Thẩm phán sơ cấp là gì? Điều kiện để được bổ nhiệm

Thẩm phán sơ cấp là gì? Điều kiện để được bổ nhiệm là câu hỏi nhiều người quan tâm khi tìm hiểu về hệ thống tư pháp. Thẩm phán sơ cấp chịu trách nhiệm xét xử các vụ án tại các tòa án cấp huyện. Bài viết này từ Công ty Luật ACC sẽ giải thích rõ khái niệm, vai trò và những điều kiện cần thiết để được bổ nhiệm làm thẩm phán sơ cấp tại Việt Nam.

Thẩm phán sơ cấp là gì? Điều kiện để được bổ nhiệm

1. Thẩm phán sơ cấp là gì?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, thẩm phán tòa án nhân dân được phân chia theo các cấp xét xử, bao gồm thẩm phán tòa án nhân dân tối cao, thẩm phán tòa án nhân dân cấp tỉnh, thẩm phán tòa án nhân dân cấp huyện và thẩm phán tòa án quân sự. Trong đó, thẩm phán sơ cấp là ngạch thẩm phán thấp nhất trong hệ thống tòa án, được bổ nhiệm bởi Chủ tịch nước để thực hiện nhiệm vụ xét xử và giải quyết các công việc thuộc thẩm quyền của tòa án.

Thẩm phán sơ cấp thuộc các tòa án nhân dân cấp tỉnh và cấp huyện, và phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật. Số lượng thẩm phán sơ cấp và tỷ lệ các ngạch thẩm phán tại mỗi cấp tòa án sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định theo đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

>> Bạn có thể đọc thêm bài viết khác tại: Thẩm phán là gì? Nhiệm vụ và quyền hạn của Thẩm phán

2. Điều kiện để có thể trở thành Thẩm phán sơ cấp

Để được bổ nhiệm làm Thẩm phán sơ cấp, người ứng tuyển cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật. Cụ thể, Điều 68 của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014 quy định các tiêu chí như sau:

• Công dân Việt Nam: Trung thành với Tổ quốc, có phẩm chất đạo đức tốt, bản lĩnh chính trị vững vàng, có tinh thần bảo vệ công lý, liêm khiết và trung thực.
• Trình độ học vấn: Cần có trình độ cử nhân luật trở lên.
• Đào tạo nghiệp vụ xét xử: Được đào tạo nghiệp vụ xét xử để có khả năng thực hiện nhiệm vụ xét xử và giải quyết các công việc thuộc thẩm quyền của Tòa án.
• Kinh nghiệm công tác pháp luật: Có ít nhất 5 năm làm công tác pháp luật.
• Sức khỏe: Có sức khỏe tốt để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao.
• Năng lực xét xử: Có khả năng xét xử các vụ án và giải quyết công việc theo quy định của luật tố tụng.
• Kỳ thi tuyển chọn: Đã trúng tuyển kỳ thi tuyển chọn Thẩm phán sơ cấp.

Ngoài ra, nếu là sỹ quan quân đội tại ngũ, ứng viên có thể được bổ nhiệm làm Thẩm phán sơ cấp tại Tòa án quân sự nếu đáp ứng các điều kiện tương ứng.

>> Bạn có thể đọc thêm bài viết khác tại: Bộ quy tắc ứng xử của thẩm phán toà án nhân dân

3. Trách nhiệm của Thẩm phán sơ cấp

Theo Điều 76 của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014, người được bổ nhiệm làm Thẩm phán sơ cấp có các trách nhiệm chính sau:

(a); Trung thành với Tổ quốc, chấp hành Hiến pháp và pháp luật: Thẩm phán phải luôn tuân thủ các nguyên tắc pháp lý và gương mẫu trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình.

(b); Tôn trọng nhân dân và phục vụ nhân dân: Thẩm phán cần tạo mối quan hệ gắn bó, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân, luôn đặt lợi ích của công dân lên hàng đầu.

(c); Độc lập và vô tư trong xét xử: Thẩm phán phải công minh, không bị chi phối bởi bất kỳ yếu tố nào ngoài công lý, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên.

