Quy định về việc niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Niêm yết thừa kế

1. Thế nào là niêm yết di sản thừa kế ?

Trước hết chúng ta cần biết rằng niêm yết là việc dán giấy để thông báo chính thức, công khai cho công chúng biết về một vấn đề nào đó. Là việc công khai những văn bản, cáo thị nhằm mục đích thông tin, phổ biến, quảng cáo, vận động quần chúng hưởng ứng thi hành nội dung văn bản, cáo thị đó.

Như vậy, niêm yết di sản thừa kế chúng cũng chính là việc chúng dán giấy thông báo chính thức, công khai cho tất cả mọi người cùng biết về di sản mà ta đang trong quá trình khai nhận. Việc niêm yết di sản thừa kế một cách công khai, minh bạch tại cơ quan Nhà Nước sẽ giúp những người có quyền thừa kế tránh được việc tranh chấp, khiếu nại về di sản thừa kế về sau này hoặc bỏ sót người thừa kế hoặc di chúc định đoạt phần tài sản không đúng quy định.

2. Quy định về niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

3. Việc niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế có ý nghĩa như thế nào?

3.1. Tạo Sự Minh Bạch và Công Khai

Việc niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế là một bước quan trọng để tạo ra sự minh bạch và công khai trong quá trình chia tài sản của người đã qua đời. Bằng cách niêm yết, thông tin về di sản, các bên liên quan và quyền lợi của họ được công bố rõ ràng, tránh tình trạng giấu giếm thông tin và tranh chấp sau này. Minh bạch này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lòng tin từ phía người thừa kế và những bên liên quan.

3.2. Bảo Vệ Quyền Lợi Của Các Bên Liên Quan

Việc niêm yết giúp bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan, bao gồm người thừa kế và những người được ủy quyền hoặc được nhận di sản. Thông qua việc niêm yết, các bên có thể xác nhận và bảo vệ quyền lợi của mình theo quy định của pháp luật. Điều này tạo ra một hệ thống pháp lý chặt chẽ để đảm bảo rằng mỗi bên được đối xử công bằng và theo đúng quy định.

3.3. Giải Quyết Tranh Chấp

Niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế cũng đóng vai trò quan trọng trong giải quyết các tranh chấp liên quan đến di sản. Bằng cách công khai thông tin và chứng thực việc niêm yết, các tranh chấp có thể được giải quyết theo quy định của pháp luật và tránh các tranh cãi không cần thiết và đau lòng trong gia đình và xã hội. Việc này đồng thời góp phần giảm bớt áp lực tâm lý cho tất cả các bên liên quan.

3.4. Tạo Sự Tin Tưởng và Ổn Định

Niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế tạo ra sự tin tưởng và ổn định trong quá trình chia tài sản. Người thừa kế và các bên liên quan có thể yên tâm về việc di sản được chia công bằng và theo quy định của pháp luật, từ đó tạo ra sự hòa hợp và ổn định trong gia đình và cộng đồng. Điều này làm giảm khả năng xảy ra xung đột và bất đồng quan điểm giữa các bên liên quan.

3.5. Chống Lại Gian Lận và Lạm Dụng Di Sản

Niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các hành vi gian lận và lạm dụng di sản. Thông qua việc công khai thông tin, việc sử dụng di sản sẽ được kiểm soát và giám sát một cách chặt chẽ hơn. Điều này giúp đảm bảo rằng di sản được sử dụng đúng mục đích và theo đúng ý đồ của người để lại.

3.6. Tạo Cơ Sở Pháp Lý và Chứng Cứ

Niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế cung cấp một cơ sở pháp lý chính thức và chứng cứ cho việc chia tài sản. Các bên liên quan có thể dựa vào thông tin niêm yết để xác định quyền và nghĩa vụ của mình, cũng như bằng chứng cho các vụ tranh chấp pháp lý liên quan đến di sản. Điều này tăng cường tính hợp pháp và minh bạch của quá trình thừa kế.

3.7. Thực Hiện Đúng Quy Định Của Pháp Luật

Việc niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế là một yêu cầu pháp lý, tuân thủ theo quy định của pháp luật. Thông qua việc thực hiện niêm yết, các bên liên quan đảm bảo tính pháp lý của việc chia tài sản và tuân thủ quy định của pháp luật, từ đó đảm bảo tính công bằng và hợp pháp trong quá trình xử lý di sản thừa kế.

