Công ty xuất nhập khẩu là gì?

Công ty xuất nhập khẩu cũng là một trong những loại hình kinh doanh được quy định trong pháp luật Việt Nam thực hiện việc mua bán hàng hóa mà còn tham gia vào các hoạt động liên quan đến hải quan, vận chuyển và tài chính. Trong bài viết của Công ty Luật ACC, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về khái niệm công ty xuất nhập khẩu là gì, đặc điểm của loại hình doanh nghiệp này đóng vai trò quan trọng thế nào trong hoạt động kinh doanh quốc tế. 

 Công ty xuất nhập khẩu là gì?

1. Công ty xuất nhập khẩu là gì?

Tại khoản 10 Điều 4 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định: “doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.”

Theo đó, công ty xuất nhập khẩu cũng là một loại hình doanh nghiệp có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật dưới loại hình công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần hoặc công ty hợp danh nhằm mục đích kinh doanh liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu.

Mục tiêu chính của các công ty xuất nhập khẩu là tìm kiếm lợi nhuận thông qua việc sản xuất, mua bán, cung ứng hàng hóa và dịch vụ trên phạm vi quốc tế. Hoạt động chính của công ty bao gồm việc tìm kiếm nhà cung cấp, làm thủ tục hải quan, vận chuyển, bảo quản, và hỗ trợ thương mại quốc tế.

2. Đặc điểm chung của công ty xuất nhập khẩu 

Các đặc điểm chung của công ty xuất nhập khẩu theo quy định của pháp luật bao gồm:

 Đặc điểm chung của công ty xuất nhập khẩu 

2.1. Thành lập và đăng ký kinh doanh theo quy định pháp luật: 

Theo đó, đây là một trong những đặc điểm quan trọng của công ty xuất nhập khẩu là phải được thành lập và đăng ký kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật, cụ thể là Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Điều này bao gồm việc doanh nghiệp phải có tên riêng, có trụ sở giao dịch và tài sản để đảm bảo tính pháp lý trong quá trình hoạt động. Tùy thuộc vào loại hình công ty (công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, hoặc công ty hợp danh), các yêu cầu về vốn điều lệ và cơ cấu tổ chức sẽ có sự khác biệt. Ngoài ra, công ty cần phải có giấy phép xuất nhập khẩu và tuân thủ các quy định về thủ tục hải quan để có thể hoạt động hợp pháp trong lĩnh vực này.

2.2. Được thừa nhận là thực thể pháp lý:

Thêm một đặc điểm nữa là công ty xuất nhập khẩu được công nhận là một thực thể pháp lý độc lập, có quyền nhân danh mình để tham gia vào các quan hệ pháp luật. Điều này có nghĩa là công ty có thể tự chịu trách nhiệm trong các giao dịch thương mại, cũng như có thể tham gia vào các quan hệ tố tụng khi xảy ra tranh chấp. Với tư cách là một pháp nhân, công ty có thể ký kết hợp đồng với đối tác trong và ngoài nước, thực hiện nghĩa vụ thuế, và tham gia vào các quan hệ kinh doanh phức tạp liên quan đến xuất nhập khẩu hàng hóa.

Như vậy, các đặc điểm của công ty xuất nhập khẩu không chỉ xoay quanh việc thực hiện các giao dịch quốc tế mà còn bao gồm nhiều yếu tố về quy định pháp luật, quyền và nghĩa vụ trong hoạt động kinh doanh toàn cầu.

3. Chức năng, nhiệm vụ chính về lĩnh vực xuất nhập khẩu

Công ty xuất nhập khẩu có các chức năng và nhiệm vụ chính liên quan đến hoạt động kinh doanh quốc tế, cụ thể trong việc xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa. Dưới đây là phân tích về các chức năng và nhiệm vụ chính của công ty xuất nhập khẩu:

3.1. Xuất khẩu hàng hóa

Chức năng chính của công ty xuất nhập khẩu là thực hiện các hoạt động xuất khẩu, đưa hàng hóa từ Việt Nam ra thị trường quốc tế. Điều này bao gồm việc tìm kiếm đối tác nước ngoài, đàm phán hợp đồng xuất khẩu, thực hiện các thủ tục hải quan và vận chuyển hàng hóa qua biên giới quốc gia. Công ty xuất nhập khẩu có nhiệm vụ tìm kiếm các thị trường tiềm năng, nắm bắt nhu cầu của khách hàng quốc tế và đảm bảo chất lượng hàng hóa xuất khẩu phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế.

