Điểm du lịch là gì? Điều kiện để trở thành một điểm du lịch

Điểm du lịch là những địa điểm hoặc khu vực mà du khách thường đến tham quan và trải nghiệm trong thời gian nghỉ ngơi và du lịch. Hãy cùng Acc đến với bài viết dưới đây để có thể hiểu rõ hơn về Điểm du lịch là gì? Và cần điều kiện gì để có thể được công nhận là điểm du lịch.

Điểm du lịch là gì? Điều kiện để trở thành một điểm du lịch

1. Điểm du lịch là gì?

Theo Điều 3 của Luật Du lịch năm 2017, điểm du lịch được định nghĩa là nơi được đầu tư và khai thác để phục vụ du khách, có chứa tài nguyên du lịch. Tài nguyên du lịch được hiểu là các nguồn lợi bao gồm cảnh quan thiên nhiên, yếu tố tự nhiên và các giá trị văn hóa, cung cấp cơ sở để tạo ra sản phẩm, khu du lịch, hoặc điểm du lịch, nhằm đáp ứng nhu cầu của du lịch.

- Tài nguyên du lịch có thể chia thành hai loại:

• tài nguyên du lịch tự nhiên
• tài nguyên du lịch văn hóa.

2. Đặc điểm của một điểm du lịch

Đặc điểm của một điểm du lịch có thể được diễn giải như sau:

- Thẩm định về mặt văn hoá: Một điểm du lịch được xem xét theo khía cạnh văn hoá khi du khách quyết định xem liệu nơi đó có đáng để dành thời gian và tiền bạc để ghé thăm hay không. Có thể nói rằng sự chọn lựa của du khách đối với một điểm du lịch phản ánh cả một quá trình thẩm định văn hoá.

- Tính đa dạng: Các tiện ích và dịch vụ tại điểm du lịch thường phục vụ cả du khách và cư dân địa phương. Tính đa dạng của một điểm du lịch thường phản ánh sự phân loại của các tiện ích, liệu chứng chỉ phục vụ du khách, cư dân địa phương, hoặc cả hai đối tượng này.

Đặc điểm của một điểm du lịch

- Tính bổ sung: Ngành du lịch là một lĩnh vực liên ngành, và các dịch vụ liên quan đến du lịch thường có mối quan hệ mật thiết và ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách tại điểm du lịch. Do đó, các yếu tố liên quan phải tuân thủ một tiêu chuẩn chất lượng nhất định để bổ sung cho trải nghiệm du lịch tổng thể.

3. Phân loại điểm du lịch

Phân loại điểm du lịch đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng, và dựa vào nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một diễn giải chi tiết về cách phân loại các điểm du lịch:

• Điểm tài nguyên:

Điểm du lịch này phụ thuộc chủ yếu vào tài nguyên tự nhiên hoặc nhân tạo để thu hút du khách. Đây có thể là các cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, những đặc điểm tự nhiên độc đáo, những di tích lịch sử - văn hóa, những kiến trúc sáng tạo hoặc các giá trị nhân văn khác. Ví dụ, Ghềnh Đá Đĩa ở Phú Yên hay động Phong Nha - Kẻ Bàng ở Quảng Bình là những điểm du lịch tự nhiên nổi tiếng thu hút nhiều du khách.

• Điểm chức năng:

Loại điểm du lịch này chủ yếu là các địa điểm có đặc điểm địa hình đặc biệt hoặc các công trình có tính chất tôn giáo, văn hóa - tín ngưỡng, cũng như các khu nghỉ dưỡng hoặc khu vực dành cho các hoạt động vui chơi, thể thao, mạo hiểm, thậm chí cả y học. 

- Ví dụ như Trekking Tà Năng - Phan Dũng ở Tây Ninh hoặc trải nghiệm tắm bùn khoáng tại Tháp Bà Ponagar ở Nha Trang, Khánh Hòa.

Phân loại điểm du lịch

Ngoài ra, điểm du lịch còn có thể được phân loại dựa trên vị trí của chúng trong chuyến đi của du khách:

• Điểm đến cuối cùng: Điểm đến mà du khách chọn làm mục tiêu chính trong chuyến đi của họ.
• Điểm đến trung gian hoặc điểm ghé thăm: Điểm dừng chân trung gian trên đường đi của du khách đến điểm đến cuối cùng, thường được chọn để thăm quan, nghỉ ngơi hoặc thưởng thức.