3.8. Xây Dựng Hệ Thống Quản Lý Di Sản

Việc niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế là một phần trong việc xây dựng hệ thống quản lý di sản hiệu quả. Qua việc công khai và ghi chép thông tin, hệ thống quản lý có thể được cập nhật và theo dõi diễn biến của di sản, đảm bảo sự bảo quản và sử dụng di sản một cách tốt nhất. Điều này giúp tối ưu hóa giá trị của di sản và đồng thời đảm bảo rằng nó được chia tới các bên liên quan một cách hiệu quả nhất.

4. Thẩm quyền của UBND Xã trong niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Thẩm quyền của UBND Xã trong niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

4.1. Quy Định về Niêm Yết

Theo quy định hiện hành tại khoản 3 Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP, trách nhiệm xác nhận niêm yết văn bản khai nhận di sản đầu tiên thuộc về Ủy ban nhân dân xã.

Tuy nhiên, quy định này chỉ đòi hỏi xác nhận việc niêm yết chứ không yêu cầu xác nhận nội dung văn bản niêm yết.

Thêm vào đó, Ủy ban nhân dân xã còn được giao trách nhiệm bảo quản văn bản niêm yết trong khoảng thời gian ngắn, không quá 15 ngày, kể từ ngày niêm yết.

4.2. Thực Hiện Niêm Yết

Quy trình niêm yết được giao cho tổ chức hành nghề công chứng.

Họ thực hiện việc này tại trụ sở của Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản.

Trong trường hợp không xác định được nơi thường trú cuối cùng, việc niêm yết sẽ diễn ra tại nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng của người đó

5. Thời gian và địa điểm niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

5.1. Thời gian niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Theo Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP, quy định về thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản và văn bản khai nhận di sản thừa kế, các văn bản này phải được niêm yết trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày niêm yết.

Sau 15 ngày niêm yết và nếu không có tranh chấp, khiếu nại, cơ quan công chứng sẽ chứng nhận văn bản thừa kế theo quy định của Luật Công chứng 2014.

Như đã nói ở trên thì thời hạn niêm yết di sản thừa kế chỉ trong vòng 15 ngày kể từ ngày văn phòng công chứng thực hiện việc niêm yết công khai di sản thừa kế tại Ủy Ban Nhân Dân xã, phường. Nội dung niêm yết sẽ được ghi rõ nếu ai có khiếu nại gì thì gửi trực tiếp cho văn phòng công chứng để được giải quyết. Quy định 15 ngày được đặt ra nhằm tránh việc niêm yết quá lâu và cần tiến hành xác nhận di sản thừa kế cho nhân thân và thời hạn niêm yết di sản thừa kế trong vòng 15 ngày là đủ để mọi người cùng biết và thực hiện việc khiếu nại (nếu có)

5.2. Địa điểm niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Căn cứ vào quy định, thông báo chia di sản thừa kế được niêm yết tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã. Nếu người để lại di sản có nơi thường trú, niêm yết tại địa phương đó. Trong trường hợp không có nơi thường trú, niêm yết tại nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng của người đó. Nếu không xác định được cả hai nơi này, thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi có bất động sản của người để lại di sản.

6. Thủ tục niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế là một trong các bước cần phải làm của thủ tục khai nhận di sản thừa kế.

6.1. Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Đối với trường hợp người chết không để lại di chúc, tài sản của người chết được chia theo pháp luật, khi đó thân nhân (thuộc các hàng thừa kế theo thứ tự) sẽ phải thỏa thuận, thực hiện chia thừa kế theo quy định của pháp luật rồi tiến hành khai nhận di sản thừa kế tại gia hoặc có thể đến trực tiếp phòng công chứng để làm thủ tục niêm yết di sản thừa kế và phải mang đầy đủ các giấy tờ như sau:

• Phiếu yêu cầu công chứng
• Giấy tờ liên quan đến tài sản thừa kế
• Di chúc (nếu có)
• Giấy chứng tử của người chết
• Các loại giấy tờ nhân thân như: căn cước công dân / chứng minh thư nhân dân / hộ chiếu

6.2. Bước 2: Công chứng, chứng thực văn bản khai nhận di sản thừa kế

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ để làm văn bản khai nhận di sản thừa kế, văn bản này sẽ cần được công chứng, chứng thực. Công chứng viên sẽ tiến hành xem xét và xác minh giấy tờ, chỉ khi hồ sơ đầy đủ, công chứng viên mới tiếp nhận, thụ lý vụ việc và ghi vào sổ công chứng.

