Thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất không để lại di chúc 2024

Khi bố mẹ mất không để lại di chúc, việc sang tên sổ đỏ cho con cái sẽ trở nên phức tạp hơn so với trường hợp có di chúc. Việc thực hiện thủ tục này cần tuân theo quy định của pháp luật về thừa kế và đất đai. Hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu bài viết Thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất không để lại di chúc.

Thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất không để lại di chúc

1.  Bố mẹ mất nhưng không để lại di chúc ai sẽ là người thừa kế?

Trường hợp bố mẹ mất nhưng không để lại di chúc thì chúng ta thực hiện chia thừa kế theo quy định pháp luật. Tức là phần tài sản đó sẽ được chia cho các hàng thừa kế theo quy định tại điều 651 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

• Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
• Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
• Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; cháu ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước đó đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Như vậy trong trường hợp này, con là người thuộc hàng thừa kế thứ nhất có quyền hưởng di sản là nhà đất mà cha mẹ để lại theo quy định của pháp luật.

2. Thủ tục khai nhận thừa kế theo quy định của pháp luật

Sau khi xác nhận xong những người có quyền hưởng di sản thừa kế mà cha mẹ để lại thì người được nhận di sản phải thực hiện khai nhận thừa kế theo quy định pháp luật. Thủ tục khai nhận thừa kế được quy định gồm các bước như sau:

Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ

Bạn chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm các giấy tờ sau đây:

• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đai và các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản
• Giấy chứng tử của cha mẹ là chủ của di sản thừa kế
• Chứng minh nhân dân, hộ khẩu của những người thừa kế còn sống tại thời điểm làm thủ tục
• Giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, giấy tờ xác nhận, chứng minh quan hệ của người thừa kế với người đã chết
• Giấy chứng tử, xác nhận phần mộ, giấy tờ xác nhận, chứng minh quan hệ của những người thừa kế đã chết tại thời điểm làm thủ tục ( nếu có)

Bước 2. Lập và niêm yết thông báo thừa kế

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ nêu trên thì bạn thực hiện thủ tục lập và niêm yết thông báo thừa kế tại Văn phòng công chứng.

Luật công chứng 2014 chỉ rõ công chứng viên sẽ tiến hành thủ tục niêm yết công khai tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú cuối cùng của cha mẹ để lại di sản trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày niêm yết theo quy định tại Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP.

Thực tế, việc niêm yết này nhằm mục đích đảm bảo không có ai tranh chấp đối với tài sản được khai nhận thừa kế này.

Bước 3. Lập văn bản khai nhận di sản thừa kế

Sau thời hạn 15 ngày niêm yết kể trên, nếu không có cá nhân, tổ chức nào thắc mắc hay tranh chấp đối với nội dung được niêm yết thì Ủy ban nhân dân xã sẽ ra Thông báo thừa kế có xác nhân và Văn phòng công chứng tiến hành lập văn bản khai nhận di sản thừa kế đối với mảnh đất mà cha mẹ bạn để lại.

3.  Hồ sơ sang tên sổ đỏ khi bố mẹ đã mất

Khi thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ đã mất, bạn chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm các giấy tờ sau đây:

• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (01 bản chính + 02 bản sao y có công chứng chứng thực);
• Văn bản khai nhận di sản thừa kế được lập tại Văn phòng công chứng theo quy định của pháp luật;
• Chứng minh nhân dân và sổ hộ khẩu của người được thừa kế
• Giấy tờ chứng minh tài sản chung (là: Đăng ký kết hôn)/hoặc giấy tờ chứng minh tài sản riêng (là: Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân/độc thân) (02 bản sao y có công chứng chứng thực);
• Đơn đăng ký biến động đất đai/tài sản gắn liền với đất theo mẫu (01 bản chính – Kê khai theo mẫu);
• Tờ khai thuế đất phi nông nghiệp (02 bản chính – kê khai theo mẫu) hoặc xác nhận đóng thuế đất phi nông nghiệp tùy từng Quận/Huyện đối với loại giấy tờ này;
• Sơ đồ vị trí thửa đất (01 bản chính – Kê khai theo mẫu)

4. Thủ tục sang tên sổ đỏ từ bố mẹ đã mất sang con

Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ sang tên sổ đỏ cho con khi bố mất, mẹ mất

