Tài sản cố định hữu hình là gì? Cách xác định TSCĐ hữu hình

Tài sản cố định hữu hình là những tài sản có hình thể vật chất, được sử dụng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong một thời gian dài (trên 1 năm) và có giá trị lớn. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sản phẩm, dịch vụ và giá trị gia tăng cho doanh nghiệp. Qua bài viết dưới đây, Công ty Luật ACC sẽ cung cấp thông tin về tài sản cố định hữu hình. 

Tài sản cố định hữu hình là gì? Cách xác định TSCĐ hữu hình

1. Tài sản cố định hữu hình là gì? 

Tài sản cố định hữu hình là những tài sản có hình thể vật chất, được sử dụng trong quá trình sản xuất kinh doanh, có tuổi thọ sử dụng trên một năm và giá trị lớn. Nói cách khác, đây là những tài sản mà doanh nghiệp sở hữu và sử dụng để tạo ra lợi nhuận trong nhiều kỳ kế toán.

>>> Xem thêm về Tài sản cố định hữu hình trong xây dựng là gì? qua bài viết của Công ty Luật ACC nhé.

2. Cách xác định tài sản cố định hữu hình

Để xác định một tài sản có phải là tài sản cố định hữu hình hay không, chúng ta cần dựa vào các tiêu chí sau:

Các tiêu chí xác định tài sản cố định hữu hình:

• Hình thể vật chất: Tài sản phải có hình dạng cụ thể, có thể nhìn thấy và sờ được.
• Sử dụng trong sản xuất kinh doanh: Tài sản được sử dụng để tạo ra sản phẩm, cung cấp dịch vụ hoặc hỗ trợ cho các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
• Tuổi thọ sử dụng dài: Tài sản được sử dụng trong nhiều kỳ kế toán, thường là trên một năm.
• Giá trị lớn: Giá trị của tài sản phải vượt quá một ngưỡng nhất định theo quy định của pháp luật.
• Không phải để bán: Mục đích chính của việc sở hữu tài sản là để sử dụng trong sản xuất kinh doanh, không phải để bán.

3. Đặc điểm của tài sản cố định hữu hình

Tài sản cố định hữu hình là những tài sản có hình thể cụ thể, được sử dụng trong quá trình sản xuất kinh doanh và có tuổi thọ sử dụng kéo dài. Chúng đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp, vì vậy việc hiểu rõ đặc điểm của loại tài sản này là rất cần thiết.

Dưới đây là những đặc điểm chính của tài sản cố định hữu hình:

• Có hình thể vật chất: Có thể nhìn thấy, sờ được và cảm nhận được bằng các giác quan.
• Sử dụng trong sản xuất kinh doanh: Tham gia trực tiếp vào quá trình sản xuất hàng hóa, cung cấp dịch vụ hoặc hỗ trợ cho các hoạt động kinh doanh.
• Tuổi thọ sử dụng dài: Thông thường trên một năm, thậm chí có thể kéo dài nhiều năm.
• Giá trị lớn: Đạt đến một ngưỡng giá trị nhất định theo quy định của pháp luật.
• Giảm giá trị theo thời gian: Bị hao mòn, hư hỏng do quá trình sử dụng hoặc tác động của thời gian, thiên nhiên.
• Không phải để bán: Mục đích chính của việc sở hữu tài sản là để sử dụng trong sản xuất kinh doanh, không phải để bán.

4. Phân loại tài sản cố định hữu hình

Phân loại tài sản cố định hữu hình

Tài sản cố định hữu hình có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và tiêu chí phân loại. Dưới đây là một số cách phân loại phổ biến:

Phân loại theo hình thái thể hiện:

• Nhà cửa, vật kiến trúc: Bao gồm nhà xưởng, văn phòng, kho bãi, công trình xây dựng...
• Máy móc, thiết bị: Máy móc sản xuất, thiết bị văn phòng, phương tiện vận tải, thiết bị công nghệ thông tin...
• Phương tiện vận tải: Ô tô, xe máy, tàu thủy, máy bay...
• Cây lâu năm và động vật: Cây trồng trong vườn ươm, cây ăn trái, súc vật làm việc...
• Thiết bị truyền dẫn: Hệ thống thông tin, hệ thống điện, đường ống nước, băng tải...

Phân loại theo chức năng:

• Tài sản dùng cho sản xuất: Máy móc thiết bị, nhà xưởng, công trình phụ trợ...
• Tài sản dùng cho quản lý: Văn phòng, thiết bị văn phòng...
• Tài sản dùng cho bán hàng: Showroom, cửa hàng...

Phân loại theo ngành:

• Tài sản cố định trong ngành công nghiệp: Máy móc thiết bị sản xuất, nhà máy...
• Tài sản cố định trong ngành xây dựng: Thiết bị xây dựng, công trình xây dựng...
• Tài sản cố định trong ngành dịch vụ: Khách sạn, nhà hàng, văn phòng...

Phân loại theo tuổi thọ:

• Tài sản cố định có tuổi thọ ngắn: Dưới 5 năm.
• Tài sản cố định có tuổi thọ trung bình: Từ 5 đến 10 năm.
• Tài sản cố định có tuổi thọ dài: Trên 10 năm.

