Di sản thiên nhiên là gì? Thủ tục công nhận di sản thiên nhiên

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, di sản thiên nhiên không chỉ là một phần của cảnh quan môi trường xung quanh chúng ta mà còn là nguồn tài nguyên quý báu và là nền tảng của sự sống trên hành tinh. Vậy Di sản thiên nhiên là gì? Thủ tục công nhận di sản thiên nhiên như thế nào? Hãy cùng ACC tìm hiểu qua bài viết này nhé!

Di sản thiên nhiên là gì? Thủ tục công nhận di sản thiên nhiên

1. Di sản thiên nhiên là gì?

Di sản thiên nhiên là những cảnh quan, địa danh do thiên nhiên tạo ra, có giá trị đặc biệt về mặt lịch sử, văn hóa, khoa học. Chúng bao gồm những vịnh biển, hang động, núi non, sông hồ, khu rừng nguyên sinh,... Di sản thiên nhiên là món quà vô giá mà mẹ thiên nhiên ban tặng cho con người, là niềm tự hào của dân tộc và là tài sản quý giá cần được bảo vệ.

2. Thủ tục để công nhận di sản thiên nhiên.

2.1. Tiêu chí để được công nhận di sản thiên nhiên

Căn cứ Khoản 2 Điều 20 Luật Bảo vệ môi trường 2020, quy định về tiêu chí công nhận di sản thiên nhiên như sau:

• Có vẻ đẹp nổi bật, độc đáo hoặc hiếm gặp của thiên nhiên
• Có giá trị điển hình về quá trình tiến hóa sinh thái, sinh học hoặc nơi cư trú tự nhiên của loài nguy cấp, quý, hiếm, đặc hữu hoặc chứa đựng các hệ sinh thái đặc thù, đại diện cho một vùng sinh thái tự nhiên hoặc có giá trị đa dạng sinh học đặc biệt khác cần bảo tồn;
• Có đặc điểm nổi bật, độc đáo về địa chất, địa mạo hoặc chứa đựng dấu tích vật chất về các giai đoạn phát triển của Trái Đất;
• Có tầm quan trọng đặc biệt trong việc điều hòa khí hậu, bảo vệ nguồn nước, giữ cân bằng sinh thái, cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên.

2.2. Trình tự, thủ tục công nhận Di sản thiên nhiên

Căn cứ khoản 4 Điều 19 Nghị định 08/2022/ ND-CP quy định về trình tự, thủ tục xác lập, công nhận di sản thiên nhiên khác như sau:

• Tổ chức điều tra, đánh giá khu vực dự kiến xác lập di sản thiên nhiên khác
• Xây dựng dự án xác lập di sản thiên nhiên
• Tổ chức lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức có liên quan và tham vấn cộng đồng về dự án xác lập di sản thiên nhiên
• Đối với di sản thiên nhiên có ranh giới thuộc địa bàn từ 02 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trở lên, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức lấy ý kiến của các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có liên quan
• Tổ chức thẩm định hồ sơ dự án xác lập di sản thiên nhiên
• Hoàn thiện hồ sơ trình cấp có thẩm quyền ra quyết định công nhận di sản thiên nhiên.

3. Di sản thiên nhiên ở Việt Nam được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới.

3.1. Vịnh Hạ Long

Vịnh Hạ Long rộng hơn 1.500 km2, với khoảng 1.969 hòn đảo đá vôi muôn hình vạn trạng, phủ kín rừng xanh, mọc lên giữa biển nước màu xanh ngắt tạo nên một vẻ đẹp hùng vĩ và độc đáo. Đây cũng là nơi chứng kiến những thay đổi trong lịch sử phát triển của Trái đất.

Vịnh Hạ Long

Vịnh Hạ Long là một vịnh biển thuộc phần bờ tây vịnh Bắc Bộ tại khu vực biển Đông Bắc Việt Nam, bao gồm vùng biển đảo của thành phố Hạ Long thuộc tỉnh Quảng Ninh.Vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới hai lần vào năm 1994 và 2000.

Vịnh Hạ Long nổi tiếng với cảnh quan hùng vĩ, thơ mộng với hàng nghìn hòn đảo đá vôi lớn nhỏ và nhiều hang động kỳ ảo. Nơi đây có hệ sinh thái đa dạng với nhiều loài động thực vật quý hiếm. Vịnh Hạ Long cũng là nơi lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa.

Vịnh Hạ Long là điểm đến du lịch nổi tiếng thu hút du khách trong và ngoài nước. Du khách đến đây có thể tham gia các hoạt động như: Tham quan các vịnh, đảo bằng du thuyền, Khám phá các hang động, Chèo thuyền kayak, Tắm biển, Thưởng thức ẩm thực địa phương

Vịnh Hạ Long là niềm tự hào của Việt Nam và là một trong những điểm du lịch đẹp nhất thế giới.

