Thủ tục thành lập hộ gia đình kinh doanh thực phẩm

Ngành thực phẩm luôn là lĩnh vực tiềm năng thu hút đông đảo hộ gia đình tham gia kinh doanh. Tuy nhiên, để đảm bảo hoạt động kinh doanh hợp pháp và an toàn vệ sinh thực phẩm, các hộ gia đình cần tuân thủ đầy đủ các thủ tục đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết về thủ tục thành lập hộ gia đình kinh doanh thực phẩm.

Thủ tục thành lập hộ gia đình kinh doanh thực phẩm

1. Kinh doanh thực phẩm là gì?

Căn cứ pháp lý: Điều 2 Luật an toàn thực phẩm 2010

Kinh doanh thực phẩm là việc thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt động giới thiệu, dịch vụ bảo quản, dịch vụ vận chuyển hoặc buôn bán thực phẩm.

2. Điều kiện thành lập hộ gia đình kinh doanh thực phẩm

2.1. Điều kiện về chủ hộ kinh doanh

Việc trở thành chủ hộ kinh doanh không chỉ đơn giản là có ý định kinh doanh, mà còn phải đáp ứng một số điều kiện pháp lý quan trọng. Dưới đây là những yêu cầu cụ thể:

- Chủ hộ kinh doanh phải là thành viên trong hộ gia đình, có năng lực pháp lý đầy đủ theo quy định của pháp luật:

Thành viên trong hộ gia đình: Người đứng tên chủ hộ kinh doanh phải là thành viên trong hộ gia đình, tức là có mối quan hệ huyết thống hoặc hôn nhân với các thành viên khác trong hộ. Điều này nhằm đảm bảo tính liên kết và trách nhiệm trong hoạt động kinh doanh.

Năng lực pháp lý đầy đủ: Chủ hộ kinh doanh cần phải có năng lực pháp lý đầy đủ, bao gồm việc đạt độ tuổi trưởng thành (thường là 18 tuổi trở lên) và không bị hạn chế năng lực hành vi dân sự. Điều này đảm bảo rằng người đó có đủ khả năng để thực hiện các giao dịch và chịu trách nhiệm pháp lý.

- Không thuộc diện bị cấm kinh doanh theo quy định của pháp luật:

Các đối tượng bị cấm kinh doanh: Bao gồm những người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người đang chấp hành hình phạt tù, và những trường hợp khác theo quy định của pháp luật. Việc này nhằm đảm bảo hoạt động kinh doanh được thực hiện bởi những cá nhân có tư cách pháp nhân rõ ràng và không vi phạm pháp luật.

Kiểm tra tư cách pháp nhân: Trước khi đăng ký kinh doanh, chủ hộ kinh doanh nên kiểm tra kỹ để đảm bảo mình không thuộc diện bị cấm kinh doanh. Điều này giúp tránh những rắc rối pháp lý sau này.

- Có hộ khẩu thường trú tại địa điểm đăng ký kinh doanh:

Hộ khẩu thường trú: Chủ hộ kinh doanh cần phải có hộ khẩu thường trú tại địa điểm đăng ký kinh doanh. Điều này không chỉ giúp cơ quan chức năng dễ dàng quản lý mà còn đảm bảo tính hợp pháp của địa điểm kinh doanh.

Địa chỉ cụ thể: Địa chỉ kinh doanh phải rõ ràng và chính xác, bao gồm các thông tin như số nhà, đường phố, phường/xã, quận/huyện, và tỉnh/thành phố. Điều này giúp cơ quan quản lý dễ dàng xác minh và giám sát hoạt động kinh doanh.

2.2. Điều kiện về cơ sở sản xuất, kinh doanh

- Có địa điểm, diện tích thích hợp, có khoảng cách an toàn đối với nguồn gây độc hại, nguồn gây ô nhiễm và các yếu tố gây hại khác;

- Nguồn nước đạt quy chuẩn kỹ thuật phục vụ sản xuất, kinh doanh thực phẩm, cơ sở có hệ thống vận hành và xử lý nước thải, chất thải được vận hành thường xuyên theo quy định của pháp luật;

- Có đủ trang thiết bị phù hợp để xử lý nguyên liệu, chế biến, đóng gói, bảo quản và vận chuyển các loại thực phẩm;

- Duy trì các điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm và lưu giữ hồ sơ về nguồn gốc, xuất xứ nguyên liệu thực phẩm và các tài liệu khác về toàn bộ quá trình sản xuất, kinh doanh thực phẩm;

- Nơi bảo quản quản phải có diện tích đủ rộng để bảo quản từng loại thực phẩm riêng biệt, ngăn ngừa được ảnh hưởng của nhiệt độ, độ ẩm, côn trùng, động vật, bụi bẩn, mùi lạ và các tác động xấu của môi trường; đảm bảo đủ ánh sáng; có thiết bị chuyên dụng điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm và các điều kiện khí hậu khác, thiết bị thông gió và các điều kiện bảo quản đặc biệt khác theo yêu cầu của từng loại thực phẩm.

