Luật thừa kế đất đai của bố mẹ

Luật thừa kế đất đai của bố mẹ là một chủ đề phức tạp và quan trọng trong lĩnh vực pháp luật, mà mỗi quốc gia đều đặt ra những quy định và nguyên tắc riêng. Việc chia sẻ và thừa kế tài sản, đặc biệt là đất đai từ cha mẹ, không chỉ liên quan đến các vấn đề pháp lý mà còn đậm chất văn hóa và xã hội. Trong bối cảnh ngày nay, khi xã hội đang phát triển, nhu cầu hiểu biết về quy định về thừa kế đất đai trở nên ngày càng quan trọng để bảo vệ quyền lợi và tài sản của những người thừa kế. Hãy cùng chúng tôi khám phá sâu hơn về những điều cơ bản và phức tạp trong "Luật thừa kế đất đai của bố mẹ" thông qua bài viết này.

Luật thừa kế đất đai của bố mẹ

Cơ Sở Pháp Lý

1. Bộ Luật Dân Sự 2015

Bộ Luật Dân Sự 2015 là nền tảng pháp lý cơ bản quy định về thừa kế, đặt ra các nguyên tắc và quy định chung về việc chuyển đổi tài sản từ người chết sang người sống.

2. Luật Đất Đai 2013

Luật Đất Đai 2013 tập trung vào các quy định liên quan đến quản lý, sử dụng và chuyển nhượng quyền sử dụng đất, đặt ra những ràng buộc và quyền lợi liên quan đến tài sản này.

3. Luật Công Chứng 2014

Luật Công Chứng 2014 quy định về quy trình công chứng các văn bản pháp lý, bao gồm cả các văn bản liên quan đến thừa kế đất đai.

4. Nghị Định 23/2015/NĐ-CP

Nghị Định 23/2015/NĐ-CP chi tiết hóa một số điều của Bộ Luật Dân Sự và Luật Đất Đai, cung cấp hướng dẫn thực hiện các quy định trong thực tế.

Thừa Kế là Gì?

Theo quy định tại Bộ Luật Dân Sự 2015, thừa kế là quá trình chuyển giao tài sản từ người đã qua đời sang những người còn sống. Tài sản được để lại trong trường hợp này được gọi là di sản.

Các Hình Thức của Thừa Kế

• Thừa Kế Theo Pháp Luật
• Thừa Kế Theo Di Chúc

Thừa Kế Đất Đai là Gì?

Thừa kế đất đai xảy ra khi những người thừa kế theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật được hưởng phần di sản đất đai từ người chết theo quy định của pháp luật về đất đai và thừa kế.

Điều Kiện Đất Thừa Kế của Bố Mẹ Cho Con

• Đất Phải Được Sử Dụng Ổn Định
• Đất Không Có Tranh Chấp
• Đất Không Bị Thu Hồi, Kê Biên Để Thi Hành Án
• Đất Thừa Kế Phải Thuộc Tài Sản của Bố Mẹ Để Lại

Các Giấy Tờ Liên Quan Khi Thừa Kế Đất Đai của Bố Mẹ Cho Con

• Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ)
• Giấy chứng tử của người/những người để lại di sản.
• Bản sao CMND/căn cước công dân/hộ chiếu, Hộ khẩu của những người thừa kế còn sống tại thời điểm làm thủ tục.
• Giấy chứng tử, xác nhận phần mộ, giấy xác nhận/chứng minh quan hệ của những người thừa kế đã chết tại thời điểm làm thủ tục.
• Trường hợp thừa kế theo pháp luật: Phải có giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người được hưởng di sản theo quy định của pháp luật về thừa kế như: Giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, giấy xác nhận của chính quyền địa phương về việc có quan hệ gia đình…
• Trường hợp thừa kế theo di chúc: Phải có bản sao hoặc bản gốc di chúc.

Thành Phần Hồ Sơ để Cấp, Sang Tên Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất Khi Nhận Thừa Kế Đất Đai của Bố Mẹ Cho Con

Theo Thông Tư 24/2014/TT-BTNMT (sửa đổi bởi Thông Tư 33/2017/TT-BTNMT), người được hưởng thừa kế cần chuẩn bị 01 bộ hồ sơ bao gồm:

• Bản Gốc Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất
• Giấy Tờ Về Quyền Hưởng Di Sản Thừa Kế

Trường Hợp 1: Hưởng Thừa Kế Theo Di Chúc

• Di Chúc Hợp Pháp
• Biên Bản Mở Di Chúc Có Người Chứng Kiến và Xác Nhận của UBND Cấp Xã Nơi Có Đất

Trường Hợp 2: Hưởng Thừa Kế Theo Pháp Luật

• Bản Án, Quyết Định của Tòa Án
• Văn Bản Thỏa Thuận của Các Đồng Thừa Kế, Có Xác Nhận của UBND Cấp Xã hoặc Phòng/Văn Phòng Công Chứng về Việc Hưởng Thừa Kế

Lưu Ý:

• Trường hợp người thừa kế là người duy nhất thì phải có đơn đề nghị được đăng ký thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của người thừa kế;
• Trường hợp có nhiều người cùng hưởng di sản thừa kế là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất nhưng từ chối hưởng thì phải có văn bản từ chối hưởng quyền thừa kế.
• Trong Cả Hai Trường Hợp, Phải Có Giấy Tờ Chứng Minh Quan Hệ Giữa Người Để Lại Di Sản và Người Được Hưởng Di Sản.

