Đầu tư gián tiếp nước ngoài là gì?

Đầu tư gián tiếp nước ngoài (FII) là hình thức đầu tư mà nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường tài chính của một quốc gia thông qua việc mua cổ phiếu, trái phiếu hoặc các chứng khoán khác mà không trực tiếp quản lý hay điều hành doanh nghiệp. Loại hình đầu tư này mang lại lợi ích kép, vừa tạo điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài thu lợi nhuận từ sự phát triển của nền kinh tế sở tại, vừa cung cấp nguồn vốn quan trọng giúp thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế của quốc gia nhận đầu tư. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về khái niệm, đặc điểm và lợi ích của đầu tư gián tiếp nước ngoài trong bài viết dưới đây.

Đầu tư gián tiếp nước ngoài là gì?

1. Đầu tư gián tiếp nước ngoài là gì?

Đầu tư gián tiếp nước ngoài (Foreign Indirect Investment - FII) là hình thức đầu tư mà các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường tài chính của một quốc gia thông qua việc mua cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, hoặc các công cụ tài chính khác. Khác với đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), nhà đầu tư gián tiếp không trực tiếp quản lý hay điều hành doanh nghiệp mà họ đầu tư vào, thay vào đó, họ chỉ sở hữu các chứng khoán của doanh nghiệp hoặc của quốc gia đó.

Đầu tư gián tiếp nước ngoài là một công cụ quan trọng trong việc phát triển kinh tế và thị trường tài chính của một quốc gia, đồng thời mang lại cơ hội sinh lợi cho các nhà đầu tư quốc tế.

>> Xem thêm: Thủ tục cấp giấy phép đầu tư cho nhà đầu tư nước ngoài 

2. Đặc điểm của đầu tư gián tiếp nước ngoài

Đặc điểm của đầu tư gián tiếp nước ngoài

Đặc điểm của đầu tư gián tiếp nước ngoài (FII):

Không tham gia quản lý trực tiếp: Nhà đầu tư gián tiếp không can thiệp vào hoạt động quản lý hoặc điều hành của doanh nghiệp mà họ đầu tư vào. Họ chỉ sở hữu cổ phiếu, trái phiếu hoặc các chứng khoán khác và thu lợi nhuận từ việc tăng giá chứng khoán hoặc từ lãi suất, cổ tức.

Tính thanh khoản cao: Các khoản đầu tư gián tiếp thường có tính thanh khoản cao, nghĩa là chúng có thể dễ dàng mua bán trên các sàn giao dịch chứng khoán. Điều này cho phép nhà đầu tư dễ dàng thoát khỏi các khoản đầu tư khi cần thiết.

Rủi ro thị trường: Nhà đầu tư gián tiếp phải đối mặt với các rủi ro từ biến động của thị trường tài chính, bao gồm sự thay đổi giá cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ tài chính khác. Những biến động này có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tình hình kinh tế, chính trị, chính sách tiền tệ và tài khóa của quốc gia.

Phân tán rủi ro: Đầu tư gián tiếp cho phép nhà đầu tư phân tán rủi ro bằng cách đầu tư vào nhiều loại chứng khoán khác nhau và ở nhiều quốc gia khác nhau. Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư giúp giảm thiểu rủi ro do biến động của từng loại tài sản hoặc thị trường cụ thể.

Khả năng sinh lợi cao: Đầu tư gián tiếp có thể mang lại lợi nhuận cao thông qua việc tăng giá trị của các chứng khoán hoặc từ lợi tức của các công cụ tài chính. Tuy nhiên, lợi nhuận cao cũng đi kèm với rủi ro cao.

Đóng góp vào phát triển thị trường tài chính: FII giúp tăng tính thanh khoản và phát triển thị trường tài chính nội địa bằng cách cung cấp nguồn vốn và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp huy động vốn dễ dàng hơn. Điều này có thể thúc đẩy sự phát triển kinh tế và cải thiện cơ sở hạ tầng tài chính của quốc gia nhận đầu tư.

Những đặc điểm này làm cho đầu tư gián tiếp nước ngoài trở thành một phương tiện đầu tư hấp dẫn, không chỉ giúp nhà đầu tư quốc tế đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình mà còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế của các quốc gia nhận đầu tư.

>> Xem thêm: Nhà đầu tư nước ngoài có được góp vốn bằng tiền mặt hay không? 

3. Chủ thể đầu tư gián tiếp vào Việt Nam

Chủ thể đầu tư gián tiếp vào Việt Nam

Chủ thể đầu tư gián tiếp vào Việt Nam bao gồm các tổ chức và cá nhân nước ngoài tham gia vào thị trường tài chính Việt Nam thông qua việc mua các loại chứng khoán, quỹ đầu tư hoặc các công cụ tài chính khác. Cụ thể, các chủ thể này gồm:

Quỹ đầu tư quốc tế (International Investment Funds): Các quỹ đầu tư này huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư khác nhau và sử dụng số vốn đó để đầu tư vào các thị trường tài chính trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Ví dụ: Quỹ đầu tư chỉ số (index funds), quỹ đầu tư mạo hiểm (venture capital funds), quỹ phòng hộ (hedge funds).