4. Điều kiện công nhận điểm du lịch

Điều 23 của Luật Du lịch năm 2017 và Điều 11 của Nghị định 168/2017/NĐ-CP quy định về điều kiện công nhận điểm du lịch như sau:

- Cần có tài nguyên du lịch và phải có ranh giới được xác định trên bản đồ địa hình do cơ quan có thẩm quyền xác nhận. Tỷ lệ bản đồ phụ thuộc vào yêu cầu quản lý và địa hình khu vực.

- Cần có cơ sở hạ tầng và các dịch vụ cần thiết để phục vụ du khách, bao gồm:

• Hệ thống giao thông và thông tin liên lạc thuận tiện.
• Điện và nước sạch.
• Biển chỉ dẫn và tài liệu hướng dẫn về điểm du lịch.
• Dịch vụ ăn uống và mua sắm.

- Phải đảm bảo về an ninh, trật tự, an toàn xã hội và bảo vệ môi trường, bao gồm:

• Có bộ phận bảo vệ hoạt động 24/7.
• Công khai thông tin về số điện thoại và địa chỉ của tổ chức, cá nhân quản lý điểm du lịch.
• Có cơ chế tiếp nhận và xử lý nhanh chóng phản ánh, kiến nghị từ du khách.
• Phải có nhà vệ sinh công cộng sạch sẽ, thông thoáng, đủ ánh sáng và đủ số lượng phù hợp với lượng khách du lịch trong thời kỳ cao điểm.
• Phải có biện pháp thu gom và xử lý rác thải, nước thải sinh hoạt theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, và phải có nhân viên vệ sinh môi trường.
• Phải thực hiện các biện pháp phòng cháy nổ theo quy định của pháp luật.

Điều kiện công nhận điểm du lịch

5. Hồ sơ, thủ tục công nhận điểm du lịch

Quy trình xin công nhận điểm du lịch được mô tả trong Điều 24 của Luật Du lịch 2017 như sau:

Hồ sơ đề nghị công nhận điểm du lịch bao gồm:

• Đơn đề nghị theo mẫu được quy định bởi Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
• Đính kèm bản thuyết minh về các điều kiện cần thiết để được công nhận điểm du lịch.

Trình tự, thủ tục, thẩm quyền đề nghị công nhận điểm du lịch:

• Tổ chức hoặc cá nhân sở hữu, quản lý điểm du lịch phải nộp một bộ hồ sơ đến cơ quan chuyên môn về du lịch thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (gọi chung là cơ quan chuyên môn về du lịch cấp tỉnh) nơi có điểm du lịch.
• Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, cơ quan chuyên môn về du lịch cấp tỉnh sẽ tiến hành thẩm định và trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
• Trong vòng 10 ngày kể từ ngày nhận được kết quả thẩm định, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định về việc công nhận điểm du lịch. Trong trường hợp từ chối, lý do cụ thể phải được nêu rõ trong văn bản trả lời.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thể thu hồi quyết định công nhận điểm du lịch nếu điểm du lịch không đáp ứng được các điều kiện quy định.

6. Những yêu cầu đảm bảo khi xây dựng điểm du lịch

- Góp phần vào sự phát triển kinh tế và văn hóa - xã hội địa phương: Du lịch không chỉ là một ngành nghề đơn thuần mà còn có tính liên ngành mạnh mẽ. Việc xây dựng và phát triển điểm du lịch cần được thúc đẩy để trở thành một động lực thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng địa phương, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội ở địa phương.

- Bảo tồn và tôn trọng giá trị văn hóa địa phương: Các chính sách hỗ trợ và khuyến khích cần được thiết lập để kích thích sự phát triển và bảo tồn văn hóa địa phương tại điểm du lịch. Điều này là cần thiết để tránh sự mất mát và sự hòa tan của các giá trị văn hóa quý báu.