2.3. Điều kiện về vận chuyển thực phẩm

- Phương tiện vận chuyển thực phẩm được chế tạo bằng vật liệu không làm ô nhiễm thực phẩm hoặc bao gói thực phẩm, dễ làm sạch;

- Bảo đảm điều kiện bảo quản thực phẩm trong suốt quá trình vận chuyển;

- Không vận chuyển thực phẩm cùng hàng hoá độc hại hoặc có thể gây nhiễm chéo.

Điều kiện về nguồn gốc xuất xứ thực phẩm

- Nguồn nguyên liệu phải có xuất xứ rõ ràng, đảm bảo đủ các điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm. Có lưu giữ hồ sơ về nguồn gốc, xuất xứ nguyên liệu thực phẩm và các tài liệu khác về toàn bộ quá trình sản xuất, kinh doanh thực phẩm;

- Hóa chất độc hại không để cùng thực phẩm trong quá trình bảo quản, vận chuyển để tránh nhiễm chéo ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm.

Ngoài những điều kiện chung ở trên, tùy theo hình thức kinh doanh thực phẩm cụ thể, cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm còn phải đáp ứng các điều kiện đặc biệt khác. Ví dụ: Cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm tươi sống phải đảm bảo các điều kiện về đất canh tác, nguồn nước, địa điểm sản xuất...; cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống như nhà hàng, quán ăn... phải đảm bảo các điều kiện về nhà bếp, nhà ăn... 

3. Thủ tục thành lập hộ gia đình kinh doanh thực phẩm

Bước 1. Nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh

Trước tiên, hộ gia đình cần chuẩn bị hồ sơ đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật. Hồ sơ này phải được nộp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư địa phương nơi bạn muốn đăng ký kinh doanh. Quy trình cụ thể bao gồm:

Chuẩn bị hồ sơ đăng ký kinh doanh:

+ Đơn đề nghị đăng ký hộ kinh doanh: Đây là tài liệu quan trọng nhất, trong đó bạn cần điền đầy đủ thông tin về hộ kinh doanh, bao gồm tên hộ kinh doanh, địa chỉ kinh doanh, ngành nghề kinh doanh, và thông tin cá nhân của chủ hộ.

+ Bản sao hợp lệ Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu của chủ hộ kinh doanh: Các giấy tờ này cần còn hiệu lực và phải được photo rõ ràng.

+ Bản sao hợp đồng thuê nhà, hợp đồng mượn nhà hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Đối với trường hợp chủ hộ đứng tên địa chỉ hộ kinh doanh, bạn cần cung cấp các giấy tờ liên quan đến địa điểm kinh doanh. Lưu ý rằng các bản sao này không cần công chứng.

+ Giấy tờ chứng minh đã tham gia tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm (nếu có): Đây là giấy tờ chứng minh bạn đã được đào tạo về an toàn thực phẩm, giúp tăng uy tín và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Bước 2. Nhận Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh

Sau khi nộp hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, bạn sẽ nhận được Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Quá trình này thường diễn ra trong vòng 5 ngày làm việc. Giấy chứng nhận này là tài liệu pháp lý quan trọng, xác nhận hộ kinh doanh của bạn đã được cấp phép hoạt động hợp pháp.

Kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ: Cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ kiểm tra hồ sơ của bạn để đảm bảo mọi thông tin đều chính xác và đầy đủ. Nếu có bất kỳ thiếu sót nào, bạn sẽ được yêu cầu bổ sung hoặc chỉnh sửa.

Nhận Giấy chứng nhận đăng ký: Khi hồ sơ được chấp nhận, bạn sẽ nhận được Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Đây là bước quan trọng để chính thức bắt đầu hoạt động kinh doanh.

Bước 3. Xin cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm

Để kinh doanh thực phẩm, hộ gia đình cần xin cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Đây là quy định bắt buộc nhằm đảm bảo các cơ sở kinh doanh thực phẩm tuân thủ tiêu chuẩn an toàn vệ sinh.

• Chuẩn bị hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm:

Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận: Bạn cần điền đầy đủ thông tin trong đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.

Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh: Bản sao giấy chứng nhận này phải được nộp kèm theo hồ sơ.

Giấy tờ chứng minh nguồn gốc thực phẩm: Các giấy tờ này bao gồm hóa đơn mua hàng, hợp đồng mua bán, hoặc các giấy chứng nhận xuất xứ của thực phẩm.

Giấy tờ chứng minh đã tham gia tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm: Cung cấp chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận đã tham gia các khóa tập huấn về an toàn thực phẩm.

Kết quả xét nghiệm thực phẩm (nếu có): Nếu bạn đã thực hiện xét nghiệm thực phẩm, kết quả này nên được đính kèm trong hồ sơ.

Sơ đồ mặt bằng, trang thiết bị, dụng cụ kinh doanh thực phẩm: Sơ đồ này giúp cơ quan chức năng hiểu rõ cách bố trí và trang thiết bị của cơ sở kinh doanh để đảm bảo tuân thủ các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bước 4. Thực hiện các nghĩa vụ khác

Sau khi hoàn thành các bước đăng ký, hộ gia đình kinh doanh thực phẩm cần thực hiện một số nghĩa vụ pháp lý và quản lý nhằm duy trì hoạt động kinh doanh hợp pháp và bền vững.

• Khai báo thuế theo quy định của pháp luật:

Khai báo thuế định kỳ: Bạn cần khai báo và nộp thuế theo quy định của pháp luật. Việc này bao gồm thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng, và các loại thuế khác liên quan đến hoạt động kinh doanh.

• Bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm:

Thực hiện các biện pháp an toàn: Đảm bảo cơ sở kinh doanh luôn sạch sẽ, tuân thủ các quy định về bảo quản và chế biến thực phẩm, và thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngộ độc thực phẩm.

• Tham gia kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý nhà nước:

Hợp tác với cơ quan chức năng: Bạn cần sẵn sàng tham gia các cuộc kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất của các cơ quan quản lý nhà nước. Việc này nhằm đảm bảo cơ sở kinh doanh luôn tuân thủ các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm và các quy định pháp lý khác.

4. Điều kiện cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho hộ kinh doanh

Điều kiện cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho hộ kinh doanh

Để HKD được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm thì trước tiên, bạn cần đảm bảo đã đăng ký ngành, nghề kinh doanh thực phẩm và được ghi nhận tại giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

Ngoài ra, tùy vào hình thức kinh doanh của HKD là sản xuất thực phẩm, kinh doanh thực phẩm hay chế biến, kinh doanh dịch vụ ăn uống mà cần đáp ứng thêm các điều kiện cấp giấy vệ sinh an toàn thực phẩm tương ứng cụ thể khác như: 

• Điều kiện về cơ sở hoạt động của hộ kinh doanh thực phẩm;
• Điều kiện về người trực tiếp sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm;
• Điều kiện về trang thiết bị, dụng cụ sử dụng;
• Điều kiện về vấn đề bảo quản, vận chuyển thực phẩm.

5. Mức xử phạt đối với HKD có hành vi vi phạm quy định về giấy phép VSATTP

Căn cứ Điều 18 Nghị định 115/2018/NĐ-CP, trường hợp hộ kinh doanh có hành vi vi phạm về giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm sẽ phải chịu mức xử phạt hành chính theo quy định sau:

Lưu ý:

Quy định về mức xử phạt trên không áp dụng cho những hộ kinh doanh không thuộc diện cấp giấy phép an toàn thực phẩm.

6. Câu hỏi thường gặp

Hộ gia đình kinh doanh thực phẩm có cần tham gia tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm không?

Có. Hộ gia đình kinh doanh thực phẩm cần tham gia tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật.

Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm có thời hạn bao lâu?

Hiệu lực sử dụng của giấy vệ sinh an toàn thực phẩm cho hộ kinh doanh là 3 năm. Nếu muốn tiếp tục kinh doanh sau khi giấy phép hết thời hạn thì trong vòng 6 tháng (tính đến ngày hết hạn của giấy chứng nhận VSATTP), HKD phải xin cấp lại giấy chứng nhận VSATTP để tránh bị xử phạt không mong muốn.

Cơ quan cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm là cơ quan nào?

3 cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện VSATTP là Bộ Y tế, Bộ Công thương hoặc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tùy vào lĩnh vực hoạt động, dịch vụ, sản phẩm thực phẩm kinh doanh cụ thể của HKD là gì mà cơ quan cấp giấy chứng nhận vệ sinh ATTP sẽ khác nhau.

Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề Thủ tục thành lập hộ gia đình kinh doanh thực phẩm. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.