3.2. Nhập khẩu hàng hóa

Ngoài xuất khẩu, công ty xuất nhập khẩu cũng thực hiện nhiệm vụ nhập khẩu các sản phẩm từ nước ngoài về Việt Nam để phục vụ nhu cầu trong nước. Quá trình nhập khẩu bao gồm việc xác định nguồn cung ứng, ký kết hợp đồng nhập khẩu, thực hiện các thủ tục thông quan và phân phối hàng hóa trong nước. Công ty phải đảm bảo hàng hóa nhập khẩu đạt các tiêu chuẩn về chất lượng và an toàn theo quy định của pháp luật Việt Nam, cũng như chịu trách nhiệm thanh toán bằng ngoại tệ và xử lý các rủi ro phát sinh từ biến động thị trường quốc tế.

3.3. Quản lý chuỗi cung ứng và logistics

Một chức năng quan trọng khác của công ty xuất nhập khẩu là quản lý chuỗi cung ứng và logistics, đảm bảo quá trình vận chuyển, lưu trữ và giao nhận hàng hóa diễn ra suôn sẻ. Công ty có nhiệm vụ tổ chức vận chuyển hàng hóa qua các phương tiện như đường biển, đường hàng không hoặc đường bộ, cũng như xử lý các vấn đề liên quan đến bảo quản và lưu kho hàng hóa. Đồng thời, công ty còn phải làm việc với các bên liên quan như hãng tàu, hãng vận tải, và cơ quan hải quan để đảm bảo hàng hóa được giao đúng thời hạn và an toàn.

3.4. Thực hiện các dịch vụ hỗ trợ xuất nhập khẩu

Ngoài các hoạt động chính về xuất khẩu và nhập khẩu, công ty còn cung cấp các dịch vụ hỗ trợ liên quan như tư vấn thương mại quốc tế, dịch vụ hải quan, tài chính, bảo hiểm, và môi giới thương mại. Các dịch vụ này giúp công ty và khách hàng giảm thiểu rủi ro trong quá trình giao dịch quốc tế, đồng thời tối ưu hóa chi phí và thời gian cho việc xuất nhập khẩu hàng hóa. Những dịch vụ này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khác tham gia vào thị trường toàn cầu.

Như vậy, các chức năng và nhiệm vụ chính của công ty xuất nhập khẩu không chỉ liên quan đến việc buôn bán hàng hóa mà còn bao gồm nhiều yếu tố hỗ trợ liên quan đến quản lý, dịch vụ và tuân thủ quy định pháp luật trong lĩnh vực thương mại quốc tế.

4. Cơ quan cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh

Cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh tại Việt Nam là Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư của tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Phòng Đăng ký kinh doanh chịu trách nhiệm thụ lý hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho các loại hình doanh nghiệp như công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân.

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện (như ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản...), doanh nghiệp còn cần phải xin các giấy phép con hoặc giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh từ các cơ quan chức năng liên quan khác ngoài giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh từ Phòng Đăng ký kinh doanh.

>>> Đọc thêm bài viết về Làm thế nào để thành lập công ty nhập khẩu mỹ phẩm? sẽ giúp bạn hiểu rõ các bước cần thiết để thành lập một công ty nhập khẩu về mỹ phẩm

5. Các ngành hoạt động chính của công ty xuất nhập khẩu

Các ngành hoạt động chính của công ty xuất nhập khẩu thường xoay quanh các hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu, với nhiều hình thức cụ thể như sau:

5.1. Hoạt động xuất khẩu

Xuất khẩu bao gồm nhiều hình thức khác nhau, mỗi loại hình thể hiện mục đích và cách thức giao dịch khác nhau:

