Viện kiểm sát là cơ quan nhà nước có nhiệm vụ thực hiện quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan tiến hành tố tụng. Trong đó, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao là cơ quan trung ương, cơ quan “lãnh đạo” cao nhất trong hệ thống Viện Kiểm sát. Vậy Viện Kiểm sát nhân dân tối cao là gì? Cơ cấu, nhiệm vụ, quyền hạn được pháp luật cụ thể như thế nào?
Để tìm hiểu rõ hơn về nội dung Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và quy định pháp luật liên quan, xin mời Quý bạn đọc cùng theo dõi bài viết Viện kiểm sát nhân dân tối cao là gì? Cơ cấu, nhiệm vụ, và quyền hạn để hiểu rõ hơn về vấn đề trên.
1. Viện kiểm sát nhân dân tối cao là gì?
Căn cứ quy định tại Điều 107 Hiến pháp quy định về hệ thống Viện Kiểm sát nhân dân ở Việt Nam gồm: “Viện kiểm sát nhân dân gồm Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các Viện kiểm sát khác do luật định.”
Mặt khác, Điều 40 Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân năm 2014 thì hệ thống Viện kiểm sát ở Việt Nam gồm:
+ Viện kiểm sát nhân dân tối cao;
+ Viện kiểm sát nhân dân cấp cao;
+ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh);
+ Viện kiểm sát nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương (sau đây gọi là Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện).
Tương tự như Tòa án nhân dân tối cao, thì Viện Kiểm sát nhân dân tối cao là cấp cao nhất trong hệ thống Viện Kiểm sát ở nước ta hiện nay.
Xem thêm: Kiểm sát là gì?
2. Cơ cấu tổ chức của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao
Theo quy định tại Điều 42 Luật tổ chức viện kiểm sát nhân dân năm 2014:
"Điều 42. Cơ cấu tổ chức của Viện kiểm sát nhân dân tối cao
- Tổ chức bộ máy của Viện kiểm sát nhân dân tối cao gồm có:
- a) Ủy ban kiểm sát;
- b) Văn phòng;
- c) Cơ quan điều tra;
- d) Các cục, vụ, viện và tương đương;
đ) Các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng, các cơ quan báo chí và các đơn vị sự nghiệp công lập khác;
- e) Viện kiểm sát quân sự trung ương."
Thành phần của Viện kiểm sát nhân dân tối cao có Viện trưởng, các phó viện trưởng, kiểm sát viên, kiểm tra viên; thủ trưởng, các phó thủ trưởng cơ quan điều ứa, điều tra viên; công chức khác, viên chức và người lao động khác.
- Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao là người đứng đầu hệ thống cơ quan viện kiểm sát. Các viện trưởng viện kiểm sát nhân dân địa phương, viện trưởng viện kiểm sát quân sự các cấp đều chịu sự lãnh đạo thống nhất của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch, công tác kiểm sát và xây dựng viện kiểm sát nhân dân; quyết định các vấn đề về công tác kiểm sát của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; ban hành thông tư, quyết định, chỉ thị, điều lệ, quy chế, chế độ công tác áp dụng đối với viện kiểm sát nhân dân (Điều 63 Luật tổ chức viện kiểm sát nhân dân năm 2014). So với Luật tổ chức viện kiểm sát nhân dân trước đây, Luật tổ chức viện kiểm sát nhân dân hiện hành đã bổ sung thẩm quyền của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao như quyền kiến nghị xây dựng luật, pháp lệnh; kiến nghị với Chính phủ, các bộ, ngành trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
- Phó viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao do Chủ tịch nước bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức theo đề nghị của Viện trưởng; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo sự phân công hoặc uỷ quyền của Viện trưởng, quyền hạn khác theo quy định pháp luật; chịu trách nhiệm trước Viện trưởng và trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
- Uỷ ban kiểm sát Viện kiểm sát nhân dân tối cao:
Thành phần gồm Viện trưởng, các phó viện trưởng, một số kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Luật tổ chức viện kiểm sát nhân dân năm 2014 quy định Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao chỉ có thẩm quyền “đề nghị” một số kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao làm thành viên Uỷ ban kiểm sát. Quyền quyết định thuộc về Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao là người chủ trì phiên họp của Uỷ ban kiểm sát Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Uỷ ban kiểm sát hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ vì với những vấn đề cơ bản, quan trọng như: chương trình, kế hoạch công tác của ngành kiểm sát; dự án luật, pháp lệnh trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; báo cáo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước... (Điều 43 Luật tổ chức viện kiểm sát nhân dân năm 2014) phải được thảo luận và quyết định theo đa số tại Uỷ ban kiểm sát. Nghị quyết của Uỷ ban kiểm sát phải được quá nửa tổng số thành viên biểu quyết tán thành. Trường họp biểu quyết ngang nhau thì thực hiện theo phía có ý kiến của Viện trưởng.
