Hiện nay các hành vi vi phạm pháp luật của tội phạm sử dụng công nghệ cao nhằm mục đích xâm phạm an ninh, trật tự, quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân ngày càng trở nên phổ biến trên không gian mạng. Vậy trên thực tế tình hội tội phạm công nghệ cao như thế nào? Bài viết hôm nay ACC sẽ giúp các quý đọc giả làm rõ nội dung này và các vấn đề liên quan đến tội phạm công nghệ cao.
1. Tội phạm công nghệ cao là gì?
Theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 25/2014/NĐ-CP, tội phạm có sử dụng công nghệ cao là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật Hình sự có sử dụng công nghệ cao. Theo đó, các đối tượng là tội phạm công nghệ cao tiến hành phạm tội thông qua mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông và các thiết bị điện tử.
Cụ thể, theo khoản 1 Điều 8 Bộ Luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), các hành vi nguy hiểm cho xã hội do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý:
- Xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc
- Xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức
- Xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân
- Xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định Bộ luật Hình sự phải bị xử lý hình sự.
Như vậy, tội phạm công nghệ cao là tội phạm thực hiện các hành vi để xâm phạm an ninh, trật tự, thông tin, dữ liệu, thông tin lưu trữ, xử lý, truyền tải trong hệ thống mạng máy tính, quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trên không gian mạng. Các đối tượng phạm tội này thường là những người có kiến thức về công nghệ thông tin, có kỹ năng và các công cụ nhằm phục vụ hành vi phạm tội.
2. Tình hình tội phạm công nghệ cao
Tội phạm công nghệ cao là tội phạm nguy hiểm cho xã hội, diễn ra trên hầu hết các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội (kinh tế, xã hội, chính trị, tư tưởng, an ninh quốc gia, tâm lí xã hội, tổ chức,...). Do đó, trên thực tế hiện nay tội phạm công nghệ cao xuất hiện ngày càng nhiều với đủ các thiết bị và thủ đoạn tinh vi hơn.
- Đối với lĩnh vực an ninh quốc gia:
Các thế lực thù địch, phản động với mục đích thông qua mạng viễn thông để chống phá, xuyên tạc các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà Nước. Mục đích của bọn chúng hướng đến là muốn đồng hóa tư tưởng và lôi kéo nhân dân Việt Nam đứng về phía chúng, biến nhân dân thành công cụ nhằm chống phá lại Đảng và Nhà Nước.
Một số cá nhân sử dụng mạng xã hội Facebook để đăng tải và chia sẻ nhiều bài viết, clip có nội dung tuyên truyền, xuyên tạc chống phá Đảng và Nhà nước; quá đáng hơn nữa là những bài viết cố ý xúc phạm uy tín, bôi nhọ danh dự của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các lãnh đạo Đảng. Ngoài ra, các thế lực thù địch này còn hoạt động xâm nhập, móc nối, xây dựng nhân tố bên trong để tác động tư tưởng, phá hoại bản sắc văn hóa dân tộc. Điển hình là vụ “Hội Thánh Đức Chúa Trời” đã lôi kéo rất nhiều người nhằm truyền đạt những tư tưởng trái với thuần phong mỹ tục Việt Nam khiến họ trở nên u mê, về nhà bỏ tục nến hương thờ cúng tổ tiên, tin vào “ngày tận thế” và chỉ thích ăn thịt chó.
- Đối với lĩnh vực trật tự, an toàn xã hội:
Nền an ninh mạng Việt Nam liên tục báo xuất hiện báo động đỏ khi có quá nhiều những vụ tấn công, phá hoại, lây nhiễm virus, phần mềm gián điệp, mã tin học độc hại…, nhằm vào hệ thống mạng của cơ quan, doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế của Nhà nước với mức độ, tính chất ngày càng nghiêm trọng, làm rối loạn hoạt động của hệ thống và lộ lọt thông tin. Điển hình là vụ hệ thống mạng của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam liên tiếp tấn công bằng nhiều phương thức khác nhau, dẫn đến hoạt động bị tạm ngưng và tất cả dữ liệu trên hệ thống website đều bị xóa sạch, hoặc vụ Công ty Cổ phần Bảo hiểm AAA tại TP. Hồ Chí Minh bị đối tượng tấn công làm tê liệt hệ thống mạng máy tính, mã hóa dữ liệu, đồng thời đe dọa tống tiền trên 2 triệu đô la Mỹ.