6.3. Bước 3: Niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Sau khi hồ sơ được tiếp nhận, quy trình niêm yết sẽ được tổ chức hành nghề công chứng công khai tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản thừa kế đã mất.

Nếu không thể xác định được địa chỉ thường trú cuối cùng thì niêm yết tại nơi tạm trú cuối cùng của người đó trong thời hạn 15 ngày.

Nội dung niêm yết cần nêu rõ được những điều như sau:

• Họ tên của người để lại di sản thừa kế.
• Họ tên của những người khai di sản thừa kế.
• Quan hệ của những người khai di sản thừa kế với người để lại di sản.
• Danh mục di sản thừa kế.

Đặc biệt, niêm yết cần phải nêu rõ điều sau đây:

“Nếu có khiếu nại, tố cáo về việc bỏ sót, giấu giếm người được hưởng di sản, bỏ sót người thừa kế, di sản thừa kế không thuộc quyền sở hữu, sử dụng của người để lại di sản thì khiếu nại, tố cáo đó phải gửi cho tổ chức hành nghề công chứng thực hiện niêm yết” 

Sau 15 ngày niêm yết, UBND cấp xã đảm nhận trách nhiệm xác nhận quá trình niêm yết di sản. Quy định này dựa trên Điều 18 của Nghị định 29/2015/NĐ-CP và yêu cầu sự chú ý đặc biệt vào một số điều quan trọng:

• Trong trường hợp di sản có cả bất động sản và động sản, hoặc chỉ có bất động sản thì phải tiến hành niêm yết tại UBND nơi người để lại di sản thường trú và nơi có đất (nếu nơi có đất khác với địa chỉ thường trú của người đã mất).
• Trong trường hợp di sản chỉ có động sản và nơi thường trú/tạm trú cuối cùng của người để lại di sản không thuộc cùng một tỉnh thì có thể đề nghị UBND cấp xã nơi người để lại di sản thừa kế thường trú/tạm trú tiến hành niêm yết.

6.4. Bước 4: Hoàn tất quy trình và ký xác nhận thủ tục niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Đến đây là đã kết thúc quá trình niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế.

• Nếu không có khiếu nại gì về việc niêm yết thì tổ chức hành nghề công chứng sẽ tiến hành giải quyết hồ sơ và hoàn tất ký xác nhận thủ tục khai nhận di sản thừa kế.
• Nếu có khiếu nại thì giải quyết khiếu nại theo quy định pháp luật.

7. Câu hỏi thường gặp

Câu 1. Trong thủ tục thừa kế thì người nhận thừa kế cần niêm yết văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế trong thời hạn bao nhiêu ngày?

Trong thủ tục thừa kế, người nhận thừa kế cần niêm yết văn bản thỏa thuận phân chia di sản trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày niêm yết. Việc niêm yết được thực hiện tại trụ sở của Ủy ban nhân cấp xã.

Nội dung niêm yết bao gồm thông tin về người để lại di sản, những người thỏa thuận phân chia, quan hệ và danh mục di sản.

Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm xác nhận và bảo quản niêm yết. Người thừa kế có thể liên hệ với văn phòng công chứng để thực hiện thủ tục công chứng văn bản khai nhận di sản hoặc lập văn bản thỏa thuận. Nếu tài sản thừa kế là tiền mặt, không phải đóng thuế thu nhập cá nhân.

Câu 2. Ai chịu trách nhiệm xác nhận việc niêm yết và bảo quản văn bản niêm yết?

Ủy ban nhân dân cấp xã nơi niêm yết có trách nhiệm xác nhận việc niêm yết và bảo quản văn bản niêm yết trong thời hạn niêm yết, theo quy định tại Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP.

Câu 3. Thời gian và địa điểm niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế

Theo Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP, thời gian niêm yết là 15 ngày kể từ ngày niêm yết.

Văn bản khai nhận di sản thừa kế được niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản, hoặc nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng của người đó, theo quy định tại Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP.

Câu 4. Quy định chi tiết nào về niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế hiện nay?

Quy định chi tiết và cụ thể về niêm yết văn bản khai nhận di sản thừa kế được xác định tại Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP. Theo đó, việc niêm yết phải được thực hiện trong thời hạn 15 ngày, và nội dung niêm yết phải rõ ràng về các thông tin liên quan đến người để lại di sản, người khai di sản, quan hệ giữa họ, và danh mục di sản thừa kế.