- Văn phòng.
- Cơ quan điều tra.
- Các cục, vụ, viện và tương đương.
- Các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng, các cơ quan báo chí và các đơn vị sự nghiệp công lập khác.
- Viện kiểm sát quân sự trung ương.
Xem thêm: Kiểm sát viên là gì?
3. Nhiệm vụ, quyền hạn của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao
Viện kiểm sát nhân dân tối cao thực hành quyền công tố. Đây là nhiệm vụ chính của Viện kiểm sát nói chung. Quyền công tố là quyền đại diện cho nhà nước để truy tố, luận tội và buộc tội đối với người phạm tội. Ở Việt Nam, quyền công tố được giao duy nhất cho Viện Kiểm sát. Nên Viện kiểm sát nhân dân là chủ thể thực hiện quyền công tố ở Việt Nam.
Kiểm sát hoạt động tư pháp, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất. Kiểm sát hoạt động tư pháp được hiểu là một dạng giám sát Nhà nước về tư pháp, là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước.
Toàn bộ hệ thống Viện kiểm sát nhân dân, Viện kiểm sát quân sự các cấp đặt dưới sự quản lý, chỉ đạo và điều hành của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao lập chương trình, kế hoạch công tác của ngành Kiểm sát nhân dân. Tổng kết hoạt động của ngành kiểm sát.
Viện kiểm sát nhân dân tối cao cũng tham gia xây dựng pháp luật. Viện kiểm sát nhân dân tối cao lập dự án luật, pháp lệnh trình Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Chức năng đào tạo, bồi dưỡng Kiểm sát viên, cán bộ thuộc Viện Kiểm sát nhân. Với nhiệm vụ chính của Viện Kiểm sát là thực hiện quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp, cán bộ, công chức làm việc trong Viện Kiểm sát cần có những kiến thức cũng như kỹ năng đáp ứng với nhu cầu thực tiễn ngày một phát triển và phức tạp hơn. Công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức của Viện kiểm sát nhân dân nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng, phương pháp thực hiện nhiệm vụ; xây dựng đội ngũ công chức, viên chức chuyên nghiệp, có phẩm chất đạo đức tốt, bản lĩnh chính trị và năng lực thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình.
4. Các câu hỏi thường gặp?
- Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao thuộc biên chế nào?
Căn cứ tại Điều 8 Nghị định 06/2010/NĐ-CP quy định như sau:
"Điều 8. Công chức trong hệ thống Viện Kiểm sát nhân dân
- Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; kiểm sát viên, điều tra viên; người làm việc trong văn phòng, vụ, cục, ban và Viện nghiệp vụ thuộc Viện Kiểm sát nhân dân tối cao;
- Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh; kiểm sát viên, điều tra viên; người làm việc trong văn phòng, phòng thuộc Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh;
- Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp huyện; kiểm sát viên, điều tra viên và người làm việc trong Viện Kiểm sát nhân dân cấp huyện."
Theo đó, chức danh Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao thuộc biên chế công chức trong hệ thống Viện kiểm sát nhân dân.
- Viện Kiểm sát nhân dân tối cao có trụ sở ở đâu?
Hiện nay, trụ sở của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đặt tại Hà Nội.
- Viện Kiểm sát nhân dân tối cao có tên tiếng Anh là gì?
Viện kiểm sát nhân dân tối cao tiếng Anh là “The Supreme People’s Procuracy“.
Trên đây là nội dung về Viện kiểm sát nhân dân tối cao là gì? Cơ cấu, nhiệm vụ, và quyền hạn mà ACC cung cấp đến bạn đọc. Trong quá trình tìm hiểu về vấn đề này, nếu có thắc mắc, vui lòng truy cập website https://accgroup.vn/ để được tư vấn, hỗ trợ.
Nội dung bài viết:
Bình luận