Ấn định thuế giá trị gia tăng là gì?

Ấn định thuế giá trị gia tăng là một biện pháp quản lý hiệu quả, góp phần đảm bảo công bằng, minh bạch và thu đúng, thu đủ thuế VAT. Việc thực hiện ấn định thuế cần được thực hiện chặt chẽ, tuân thủ đúng quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế. Vậy Ấn định thuế giá trị gia tăng là gì? Hãy để bài viết này của ACC giúp bạn hiểu rõ hơn

1. Ấn định thuế giá trị gia tăng là gì?

Ấn định thuế giá trị gia tăng là biện pháp cưỡng chế hành chính do cơ quan thuế áp dụng đối với tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm quy định của pháp luật về thuế VAT, bao gồm:

• Không thực hiện kê khai, nộp thuế;
• Kê khai, nộp thuế thiếu, chậm;
• Kê khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp;
• Có hành vi gian lận thuế.

2. Các trường hợp áp dụng ấn định thuế giá trị gia tăng 

Theo quy định tại khoản 1 Điều 14 Nghị định 126/2020/NĐ-CP, cơ quan thuế có quyền áp dụng ấn định thuế GTGT đối với các trường hợp sau:

2.1. Tổ chức, cá nhân nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp:

• Có hành vi gian lận thuế
• Thu hồi, hủy hóa đơn, chứng từ nhưng không kê khai, nộp thuế
• Không thực hiện kê khai thuế theo quy định
• Kê khai thuế không đúng với thực tế

2.2. Cá nhân kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp kê khai:

• Có hành vi gian lận thuế
• Thu hồi, hủy hóa đơn, chứng từ nhưng không kê khai, nộp thuế
• Không thực hiện kê khai thuế theo quy định
• Kê khai thuế không đúng với thực tế
• Không có đủ hóa đơn, chứng từ hợp lệ để xác định số tiền thuế GTGT phải nộp
• Doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ trong kỳ thanh toán vượt quá 200 triệu đồng

Ngoài ra, cơ quan thuế cũng có thể áp dụng ấn định thuế GTGT đối với các trường hợp sau:

• Tổ chức, cá nhân nộp thuế GTGT không hợp tác với cơ quan thuế trong quá trình thanh tra, kiểm tra
• Tổ chức, cá nhân nộp thuế GTGT có dấu hiệu bỏ trốn hoặc phát tán tài sản để không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế

3. Quy trình ấn định thuế giá trị gia tăng

3.1. Giai đoạn thu thập thông tin:

Cơ quan thuế:

• Tạo lập hồ sơ ấn định thuế;
• Thu thập thông tin, tài liệu liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân;
• Phân tích, đánh giá tính chính xác, hợp lệ của thông tin, tài liệu thu thập được.

3.2. Giai đoạn xác định số thuế GTGT phải nộp:

Căn cứ:

• Doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ;
• Mức tiêu hao nguyên vật liệu, nhiên liệu, chi phí sản xuất kinh doanh;
• Giá thị trường của hàng hóa, dịch vụ tương đương;
• Dữ liệu về hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có cùng ngành nghề kinh doanh.

Phương pháp:

• Phương pháp trực tiếp;
• Phương pháp gián tiếp;
• Phương pháp so sánh;
• Phương pháp khác phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

3.3. Giai đoạn thông báo kết quả ấn định thuế:

Cơ quan thuế:

• Lập thông báo kết quả ấn định thuế;
• Gửi thông báo cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân biết;
• Giải thích về nội dung, căn cứ, phương pháp ấn định thuế.

3.4. Giai đoạn giải quyết khiếu nại, tố cáo:

Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân:

• Có quyền khiếu nại, tố cáo đối với kết quả ấn định thuế;
• Cung cấp thông tin, tài liệu chứng minh để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Cơ quan thuế:

• Xem xét, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định;
• Trường hợp có thay đổi kết quả ấn định thuế, phải lập thông báo điều chỉnh.

4. Quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân bị ấn định thuế giá trị gia tăng

4.1. Quyền của tổ chức, cá nhân bị ấn định thuế giá trị gia tăng

• Yêu cầu cơ quan thuế:
  • Giải thích về nội dung, căn cứ, phương pháp ấn định thuế;
  • Cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc ấn định thuế.
• Khiếu nại, tố cáo:
  • Đối với kết quả ấn định thuế;
  • Đối với hành vi của công chức thuế trong quá trình ấn định thuế.
• Khởi kiện ra Tòa án hành chính:
  • Trường hợp không chấp nhận kết quả ấn định thuế.

