Doanh nghiệp đóng thừa tiền bảo hiểm có được hoàn trả không?

Bài viết của Luật ACC sẽ cung cấp thông tin cần thiết để giải đáp vấn đề doanh nghiệp đóng thừa tiền bảo hiểm có được hoàn trả không? Theo quy định pháp luật hiện hành, doanh nghiệp có thể yêu cầu hoàn trả số tiền này nếu đáp ứng đủ các điều kiện cụ thể. Điều này không chỉ đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp mà còn góp phần vào sự công bằng trong việc quản lý quỹ bảo hiểm xã hội.

Doanh nghiệp đóng thừa tiền bảo hiểm có được hoàn trả không?

1. Định nghĩa về bảo hiểm xã hội trong quy định pháp luật? 

Theo Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, bảo hiểm xã hội được định nghĩa như sau: “Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm bằng tiền cho người lao động và gia đình của họ trong trường hợp người lao động bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, nghỉ hưu, hoặc tử tuất.”

1.1. Các hình thức bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội tại Việt Nam bao gồm các hình thức sau:

(i) Bảo hiểm xã hội bắt buộc:

Là hình thức bảo hiểm mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia theo quy định của pháp luật.

Đối tượng tham gia bao gồm: 

• Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên.
• Cán bộ, công chức, viên chức.

(ii) Bảo hiểm xã hội tự nguyện: 

Là hình thức bảo hiểm mà người lao động tham gia theo nhu cầu, không bắt buộc, nhằm tạo điều kiện cho những người không thuộc diện bắt buộc cũng được hưởng chế độ BHXH.

Đối tượng tham gia bao gồm: Những người lao động tự do, nông dân, và một số nhóm đối tượng khác không thuộc diện bắt buộc.

1.2. Mục tiêu của bảo hiểm xã hội

• Bảo vệ quyền lợi người lao động: Đảm bảo rằng người lao động có thể duy trì cuộc sống khi gặp khó khăn do ốm đau, tai nạn, hay khi về hưu.
• Tạo nền tảng an sinh xã hội: Góp phần xây dựng xã hội công bằng, tiến bộ và phát triển bền vững.

Bảo hiểm xã hội là một chính sách quan trọng của Nhà nước nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động và đảm bảo an sinh xã hội. Việc tham gia BHXH không chỉ là quyền lợi mà còn là nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động, góp phần tạo nên một hệ thống an sinh xã hội vững mạnh.

2. Doanh nghiệp đóng thừa tiền bảo hiểm có được hoàn trả không?

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành, doanh nghiệp có thể gặp phải tình huống đóng thừa tiền bảo hiểm xã hội cho nhân viên. Vậy, câu hỏi đặt ra là doanh nghiệp có được hoàn trả số tiền này hay không?

2.1. Nguyên tắc chung về việc hoàn trả tiền bảo hiểm

Dựa vào Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, các khoản đóng bảo hiểm xã hội đều phải được thực hiện đúng quy định và theo đúng số tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm.

Trong trường hợp doanh nghiệp phát hiện có sai sót trong việc tính toán, dẫn đến việc đóng thừa tiền bảo hiểm, doanh nghiệp có quyền yêu cầu cơ quan bảo hiểm xã hội thực hiện việc điều chỉnh.

2.2. Quy trình hoàn trả tiền bảo hiểm

Bước 1: Doanh nghiệp cần thu thập đầy đủ tài liệu chứng minh số tiền đã đóng thừa, bao gồm biên lai nộp tiền bảo hiểm, bảng lương, và các tài liệu liên quan khác.

Bước 2: Gửi văn bản yêu cầu hoàn trả tiền cho cơ quan bảo hiểm xã hội nơi doanh nghiệp đăng ký tham gia BHXH. Văn bản cần ghi rõ lý do, số tiền thừa, và kèm theo các chứng từ chứng minh.

Bước 3: Sau khi tiếp nhận yêu cầu, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ kiểm tra, xác minh thông tin. Nếu yêu cầu hợp lệ, cơ quan sẽ thực hiện việc hoàn trả theo quy định.

2.3. Thời hạn hoàn trả

Theo quy định hiện hành, thời gian xử lý yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm có thể khác nhau tùy theo từng trường hợp, nhưng thông thường không quá 30 ngày kể từ khi cơ quan bảo hiểm tiếp nhận đầy đủ hồ sơ hợp lệ.

Doanh nghiệp có quyền yêu cầu hoàn trả số tiền bảo hiểm đã đóng thừa, nhưng cần thực hiện theo đúng quy trình và quy định của pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi và thực hiện đúng nghĩa vụ, doanh nghiệp nên thường xuyên kiểm tra và đối chiếu số liệu liên quan đến việc đóng bảo hiểm xã hội.

