Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời: Tính pháp lý?

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời (GCNQSDĐTT) có thể được xem là quyết định hành chính trong một số trường hợp nhất định. Để hiểu rõ hơn về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời: Tính pháp lý? Liệu đây có phải là quyết định hành chính? hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu bài viết sau.

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có phải là quyết định hành chính?

I. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời là gì?

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời (GCNQSDĐTT) là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, thể hiện quyền sử dụng đất của chủ sở hữu, người sử dụng đất trong một thời hạn nhất định. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cấp cho các trường hợp sau:

- Đất thu hồi để thực hiện dự án nhưng chưa đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đấ.

- Đất đang tranh chấp.

- Đất đang trong quá trình giải quyết thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

II. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có phải là quyết định hành chính?

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời (GCNQSDĐTT) có thể được xem là quyết định hành chính trong một số trường hợp nhất định.

Căn cứ pháp lý:

- Luật Đất đai 2013: Quy định về quyền sử dụng đất, thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

- Luật Hành chính 2015: Quy định về khái niệm quyết định hành chính.

- Nghị định 43/2014/NĐ-CP: Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Phân tích:

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, thể hiện quyền sử dụng đất của chủ sở hữu, người sử dụng đất trong một thời hạn nhất định.

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có thể tạo ra, sửa đổi, hạn chế, chấm dứt quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu, người sử dụng đất.

Theo Luật Hành chính 2015, quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước ban hành, thể hiện ý chí của cơ quan hành chính nhà nước, nhằm tạo ra, sửa đổi, chấm dứt quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Do đó, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có thể được xem là quyết định hành chính trong các trường hợp sau:

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cấp cho trường hợp đất thu hồi để thực hiện dự án nhưng chưa đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cấp cho trường hợp đất đang tranh chấp.

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cấp cho trường hợp đất đang trong quá trình giải quyết thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời không phải là quyết định hành chính trong các trường hợp sau:

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cấp cho trường hợp đất nông nghiệp được giao cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng.

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời  được cấp cho trường hợp đất ở được giao cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng.

Kết luận:

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có thể được xem là quyết định hành chính trong một số trường hợp nhất định.

Cần căn cứ vào từng trường hợp cụ thể để xác định Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có phải là quyết định hành chính hay không.

III. Chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có phải là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính?

Pháp lệnh Thủ tục giải quyết vụ án hành chính năm 1996, sau đó là Luật Tố tụng hành chính năm 2010 và Luật Tố tụng hành chính năm 2015 đều không cung cấp định nghĩa hoặc sử dụng thuật ngữ "đối tượng khởi kiện". Thuật ngữ này chỉ xuất hiện sau Nghị quyết số 02/2011/NQ-HĐTP ngày 29/7/2011 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, hướng dẫn về việc thi hành một số điều của Luật Tố tụng hành chính năm 2010.

Viện kiểm sát nhân dân tối cao cũng đã phát hành Công văn số 22/HD-VKSTC ngày 05/6/2020 để hướng dẫn về một số khía cạnh liên quan đến việc kiểm sát việc giải quyết các Vụ án hành chính (VAHC) trong lĩnh vực đất đai, trong đó có các hướng dẫn về việc xác định "đối tượng khởi kiện".

Từ đây, "đối tượng khởi kiện" có thể được hiểu là các quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện trong các VAHC, và một số đối tượng khác thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân theo loại việc quy định tại Điều 30 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015.

Quyết định hành chính (QĐHC) đại diện cho ý chí của Nhà nước, và khi Nhà nước ban hành QĐHC, chủ thể quản lý hành chính có thể xem xét, lấy ý kiến của các đối tượng bị ảnh hưởng bởi quyết định, nhưng ý kiến đó chỉ có giá trị tham khảo và không thay đổi tính pháp lý của QĐHC. Mục tiêu chính của QĐHC là thể hiện ý chí của Nhà nước một cách tập trung nhất. Do đó, các quyết định do Nhà nước ban hành đều mang giá trị pháp lý cao.

Do đó, theo quy định tại khoản 3 của Điều 3 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời là một quyết định hành chính và thuộc vào phạm vi khởi kiện vụ án hành chính (nếu vụ án còn trong thời hạn khởi kiện).

Khoản 8 Điều 2 của Luật Khiếu nại năm 2011 đã định rõ rằng Quyết định hành chính (QĐHC) là một loại văn bản, được ban hành bởi cơ quan hành chính nhà nước hoặc người được ủy quyền trong cơ quan hành chính nhà nước, để quyết định một vấn đề cụ thể trong quá trình quản lý hành chính nhà nước, và nó được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể. Theo khoản 1 của Điều 3 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015 đã mô tả QĐHC như sau: "Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, hoặc cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước ban hành hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó ban hành quyết định về một vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính, và nó chỉ được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể."

IV. Những câu hỏi thường gặp:

1. Cơ quan nào có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời?

Ủy ban nhân dân cấp xã: Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời cho thửa đất thuộc địa bàn cấp xã.

Ủy ban nhân dân cấp huyện: Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời cho thửa đất thuộc địa bàn cấp huyện.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: CấpGiấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời cho thửa đất thuộc địa bàn cấp tỉnh.

2. Có thể khiếu nại quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời không?

Có thể khiếu nại quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời (GCNQSDĐTT).  Đơn khiếu nại phải có đủ các thông tin theo quy định của pháp luật. Cần có bằng chứng chứng minh nội dung khiếu nại là đúng.

3. Căn cứ pháp lý để xác định Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời có phải là quyết định hành chính?

Luật Đất đai 2013: Quy định về quyền sử dụng đất, thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Luật Hành chính 2015: Quy định về khái niệm quyết định hành chính.

Nghị định 43/2014/NĐ-CP: Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất , quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.