Quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng

Công ty đại chúng là một hình thức tổ chức doanh nghiệp có cổ phần được niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán. Việc trở thành công ty đại chúng đồng nghĩa gắn liền với những quyền và nghĩa vụ công ty đại chúng đó và phải chịu sự giám sát chặt chẽ của pháp luật và các cơ quan quản lý nhà nước. Vậy quyền và nghĩa vụ được quy định như thế nào, Quý bạn đọc hãy cùng Công ty luật ACC tìm hiểu những nội dung trong bài viết dưới đây. 

Quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng

1. Quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng theo Luật Chứng khoán

Theo quy định tại Điều 34 của Luật Chứng khoán 2019 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2021), các quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng được quy định như sau:

Sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xác nhận hoàn tất việc đăng ký công ty đại chúng, công ty này có các quyền và nghĩa vụ bao gồm:

• Công bố thông tin theo quy định của Luật Chứng khoán.
• Tuân thủ các quy định về quản trị công ty theo quy định của Luật Chứng khoán.
• Thực hiện đăng ký cổ phiếu tập trung tại Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, theo quy định tại Điều 61 của Luật Chứng khoán.
• Đối với công ty đại chúng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 32, phải đăng ký giao dịch cổ phiếu trên hệ thống giao dịch dành cho chứng khoán chưa niêm yết trong vòng 30 ngày kể từ ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xác nhận hoàn tất việc đăng ký công ty đại chúng. Sau 02 năm kể từ ngày giao dịch đầu tiên, công ty này có quyền nộp hồ sơ đăng ký niêm yết khi đáp ứng các điều kiện niêm yết chứng khoán.
• Đối với công ty đại chúng quy định tại điểm b khoản 1 Điều 32, phải đưa cổ phiếu vào niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch chứng khoán trong vòng 30 ngày kể từ ngày kết thúc đợt chào bán ra công chúng.

Ngoài các quyền và nghĩa vụ nêu trên, công ty đại chúng còn có các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật Doanh nghiệp và các quy định pháp luật liên quan.

>>> Tìm hiểu thêm về: Điều kiện trở thành công ty đại chúng 

2. Quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng theo Luật Doanh nghiệp 

Quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng  

2.1. Quyền của công ty đại chúng

Quyền phát hành cổ phiếu:

• Công ty đại chúng có quyền phát hành cổ phiếu nhằm huy động vốn để mở rộng quy mô hoạt động. Việc phát hành cổ phiếu không chỉ giúp công ty thu hút thêm nguồn vốn từ các nhà đầu tư mà còn cung cấp cơ hội để cải thiện và mở rộng các dự án kinh doanh.
• Công ty có thể phát hành cổ phiếu mới, cổ phiếu ưu đãi hoặc trái phiếu chuyển đổi để đáp ứng nhu cầu tài chính và chiến lược phát triển của mình.

Quyền tham gia các hoạt động kinh doanh:

• Công ty đại chúng được phép tham gia vào nhiều loại hình kinh doanh khác nhau, giống như các công ty thông thường khác. Điều này bao gồm việc mở rộng sang các lĩnh vực mới hoặc đầu tư vào các ngành nghề khác.
• Tuy nhiên, công ty phải đảm bảo rằng tất cả các hoạt động kinh doanh đều tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành, từ việc đăng ký kinh doanh đến việc thực hiện nghĩa vụ thuế và tuân thủ các tiêu chuẩn ngành.

Quyền sở hữu tài sản:

• Công ty đại chúng có quyền sở hữu và quản lý tài sản bao gồm các bất động sản như nhà xưởng, máy móc, thiết bị và đất đai. Quyền sở hữu này là cần thiết để công ty có thể thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh và đầu tư.
• Tài sản sở hữu còn tạo ra giá trị cho công ty và là cơ sở cho các quyết định tài chính, từ việc vay vốn đến việc định giá doanh nghiệp.

Quyền ký kết hợp đồng:

• Công ty đại chúng có quyền ký kết các hợp đồng kinh tế với các đối tác trong và ngoài nước. Việc ký kết hợp đồng là một phần thiết yếu trong việc duy trì và mở rộng quan hệ thương mại, cung cấp dịch vụ và giao dịch tài chính.
• Các hợp đồng này có thể bao gồm hợp đồng mua bán, hợp đồng cung cấp dịch vụ, hợp đồng đầu tư hoặc hợp đồng hợp tác chiến lược.

2.2. Nghĩa vụ của công ty đại chúng

Công bố thông tin:

• Công ty đại chúng có nghĩa vụ công bố đầy đủ, chính xác và kịp thời các thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính và biến động cổ đông. Điều này bao gồm việc công bố báo cáo tài chính, thông tin về biến động lớn trong hoạt động công ty và các sự kiện quan trọng ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.
• Việc công bố thông tin minh bạch giúp bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư và duy trì niềm tin của thị trường vào công ty.

Tuân thủ pháp luật:

• Công ty đại chúng phải tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về chứng khoán, doanh nghiệp, kế toán và các lĩnh vực liên quan khác. Điều này bao gồm việc thực hiện đúng quy trình báo cáo tài chính, nộp thuế và tuân thủ các quy định về quản trị công ty.
• Việc tuân thủ pháp luật không chỉ giúp công ty tránh các rủi ro pháp lý mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững và uy tín của công ty.

