Thủ tục chia tách doanh nghiệp

Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phát triển và mở rộng, các doanh nghiệp thường xuyên phải điều chỉnh cấu trúc để phù hợp với chiến lược phát triển và thay đổi thị trường. Một trong những hình thức điều chỉnh cấu trúc doanh nghiệp phổ biến là chia tách doanh nghiệp. Trong bài viết sau hãy cùng ACC tìm hiểu về Thủ tục chia tách doanh nghiệp để bạn có nhiều thêm một sự lựa chọn khi cần đến.

Thủ tục chia tách doanh nghiệp

1. Chia và tách doanh nghiệp là gì?

Căn cứ tại Điều 198 của Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về chia doanh nghiệp như sau: Chia doanh nghiệp là hình thức tổ chức lại doanh nghiệp trong đó một doanh nghiệp gốc được chia thành hai hoặc nhiều doanh nghiệp mới. Sau khi chia, doanh nghiệp gốc sẽ chấm dứt tồn tại và các doanh nghiệp mới sẽ được hình thành.

 Căn cứ tại Điều 199 của Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về tách doanh nghiệp như sau: Tách doanh nghiệp là hình thức tổ chức lại doanh nghiệp trong đó một doanh nghiệp gốc được tách ra để thành lập một hoặc nhiều doanh nghiệp mới mà không làm chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp gốc.

2. Phân biệt chia và tách doanh nghiệp

Giống nhau

Những điểm giống nhau giữa việc chia tách doanh nghiệp và việc tách doanh nghiệp là:

• Hình thức tổ chức lại doanh nghiệp

Chia tách doanh nghiệp: Là hình thức tổ chức lại doanh nghiệp bằng cách phân chia tài sản và nợ nần của doanh nghiệp thành hai hoặc nhiều công ty mới, trong đó có thể bao gồm cả việc chia tách toàn bộ hoặc một phần tài sản.

Tách doanh nghiệp: Thường đề cập đến việc một doanh nghiệp phân chia thành hai hoặc nhiều công ty mới, mỗi công ty mới sẽ tiếp tục hoạt động với phần tài sản và nợ nần riêng biệt.

• Loại hình doanh nghiệp: Cả chia tách và tách doanh nghiệp đều áp dụng cho công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) và công ty cổ phần (CP).
• Trách nhiệm liên đới: Sau khi chia hoặc tách, các công ty mới đều phải chịu trách nhiệm liên đới về nghĩa vụ tài chính, bao gồm các khoản nợ chưa thanh toán, hợp đồng lao động, và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp cũ.
• Quyết định của cơ quan điều hành: Hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty hoặc Đại hội đồng cổ đông của doanh nghiệp bị chia, tách phải thông qua nghị quyết hoặc quyết định về việc chia tách theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và Điều lệ công ty.
• Kế thừa quyền và nghĩa vụ: Các công ty mới được thành lập sau khi chia tách hoặc tách đều sẽ kế thừa toàn bộ quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp của công ty cũ. Quyền và nghĩa vụ này được phân chia theo nghị quyết hoặc quyết định chia tách của công ty.

Những điểm này cho thấy rằng dù chia tách hay tách doanh nghiệp, cả hai phương thức đều nhằm tổ chức lại doanh nghiệp theo cách mà các đơn vị mới sẽ tiếp tục kế thừa và chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ tài chính và pháp lý của doanh nghiệp trước đó.

Khác nhau 

Dựa vào căn cứ pháp lý từ Luật Doanh nghiệp 2020, dưới đây là một số điểm khác nhau giữa việc chia và tách doanh nghiệp:

3. Thủ tục chia tách doanh nghiệp

Thủ tục chia tách doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp 2020 bao gồm các bước cụ thể sau:

Bước 1. Quyết định về việc chia hoặc tách doanh nghiệp

Quyết định của Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng thành viên, Chủ sở hữu công ty: Doanh nghiệp phải thông qua nghị quyết hoặc quyết định về việc chia hoặc tách doanh nghiệp. Quyết định này cần phải được lập thành văn bản và có sự đồng thuận của các cơ quan quản lý nội bộ như Đại hội đồng cổ đông (đối với công ty cổ phần), Hội đồng thành viên (đối với công ty TNHH hai thành viên trở lên), hoặc Chủ sở hữu công ty (đối với công ty TNHH một thành viên).

