Thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội theo quy định

Thành lập doanh nghiệp xã hội kết hợp mục tiêu kinh doanh với việc giải quyết vấn đề xã hội. Doanh nghiệp này không chỉ tạo ra lợi nhuận mà còn góp phần vào cộng đồng, bảo vệ môi trường và giải quyết các thách thức xã hội. Mời các bạn cùng Luật ACC tìm hiểu chi tiết thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội qua bài viết sau.

.

1. Doanh nghiệp xã hội là gì?

Muốn biết rõ về thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội bạn cần hiểu vậy doanh nghiệp xã hội được định nghĩa như thế nào.

Doanh nghiệp xã hội là doanh nghiệp được thành lập theo quy định của Luật doanh nghiệp. Mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp xã hội là nhằm vào các hoạt động giải quyết các vấn đề của xã hội, môi trường, hoạt động vì lợi ích chung của cộng đồng và sử dụng ít nhất 51% tổng lợi nhuận hằng năm của doanh nghiệp để tái đầu tư thực hiện các mục tiêu xã hội, môi trường đã đăng ký.

2. Hồ sơ thành lập doanh nghiệp xã hội

Về cơ bản, doanh nghiệp xã hội thực hiện đăng ký kinh doanh theo loại hình doanh nghiệp phù hợp theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2020. Cụ thể Tư vấn thủ tục quy trình thành lập công ty, doanh nghiệp như sau:

• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;
• Điều lệ công ty (có đầy đủ chữ ký của người tham gia thành lập doanh nghiệp);
• Danh sách thành viên hoặc cổ đông công ty;
• Giấy ủy quyền cho người nộp hồ sơ (trong trường hợp không phải là đại diện pháp luật của công ty đi nộp);
• Bản sao chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu hoặc căn cước công dân còn hiệu lực của các thành viên góp vốn, cổ đông sáng lập, người đại diện theo pháp luật và người được ủy quyền nộp hồ sơ;
• Bản Cam kết thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường;
• Quyết định của doanh nghiệp thông qua các nội dung trong bản Cam kết thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường;
• Bản sao hợp lệ biên bản họp của Hội đồng thành viên đối với công ty TNHH hai thành viên trở lên, của Chủ sở hữu công ty hoặc Hội đồn thành viên hoặc Chủ tịch công ty đối với công ty TNHH một thành viên, của Đại hội đồng cổ đông đối với công ty cổ phần, của các thành viên hợp danh đối với công ty hợp danh khi thông qua nội dung bản Cam kết thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường;

3. Thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội

Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ:

Chuẩn bị hồ sơ thành lập doanh nghiệp và nộp hồ sơ tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi đặt trụ sở chính của DNXH.

Bước 2: Nhận kết quả:

Sau khi hết thời hạn xét duyệt, nếu hồ sơ hợp lệ, bạn sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và Giấy phép kinh doanh.

Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp xã hội theo trình tự, thủ tục tương ứng quy định tại Luật doanh nghiệp về đăng ký doanh nghiệp. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ

• Trường hợp hồ sơ đủ điều kiện: Phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư thực hiện cập nhật thông tin Cam kết thực hiện mục tiêu xã hội, môi trường vào hồ sơ doanh nghiệp và công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp.
• Trường hợp từ chối, Phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo bằng văn bản nêu rõ lý do và các yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ doanh nghiệp biết.

>> Tại ACC cũng cung cấp dịch vụ thành lập doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cho các doanh nghiệp có nhu cầu!