Dưới đây là một số thông tin về Vịnh Hạ Long:

• Vịnh Hạ Long được mệnh danh là "Vịnh đẹp nhất thế giới" do tạp chí du lịch hàng đầu thế giới Travel + Leisure bình chọn năm 2018.
• Vịnh Hạ Long là nơi quay nhiều bộ phim nổi tiếng như: King Kong (2005), Pan (2015), Kong: Skull Island (2017).
• Vịnh Hạ Long có một hệ sinh thái đa dạng với hơn 1.400 loài sinh vật biển, trong đó có 60 loài san hô và 175 loài cá.
• Vịnh Hạ Long là nơi lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa. Nơi đây có nhiều di tích khảo cổ học, di tích lịch sử như: Bãi đá Chùa, hang Sửng Sốt, hang Đầu Gỗ,...

3.2. Phong Nha kẻ bàng

Động Phong Nha - Kẻ Bàng là một hệ thống hang động đá vôi karst nằm ở Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, thuộc huyện Bố Trạch và Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, Việt Nam. Hệ thống hang động này được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới vào năm 2003.

Động Phong Nha - Kẻ Bàng

Động Phong Nha - Kẻ Bàng là một trong những hệ thống hang động lớn nhất thế giới với tổng chiều dài hơn 200km và diện tích hơn 300.000 ha. Hệ thống hang động này bao gồm hơn 300 hang động lớn nhỏ, trong đó có nhiều hang động rất đẹp và kỳ vĩ như: Hang Sơn Đoòng, Hang Nước Nut, Hang Rơi, Hang Tối,...

Động Phong Nha - Kẻ Bàng có giá trị to lớn về mặt địa chất, sinh học, khảo cổ học và du lịch. Hệ thống hang động này là nơi lưu giữ nhiều hóa thạch, di tích khảo cổ học có giá trị khoa học cao. Nơi đây cũng là môi trường sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm, trong đó có nhiều loài đang được bảo vệ.

Động Phong Nha - Kẻ Bàng là điểm đến du lịch nổi tiếng thu hút du khách trong và ngoài nước. Du khách đến đây có thể tham gia các hoạt động như: Tham quan các hang động bằng thuyền kayak, Khám phá các hang động bằng đường bộ, Chèo thuyền kayak trên sông Son, Tắm biển ở Bãi biển Phong Nha, Thưởng thức ẩm thực địa phương

4. Quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường di sản thiên nhiên

Theo Khoản 7 Điều 21 Nghị định 08/2022/NĐ-CP, bảo vệ môi trường đối với Di sản thiên nhiên được thực hiện theo quy định sau cụ thể như sau:

• Hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong vùng lõi của di sản thiên nhiên được kiểm soát như đối với vùng bảo vệ nghiêm ngặt theo quy định về phân vùng môi trường của pháp luật về BVMT; hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong vùng đệm của di sản thiên nhiên được kiểm soát như đối với vùng hạn chế phát thải theo quy định về phân vùng môi trường của pháp luật về BVMT.
• Các hệ sinh thái tự nhiên trong di sản thiên nhiên phải được ưu tiên bảo tồn và phục hồi nguyên trạng tự nhiên; môi trường đất, môi trường nước trong di sản thiên nhiên bị ô nhiễm, suy thoái phải được cải tạo, phục hồi;
• Các giá trị cốt lõi của thiên nhiên và đa dạng sinh học của di sản thiên nhiên phải được bảo vệ, bảo tồn nguyên vẹn; dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên của di sản thiên nhiên phải được duy trì, phát triển và sử dụng bền vững;
• Các chỉ số đặc trưng về địa chất, cảnh quan, sinh thái, đa dạng sinh học của di sản thiên nhiên phải được điều tra, đánh giá, theo dõi, giám sát, kiểm kê, báo cáo theo quy định;
• Tuân thủ các yêu cầu khác về BVMT, ngăn ngừa, kiểm soát các tác động tới môi trường, đa dạng sinh học di sản thiên nhiên theo quy định tại Nghị định này, các quy định của pháp luật có liên quan và quy định của các điều ước quốc tế về môi trường và đa dạng sinh học mà Việt Nam đã ký kết.
• Trong trường hợp có nguy cơ khẩn cấp gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường di sản thiên nhiên, Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc áp dụng các biện pháp khẩn cấp, tạm thời nhằm giới hạn tổng lượng xả thải vào môi trường di sản thiên nhiên, trong đó xác định rõ khu vực áp dụng, thời gian áp dụng
• Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức xây dựng, phê duyệt dự án phục hồi môi trường của di sản thiên nhiên bị ô nhiễm, suy thoái môi trường theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

Di sản thiên nhiên không chỉ là những cảnh đẹp tuyệt vời của hành tinh mà còn là nguồn tài nguyên quý giá và là nền tảng của sự sống. Chúng ta cần nhìn nhận giá trị và ý nghĩa của di sản thiên nhiên không chỉ trong việc du lịch và giáo dục mà còn trong việc đảm bảo sự tồn tại của các loài và hệ sinh thái quý báu trên hành tinh.