Tình trạng sử dụng các thiết bị công nghệ nhằm lừa đảo, tống tiền, đe dọa cũng xuất hiện vô cùng nhiều. Xuất hiện những trường hợp như số lạ gọi điện đến khi nhận máy thì sẽ bị trừ tiền trong tài khoản; hoặc tội phạm sẽ gửi những đường liên kết khi nhấn vào sẽ bị đánh cắp tài khoản; hoặc lừa đảo thông qua hình thức bán hàng online; đe dọa, đòi nợ, tống tiền qua điện thoại cũng rất phổ biến.
Có những tổ chức còn lớn mạnh hơn nữa khi có sự hợp tác với các tổ chức tội phạm nước ngoài tạo thành những đường dây tội phạm sử dụng công nghệ cao hoạt động với rất nhiều đối tượng, thủ đoạn thì tinh vi, kín đáo. Điển hình như vụ các cơ quan chức năng Việt Nam đã phối hợp với Bộ An ninh nội địa Hoa Kỳ (ICE) đấu tranh với các đối tượng trong diễn đàn tội phạm mạng với hơn 2.000 thành viên, hoạt động trộm cắp, mua bán thẻ tín dụng và mua hàng chuyển về Việt Nam tiêu thụ. Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt khẩn cấp 08 đối tượng, thu giữ hơn 2 tỷ đồng tiền Việt Nam và 115.000 đô la Mỹ. Bộ An ninh nội địa Hoa Kỳ đã thu giữ của các đối tượng tại Mỹ hơn 01 triệu đô la Mỹ.
- Đối với lĩnh vực thương mại điện tử
Lĩnh vực này cũng ảnh hưởng không kém khi tình trạng lừa đảo trong lĩnh vực thương mại điện tử và thanh toán điện tử gia tăng, dẫn đến nhiều nước đã không cho phép giao dịch được thực hiện qua mạng internet khi sử dụng IP xuất phát từ Việt Nam làm ảnh hưởng đến uy tín và hình ảnh của Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế, đồng thời khiến nền kinh tế Việt Nam bị giảm sút.
3. Biện pháp phòng tránh tội phạm công nghệ cao
Nhằm ngăn chặn tình hình tội phạm công nghệ cao ngày càng gia tăng các cơ quan, Nhà nước cũng như cá nhân phải tiến hành tổ chức, xây dựng nhằm đưa ra những giải pháp ngăn chặn, phòng chống tội phạm công nghệ cao. Nếu không sẽ ngày càng có nhiều người trở thành nạn nhân của hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thậm chí là ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Một số giải pháp phòng chống tội phạm công nghệ cao:
- Tiến hành hoạt động tuyên truyền, giáo dục ý thức phòng chống tội phạm công nghệ cao cho người dân, đặc biệt là tầng lớp trí thức trẻ, các doanh nghiệp thương mại điện tử, ngân hàng,….
- Cơ quan chức năng cần phải chủ động theo dõi, bám sát tình hình diễn biến của tội phạm nhằm kịp thời đưa ra các biện pháp xử lý trước những thủ đoạn tinh vi, không ngừng thay đổi của tội phạm công nghệ cao.
- Tăng cường các biện pháp xử lý đối với hành vi vi phạm công nghệ cao nhằm răn đe các đối tượng đã và sẽ vi phạm.
- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nhân khẩu, xuất nhập cảnh. Không để người nước ngoài lợi dụng các kẽ hở của pháp luật để thực hiện những hành vi phạm pháp.
- Các doanh nghiệp cần phải tăng cường đầu tư trong lĩnh vực an ninh mạng nhằm bảo mật tối đa cơ sở dữ liệu.
- Cá nhân phải tự bảo vệ các thông tin của mình trên các thiết bị công nghệ; đề cao cảnh giác, tránh để bị kẻ xấu lợi dụng; tố giác tội phạm kịp thời và hợp tác với các cơ quan chức năng khi được yêu cầu.
Trên đây là một số thông tin về tình hình tội phạm công nghệ cao – Công ty Luật ACC, trong trường hợp bạn cần tìm hiểu thêm những thông tin về lĩnh vực tội phạm, mời bạn đọc tham khảo và nếu có thêm những thắc mắc về bài viết này hay những vấn đề pháp lý khác về dịch vụ luật sư, tư vấn nhà đất, thành lập doanh nghiệp… hãy liên hệ với ACC theo thông tin bên dưới để nhận được sự hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả từ đội ngũ luật sư, chuyên viên pháp lý có nhiều năm kinh nghiệm từ chúng tôi. ACC đồng hành pháp lý cùng bạn.
Nội dung bài viết:
Bình luận