5. Hạch toán tài sản cố định hữu hình

Hạch toán tài sản cố định hữu hình là quá trình ghi nhận, phản ánh các nghiệp vụ liên quan đến tài sản cố định hữu hình vào hệ thống kế toán của doanh nghiệp. Mục đích của việc hạch toán này là đảm bảo tính chính xác, khách quan của thông tin về tài sản cố định, phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính và quản lý tài sản hiệu quả.

>>> Xem thêm về Hướng dẫn hạch toán tài sản cố định hữu hình qua bài viết của Công ty Luật ACC nhé.

6. Nguyên giá của tài sản cố định hữu hình được xác định như thế nào?

Nguyên giá của tài sản cố định hữu hình là tổng số tiền mà doanh nghiệp phải bỏ ra để đưa tài sản vào trạng thái sẵn sàng sử dụng. Đây là cơ sở để tính khấu hao và xác định giá trị còn lại của tài sản trong suốt quá trình sử dụng.

Các yếu tố cấu thành nên nguyên giá tài sản cố định hữu hình:

• Giá mua: Bao gồm giá mua thực tế của tài sản đã thanh toán hoặc sẽ phải thanh toán.
• Thuế và phí: Các loại thuế, phí liên quan đến việc mua bán tài sản như thuế nhập khẩu, lệ phí trước bạ,... (trừ các khoản thuế được hoàn lại).
• Chi phí vận chuyển: Chi phí vận chuyển tài sản từ nơi mua đến nơi sử dụng.
• Chi phí lắp đặt: Chi phí để lắp đặt, lắp ráp tài sản vào vị trí sử dụng.
• Chi phí chạy thử: Chi phí để chạy thử, kiểm tra tài sản trước khi đưa vào sử dụng.
• Các chi phí khác: Các chi phí trực tiếp khác liên quan đến việc đưa tài sản vào sử dụng như chi phí tư vấn, chi phí bảo hiểm,...

Công thức tính nguyên giá:

Nguyên giá = Giá mua + Thuế và phí + Chi phí vận chuyển + Chi phí lắp đặt + Chi phí chạy thử + Các chi phí khác

Trường hợp tài sản cố định hữu hình tự sản xuất:

• Nguyên giá: Là tổng giá thành thực tế của tài sản, bao gồm chi phí vật liệu, chi phí lao động trực tiếp, chi phí khấu hao công cụ dụng cụ, chi phí chung, chi phí quản lý sản xuất trực tiếp liên quan đến việc sản xuất tài sản.
• Lưu ý: Trừ đi các khoản lãi nội bộ, giá trị sản phẩm thu hồi được trong quá trình chạy thử, sản xuất thử, các chi phí không hợp lý như vật liệu lãng phí, lao động hoặc các khoản chi phí khác vượt quá định mức quy định.  

Ví dụ:

Giả sử doanh nghiệp mua một máy móc với giá 100.000.000 đồng, chi phí vận chuyển 5.000.000 đồng, chi phí lắp đặt 3.000.000 đồng.

• Nguyên giá máy móc: 100.000.000 + 5.000.000 + 3.000.000 = 108.000.000 đồng.

Phải xác định chính xác nguyên giá tài sản cố định hữu hình là do: 

• Tính khấu hao: Nguyên giá là cơ sở để tính khấu hao hàng năm, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận và thuế thu nhập doanh nghiệp.
• Đánh giá hiệu quả: Nguyên giá giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản, so sánh với các khoản đầu tư khác.
• Lập báo cáo tài chính: Nguyên giá được phản ánh trong bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả kinh doanh, ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp.

7. Câu hỏi thường gặp

Các phương pháp khấu hao tài sản cố định hữu hình phổ biến là gì?

Có nhiều phương pháp khấu hao khác nhau, nhưng phổ biến nhất là:

• Phương pháp đường thẳng: Chia đều giá trị khấu hao của tài sản trong suốt tuổi thọ sử dụng.
• Phương pháp giảm dần: Khấu hao ở những năm đầu cao hơn so với những năm sau.
• Phương pháp số dư giảm dần: Tương tự phương pháp giảm dần, nhưng lãi suất khấu hao được áp dụng trên số dư còn lại của tài sản.

Khi nào cần đánh giá lại tài sản cố định hữu hình?

Việc đánh giá lại tài sản cố định thường được thực hiện khi có sự thay đổi đáng kể về giá trị thị trường của tài sản hoặc khi tài sản bị hư hỏng, mất mát một phần.

Phân biệt tài sản cố định hữu hình và tài sản cố định vô hình.

• Tài sản cố định hữu hình: Có hình thể vật chất, ví dụ: nhà xưởng, máy móc, thiết bị.
• Tài sản cố định vô hình: Không có hình thể vật chất, ví dụ: bản quyền, thương hiệu, bằng sáng chế.

Các tài khoản kế toán liên quan đến tài sản cố định hữu hình là gì?

Các tài khoản chính bao gồm:

• 211 - Tài sản cố định hữu hình: Để ghi nhận giá trị nguyên gốc của tài sản.
• 214 - Hao mòn lũy kế tài sản cố định: Để ghi nhận phần giá trị đã bị hao mòn của tài sản.
• 622 - Khấu hao tài sản cố định: Để ghi nhận chi phí khấu hao hàng kỳ.

Trên đây là toàn bộ thông tin tư vấn của Công ty Luật ACC liên quan đến tài sản cố định hữu hình. Chúng tôi hy vọng nhận được nhiều ý kiến đóng góp của quý khách hàng trên cả nước để chúng tôi ngày một chuyên nghiệp hơn.