Án phí chia tài sản khi ly hôn được quy định như thế nào?

Khi quyết định chấm dứt cuộc hôn nhân, ngoài các vấn đề như phân chia tài sản, quyền nuôi con, các cặp vợ chồng còn phải đối mặt với vấn đề án phí ly hôn. Nhiều người thắc mắc về việc ai sẽ là người đóng án phí, mức án phí được tính như thế nào và liệu có cần phải đóng án phí khi hai bên tự thỏa thuận phân chia tài sản hay không. Hiểu rõ các quy định về án phí chia tài sản trong quá trình ly hôn sẽ giúp các cặp vợ chồng chuẩn bị tốt hơn và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.

Án phí chia tài sản khi ly hôn được quy định như thế nào?

1. Ai là người đóng án phí khi ly hôn?

Án phí là khoản tiền phải nộp khi Tòa án giải quyết vụ án dân sự tranh chấp về hôn nhân gia đình hoặc yêu cầu về hôn nhân và gia đình.

Theo Danh mục án phí, lệ phí tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 thì Toà án Có hai loại án phí là án phí có giá ngạch và án phí không có giá ngạch. Án phí ly hôn có giá ngạch là án phí áp dụng đối với vụ án hôn nhân gia đình có tranh chấp về tài sản (khoản 1.3. Mục II Danh mục án phí, lệ phí tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14) Án phí ly hôn không có giá ngạch là án phí áp dụng đối với vụ án hôn nhân gia đình không có tranh chấp về tài sản.(Khoản 1.1 Mục II Danh mục án phí, lệ phí tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14).

Vậy câu hỏi đặt ra là ai sẽ là người đóng án phí khi ly hôn? Để trả lời cho câu hỏi này, căn cứ theo khoản 4 Điều 147 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 có quy định thì trong vụ án ly hôn thì nguyên đơn phải chịu án phí sơ thẩm, không phụ thuộc vào việc Tòa án chấp nhận hay không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn. Trường hợp cả hai thuận tình ly hôn thì mỗi bên đương sự phải chịu một nửa án phí sơ thẩm. Trường hợp ly hôn đơn phương, nguyên đơn là người phải nộp án phí sơ thẩm, không phụ thuộc vào việc Tòa án có chấp nhận yêu cầu hay không.

2. Mức án phí chia tài sản ly hôn được quy định như thế nào?

Mức án phí trong các vụ án ly hôn có tranh chấp tài sản được tính dựa trên giá trị tài sản tranh chấp. Cụ thể, Theo khoản 1.3. Mục II Danh mục án phí, lệ phí tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định như sau: 

+ Nếu giá trị tài sản Từ 6.000.000 đồng trở xuống thì mức án phí là 300.000 đồng

+ Nếu giá trị tài sản Từ trên 6.000.000 đồng đến 400.000.000 đồng thì mức án phí là 5% giá trị tài sản có tranh chấp

+ Nếu giá trị tài sản Từ trên 400.000.000 đồng đến 800.000.000 đồng thì mức án phí là 20.000. 000 đồng + 4% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt quá 400.000.000 đồng

+ Nếu giá trị tài sản Từ trên 800.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng thì mức án phí là 36.000.000 đồng + 3% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 800.000.000 đồng

+ Nếu giá trị tài sản Từ trên 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng thì mức án phí là 72.000.000 đồng + 2% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 2.000.000.000 đồng

+ Nếu giá trị tài sản Từ trên 4.000.000.000 đồng thì mức án phí là 112.000.000 đồng + 0,1% của phần giá trị tài sản tranh chấp vượt 4.000.000.000 đồng.

Từ quy định trên ta thấy, mức án phí chia tài sản ly hôn được tính theo tỷ lệ phần trăm của giá trị tài sản được phân chia. Ngoài ra, nếu giá trị tài sản lớn, án phí sẽ tăng tương ứng. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng và hợp lý cho các bên liên quan.

3. Trường hợp việc chia tài sản do hai vợ chồng thỏa thuận thì có phải đóng án phí không?

Trường hợp việc chia tài sản do hai vợ chồng thỏa thuận thì có phải đóng án phí không?

Căn cứ theo điểm d khoản 5 Điều 27 Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14 quy định thì trường hợp đương sự tự thỏa thuận phân chia tài sản chung của vợ chồng và yêu cầu Tòa án ghi nhận trong bản án, quyết định trước khi Tòa án tiến hành hòa giải thì đương sự không phải chịu án phí dân sự sơ thẩm đối với việc phân chia tài sản chung.

Từ quy định trên ta thấy, nếu hai vợ chồng tự thỏa thuận được về việc chia tài sản mà không cần tòa án giải quyết, thì không phải đóng án phí cho phần tài sản này. Tuy nhiên, nếu vẫn yêu cầu tòa án công nhận sự thỏa thuận, một mức án phí thấp hơn sẽ được áp dụng, nhằm đảm bảo tính pháp lý cho thỏa thuận và tránh các tranh chấp phát sinh sau này.

4. Một số câu hỏi liên quan thường gặp

Nếu vợ hoặc chồng không có khả năng tài chính để đóng án phí thì phải làm sao?

Trong trường hợp không có khả năng tài chính, người yêu cầu ly hôn có thể đề nghị tòa án xem xét miễn, giảm án phí dựa trên điều kiện thực tế và các chứng cứ chứng minh khả năng tài chính của mình.

Án phí ly hôn có bao gồm phí cho luật sư không?

Án phí ly hôn do tòa án quy định theo Bộ luật dân sự năm 2015 và  Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 , trong đó  không bao gồm phí thuê luật sư. Phí thuê luật sư là khoản chi phí riêng, do các bên tự thỏa thuận với luật sư về mức phí cụ thể.

Án phí ly hôn có thể hoàn lại không nếu hai bên hòa giải thành công?’

Nếu hai bên hòa giải thành công trước khi tòa án ra phán quyết cuối cùng, án phí sơ thẩm có thể được hoàn lại một phần hoặc toàn bộ, tùy thuộc vào thời điểm và nội dung của việc hòa giải.

Việc không đóng đủ án phí có ảnh hưởng đến việc ly hôn không?

Nếu không đóng đủ án phí, tòa án có quyền tạm dừng giải quyết vụ án ly hôn cho đến khi án phí được đóng đầy đủ. Điều này có thể làm chậm tiến trình ly hôn và ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên.

Mục đích của việc Tòa án thụ lý, giải quyết chung một vụ án nhằm mục đích giải quyết triệt để các vấn đề tài sản và nợ của vợ chồng và đơn giản hóa các thủ tục tố tụng. Do đó, khi tính án phí vẫn phải tính như đối với hai vụ án khác nhau. Việc nắm rõ các quyền và nghĩa vụ liên quan không chỉ đảm bảo sự công bằng mà còn giúp tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có. Trong trường hợp cần thiết, bạn nên tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý để được hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể.