yêu cầu pháp lý, giảm thiểu rủi ro bị xử phạt.

(v) Đóng góp vào thị trường chứng khoán:

• Tạo động lực phát triển cho thị trường: Việc công ty duy trì niêm yết giúp tăng cường hoạt động giao dịch trên sàn, tạo động lực cho sự phát triển của thị trường chứng khoán.
• Củng cố uy tín của công ty: Duy trì niêm yết lâu dài trên sàn giao dịch giúp công ty củng cố uy tín và tạo dựng thương hiệu mạnh mẽ trong mắt nhà đầu tư.

1.3. Một số nghĩa vụ đáng chú ý khác

(i) Nghĩa vụ niêm yết: Công ty đại chúng phải niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán.

(ii) Nghĩa vụ xây dựng hệ thống quản trị công ty: Công ty đại chúng phải xây dựng và thực hiện một hệ thống quản trị công ty hiệu quả, đảm bảo sự minh bạch, công khai và trách nhiệm.

(iii) Nghĩa vụ kiểm toán: Báo cáo tài chính của công ty đại chúng phải được kiểm toán bởi các tổ chức kiểm toán độc lập.

Các quy định về quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng có thể thay đổi theo thời gian và tùy thuộc vào từng quốc gia

>>> Tìm hiểu thêm về: Công ty cổ phần có phải công ty đại chúng không?

2. Điều kiện để trở thành công ty đại chúng

Để trở thành công ty đại chúng, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện nhất định do pháp luật quy định.

2.1. Vốn điều lệ đã góp

• Yêu cầu: Vốn điều lệ đã góp của công ty tại thời điểm đăng ký là công ty đại chúng phải đạt một mức tối thiểu do pháp luật quy định. Ở Việt Nam, mức vốn điều lệ tối thiểu thường là 30 tỷ đồng.
• Mục đích: Đảm bảo rằng công ty có đủ quy mô vốn để hoạt động hiệu quả trên thị trường chứng khoán, đồng thời thu hút được sự quan tâm của nhà đầu tư.

2.2. Số lượng cổ đông

• Yêu cầu: Công ty phải có ít nhất 100 cổ đông không bao gồm các cổ đông lớn, nghĩa là những cổ đông nắm giữ dưới 5% vốn điều lệ. Điều này đảm bảo rằng công ty có một cơ sở cổ đông rộng rãi và đa dạng.
• Mục đích: Đảm bảo tính công khai và sự phân tán của cổ phần, hạn chế tình trạng cổ phần tập trung quá mức vào tay một số ít nhà đầu tư lớn, từ đó giúp tăng cường tính thanh khoản của cổ phiếu.

2.3. Khả năng sinh lời và tình hình tài chính

• Yêu cầu: Công ty cần phải có lãi trong một số năm tài chính trước đó, thường là ít nhất một năm liền kề trước khi đăng ký. Ngoài ra, công ty cần có tình hình tài chính lành mạnh, không có nợ quá hạn và các vấn đề nghiêm trọng khác về tài chính.
• Mục đích: Đảm bảo rằng công ty có nền tảng tài chính vững chắc, đủ sức hấp dẫn với các nhà đầu tư, và có khả năng phát triển bền vững sau khi trở thành công ty đại chúng.

2.4. Tính minh bạch và báo cáo tài chính

• Yêu cầu: Công ty phải có hệ thống quản trị và báo cáo tài chính rõ ràng, minh bạch. Báo cáo tài chính phải được kiểm toán bởi một tổ chức kiểm toán độc lập và được công bố công khai.
• Mục đích: Đảm bảo rằng nhà đầu tư có thể dễ dàng tiếp cận thông tin chính xác và minh bạch về tình hình tài chính của công ty, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý.

2.5. Cam kết niêm yết và giao dịch chứng khoán

• Yêu cầu: Công ty phải cam kết sẽ niêm yết và giao dịch cổ phiếu của mình trên các sàn giao dịch chứng khoán trong một khoảng thời gian nhất định sau khi trở thành công ty đại chúng.
• Mục đích: Đảm bảo rằng cổ phiếu của công ty sẽ được giao dịch công khai, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư mua bán cổ phiếu, đồng thời giúp công ty huy động vốn hiệu quả từ thị trường.

>>> Tìm hiểu thêm về: Thủ tục, hồ sơ đăng ký công ty đại chúng

3. Hồ sơ đăng ký niêm yết cổ phiếu của công ty đại chúng

Hồ sơ đăng ký niêm yết cổ phiếu của công ty đại chúng

(i) Đơn đăng ký niêm yết: Văn bản yêu cầu niêm yết, tuân thủ mẫu quy định của UBCKNN hoặc sàn giao dịch, bao gồm thông tin chi tiết về công ty và số lượng cổ phiếu dự kiến niêm yết.

(ii) Điều lệ công ty: Bản sao Điều lệ chính thức của công ty, được Đại hội đồng cổ đông thông qua.

(iii) Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: Bản sao giấy tờ pháp lý xác nhận tư cách pháp nhân và thông tin cơ bản của doanh nghiệp.

(iv) Báo cáo tài chính: Báo cáo tài chính đã kiểm toán của ít nhất 2 năm tài chính gần nhất, minh chứng khả năng tài chính của công ty.

(v) Báo cáo tình hình hoạt động: Tổng quan về hoạt động kinh doanh, chiến lược phát triển và các yếu tố rủi ro tiềm ẩn.

(vi) Cam kết tuân thủ: Văn bản cam kết của công ty về việc tuân thủ các quy định và nghĩa vụ sau khi niêm yết.

(vii) Nghị quyết của đại hội đồng cổ đông: Quyết định của ĐHĐCĐ phê duyệt việc niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch.

(viii) Tài liệu bổ sung: Các văn bản bổ trợ khác theo yêu cầu của sàn giao dịch hoặc cơ quan quản lý.

>>> Xem thêm về: Phân biệt công ty cổ phần và công ty đại chúng mới nhất

4. Câu hỏi thường gặp 

Công ty đại chúng có quyền gì khi phát hành chứng khoán?

Trả lời: Công ty đại chúng có quyền phát hành cổ phiếu, trái phiếu và các loại chứng khoán khác để huy động vốn từ công chúng.

Công ty đại chúng có quyền gì khi niêm yết cổ phiếu?

Trả lời: Công ty đại chúng có quyền niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán để tăng tính thanh khoản và giá trị thị trường của cổ phiếu.

Công ty đại chúng có nghĩa vụ công khai thông tin gì?

Trả lời: Công ty phải công khai thông tin tài chính, hoạt động kinh doanh và các sự kiện quan trọng ảnh hưởng đến giá trị chứng khoán.

Qua bài viết “Công ty đại chúng có quyền và nghĩa vụ như thế nào?”, Công ty Luật ACC mong rằng đã hỗ trợ được những thông tin hữu ích đến bạn đọc. Nếu bạn đọc còn những thắc mắc liên quan đến vấn đề này, đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC để được hỗ trợ, tư vấn giải quyết. Gọi trực tiếp cho chúng tôi theo hotline 1900.3330 để được tư vấn chi tiết.