4.2. Nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân bị ấn định thuế giá trị gia tăng

• Cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin, tài liệu theo yêu cầu của cơ quan thuế.
• Nộp số tiền thuế GTGT đã bị ấn định theo quy định.
• Chịu trách nhiệm trước pháp luật về những hành vi vi phạm pháp luật về thuế.

5. Mục đích và ý nghĩa của việc ấn định thuế giá trị gia tăng

5.1. Mục đích:

• Đảm bảo công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế:
  • Tránh tình trạng trốn thuế, gian lận thuế GTGT.
  • Đảm bảo tất cả các tổ chức, cá nhân kinh doanh đều thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ, đúng quy định.
• Hạn chế thất thu ngân sách nhà nước:
  • Thu hồi số thuế GTGT đã bị thất thoát do các hành vi vi phạm pháp luật về thuế.
  • Tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước để phục vụ cho các hoạt động chi tiêu công.
• Kỷ luật các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về thuế:
  • Tạo tính răn đe đối với các hành vi vi phạm pháp luật về thuế.
  • Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế của các tổ chức, cá nhân.

5.2. Ý nghĩa:

• Bảo vệ lợi ích của Nhà nước:
  • Đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước để phục vụ cho các hoạt động chi tiêu công.
  • Góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
• Tạo môi trường kinh doanh lành mạnh:
  • Đảm bảo công bằng trong việc kinh doanh giữa các doanh nghiệp.
  • Khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh tuân thủ pháp luật thuế.
• Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế:
  • Giúp các tổ chức, cá nhân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế.
  • Góp phần xây dựng một nền kinh tế minh bạch, công bằng.

6. Câu hỏi thường gặp

6.1. Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có thể làm gì để giảm thiểu rủi ro bị ấn định thuế GTGT?

Để giảm thiểu rủi ro bị ấn định thuế GTGT, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

Tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về thuế GTGT:

• Kê khai, nộp thuế GTGT đầy đủ, đúng hạn;
• Xuất trình đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp lệ khi mua bán hàng hóa, dịch vụ;
• Lưu trữ đầy đủ hồ sơ, sổ sách kế toán theo quy định.

Có hệ thống quản lý thuế hiệu quả:

• Sử dụng phần mềm kế toán để quản lý thuế GTGT;
• Thường xuyên cập nhật các quy định mới về thuế GTGT;
• Tổ chức tập huấn về thuế GTGT cho cán bộ, nhân viên.

Thường xuyên phối hợp với cơ quan thuế:

• Cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu khi cơ quan thuế yêu cầu;
• Giải đáp các thắc mắc của cơ quan thuế về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

6.2. Khiếu nại, tố cáo kết quả ấn định thuế GTGT được thực hiện như thế nào?

Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại, tố cáo đối với kết quả ấn định thuế GTGT nếu không đồng ý.

Quy trình khiếu nại, tố cáo:

• Bước 1: Nộp đơn khiếu nại, tố cáo đến cơ quan thuế cấp trên của cơ quan thuế đã ra quyết định ấn định thuế.
• Bước 2: Cơ quan thuế cấp trên sẽ xem xét, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được đơn.
• Bước 3: Nếu không đồng ý với kết quả giải quyết của cơ quan thuế cấp trên, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có quyền tố cáo đến cơ quan Thanh tra Bộ Tài chính.

Hồ sơ khiếu nại, tố cáo:

• Đơn khiếu nại, tố cáo;
• Giấy tờ chứng minh nội dung khiếu nại, tố cáo;
• Các tài liệu liên quan khác.

6.3. Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có bị xử phạt nếu không thực hiện nghĩa vụ nộp thuế GTGT sau khi bị ấn định?

Hình thức xử phạt:

• Phạt tiền chậm nộp thuế;
• Tịch thu số thuế GTGT chậm nộp;
• Áp dụng biện pháp cưỡng chế hành chính.

Mức phạt:

• Phạt tiền chậm nộp thuế: 0,05%/ngày trên số tiền thuế GTGT chậm nộp;
• Tịch thu số thuế GTGT chậm nộp;
• Áp dụng biện pháp cưỡng chế hành chính như: khóa tài khoản ngân hàng, kê biên tài sản,...

Hy vọng qua bài viết, ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Ấn định thuế giá trị gia tăng là gì? Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.