Bước 2. Xây dựng phương án chia, tách doanh nghiệp

Phương án chia, tách doanh nghiệp: Doanh nghiệp cần xây dựng phương án chia hoặc tách, bao gồm việc phân chia tài sản, quyền và nghĩa vụ hợp pháp của doanh nghiệp bị chia hoặc tách. Phương án này phải được trình bày chi tiết và rõ ràng để các bên liên quan có thể hiểu và đồng ý.

Bước 3. Báo cáo tài chính và thẩm định

• Báo cáo tài chính: Doanh nghiệp cần lập báo cáo tài chính tại thời điểm chia, tách để làm cơ sở phân chia tài sản và nghĩa vụ.

• Thẩm định tài sản: Trong trường hợp cần thiết, doanh nghiệp có thể phải thực hiện việc thẩm định giá trị tài sản để xác định giá trị chính xác của các tài sản và nghĩa vụ.

Bước 4. Lập và gửi hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp

Hồ sơ bao gồm:

• Quyết định hoặc nghị quyết về việc chia hoặc tách doanh nghiệp.
• Phương án chia hoặc tách doanh nghiệp.
• Báo cáo tài chính của doanh nghiệp tại thời điểm chia, tách.
• Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (nếu có).
• Các tài liệu khác theo quy định của pháp luật và yêu cầu của cơ quan đăng ký kinh doanh.

Nơi nộp hồ sơ: Hồ sơ cần được nộp tại Cơ quan đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đang đăng ký.

Bước 5. Cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới

• Doanh nghiệp cũ và doanh nghiệp mới: Sau khi hồ sơ được chấp nhận, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho các doanh nghiệp mới thành lập từ việc chia hoặc tách, và cấp Giấy chứng nhận thay đổi cho doanh nghiệp cũ (nếu còn tồn tại).

Bước 6. Thông báo và cập nhật thông tin

• Thông báo công khai: Doanh nghiệp cần thông báo công khai về việc chia, tách doanh nghiệp trên cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp và các phương tiện truyền thông nếu cần.
• Cập nhật thông tin: Doanh nghiệp cần cập nhật thông tin về việc chia hoặc tách doanh nghiệp trên các tài liệu liên quan và các hệ thống quản lý khác.

Bước 7. Thực hiện các nghĩa vụ pháp lý

• Nghĩa vụ tài chính và hợp đồng: Doanh nghiệp mới và doanh nghiệp cũ cần thực hiện nghĩa vụ về tài chính, hợp đồng và các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật và thỏa thuận đã được ký kết trong quá trình chia hoặc tách.

Bước 8. Giải quyết các vấn đề còn lại

• Thanh toán nợ và nghĩa vụ: Doanh nghiệp phải đảm bảo việc thanh toán nợ và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với các chủ nợ, người lao động và các bên liên quan khác.
• Hợp đồng lao động: Doanh nghiệp cần giải quyết hợp đồng lao động và các vấn đề liên quan đến người lao động trong quá trình chia hoặc tách.

4. Những lưu ý đối với các doanh nghiệp bị tách - doanh nghiệp được tách

Những lưu ý đối với các doanh nghiệp bị tách - doanh nghiệp được tách

Khi doanh nghiệp thực hiện việc tách, cả doanh nghiệp bị tách (doanh nghiệp gốc) và doanh nghiệp được tách (doanh nghiệp mới) cần lưu ý các điểm quan trọng sau:

Đối với Doanh Nghiệp Bị Tách:

• Duy Trì Hoạt Động và Tài Sản: Doanh nghiệp bị tách phải đảm bảo việc duy trì hoạt động của mình và phân chia tài sản, quyền lợi, và nghĩa vụ theo phương án đã được phê duyệt. Doanh nghiệp vẫn phải tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ tài chính và hợp đồng cho đến khi việc tách hoàn tất và doanh nghiệp được tách được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
  
• Chuyển Giao Tài Sản và Nghĩa Vụ: Cần thực hiện việc chuyển giao tài sản và các nghĩa vụ tài chính cho doanh nghiệp mới một cách chính xác và đầy đủ theo phương án đã được thông qua. Đảm bảo việc phân chia tài sản được thực hiện công bằng và đúng theo tỷ lệ đã quy định.
  
• Cập Nhật Thông Tin Đăng Ký Doanh Nghiệp: Doanh nghiệp bị tách cần cập nhật các thay đổi liên quan đến thông tin đăng ký doanh nghiệp với cơ quan đăng ký kinh doanh.
  
• Thông Báo và Thực Hiện Nghĩa Vụ Pháp Lý: Thực hiện các nghĩa vụ thông báo công khai và thực hiện nghĩa vụ tài chính liên quan đến việc tách doanh nghiệp. Cập nhật thông tin về việc tách doanh nghiệp trên các hệ thống quản lý và với các đối tác, chủ nợ, và người lao động.
  