Bạn chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm đầy đủ các giấy tờ như chúng tôi đã nêu trên nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai nơi có mảnh đất

Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và xử lý yêu cầu

Văn phòng đăng ký đất đai sẽ tiếp nhận và căn cứ thẩm quyền để xử lý 02 trường hợp sau:

• Nếu hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ thì trong thời gian tối đa 03 ngày, cơ quan tiếp nhận, xử lý hồ sơ phải thông báo và hướng dẫn người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ theo quy định.
• Nếu hồ sơ đầy đủ thì cơ quan tiếp nhận hồ sơ ghi đầy đủ thông tin vào Sổ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả, trao Phiếu tiếp nhận hồ sơ cho người nộp hồ sơ.

Bước 3: Trả kết quả

Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, nếu đủ điều kiện thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ bố mẹ sang con, văn phòng sẽ:

• Xác nhận nội dung biến động vào Giấy chứng nhận đã cấp;
• Chỉnh lý, cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai.
• Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho bạn.

5. Chi phí thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ từ bố mẹ đã mất sang con

Thông thường khi sang tên sổ đỏ cá nhân, tổ chức phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ. Tuy nhiên đối với trường hợp sang tên mảnh đất được thừa kế từ bố mẹ sang con thì không phải nộp thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ. Điều này được quy định rất cụ thể trong Luật thuế thu nhập cá nhân và Nghị định 140/2016/NĐ-CP về lệ phí trước bạ.

Tuy vậy, bạn vẫn cần phải hoàn thành các lệ phí địa chính như: lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; phí đo đạc do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định.

6. Thủ tục sang tên sổ đỏ cho con khi bố mất, mẹ mất là bao lâu?

Thời gian để cơ quan nhà nước có thẩm quyền sang tên sổ đỏ cho con khi bố mẹ mất thông thường không quá 15 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Tuy nhiên trong một số trường hợp sau đây, việc sang tên sổ đỏ có thể kéo dài hơn:

Thứ nhất, sổ đỏ chỉ được cấp khi chủ sở hữu đất đã hoàn thành xong các nghĩa vụ tài chính về đất đối với Nhà nước và các tranh chấp về thửa đất đó (nếu có) đã được giải quyết. Vì vậy nếu thửa đất được thừa kế chưa được hoàn tất các việc trên thì sẽ làm kéo dài thời gian cấp sổ đỏ trên thực tế.

Thứ hai, thời gian cấp sổ đỏ sẽ bị kéo dài trong trường hợp cần phải đo đạc, xác minh lại nguồn gốc đất.

Bên cạnh đó, cán bộ xử lý hành chính công giải quyết không đúng theo quy định pháp luật cũng có thể dẫn đến tình trạng thời gian làm sổ đỏ bị kéo dài.

7. Câu hỏi thường gặp

7.1 Có cần phải xác định người thừa kế hợp pháp khi sang tên sổ đỏ?

Có. Khi bố mẹ mất không để lại di chúc, việc xác định người thừa kế hợp pháp là cần thiết để thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ. Người thừa kế hợp pháp được xác định theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.

7.2 Có cần phải có sự tham gia của một luật sư hoặc chuyên gia pháp lý khi thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ không?

Không nhất thiết, nhưng việc có sự tham gia của một luật sư hoặc chuyên gia pháp lý có thể giúp đảm bảo tính chính xác và hợp lệ của quá trình thực hiện thủ tục.

7.3 Con chưa 18 tuổi có được sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất không để lại di chúc hay không?

Có, con chưa đủ 18 tuổi có thể được sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất mà không cần di chúc nhưng người giám hộ hợp pháp của con (thường là ông bà, cha mẹ nuôi, người được cha mẹ ủy quyền) sẽ thay mặt con thực hiện thủ tục sang tên.

Chúng tôi tin rằng thông qua bài viết này, Công ty Luật ACC đã cung cấp cho bạn thông tin hữu ích về Thủ tục sang tên sổ đỏ khi bố mẹ mất không để lại di chúc. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc muốn được tư vấn sâu hơn về vấn đề này, xin đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi tại công ty luật ACC. Chúng tôi cam kết sẽ luôn sẵn lòng hỗ trợ bạn trong mọi thắc mắc và nhu cầu pháp lý của bạn.