Trình Tự Thực Hiện Cấp, Sang Tên Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất Khi Nhận Thừa Kế Đất Đai của Bố Mẹ Cho Con

Bước 1: Nộp Hồ Sơ

• Người Sử Dụng Đất Nộp Hồ Sơ tại Văn Phòng Đăng Ký Quyền Sử Dụng Đất thuộc Phòng Tài Nguyên và Môi Trường hoặc cơ quan tiếp nhận hồ sơ theo quy định của UBND cấp tỉnh.
• Hộ Gia Đình, Cá Nhân, Cộng Đồng Dân Cư Nộp Hồ Sơ tại UBND cấp xã nếu có Nhu Cầu.

Lưu Ý:

• Trường Hợp Hưởng Di Sản Thừa Kế Là Một Phần Thửa Đất, Người Sử Dụng Đất Đề Nghị Văn Phòng Đăng Ký Quyền Sử Dụng Đất Thực Hiện Đo Đạc Tách Thửa Đối Với Phần Diện Tích Được Hưởng Thừa Kế Trước Khi Nộp Hồ Sơ.

Bước 2: Tiếp Nhận Hồ Sơ

Trường Hợp 1: Nếu Hồ Sơ Chưa Đầy Đủ, Chưa Hợp Lệ

• Trong Thời Gian Tối Đa 03 Ngày, Cơ Quan Tiếp Nhận, Xử Lý Hồ Sơ Phải Thông Báo và Hướng Dẫn Người Nộp Hồ Sơ Bổ Sung, Hoàn Chỉnh Hồ Sơ Theo Quy Định.

Trường Hợp 2: Hồ Sơ Đầy Đủ

• Cơ Quan Tiếp Nhận Hồ Sơ Ghi Đầy Đủ Thông Tin Vào Sổ Tiếp Nhận Hồ Sơ và Trả Kết Quả, Trao Phiếu Tiếp Nhận Hồ Sơ Cho Người Nộp Hồ Sơ.

Lưu Ý:

• Trường Hợp Nộp Hồ Sơ Tại UBND Cấp Xã Thì Trong Thời Hạn 03 Ngày Làm Việc Kể Từ Ngày Nhận Đủ Hồ Sơ, UBND Cấp Xã Phải Chuyển Hồ Sơ Đến Văn Phòng Đăng Ký Quyền Sử Dụng Đất.

Bước 3: Xử Lý Yêu Cầu

• Văn Phòng Đăng Ký Quyền Sử Dụng Đất Kiểm Tra Hồ Sơ, Nếu Đủ Điều Kiện Thực Hiện Các Quyền Theo Quy Định Thì Thực Hiện Các Công Việc Như:
• Gửi Thông Tin Địa Chính Đến Cơ Quan Thuế để Xác Định và Thông Báo Thu Nghĩa Vụ Tài Chính Đối Với Trường Hợp Phải Thực Hiện Nghĩa Vụ Tài Chính Theo Quy Định.
• Xác Nhận Nội Dung Biến Động Vào Giấy Chứng Nhận Đã Cấp.
• Trường Hợp Phải Cấp Giấy Chứng Nhận Thì Lập Hồ Sơ Trình Cơ Quan Có Thẩm Quyền Cấp Giấy Chứng Nhận Cho Người Sử Dụng Đất.
• Chỉnh Lý, Cập Nhật Biến Động Vào Hồ Sơ Địa Chính, Cơ Sở Dữ Liệu Đất Đai.
• Trao Giấy Chứng Nhận Cho Người Sử Dụng Đất Hoặc Gửi UBND Cấp Xã Để Trao Đổi Với Trường Hợp Nộp Hồ Sơ Tại Cấp Xã.

Luật thừa kế đất đai của bố mẹ

Thời Hạn Giải Quyết

Thủ Tục Sang Tên Sổ Đỏ Khi Nhận Thừa Kế

Theo khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, thời hạn thực hiện thủ tục sang tên Sổ đỏ khi nhận thừa kế như sau:

• Không quá 10 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ.
• Thời gian 10 ngày không tính thời gian các ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của pháp luật; không tính thời gian tiếp nhận hồ sơ tại xã, thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất; không tính thời gian xem xét xử lý đối với trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật, thời gian trưng cầu giám định.
• Đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thì thời gian thực hiện được tăng thêm 10 ngày.
• Kết quả giải quyết thủ tục hành chính phải trả cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất trong thời hạn không quá 03 ngày làm việc kể từ ngày có kết quả giải quyết.

Các Nghĩa Vụ Phải Thực Hiện

• Thuế Thu Nhập Cá Nhân và Lệ Phí Trước Bạ:
• Mức thuế phải nộp: 10% giá trị bất động sản được nhận thừa kế.
• Mức lệ phí phải nộp: 0.5% giá trị bất động sản được nhận thừa kế.
• Lệ phí địa chính: Căn cứ vào từng quyết định của địa phương.
• Lệ phí thẩm định: Căn cứ pháp lý tùy thuộc vào từng địa phương.