Công ty quản lý quỹ (Asset Management Companies):

• Các công ty này quản lý vốn đầu tư của các cá nhân, tổ chức và đầu tư vào các loại chứng khoán khác nhau tại Việt Nam.
• Họ có thể đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, hoặc các công cụ tài chính khác.

Ngân hàng và tổ chức tài chính (Banks and Financial Institutions): Các ngân hàng và tổ chức tài chính quốc tế cũng là những nhà đầu tư gián tiếp lớn tại Việt Nam. Họ có thể đầu tư vào thị trường chứng khoán, trái phiếu chính phủ, hoặc các sản phẩm tài chính khác. Ví dụ: Ngân hàng đầu tư, công ty bảo hiểm, công ty tín dụng.

Cá nhân nước ngoài (Foreign Individuals): Các cá nhân nước ngoài cũng có thể tham gia đầu tư gián tiếp vào Việt Nam bằng cách mua cổ phiếu, trái phiếu hoặc các quỹ đầu tư thông qua các sàn giao dịch chứng khoán.

Các tổ chức phi lợi nhuận (Non-Profit Organizations): Các tổ chức phi lợi nhuận quốc tế như các quỹ từ thiện, quỹ hưu trí cũng có thể đầu tư vào thị trường tài chính Việt Nam để đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình.

Quy định pháp luật Việt Nam đối với đầu tư gián tiếp: Việt Nam có các quy định pháp luật rõ ràng nhằm quản lý và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài. Các quy định này bao gồm việc đăng ký và cấp phép cho các nhà đầu tư nước ngoài, quy định về tỷ lệ sở hữu, quy định về thuế và chuyển lợi nhuận ra nước ngoài.

Đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam không chỉ giúp tăng cường tính thanh khoản của thị trường tài chính trong nước mà còn mang lại nguồn vốn quan trọng hỗ trợ phát triển kinh tế.

>> Xem thêm: Thủ tục nhà đầu tư nước ngoài góp vốn bằng tài sản vào doanh nghiệp Việt Nam

4. Các hình thức của đầu tư gián tiếp nước ngoài

Các hình thức của đầu tư gián tiếp nước ngoài

Đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam có thể được thực hiện thông qua nhiều hình thức khác nhau. Các hình thức chính bao gồm:

• Đầu tư vào cổ phiếu (Equity Investments): Nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phiếu của các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam. Điều này cho phép họ trở thành cổ đông và hưởng lợi từ cổ tức cũng như sự tăng giá trị của cổ phiếu.
• Đầu tư vào trái phiếu (Bond Investments): Các nhà đầu tư nước ngoài có thể mua trái phiếu do Chính phủ Việt Nam hoặc các doanh nghiệp Việt Nam phát hành. Trái phiếu này có thể là trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, hoặc trái phiếu chuyển đổi.
• Quỹ đầu tư (Investment Funds): Nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia vào các quỹ đầu tư hoạt động tại Việt Nam, chẳng hạn như quỹ đầu tư chỉ số (index funds), quỹ đầu tư mạo hiểm (venture capital funds), quỹ phòng hộ (hedge funds), và các quỹ đầu tư tư nhân (private equity funds).
• Đầu tư vào các sản phẩm phái sinh (Derivatives): Nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia giao dịch các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai (futures), hợp đồng quyền chọn (options), và hợp đồng hoán đổi (swaps) trên thị trường tài chính Việt Nam.
• Đầu tư thông qua các công ty quản lý quỹ (Asset Management Companies): Các công ty quản lý quỹ quốc tế có thể quản lý danh mục đầu tư gián tiếp vào Việt Nam, bao gồm cả cổ phiếu, trái phiếu, và các công cụ tài chính khác.
• Giao dịch ngoại tệ (Foreign Exchange Trading): Các nhà đầu tư nước ngoài có thể tham gia vào thị trường ngoại hối của Việt Nam, mua bán các loại tiền tệ để hưởng lợi từ chênh lệch tỷ giá.
• Đầu tư vào chứng chỉ quỹ (Fund Certificates): Nhà đầu tư nước ngoài có thể mua chứng chỉ quỹ của các quỹ đầu tư Việt Nam, gián tiếp sở hữu một phần tài sản của quỹ đó và hưởng lợi từ việc quản lý và tăng trưởng của quỹ.
• Giao dịch các sản phẩm tài chính mới (New Financial Instruments): Tham gia vào các sản phẩm tài chính mới và sáng tạo, chẳng hạn như chứng quyền có bảo đảm (covered warrants), các quỹ ETF (Exchange-Traded Funds), và các sản phẩm tài chính khác do các tổ chức tài chính Việt Nam phát hành.

