Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất xử lý thế nào?

Sổ đỏ là tài sản quan trọng, là căn cứ để thực hiện các giao dịch liên quan đến đất đai. Tuy nhiên, trong thực tế vẫn xảy ra tình trạng cấp sổ đỏ không đúng đối tượng sử dụng đất, gây ảnh hưởng đến trật tự quản lý đất đai và quyền lợi của các cá nhân, tổ chức liên quan. Để hiểu rõ hơn về Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất xử lý thế nào? hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu bài viết sau.

Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất xử lý thế nào?

I. Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất là gì?

Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất là trường hợp sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) được cấp cho người không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật đất đai.

Ví dụ:

Sổ đỏ cấp cho người không có hộ khẩu thường trú tại địa phương.

Sổ đỏ cấp cho người đã có đủ diện tích đất theo quy định.

Sổ đỏ cấp cho người sử dụng đất vào mục đích không đúng với quy hoạch.

II. Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất xử lý thế nào?

Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất sẽ bị thu hồi. Thông thường khi Sổ đỏ sai thông tin sẽ thực hiện thủ tục đính chính để sửa lỗi sai đó. Riêng trường hợp Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất cơ quan có thẩm quyền cấp sẽ thu hồi sổ đã cấp theo quy định của pháp luật. Điều này khá dễ hiểu bởi lẽ cấp không đúng thì bản chất là cấp cho “người khác” nên phải thu hồi.

Quy định thu hồi Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất được nêu rõ tại khoản 2 Điều 106 Luật Đất đai 2013 như sau:

“2. Nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp sau đây:

1. d) Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp Giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai.”.

III. Trình tự, thủ tục thu hồi khi Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất

Khoản 3 Điều 106 Luật Đất đai 2013 quy định việc thu hồi Sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền cấp sổ quyết định sau khi đã có kết luận của cơ quan thanh tra cùng cấp, văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai.

Theo khoản 26 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP, tùy thuộc vào người phát hiện sổ đã cấp không đúng đối tượng sử dụng đất mà có quy định thu hồi riêng đối với từng trường hợp, cụ thể:

- Trường hợp Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp thì việc thu hồi Giấy chứng nhận được thực hiện theo bản án, quyết định đó.

- Cơ quan thanh tra có văn bản kết luận Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật đất đai thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp.

Nếu xem xét, xác định Giấy chứng nhận đã cấp là đúng quy định của pháp luật thì phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra.

- Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận phát hiện Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định.

- Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai

Nếu người sử dụng đất phát hiện thì gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận.

Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận có trách nhiệm kiểm tra, xem xét, quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai.

IV. Cơ quan nào có thẩm quyền thu hồi sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất?

Cơ quan có thẩm quyền thu hồi sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bao gồm:

1. UBND cấp xã:

• Thu hồi sổ đỏ cấp cho hộ gia đình, cá nhân không có đủ điều kiện theo quy định về đối tượng được giao đất, cấp đất.
• Thu hồi sổ đỏ cấp cho hộ gia đình, cá nhân đã được giao đất, cấp đất nhưng không sử dụng đất vào đúng mục đích hoặc sử dụng đất không hiệu quả.
• Thu hồi sổ đỏ cấp cho hộ gia đình, cá nhân đã tự ý chuyển nhượng, cho tặng, cho thuê đất khi chưa được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

2. UBND cấp huyện:

• Thu hồi sổ đỏ cấp cho tổ chức, cá nhân được giao đất, cấp đất để thực hiện dự án đầu tư nhưng không thực hiện dự án hoặc thực hiện dự án không đúng tiến độ, cam kết.
• Thu hồi sổ đỏ cấp cho tổ chức, cá nhân được giao đất, cấp đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh nhưng không sử dụng đất vào đúng mục đích.

3. UBND cấp tỉnh:

• Thu hồi sổ đỏ cấp cho tổ chức, cá nhân được giao đất, cấp đất có diện tích từ 10 ha trở lên.
• Thu hồi sổ đỏ cấp cho tổ chức, cá nhân được giao đất, cấp đất để thực hiện dự án có sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

4. Thủ tướng Chính phủ:

• Thu hồi sổ đỏ cấp cho tổ chức, cá nhân được giao đất, cấp đất có diện tích từ 50 ha trở lên.
• Thu hồi sổ đỏ cấp cho tổ chức, cá nhân được giao đất, cấp đất để thực hiện dự án có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.

V. Hậu quả của việc cấp sổ đỏ không đúng đối tượng sử dụng đất

1. Ảnh hưởng đến trật tự quản lý đất đai:

Gây rối loạn trong quản lý nhà nước về đất đai.

Tạo kẽ hở cho các hành vi vi phạm pháp luật đất đai.

Gây khó khăn cho việc kiểm tra, thanh tra đất đai.

2. Vi phạm quyền lợi của các đối tượng sử dụng đất hợp pháp:

Xâm hại quyền lợi của những người có đủ điều kiện được cấp sổ đỏ.

Gây tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về quyền sử dụng đất.

Ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội.

3. Gây thiệt hại về kinh tế:

Sử dụng đất sai mục đích, không hiệu quả.

Gây lãng phí tài nguyên đất đai.

Ảnh hưởng đến thu ngân sách nhà nước.

4. Một số hậu quả khác:

Gây mất niềm tin của người dân vào cơ quan nhà nước.

Gây ra những hệ lụy về môi trường.

Ảnh hưởng đến cảnh quan, quy hoạch chung.

VI. Những câu hỏi thường gặp:

1. Trường hợp nào được miễn thu hồi sổ đỏ cấp không đúng đối tượng sử dụng đất?

Người sử dụng đất đã thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với thửa đất.

Việc cấp sổ đỏ không đúng đối tượng sử dụng đất do lỗi của cơ quan nhà nước.

2. Có thể khởi kiện hành chính đối với quyết định thu hồi sổ đỏ hay không?

Có thể khởi kiện hành chính đối với quyết định thu hồi sổ đỏ nếu bạn cho rằng quyết định đó là không đúng. Theo quy định của pháp luật hành chính Việt Nam:

Cá nhân, tổ chức có quyền khởi kiện hành chính đối với quyết định hành chính mà cho rằng xâm hại quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

Quyết định thu hồi sổ đỏ là quyết định hành chính, do đó, bạn có quyền khởi kiện hành chính đối với quyết định này.

3. Trường hợp nào được xem là cấp sổ đỏ không đúng đối tượng sử dụng đất?

Sổ đỏ cấp cho người không có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật đất đai.

Sổ đỏ cấp cho người đã có đủ diện tích đất theo quy định.

Sổ đỏ cấp cho người sử dụng đất vào mục đích không đúng với quy hoạch.