• Quản Lý Hợp Đồng Lao Động: Xử lý hợp đồng lao động và các vấn đề liên quan đến người lao động theo quy định pháp luật. Đảm bảo quyền lợi của người lao động được bảo vệ và thực hiện đúng cam kết.
  

Đối với Doanh Nghiệp Được Tách:

• Nhận Tài Sản và Nghĩa Vụ: Doanh nghiệp được tách sẽ nhận chuyển giao tài sản, quyền và nghĩa vụ theo phương án tách. Cần đảm bảo việc tiếp nhận tài sản và nghĩa vụ được thực hiện chính xác và theo đúng tỷ lệ phân chia.
  
• Đăng Ký và Cấp Giấy Chứng Nhận: Doanh nghiệp mới cần hoàn tất các thủ tục đăng ký và nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp từ cơ quan đăng ký kinh doanh. Đảm bảo rằng thông tin về doanh nghiệp mới được cập nhật đầy đủ và chính xác.
• Tiếp Nhận Nghĩa Vụ và Hợp Đồng: Doanh nghiệp mới phải kế thừa và thực hiện các nghĩa vụ tài chính, hợp đồng và các nghĩa vụ pháp lý khác đã được phân chia từ doanh nghiệp bị tách. Cần làm việc với các chủ nợ, đối tác và người lao động để đảm bảo thực hiện đúng các cam kết.
  
• Quản Lý Tài Chính và Kế Toán: Thiết lập hệ thống kế toán và tài chính riêng biệt cho doanh nghiệp mới. Đảm bảo rằng việc quản lý tài chính được thực hiện đúng quy định và có sự phân chia rõ ràng các tài sản và nghĩa vụ.
  
• Thông Báo và Cập Nhật Thông Tin: Doanh nghiệp mới cần thông báo công khai về việc thành lập và cập nhật thông tin trên các hệ thống quản lý, bao gồm cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Cập nhật thông tin với các đối tác, chủ nợ, và người lao động về sự hình thành của doanh nghiệp mới.
  
• Tuân Thủ Quy Định Pháp Luật: Đảm bảo doanh nghiệp mới tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về tổ chức, hoạt động và nghĩa vụ tài chính. Đặc biệt chú ý đến các quy định về quyền lợi của cổ đông, thành viên và các nghĩa vụ tài chính liên quan đến việc kế thừa quyền lợi và nghĩa vụ từ doanh nghiệp bị tách.
  

Cả doanh nghiệp bị tách và doanh nghiệp được tách đều phải thực hiện các bước cụ thể để đảm bảo việc tách doanh nghiệp được thực hiện thành công và tuân thủ pháp luật. Việc quản lý tài sản, nghĩa vụ, thông báo và cập nhật thông tin là rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các bên liên quan được bảo vệ.

5. Câu hỏi thường gặp

Có cần sự đồng ý của tất cả cổ đông hoặc thành viên trong công ty khi chia tách không?

Có. Theo quy định, việc chia tách doanh nghiệp thường cần sự đồng ý của Đại hội đồng cổ đông (hoặc hội đồng thành viên) với tỷ lệ phiếu bầu theo quy định trong điều lệ công ty hoặc theo pháp luật. Đối với các công ty cổ phần, quyết định chia tách thường cần sự đồng ý của ít nhất 2/3 số cổ đông dự họp. Cần lưu ý rằng việc chia tách có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của các cổ đông, vì vậy việc thông qua quyết định chia tách là rất quan trọng.

Chia tách doanh nghiệp có ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động không?

Có. Việc chia tách doanh nghiệp có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng quyền lợi của người lao động, bao gồm hợp đồng lao động và các chế độ đãi ngộ, được bảo đảm trong quá trình chia tách. Cần thông báo cho người lao động về việc chia tách và các thay đổi liên quan đến quyền lợi của họ. Các bên liên quan sẽ phải thực hiện các nghĩa vụ về bảo hiểm xã hội, lương bổng và các quyền lợi khác theo quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp có thể chia tách một phần công ty và tiếp tục hoạt động phần còn lại không?

Có, doanh nghiệp có thể chọn chia tách một phần tài sản và nợ nần, trong khi phần còn lại tiếp tục hoạt động. Trong trường hợp này, doanh nghiệp cần thực hiện việc phân chia tài sản và nợ nần một cách rõ ràng và công bằng.

Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Thủ tục chia tách doanh nghiệp. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.