Những hình thức đầu tư gián tiếp này không chỉ đa dạng hóa danh mục đầu tư của các nhà đầu tư quốc tế mà còn đóng góp quan trọng vào sự phát triển và tăng trưởng của thị trường tài chính Việt Nam.

>> Xem thêm: Thủ tục nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua cổ phần tại doanh nghiệp Việt Nam

5. Nguyên tắc chung của đầu tư gián tiếp nước ngoài

Nguyên tắc chung của đầu tư gián tiếp nước ngoài nhằm đảm bảo sự minh bạch, công bằng và an toàn cho cả nhà đầu tư và nền kinh tế tiếp nhận đầu tư. Các nguyên tắc này bao gồm:

• Tuân thủ pháp luật địa phương: Nhà đầu tư nước ngoài phải tuân thủ các quy định pháp luật của nước tiếp nhận đầu tư, bao gồm các quy định về chứng khoán, thuế, ngoại hối, và các quy định khác liên quan đến hoạt động đầu tư gián tiếp.
• Minh bạch và công khai: Hoạt động đầu tư gián tiếp cần được thực hiện một cách minh bạch và công khai. Thông tin về các khoản đầu tư, quyền sở hữu, và các giao dịch tài chính phải được công bố rõ ràng để đảm bảo tính minh bạch và tạo niềm tin cho thị trường.
• Bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư: Các chính sách và quy định phải đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư nước ngoài, bao gồm quyền sở hữu, quyền chuyển lợi nhuận, và quyền được bảo vệ trước các hành vi gian lận hoặc lạm dụng.
• Quản lý rủi ro: Nhà đầu tư cần quản lý rủi ro hiệu quả thông qua việc đa dạng hóa danh mục đầu tư, phân tích kỹ lưỡng thị trường, và áp dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro tài chính.
• Tôn trọng quyền quản lý nội bộ: Nhà đầu tư gián tiếp không can thiệp vào hoạt động quản lý và điều hành nội bộ của các công ty mà họ đầu tư vào. Quyền quyết định và quản lý doanh nghiệp vẫn thuộc về các nhà quản lý và cổ đông nội địa.
• Tăng cường hợp tác quốc tế: Việc đầu tư gián tiếp cần thúc đẩy sự hợp tác và hội nhập kinh tế quốc tế, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của các thị trường tài chính và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế toàn cầu.
• Tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư: Chính phủ và các cơ quan quản lý cần tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài thông qua việc cải thiện môi trường đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính, và cung cấp các thông tin cần thiết để hỗ trợ quyết định đầu tư.
• Chống rửa tiền và tài trợ khủng bố: Nhà đầu tư và các tổ chức tài chính cần tuân thủ các quy định về chống rửa tiền và tài trợ khủng bố để đảm bảo an ninh tài chính và ngăn chặn các hoạt động phi pháp.
• Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững: Các khoản đầu tư cần phải xem xét đến tác động môi trường và đóng góp vào sự phát triển bền vững, đảm bảo rằng hoạt động đầu tư không gây hại đến môi trường và cộng đồng địa phương.

Tuân thủ các nguyên tắc này giúp đảm bảo hoạt động đầu tư gián tiếp nước ngoài diễn ra một cách hiệu quả, bền vững và có lợi cho cả nhà đầu tư và nền kinh tế tiếp nhận đầu tư.

>> Xem thêm: Giới hạn tỷ lệ sở hữu vốn của nhà đầu tư nước ngoài

6. Một số câu hỏi thường gặp

Đầu tư gián tiếp nước ngoài là gì?

Đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI) là việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phiếu, trái phiếu hoặc các công cụ tài chính khác mà không tham gia trực tiếp vào quản lý doanh nghiệp.

Đầu tư gián tiếp khác gì so với đầu tư trực tiếp?

Đầu tư gián tiếp không liên quan đến việc quản lý và điều hành doanh nghiệp, trong khi đầu tư trực tiếp (FDI) bao gồm việc nhà đầu tư tham gia vào quản lý và kiểm soát doanh nghiệp.

Lợi ích của đầu tư gián tiếp nước ngoài là gì?

Đầu tư gián tiếp giúp gia tăng thanh khoản cho thị trường chứng khoán, cải thiện hiệu quả phân bổ vốn và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Hy vọng bài viết này đã mang lại cho bạn những thông tin hữu ích về đầu tư gián tiếp nước ngoài, giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, lợi ích và sự khác biệt so với đầu tư trực tiếp. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ thêm, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi. Công ty Luật ACC luôn sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn cho bạn trong mọi vấn đề liên quan đến đầu tư và pháp lý.