>>> Đọc bài viết về Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp bảo hiểm sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm về quyền và nghĩa vụ pháp luật quy định dành cho doanh nghiệp bảo hiểm

3. Ai có quyền yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm trong doanh nghiệp?

Ai có quyền yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm trong doanh nghiệp?

Trong doanh nghiệp, quyền yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm thuộc về các đối tượng sau:

• Người đại diện hợp pháp của doanh nghiệp: Đây là người có quyền thay mặt doanh nghiệp thực hiện các giao dịch pháp lý, bao gồm việc yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm. Thông thường, người đại diện này là Giám đốc hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị của doanh nghiệp.
• Cán bộ phụ trách tài chính hoặc kế toán: Trong nhiều trường hợp, các cán bộ này có thể được ủy quyền bởi người đại diện hợp pháp để thực hiện các thủ tục yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm, đặc biệt nếu họ có thẩm quyền và trách nhiệm trong việc quản lý các khoản đóng bảo hiểm của doanh nghiệp.
• Đại diện tổ chức công đoàn (nếu có): Trong một số trường hợp, tổ chức công đoàn tại doanh nghiệp có thể tham gia vào quá trình yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm, đặc biệt là khi liên quan đến quyền lợi của người lao động.

Việc yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm phải được thực hiện đúng quy định của pháp luật và quy trình của cơ quan bảo hiểm xã hội để đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho doanh nghiệp.

4. Nếu trong trường hợp công ty giải thể, người lao động có được hoàn tiền đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hay không?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 43 trong Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 (được sửa đổi bởi khoản 67 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020), có một số quy định quan trọng liên quan đến việc hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội trong các trường hợp cụ thể, bao gồm cả khi công ty giải thể.

4.1. Quy định về hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội

Theo khoản 3.1 của quy định này, các trường hợp hoàn trả tiền bao gồm:

• Đơn vị giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật và đã đóng thừa tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
• Các trường hợp khác như hoàn trả bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế và những tình huống liên quan đến việc đóng bảo hiểm không đúng đối tượng hoặc hạch toán nhầm.

4.2. Thực tiễn hoàn trả trong trường hợp giải thể

Trong trường hợp một công ty giải thể và có số tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đã vượt mức cần thiết, người lao động có quyền được hoàn trả số tiền này. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người lao động khi công ty không còn hoạt động.

4.3. Cách thức thực hiện hoàn trả

Để thực hiện việc hoàn trả, người lao động cần:

• Làm thủ tục yêu cầu hoàn trả với cơ quan bảo hiểm xã hội có thẩm quyền.
• Cung cấp đầy đủ chứng từ, giấy tờ liên quan đến việc đóng bảo hiểm và tình trạng giải thể của công ty.

Tóm lại, trong trường hợp công ty giải thể, người lao động có thể được hoàn tiền đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nếu công ty đã đóng thừa tiền vào quỹ bảo hiểm. Việc này được quy định rõ trong các văn bản pháp luật liên quan, nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động trong tình huống công ty ngừng hoạt động.

>>> Bạn đọc có thể tham khảo thêm về vấn đề Doanh nghiệp có được giữ sổ bảo hiểm của người lao động khi nghỉ việc

5. Câu hỏi thường gặp

Doanh nghiệp có thể yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm đóng thừa không?

Trả lời: Có, doanh nghiệp có quyền yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm đóng thừa khi đã đóng không đúng số tiền quy định.

Những trường hợp nào được hoàn trả tiền bảo hiểm?

Trả lời: Tiền bảo hiểm sẽ được hoàn trả trong các trường hợp như doanh nghiệp giải thể, phá sản, hoặc đã đóng thừa tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Thời gian xử lý yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm là bao lâu?

Trả lời: Thời gian xử lý yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm phụ thuộc vào quy trình của cơ quan bảo hiểm xã hội, thường là từ 15 đến 30 ngày làm việc.

Như vậy, doanh nghiệp có thể yêu cầu hoàn trả tiền bảo hiểm đóng thừa, thể hiện quyền lợi hợp pháp của mình. Vậy nên, câu hỏi “Doanh nghiệp đóng thừa tiền bảo hiểm có được hoàn trả không?” hoàn toàn có câu trả lời tích cực. Nếu có bất kỳ vấn đề vướng mắc cần giải đáp cụ thể, Quý bạn đọc hãy liên hệ với Công ty luật ACC qua số hotline 1900.3330 để được hỗ trợ.