(d); Giữ bí mật: Thẩm phán có trách nhiệm bảo vệ bí mật công tác và các thông tin nhà nước theo quy định của pháp luật.

(e); Liên tục học tập, nâng cao trình độ: Thẩm phán cần không ngừng nâng cao kiến thức chuyên môn và chính trị để thực hiện tốt nhiệm vụ xét xử.

(f); Chịu trách nhiệm về quyết định của mình: Thẩm phán phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các quyết định của mình, và có thể bị xử lý kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có vi phạm.

Ngoài ra, nếu Thẩm phán gây thiệt hại trong quá trình xét xử, Tòa án nơi Thẩm phán công tác sẽ phải bồi thường, và Thẩm phán sẽ có trách nhiệm hoàn trả cho Tòa án theo quy định của pháp luật.

Trách nhiệm của Thẩm phán sơ cấp

>> Bạn có thể đọc thêm bài viết khác tại: Ai có quyền cấp giấy chứng minh thẩm phán?

4. Quy trình để trở thành Thẩm phán sơ cấp

Để trở thành Thẩm phán sơ cấp và thực hiện hoạt động xét xử tại tòa án, bạn cần trải qua các bước như sau:

Bước 1: Thi công chức ngạch thư ký tòa án. Cử nhân luật bắt đầu sự nghiệp bằng việc thi tuyển công chức vào ngành Tòa án và được bổ nhiệm làm thư ký tòa án. Trong thời gian này, bạn cần phấn đấu để học lớp đào tạo nghiệp vụ xét xử và trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản, tạo tiền đề cho sự nghiệp thẩm phán.

Bước 2: Hoàn thành khóa đào tạo nghiệp vụ xét xử. Sau khi được bổ nhiệm làm thư ký tòa án, bạn sẽ được cử đi học khóa đào tạo nghiệp vụ xét xử. Chứng chỉ nghiệp vụ xét xử phải được cấp bởi cơ sở đào tạo trong nước hoặc được công nhận bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Bước 3: Trúng tuyển kỳ thi tuyển chọn thẩm phán sơ cấp. Sau khi hoàn thành khóa đào tạo, bạn phải vượt qua kỳ thi tuyển chọn thẩm phán sơ cấp do Hội đồng thi tuyển chọn thẩm phán tổ chức.

Bước 4: Bổ nhiệm làm thẩm phán sơ cấp. Cuối cùng, bạn cần có quyết định bổ nhiệm thẩm phán của Chủ tịch nước để chính thức trở thành thẩm phán sơ cấp.

Quy trình để trở thành thẩm phán sơ cấp

5. Câu hỏi thường gặp

Thẩm phán sơ cấp có thể bị xử lý kỷ luật trong trường hợp nào?

Thẩm phán sơ cấp có thể bị xử lý kỷ luật nếu có hành vi vi phạm pháp luật trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Mức độ xử lý kỷ luật tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm, có thể là khiển trách, cảnh cáo, thậm chí là miễn nhiệm hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Thẩm phán sơ cấp có quyền xét xử tất cả các loại vụ án không?

Không, Thẩm phán sơ cấp chỉ có quyền xét xử các vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện, cấp tỉnh hoặc Tòa án quân sự. Các vụ án phức tạp hoặc có tính chất đặc biệt có thể được xét xử bởi các thẩm phán cấp cao hơn.

Thẩm phán sơ cấp có thể làm việc ở đâu ngoài tòa án cấp huyện không?

Thẩm phán sơ cấp chủ yếu làm việc tại các Tòa án nhân dân cấp huyện hoặc Tòa án quân sự. Tuy nhiên, nếu có yêu cầu đặc biệt hoặc trong trường hợp bổ nhiệm tại Tòa án quân sự, thẩm phán sơ cấp có thể làm việc tại các đơn vị quân đội, nếu đáp ứng các yêu cầu và điều kiện của pháp luật.

Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề “Thẩm phán sơ cấp là gì? Điều kiện để được bổ nhiệm". Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.