Những yêu cầu đảm bảo khi xây dựng điểm du lịch

- Bảo vệ môi trường sinh thái: Việc du lịch đôi khi gây ra tác động tiêu cực đến môi trường. Vì vậy, các biện pháp giám sát và đánh giá tác động đến môi trường cần được thiết lập để đảm bảo việc du lịch không gây ra sự xâm phạm không mong muốn vào tự nhiên và môi trường sống của các loài động - thực vật.

- Phát triển du lịch bền vững: Khai thác điểm du lịch cần được thực hiện một cách cân nhắc và bền vững, đảm bảo rằng nhu cầu hiện tại được đáp ứng mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng và sức hấp dẫn của điểm du lịch trong tương lai. Điều này đòi hỏi sự kết hợp giữa khai thác và bảo vệ, tạo nên một mô hình phát triển du lịch tự nhiên và bền vững.

7. Quyền và Nghĩa vụ của Tổ chức và Cá nhân Quản lý Điểm Du lịch

Đầu tư và Khai thác Tài nguyên Du lịch

Tổ chức và cá nhân quản lý điểm du lịch có quyền đầu tư vào việc phát triển và bảo vệ tài nguyên du lịch tại điểm đó, nhằm nâng cao chất lượng và sức hút của điểm du lịch.

Ban hành Nội quy và Tổ chức Kinh doanh Dịch vụ: Họ có thẩm quyền ban hành nội quy và tổ chức kinh doanh các dịch vụ phục vụ khách du lịch, nhưng phải tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn về an toàn, chất lượng và môi trường.

Tổ chức Dịch vụ Hướng dẫn

Tổ chức và cá nhân này có trách nhiệm tổ chức các dịch vụ hướng dẫn, quy định và quản lý việc sử dụng hướng dẫn viên du lịch trong phạm vi quản lý của mình.

Thu phí theo quy định của pháp luật: Họ có quyền thu phí từ khách du lịch theo các quy định và tiêu chuẩn được đề ra bởi pháp luật.

Nghĩa vụ của Tổ chức, Cá nhân Quản lý Điểm Du lịch:

Bảo đảm Điều kiện Quy định

Họ phải bảo đảm rằng các điều kiện được quy định tại mục 2 là đầy đủ và đáp ứng được để du khách có trải nghiệm du lịch tốt nhất.

Tạo điều kiện Thuận lợi cho Khách Du lịch

Nghĩa vụ của họ là tạo điều kiện thuận lợi nhất cho khách du lịch khi đến tham quan, bao gồm cả các dịch vụ hướng dẫn và tiện ích khác.

Quản lý và Giám sát Hoạt động Kinh doanh

Họ phải chịu trách nhiệm quản lý và giám sát các hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch trong phạm vi quản lý của mình, để đảm bảo chất lượng và an toàn cho du khách.

Bảo đảm An toàn và Bảo vệ Môi trường

Tổ chức và cá nhân này cần đảm bảo an toàn cho du khách, duy trì trật tự và an toàn xã hội, cũng như bảo vệ môi trường tại điểm du lịch.

Tiếp nhận và Giải quyết Kiến nghị của Khách Du lịch

Cuối cùng, họ phải tổ chức tiếp nhận và giải quyết kịp thời các kiến nghị và phản ánh của khách du lịch trong phạm vi quản lý của mình, để nâng cao chất lượng và trải nghiệm du lịch

Tổng quát lại, điểm du lịch là một phần nhỏ trong hệ thống phân vùng lãnh thổ, nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút du khách cả trong và ngoài nước. Bên cạnh đó đây không chỉ là điểm đến mà còn là điểm khởi đầu cho sự phát triển toàn diện của một khu vực. Bằng cách tạo ra những trải nghiệm độc đáo và giá trị văn hóa đặc sắc, chúng không chỉ kích thích nền kinh tế và xã hội mà còn góp phần vào việc bảo vệ và phát triển môi trường. Hiểu rõ về bản chất và tiềm năng của điểm du lịch giúp cho ngành du lịch xây dựng những chiến lược khai thác và bảo tồn hiệu quả, từ đó phát huy sức hút và giá trị của mỗi điểm du lịch một cách toàn diện và bền vững hơn.