4. Có nên thành lập doanh nghiệp xã hội không? 

Sau đây là một vài ưu điểm, lợi ích của thành lập doanh nghiệp xã hội:

• Thứ nhất, các doanh nghiệp này được huy động và nhận tài trợ dưới các hình thức khác nhau từ các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ và các tổ chức khác của Việt Nam và nước ngoài để bù đắp chi phí quản lý và chi phí hoạt động của doanh nghiệp;
• Thứ hai, chủ sở hữu doanh nghiệp, người quản lý doanh nghiệp xã hội được xem xét, tạo thuận lợi và hỗ trợ trong việc cấp giấy phép, chứng chỉ và giấy chứng nhận có liên quan theo quy định của pháp luật;
• Thứ ba, ngoài các khoản viện trợ quy định tại Khoản 1 Điều này, doanh nghiệp xã hội được tiếp nhận tài trợ bằng tài sản, tài chính hoặc hỗ trợ kỹ thuật từ các cá nhân, cơ quan, tổ chức trong nước và tổ chức nước ngoài đã đăng ký hoạt động tại Việt Nam để thực hiện mục tiêu giải quyết vấn đề xã hội, môi trường;
• Thứ tư, doanh nghiệp xã hội được nhiều chính sách ưu đãi về thuế. Tuy nhiên mỗi ngành, nghề, lĩnh vực doanh nghiệp xã hội lại có những chính sách ưu đãi khác nhau.

5. Các quy định pháp lý cần tuân thủ khi thực hiện thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội

5.1 Đăng ký doanh nghiệp

• Đăng ký với cơ quan chức năng: Doanh nghiệp xã hội cần phải đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền (như Sở Kế hoạch và Đầu tư ở Việt Nam) để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
• Hồ sơ đăng ký: Hồ sơ thường bao gồm đơn đăng ký doanh nghiệp, điều lệ công ty, danh sách thành viên, và các tài liệu khác theo yêu cầu.

5.2 Cơ cấu và Điều lệ doanh nghiệp

• Soạn thảo điều lệ: Doanh nghiệp xã hội cần soạn thảo và đăng ký điều lệ doanh nghiệp, trong đó nêu rõ mục tiêu xã hội, cơ cấu tổ chức, quyền và nghĩa vụ của các thành viên.
• Mục tiêu xã hội: Điều lệ cần ghi rõ mục tiêu xã hội hoặc môi trường của doanh nghiệp và cách thức sử dụng lợi nhuận để thực hiện các mục tiêu đó.

5.3 Tài chính và vốn

• Cung cấp thông tin tài chính: Doanh nghiệp xã hội phải cung cấp thông tin về nguồn vốn, kế hoạch tài chính và các tài liệu chứng minh nguồn vốn hoạt động.
• Quy định về lợi nhuận: Phải có quy định rõ ràng về việc sử dụng lợi nhuận, thường là tái đầu tư vào các hoạt động xã hội.

5.4 Báo cáo và giám sát

• Báo cáo định kỳ: Doanh nghiệp xã hội thường phải báo cáo định kỳ về hoạt động và kết quả thực hiện các mục tiêu xã hội cho cơ quan nhà nước và các bên liên quan.
• Kiểm toán và giám sát: Có thể cần phải thực hiện kiểm toán tài chính và giám sát hoạt động để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của các hoạt động xã hội.

5.5 Tuân thủ quy định về lao động

• Quyền lợi người lao động: Doanh nghiệp xã hội cần tuân thủ các quy định pháp lý về quyền lợi của người lao động, bao gồm hợp đồng lao động, tiền lương, và các điều kiện làm việc.
• Chế độ đãi ngộ: Đảm bảo các chế độ đãi ngộ công bằng cho nhân viên, đặc biệt là trong các lĩnh vực xã hội mà doanh nghiệp hoạt động.

5.6 Đăng ký và cấp phép

• Cấp phép hoạt động: Nếu doanh nghiệp xã hội hoạt động trong các lĩnh vực đặc thù, như giáo dục, y tế, hay bảo vệ môi trường, có thể cần phải xin thêm giấy phép hoặc chứng nhận chuyên ngành.
• Đăng ký thuế: Cần thực hiện đăng ký thuế để được cấp mã số thuế và tuân thủ nghĩa vụ thuế theo quy định.