Bảo vệ quyền lợi của cổ đông:

• Công ty đại chúng phải bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cổ đông, đặc biệt là cổ đông thiểu số. Điều này bao gồm việc đảm bảo cổ đông được thông tin đầy đủ về các quyết định quan trọng của công ty và có quyền tham gia vào các cuộc họp đại hội cổ đông.
• Công ty cần thực hiện các biện pháp để đảm bảo quyền lợi của cổ đông không bị xâm phạm và tạo điều kiện cho họ có tiếng nói trong quản lý và hoạt động của công ty.

Niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu:

• Công ty đại chúng phải niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán theo quy định của pháp luật. Việc này không chỉ giúp công ty tăng cường sự minh bạch mà còn tạo cơ hội cho cổ đông và nhà đầu tư giao dịch cổ phiếu của công ty.
• Công ty cần hoàn thành các thủ tục niêm yết hoặc đăng ký giao dịch theo đúng quy định của các cơ quan quản lý thị trường chứng khoán.

Báo cáo tài chính định kỳ:

• Công ty phải lập và công bố báo cáo tài chính định kỳ theo quy định của pháp luật. Những báo cáo này cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính của công ty, bao gồm doanh thu, lợi nhuận, tài sản và nợ phải trả.
• Báo cáo tài chính giúp các nhà đầu tư và các bên liên quan đánh giá hiệu quả hoạt động của công ty và đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.

Tổ chức đại hội cổ đông:

• Công ty đại chúng phải tổ chức đại hội cổ đông thường niên và bất thường để báo cáo tình hình hoạt động và quyết định các vấn đề quan trọng của công ty. Đại hội cổ đông là cơ hội để cổ đông tham gia vào việc ra quyết định, thảo luận về chiến lược và chính sách của công ty.
• Đại hội cổ đông thường niên được tổ chức theo định kỳ hàng năm, trong khi đại hội bất thường có thể được triệu tập khi cần thiết để giải quyết các vấn đề quan trọng và khẩn cấp.

Những quyền và nghĩa vụ này không chỉ giúp công ty đại chúng hoạt động hiệu quả mà còn góp phần vào việc duy trì sự công bằng và minh bạch trên thị trường chứng khoán.

>>> Tìm hiểu thêm về: Công ty đại chúng là gì? Quy định thành lập công ty đại chúng

3. Những điểm quyền và nghĩa vụ khác biệt so với công ty cổ phần thông thường

• Tính minh bạch cao: Công ty đại chúng phải công bố thông tin rộng rãi hơn so với công ty cổ phần thông thường. Điều này bao gồm việc cung cấp các báo cáo tài chính định kỳ, thông tin về các quyết định quan trọng và tình hình hoạt động của công ty. Mức độ minh bạch cao này giúp bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư và duy trì niềm tin của thị trường.
• Giám sát chặt chẽ: Hoạt động của công ty đại chúng chịu sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tự quản thị trường. Sự giám sát này nhằm đảm bảo rằng công ty hoạt động theo đúng quy định và minh bạch.
• Áp lực cạnh tranh lớn: Công ty đại chúng phải đối mặt với áp lực cạnh tranh lớn từ các công ty khác trên thị trường. Sự cạnh tranh này không chỉ đến từ các đối thủ trong cùng ngành mà còn từ các công ty đại chúng khác, đòi hỏi công ty phải có chiến lược kinh doanh và quản trị hiệu quả để duy trì và phát triển thị phần
• Yêu cầu về quản trị doanh nghiệp cao: Công ty đại chúng phải xây dựng và thực hiện hệ thống quản trị doanh nghiệp hiệu quả để đảm bảo hoạt động bền vững và đáp ứng các yêu cầu pháp lý. Hệ thống quản trị này bao gồm việc tổ chức bộ máy quản lý, xây dựng quy trình kiểm soát nội bộ và thực hiện các chính sách quản trị tốt nhất.

Tóm lại, việc trở thành công ty đại chúng mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra những yêu cầu cao về tính minh bạch, hiệu quả quản lý và tuân thủ pháp luật.

>>> Xem thêm về: Ưu điểm và nhược điểm của mô hình công ty đại chúng

4. Câu hỏi thường gặp

Công ty đại chúng cần phải công bố thông tin gì?

Trả lời: Công ty đại chúng phải công bố thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời về hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính và biến động cổ đông.

Công ty đại chúng cần làm gì với cổ phiếu của mình?

Trả lời: Công ty đại chúng phải niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán theo quy định pháp luật.

Công ty đại chúng phải tổ chức các cuộc họp nào?

Trả lời: Công ty đại chúng phải tổ chức đại hội cổ đông thường niên và bất thường để báo cáo hoạt động và quyết định các vấn đề quan trọng.

Với vai trò quan trọng trong thị trường chứng khoán, việc nắm rõ quyền và nghĩa vụ của công ty đại chúng sẽ giúp công ty không vi phạm pháp luật và tuân thủ đúng vi định, giảm thiểu các tác động xấu đến công ty. Nếu Quý bạn đọc cần hỗ trợ, tư vấn những vấn đề pháp lý, dịch vụ pháp lý hãy gọi trực tiếp cho Công ty Luật ACC theo hotline 1900.3330 để được tư vấn chi tiết.