Những Trường Hợp Không Phải Nộp Thuế Thu Nhập Cá Nhân và Lệ Phí Trước Bạ

Theo khoản 10 Điều 9 Nghị định 140/2016/NĐ-CP về lệ phí trước bạ và theo điểm d khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC về hướng dẫn luật Thuế thu nhập cá nhân, những trường hợp sau khi nhận thừa kế là nhà, đất thì không phải nộp thuế, lệ phí trước bạ, cụ thể:

• Thừa kế nhà, đất giữa:
• Vợ với chồng;
• Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ;
• Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi;
• Cha chồng, mẹ chồng với con dâu;
• Cha vợ, mẹ vợ với con rể;
• Ông nội, bà nội với cháu nội;
• Ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại;
• Anh, chị, em ruột với nhau.
• Lệ phí địa chính: Mức thu do HĐND cấp tỉnh quyết định.

Lưu Ý:

Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày phân chia xong quyền sử dụng đất là di sản thừa kế thì người sử dụng đất phải đăng ký biến động (khoản 6 Điều 95 Luật Đất đai 2013). Nếu không sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính khi không đăng ký biến động đất đai.

Khách hàng cần cung cấp

Thông tin cần cung cấp 

- Thông tin về thửa đất

- Thông tin về các thành viên trong gia đình

Tài liệu cần cung cấp 

- Bản sao công chứng giấy chứng minh nhân dân, căn cước công dân, sổ hộ khẩu

- Bản sao công chứng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất.

- Bản sao di chúc hợp pháp và biên bản mở di chúc ( trong trường hợp hưởng thừa kế theo di chúc)

- Biên bản thỏa thuận về phân chia tài sản có công chứng ( trong trường hợp chia theo pháp luật)

- Giấy chứng tử của bố mẹ 

Công việc của chúng tôi

- Tư vấn các vấn đề pháp lý liên quan đến thủ tục thừa kế đất đai của bố mẹ cho con

- Thực hiện thủ tục sang tên, đăng ký biến động về đất đai

- Nộp hồ sơ tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền

- Nhận kết quả và bàn giao cho quý khách hàng

- Thực hiện các nghĩa vụ liên quan đến đất được thừa kế.

Liên hệ với chúng tôi

Liên hệ Luật ACC để biết thêm thông tin chi tiết tại:

• Hotline: 19003330
• Di động: 084.696.7979
• Zalo: Công ty Luật ACC
• Văn phòng: (028) 777.00.888
• Mail: [email protected]

Tại Văn phòng chính: Tp Hồ Chí Minh: 39 Hoàng Việt, Phường 04, Quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh.

Hoặc các chi nhánh khác của Luật ACC: 

• Đà Nẵng: 432 Nguyễn Tri Phương, Phường Hòa Thuận Tây, Quận Hải Châu, TP Đà Nẵng
• Hà Nội: Tầng 8, 18 Khúc Thừa Dụ, Phường Dịch Vọng, Quận Cầu Giấy, TP Hà Nội
• Bình Dương: 121 Đường Trần Bình Trọng p. Phú Thọ, Tp Thủ Dầu Một, Bình Dương
• Đồng Nai: 45 Đồng Khởi, Tổ 41, KP8, P. Tân Phong, Tp. Biên Hòa, Đồng Nai

Câu hỏi thường gặp

Q1: Điều kiện nào cần đạt để thừa kế đất đai từ bố mẹ?

A1: Để thừa kế đất đai từ bố mẹ, đất đó phải được sử dụng ổn định, không có tranh chấp, không bị thu hồi, và thuộc tài sản mà bố mẹ để lại.

Q2: Những giấy tờ nào cần thiết khi thừa kế đất đai của bố mẹ cho con?

A2: Đối với thừa kế đất đai, cần các giấy tờ như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ), giấy chứng tử của người để lại di sản, bản sao CMND/căn cước công dân/hộ chiếu, và giấy chứng tử, xác nhận phần mộ, giấy xác nhận/chứng minh quan hệ của những người thừa kế đã chết.

Q3: Thủ tục cụ thể nào để cấp, sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi nhận thừa kế đất đai từ bố mẹ?

A3: Thủ tục bao gồm việc nộp hồ sơ tại Văn phòng Đăng ký Quyền sử dụng Đất, kiểm tra hồ sơ, và nếu đủ điều kiện, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong trường hợp nộp tại cấp xã, UBND cấp xã sẽ chuyển hồ sơ đến cấp tỉnh.

Q4: Làm thế nào để từ chối hưởng thừa kế đất đai khi có nhiều người cùng thừa kế?

A4: Nếu có nhiều người cùng hưởng di sản, nhưng có người từ chối, họ cần có văn bản từ chối hưởng quyền thừa kế, đồng thời phải có xác nhận từ UBND cấp xã hoặc Phòng/Văn phòng Công chứng về quyết định từ chối hưởng thừa kế.