5.7 Chấp hành các quy định pháp luật khác

• Bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư: Nếu doanh nghiệp xã hội thu thập và xử lý thông tin cá nhân, phải tuân thủ các quy định về bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư.
• Bảo vệ môi trường: Nếu doanh nghiệp hoạt động liên quan đến môi trường, cần tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường và an toàn.

Những quy định pháp lý này giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp xã hội hoạt động hợp pháp, hiệu quả và có thể thực hiện đúng các mục tiêu xã hội của mình.

6. Điều kiện cần đáp ứng để thành lập doanh nghiệp xã hội

Để thành lập doanh nghiệp xã hội tại Việt Nam, cần đáp ứng các điều kiện và yêu cầu sau:

• Mục tiêu xã hội: Doanh nghiệp xã hội phải có mục tiêu chính là giải quyết các vấn đề xã hội, môi trường hoặc cộng đồng. Lợi nhuận từ hoạt động của doanh nghiệp phải được sử dụng chủ yếu để thực hiện mục tiêu xã hội.
• Tổ chức và quản lý: Doanh nghiệp xã hội phải có tổ chức, cơ cấu quản lý rõ ràng. Phải có điều lệ tổ chức và hoạt động phù hợp với quy định của pháp luật.
• Đăng ký doanh nghiệp: Phải thực hiện đầy đủ các thủ tục đăng ký doanh nghiệp theo quy định của pháp luật, bao gồm việc nộp hồ sơ tại cơ quan đăng ký kinh doanh và nhận giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
• Chứng minh mục tiêu xã hội: Doanh nghiệp cần có tài liệu hoặc chứng minh về mục tiêu xã hội, bao gồm kế hoạch hoạt động và báo cáo về cách mà doanh nghiệp thực hiện các hoạt động xã hội.
• Sử dụng lợi nhuận: Lợi nhuận thu được từ hoạt động của doanh nghiệp phải được sử dụng chủ yếu để tái đầu tư vào các hoạt động xã hội hoặc hỗ trợ cộng đồng, thay vì chia cho các cổ đông.
• Công khai thông tin: Doanh nghiệp xã hội phải công khai thông tin về hoạt động, tài chính và kết quả hoạt động xã hội của mình để đảm bảo minh bạch và dễ dàng kiểm tra.
• Tuân thủ pháp luật: Doanh nghiệp xã hội phải tuân thủ các quy định pháp luật về thuế, lao động, và các quy định liên quan khác.

Các điều kiện cụ thể có thể thay đổi tùy theo quy định mới và yêu cầu của cơ quan chức năng, vì vậy doanh nghiệp nên tham khảo hướng dẫn chi tiết từ cơ quan đăng ký kinh doanh hoặc các chuyên gia pháp lý.

7. Các hình thức hoạt động của doanh nghiệp xã hội là gì?

Doanh nghiệp xã hội có thể hoạt động theo nhiều hình thức khác nhau tùy thuộc vào mục tiêu và mô hình kinh doanh của từng doanh nghiệp. Một số hình thức phổ biến bao gồm:

• Doanh nghiệp lợi nhuận cộng đồng (Community Interest Company - CIC): Đây là mô hình phổ biến ở một số quốc gia, nơi doanh nghiệp hoạt động vì lợi ích cộng đồng và phải chứng minh rằng lợi nhuận của họ được tái đầu tư vào các mục tiêu xã hội.
• Hợp tác xã (Cooperative): Doanh nghiệp thuộc dạng hợp tác xã hoạt động theo nguyên tắc tự quản, và lợi nhuận thường được phân phối giữa các thành viên hoặc tái đầu tư vào cộng đồng.
• Quỹ xã hội (Social Enterprise Fund): Các tổ chức này sử dụng quỹ để tài trợ cho các hoạt động xã hội và kinh doanh, nhằm tạo ra giá trị xã hội và lợi nhuận.
• Doanh nghiệp phi lợi nhuận (Non-profit Organization): Mặc dù không nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận, các tổ chức phi lợi nhuận có thể tham gia vào các hoạt động kinh doanh để hỗ trợ mục tiêu xã hội của mình.
• Doanh nghiệp hỗn hợp (Hybrid Enterprise): Kết hợp giữa các yếu tố của doanh nghiệp vì lợi nhuận và phi lợi nhuận, nơi mục tiêu xã hội và lợi nhuận đều được coi trọng.

