Pháp nhân là gì mà được đề cập rất nhiều trong các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Cùng ACC tìm hiểu những thông tin quan trọng liên quan đến pháp nhân trong bài viết sau đây.
Pháp nhân là gì? Điều kiện để một tổ chức được công nhận là pháp nhân?
1. Pháp nhân là gì?
Pháp nhân là gì?
Điều 74 Bộ luật Dân sự 2015 chỉ quy định:
"1. Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Được thành lập theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan;
b) Có cơ cấu tổ chức theo quy định tại Điều 83 của Bộ luật này;
c) Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình;
d) Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập."
Vậy, pháp nhân là tổ chức và tổ chức đó phải đáp ứng đủ 4 điều kiện theo luật định thì mới được công nhận là pháp nhân.
2. Điều kiện để một tổ chức được công nhận là pháp nhân?
Điều kiện để một tổ chức được công nhận là pháp nhân?
2.1. Pháp nhân phải được thành lập hợp pháp:
Pháp nhân được thành lập hợp pháp khi được pháp luật cho phép hoặc thừa nhận, tức là phải tuân theo trình tự, thủ tục luật định. Quy định về đăng ký, thành lập pháp nhân được quy định trong Điều 82 Bộ luật dân sự năm 2015.
Theo đó, pháp nhân có thể được thành lập dưới sự đề xuất của cá nhân, pháp nhân hoặc dựa trên quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đăng ký pháp nhân bao gồm đăng ký thành lập, thay đổi, và các đăng ký khác theo quy định của pháp luật. Quy trình đăng ký pháp nhân phải được công bố công khai.
Mục đích, nhiệm vụ, chức năng của tổ chức được công nhận là pháp nhân thông qua cơ quan có thẩm quyền, giúp tổ chức tham gia vào các quan hệ pháp luật và tồn tại dưới sự kiểm soát của Nhà nước. Tính hợp pháp của pháp nhân đảm bảo rằng tổ chức này tuân thủ ý chí của Nhà nước và tham gia tích cực trong xã hội.
Một tổ chức thành lập không hợp pháp sẽ không được coi là pháp nhân. Tính hợp pháp của việc thành lập tổ chức này chỉ được công nhận khi tổ chức đó có giấy chứng nhận thành lập, và tính từ ngày này, tổ chức đó mới có tư cách pháp nhân.
2.2. Pháp nhân phải có cơ cấu tổ chức chặt chẽ:
Cơ cấu tổ chức của pháp nhân được quy định tại Điều 83 Bộ luật dân sự năm 2015
“1. Pháp nhân phải có cơ quan điều hành. Tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của cơ quan điều hành của pháp nhân được quy định trong điều lệ của pháp nhân hoặc trong quyết định thành lập pháp nhân.
2. Pháp nhân có cơ quan khác theo quyết định của pháp nhân hoặc theo quy định của pháp luật.”
Pháp nhân không chịu trách nhiệm thay cho thành viên đối với nghĩa vụ dân sự mà thành viên xác lập và thực hiện không nhân danh pháp nhân. Ngược lại, thành viên không chịu trách nhiệm thay cho pháp nhân đối với nghĩa vụ dân sự mà pháp nhân xác lập và thực hiện.
Pháp nhân là một tổ chức độc lập xác lập quyền và nghĩa vụ trong hoạt động của mình nên đòi hỏi nó phải có tài sản độc lập. Tài sản này cần đảm bảo độc lập với đầy đủ 3 quyền năng sở hữu là chiếm hữu, sử dụng và định đoạt, giúp pháp nhân tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình đối với các giao dịch và nghĩa vụ mà nó xác lập.
Tuy nhiên, để thực hiện nguyên tắc bình đẳng giữa các chủ thể, pháp luật quy định rằng pháp nhân phải tự chịu trách nhiệm bằng khối tài sản của mình. Trách nhiệm khi pháp nhân vi phạm nghĩa vụ không thể chuyển giao cho cơ quan, tổ chức khác. Thành viên chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi tài sản mà họ đã đóng góp vào pháp nhân, trừ khi là công ty hợp danh.
2.4. Pháp nhân nhân danh mình tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập:
3. Phân loại pháp nhân theo quy định của pháp luật hiện hành
Phân loại pháp nhân theo quy định của pháp luật hiện hành
Bộ luật dân sự 2015 chia pháp nhân thành 2 loại
3.1. Pháp nhân thương mại
Pháp nhân thương mại là pháp nhân được thành lập với mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận được chia cho các thành viên. Pháp nhân thương mại hiện bao gồm doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác.
3.2. Pháp nhân phi thương mại
Pháp nhân phi thương mại là pháp nhân được thành lập không có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận; nếu có lợi nhuận thì cũng không được phân chia cho các thành viên.
Hiện nay, pháp nhân phi thương mại bao gồm:
- Cơ quan nhà nước.
- Đơn vị vũ trang nhân dân.
- Tổ chức chính trị.
- Tổ chức chính trị - xã hội.
- Tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp.
- Tổ chức xã hội.
- Tổ chức xã hội - nghề nghiệp.
- Quỹ xã hội.
- Quỹ từ thiện.
- Doanh nghiệp xã hội.
- Các tổ chức phi thương mại khác.
Nội dung bài viết:
Bình luận