• Xuất kinh doanh: Là hoạt động bán hàng hóa giữa ít nhất hai chủ thể đến từ hai quốc gia khác nhau, nhằm mục đích thương mại và thu lợi nhuận.
• Xuất phi mậu dịch: Đây là các hoạt động không nhằm mục đích thương mại, như quà biếu, quà tặng, hàng mẫu, hoặc di chuyển tài sản cá nhân từ quốc gia này sang quốc gia khác.
• Xuất gia công: trong đó các công ty nhận nguyên liệu từ đối tác nước ngoài, tiến hành sản xuất và sau đó xuất thành phẩm trở lại cho bên thuê. Điều này giúp tận dụng nguồn lực sản xuất tại chỗ và phát triển năng lực sản xuất quốc tế.
• Sản xuất xuất khẩu: Xuất thành phẩm cho bất kỳ đối tác nào, không liên quan đến đơn vị cung cấp nguyên phụ liệu, nhằm mục đích thương mại.
• Tạm xuất – tái nhập: Tạm xuất tái nhập được hiểu là hàng hóa được xuất ra khỏi Việt Nam tạm thời và sau đó nhập lại. Đây là một chiến lược hữu ích trong việc tiết kiệm chi phí bảo quản hoặc đáp ứng các yêu cầu cụ thể của hợp đồng quốc tế. 

Thêm nữa việc tạm xuất - tái nhập còn có đặc điểm là khi xuất hàng hóa hoặc nguyên phụ liệu trong một khoảng thời gian ấn định, sau đó nhập lại hàng hóa hoặc phải thay đổi mục đích sử dụng nếu không nhập lại. 

• Xuất khẩu tại chỗ: Là giao dịch giữa doanh nghiệp chế xuất (EPE) với doanh nghiệp nội địa trong cùng một quốc gia hoặc giữa hai doanh nghiệp nội địa, trong đó doanh nghiệp được chỉ định nhận hàng nhưng không phải là người mua trực tiếp của nhà xuất khẩu.

5.2. Hoạt động nhập khẩu

Nhập khẩu cũng gồm nhiều loại hình đa dạng, thể hiện sự linh hoạt trong hoạt động giao thương quốc tế:

• Nhập kinh doanh: Hoạt động mua hàng từ nước ngoài để nhập khẩu vào Việt Nam tiêu thụ, nhằm mục đích sinh lời và phục vụ nhu cầu thị trường trong nước.
• Nhập phi mậu dịch: Tương tự xuất phi mậu dịch, đây là các hoạt động không có tính thương mại, như nhận quà biếu, hàng mẫu, hoặc di chuyển tài sản cá nhân từ nước ngoài về Việt Nam.
• Tạm nhập – tái xuất: Nhập hàng hóa từ nước ngoài trong một khoảng thời gian nhất định và sau đó tái xuất hoặc thay đổi mục đích sử dụng nếu hàng hóa được tiêu thụ trong nước.
• Nhập gia công: Nhập nguyên phụ liệu từ đối tác nước ngoài để gia công hàng hóa theo hợp đồng.
• Nhập sản xuất – xuất khẩu: Nhập nguyên phụ liệu từ đối tác nước ngoài để sản xuất hàng hóa xuất khẩu, không chịu sự ràng buộc về các yếu tố như phí nhân công hoặc mẫu mã.
• Nhập khẩu tại chỗ: Hoạt động mua bán giữa doanh nghiệp chế xuất và doanh nghiệp nội địa trong nước hoặc giữa hai doanh nghiệp trong cùng quốc gia, trong đó một doanh nghiệp nhận hàng mà không có hợp đồng trực tiếp với nhà xuất khẩu trong nước.

Hoạt động nhập khẩu của các công ty xuất nhập khẩu thực hiện việc nhập nguyên phụ liệu để sản xuất hàng hóa theo yêu cầu của đối tác nước ngoài, sau đó xuất ngược lại thành phẩm, hình thành quy trình khép kín. Việc nhập khẩu không chỉ phục vụ cho mục tiêu tiêu thụ trong nước mà còn nhằm mục đích sản xuất hàng xuất khẩu. Điều này giúp tối ưu hóa chi phí sản xuất và tận dụng được các nguyên liệu tốt nhất từ thị trường quốc tế. Một hình thức khác là nhập khẩu tại chỗ, một quy trình phức tạp nhưng đem lại hiệu quả kinh tế lớn khi giúp tối ưu hóa nguồn lực trong nước, đồng thời tiết kiệm chi phí vận chuyển quốc tế.

Những hoạt động này đều đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại quốc tế, góp phần phát triển kinh tế trong nước và tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh cho các công ty xuất nhập khẩu.

6. Ưu và nhược điểm của thành lập công ty xuất nhập khẩu tại Việt Nam 

Việc thành lập công ty xuất nhập khẩu tại Việt Nam đang thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp nhờ vào những tiềm năng lớn mà lĩnh vực này mang lại. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội rộng mở, việc gia nhập thị trường xuất nhập khẩu cũng đối mặt với không ít thách thức. 