Mỗi hình thức có những đặc điểm và yêu cầu riêng, phù hợp với mục tiêu và chiến lược của doanh nghiệp xã hội.

>> Mời các bạn tham khảo thêm thông tin tại Thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội có vốn đầu tư nước ngoài

8. Những khó khăn khi thành lập doanh nghiệp xã hội tại Việt Nam

Mặc dù doanh nghiệp xã hội mang lại nhiều lợi ích, việc lựa chọn mô hình này cũng đối mặt với một số khó khăn đáng kể:

• Thứ nhất, quy định pháp luật về doanh nghiệp xã hội hiện vẫn còn nhiều bất cập. Quan niệm về doanh nghiệp xã hội chưa được định hình rõ ràng, dẫn đến sự hiểu biết không đồng nhất; vị trí của doanh nghiệp xã hội trong hệ thống pháp lý chưa được công nhận đúng mức; và chính sách ưu đãi cũng như hỗ trợ dành cho doanh nghiệp này vẫn còn hạn chế và không rõ ràng.
• Thứ hai, sự phân bố lĩnh vực và ngành nghề hoạt động của doanh nghiệp xã hội ở Việt Nam còn không đồng đều, gây khó khăn cho việc quản lý và giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường từ phía Nhà nước.
• Thứ ba, các doanh nghiệp xã hội đang gặp khó khăn trong tổ chức và hoạt động, đặc biệt là thiếu vốn và khả năng tiếp cận các nguồn tài chính. Thị trường hoạt động của doanh nghiệp xã hội thường có rủi ro cao và lãi suất tài chính thấp, khiến việc thu hút đầu tư thương mại trở nên khó khăn.
• Thứ tư, tâm lý hoài nghi trong cộng đồng đối với mục tiêu xã hội của doanh nghiệp xã hội là một thách thức lớn. Nhiều người vẫn cho rằng mục tiêu tối thượng của doanh nghiệp là lợi nhuận, dẫn đến sự thiếu tin tưởng và hỗ trợ từ cộng đồng.

Sự thiếu tin tưởng và ủng hộ từ cộng đồng đã tạo ra không ít khó khăn cho doanh nghiệp xã hội trong quá trình hoạt động. Dù việc thành lập doanh nghiệp xã hội có thể mang lại nhiều rủi ro, nhưng nếu dám đầu tư, bạn có thể đạt được những kết quả đáng giá.

>> Tham khảo thêm thông tin liên quan tại So sánh doanh nghiệp xã hội và doanh nghiệp khác

9. Dịch vụ thành lập doanh nghiệp xã hội của ACC

Việc thành lập doanh nghiệp đặc biệt là các thủ tục thành lập doanh nghiệp xã hội có thể khiến bạn gặp nhiều khó khăn nếu như bạn không nắm rõ các quy định pháp luật và chưa có kinh nghiệm làm việc với cơ quan nhà nước. 

Vì vậy, để quá trình thành lập doanh nghiệp được nhanh chóng, thuận lợi, tiết kiệm chi phí bạn nên tìm đến các đơn vị tư vấn luật để được tư vấn hoặc sử dụng dịch vụ đăng ký kinh doanh của họ.

ACC là đơn vị cung cấp dịch vụ thành lập doanh nghiệp uy tín và nhanh chóng. Hiện nay, quy trình thực hiện tại ACC bao gồm các nội dung:

• Tiếp xúc khách hàng để nắm bắt thông tin và tiến hành tư vấn ban đầu đối với vấn đề của quý khách. Tại đây chúng tôi sẽ tư vấn mọi vấn đề liên quan đến thành lập doanh nghiệp xã hội, hướng dẫn cách đặt tên doanh nghiệp cho chuẩn, chuẩn bị hồ sơ như thế nào cho đầy đủ,….
• Nghiên cứu và báo giá qua email đối với yêu cầu của khách hàng;
• Nếu khách hàng quyết định hợp tác với ACC thì hai bên tiến hành ký kết hợp đồng dịch vụ;
• Khách hàng cung cấp tài liệu liên quan đến việc đăng ký cho ACC;
• ACC tiến hành soạn thảo, nộp, theo dõi thực hiện hồ sơ và trả kết quả cho khách hàng theo thời hạn thỏa thuận.
• Hỗ trợ tư vấn các vướng mắc pháp lý sau khi đăng ký thành lập doanh nghiệp thành công.

10. Câu hỏi thường gặp

Làm thế nào để doanh nghiệp xã hội có thể thu hút sự ủng hộ và tin tưởng từ cộng đồng?

Doanh nghiệp xã hội có thể thu hút sự ủng hộ và tin tưởng từ cộng đồng thông qua việc xây dựng hình ảnh minh bạch và đáng tin cậy. Điều này bao gồm việc công khai các hoạt động và kết quả của mình, đặc biệt là các thành tích liên quan đến mục tiêu xã hội mà doanh nghiệp hướng đến. Thêm vào đó, doanh nghiệp nên tích cực giao tiếp và tương tác với cộng đồng, lắng nghe và đáp ứng các nhu cầu của họ. Việc tổ chức các sự kiện cộng đồng, hoạt động từ thiện, và các chương trình giáo dục cũng giúp nâng cao nhận thức và tạo dựng lòng tin từ phía cộng đồng.

Doanh nghiệp xã hội có thể kết hợp các mục tiêu xã hội và mục tiêu lợi nhuận như thế nào?

Doanh nghiệp xã hội có thể kết hợp các mục tiêu xã hội và mục tiêu lợi nhuận bằng cách thiết lập một mô hình kinh doanh bền vững, trong đó lợi nhuận không phải là mục tiêu duy nhất mà còn là công cụ để thực hiện các mục tiêu xã hội. Doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu xã hội cụ thể mà mình muốn đạt được và đảm bảo rằng các hoạt động kinh doanh của họ hỗ trợ những mục tiêu này. Bằng cách tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cũng như áp dụng các phương pháp tiếp thị hiệu quả, doanh nghiệp có thể đạt được lợi nhuận đồng thời đóng góp tích cực cho xã hội.

Những lĩnh vực hoặc ngành nghề nào thường phù hợp với mô hình doanh nghiệp xã hội?

Doanh nghiệp xã hội thường hoạt động trong các lĩnh vực có ảnh hưởng tích cực lớn đến cộng đồng và môi trường. Các lĩnh vực phổ biến bao gồm giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường, phát triển cộng đồng, và cung cấp dịch vụ cho các nhóm yếu thế như người nghèo hoặc người khuyết tật. Ngoài ra, các ngành nghề liên quan đến phát triển bền vững, như sản xuất hàng hóa thân thiện với môi trường hoặc cung cấp dịch vụ công bằng xã hội, cũng rất phù hợp với mô hình doanh nghiệp xã hội. Những lĩnh vực này cho phép doanh nghiệp kết hợp việc tạo ra giá trị kinh tế với việc giải quyết các vấn đề xã hội quan trọng.

Thành lập doanh nghiệp xã hội, mặc dù đối mặt với các thách thức về pháp lý và tài chính, có thể tạo ra tác động tích cực khi kết hợp mục tiêu lợi nhuận với mục tiêu xã hội. Việc tuân thủ các quy định pháp luật, xây dựng uy tín và chọn lĩnh vực phù hợp là chìa khóa để doanh nghiệp xã hội đạt được sự phát triển bền vững và đóng góp tích cực cho cộng đồng. Luật ACC đã cung cấp chi tiết thông tin. Mời các bạn tham khảo thêm.