6.1. Ưu điểm của thành lập công ty xuất nhập khẩu tại Việt Nam

Ưu điểm lớn nhất của việc thành lập công ty xuất nhập khẩu tại Việt Nam chính là tiềm năng thị trường. Nhờ vào chính sách mở cửa kinh tế và sự tham gia vào các hiệp định thương mại tự do (FTA), doanh nghiệp có thể tiếp cận nhiều thị trường quốc tế với thuế suất ưu đãi và các điều kiện thương mại thuận lợi.

Không chỉ vậy, việc xuất khẩu hàng hóa từ Việt Nam còn được hưởng lợi từ chi phí lao động thấp và nguồn nguyên liệu dồi dào, giúp sản phẩm của các doanh nghiệp xuất khẩu có giá thành cạnh tranh. Ngoài ra, chính phủ Việt Nam cũng đang triển khai nhiều chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, giảm thiểu các thủ tục hành chính và chi phí liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu, từ đó giúp các doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc thâm nhập thị trường quốc tế.

6.2. Nhược điểm của thành lập công ty xuất nhập khẩu tại Việt Nam 

Bên cạnh những ưu điểm rõ rệt, cũng tồn tại không ít nhược điểm khiến việc thành lập và điều hành một công ty xuất nhập khẩu trở nên khó khăn hơn. Một trong những thách thức lớn nhất là sự cạnh tranh gay gắt. Khi nhiều doanh nghiệp cả trong và ngoài nước tham gia vào lĩnh vực này, các công ty cần phải nỗ lực không ngừng để duy trì lợi thế cạnh tranh về chất lượng sản phẩm và dịch vụ. 

Ngoài ra, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cũng dễ bị ảnh hưởng bởi sự biến động của thị trường quốc tế, đặc biệt là các yếu tố như tỷ giá hối đoái, chính sách bảo hộ mậu dịch và tình hình chính trị của các quốc gia đối tác. Điều này khiến doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp có thể không ổn định và gặp nhiều rủi ro.

 Ưu điểm và nhược điểm của thành lập công ty xuất nhập khẩu tại Việt Nam 

Nhìn chung, việc thành lập công ty xuất nhập khẩu tại Việt Nam không chỉ là một lựa chọn kinh doanh tiềm năng mà còn đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tài chính, pháp lý và chiến lược kinh doanh. Các doanh nghiệp cần phải cân nhắc kỹ lưỡng để tận dụng tối đa những lợi thế sẵn có và đồng thời đối phó với các rủi ro trong quá trình hoạt động.

>>> Bạn đọc có thể tìm hiểu thêm về Thủ tục xin cấp giấy phép xuất khẩu theo quy định sẽ giúp bạn biết thêm các thông tin hữu ích về giấy phép cần thiết cho hoạt động xuất khẩu 

7. Câu hỏi thường gặp 

Công ty xuất nhập khẩu được thành lập như thế nào?

Trả lời: Công ty xuất nhập khẩu được thành lập theo quy định của pháp luật, phải đăng ký kinh doanh tại Phòng Đăng ký Kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi công ty đặt trụ sở chính.

Các hoạt động chính của công ty xuất nhập khẩu là gì?

Trả lời: Công ty xuất nhập khẩu thực hiện các hoạt động như tìm kiếm đối tác, xúc tiến thương mại, làm thủ tục hải quan, vận chuyển, bảo quản hàng hóa và cung cấp dịch vụ hỗ trợ như tài chính, bảo hiểm.

Công ty xuất nhập khẩu có những loại hình kinh doanh nào?

Trả lời: Công ty xuất nhập khẩu có thể thực hiện các loại hình kinh doanh như xuất kinh doanh, nhập kinh doanh, xuất gia công, nhập gia công, tạm xuất - tái nhập, tạm nhập - tái xuất và các hình thức xuất, nhập khẩu khác.

Trên đây là các nội dung giải đáp của chúng tôi về công ty xuất nhập khẩu là gì? Bài viết của Luật ACC đã cung cấp cái nhìn tổng quan về công ty xuất nhập khẩu và các hoạt động chính của nó. Nếu có bất kỳ vấn đề vướng mắc cần giải đáp cụ thể, Quý bạn đọc hãy liên hệ với Công ty luật ACC qua số hotline 1900.3330 để được hỗ trợ.