Tại sao phải chuyển sổ đỏ sang sổ hồng? Có bắt buộc không?

Sổ đỏ và sổ hồng là hai loại giấy tờ pháp lý quan trọng, xác nhận quyền sử dụng đất của người dân. Tuy nhiên, giữa hai loại sổ này có một số điểm khác biệt, dẫn đến việc nhiều người băn khoăn có nên chuyển đổi từ sổ đỏ sang sổ hồng hay không. Hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu bài viết Tại sao phải chuyển sổ đỏ sang sổ hồng? Có bắt buộc không?

Tại sao phải chuyển sổ đỏ sang sổ hồng? Có bắt buộc không?

1. Phân biệt sổ đỏ sổ hồng?

Sổ đỏ, Sổ hồng là cách gọi phổ biến của người dân dùng để chỉ các loại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất dựa theo màu sắc. Tùy thuộc vào từng giai đoạn mà có tên gọi pháp lý khác nhau:

Như vậy, Sổ hồng có 02 loại: Sổ hồng cũ (được cấp trước ngày 10/12/2009) và Sổ hồng mới áp dụng từ ngày 10/12/2009 đến nay (đây là mẫu Giấy chứng nhận áp dụng chung trong cả nước để chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất). Sổ đỏ chỉ có 01 loại, được sử dụng để chứng nhận quyền sử dụng đất (hiện nay mẫu này không được cấp mới).

2. Sổ đỏ hay sổ hồng có giá trị hơn? 

Sổ đỏ hay sổ hồng như đã phân tích ở trên thì có sự khác nhau do mẫu bìa và thời điểm cấp Giấy chứng nhận. Nên giá trị pháp lý của hai loại sổ này là ngang nhau vì đều là những chứng thư pháp lý được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho người sử dụng đất, người sở hữu nhà ở. 

Còn nhìn vào giá trị thực tế, sổ đỏ thường chỉ có đất, được cấp cho các loại đất nông nghiệp, thời điểm cấp là vào những năm trước năm 2009. Còn sổ hồng (cũ và mới) thì bao gồm cả nhà và tài sản khác gắn liền với đất, được cấp mới từ ngày 10 tháng 12 năm 2009 và cho đến tận ngày nay cũng được thống nhất là sổ có bìa hồng cánh sen. Nên xét về thời điểm được cấp đất thì giá trị tài sản đương nhiên ở các thời điểm những năm trước đây sẽ rẻ hơn với giá đất bây giờ. Nhưng nếu cùng đặt tại một thời điểm hiện nay năm 2023 thì giá trị này khó có thể so sánh được, phải dựa trên tài sản được cấp trên Giấy chứng nhận là loại đất và tài sản gì, có diện tích ra sao thì mới có thể phân biệt được 

Như vậy sổ đỏ và sổ hồng đều có giá trị pháp lý như nhau, việc phân biệt sổ nào có giá trị thực tế hơn cần căn cứ vào chính tài sản được chứng nhận trên sổ. 

3. Có bắt buộc đổi sổ đỏ sang sổ hồng không?

Theo khoản 2 Điều 97 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không bắt buộc cấp đổi Giấy chứng nhận. Tại khoản 1 Điều 76 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định rõ các trường hợp cấp đổi Giấy chứng nhận:

“a) Người sử dụng đất có nhu cầu đổi Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng hoặc các loại Giấy chứng nhận đã cấp trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 sang loại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;

b) Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp bị ố, nhòe, rách, hư hỏng;

c) Do thực hiện dồn điền, đổi thửa, đo đạc xác định lại diện tích, kích thước thửa đất;

d) Trường hợp quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ và chồng mà Giấy chứng nhận đã cấp chỉ ghi họ, tên của vợ hoặc của chồng, nay có yêu cầu cấp đổi Giấy chứng nhận để ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng”.

4. Trường hợp nào bắt buộc phải đổi từ sổ đỏ cũ sang sổ hồng?

Mặc dù có cùng giá trị sử dụng về mặt pháp lý nhưng nhiều người dân vẫn luôn thắc mắc liệu sổ đỏ cũ nhà mình đang có có nhất thiết phải đổi sang bìa sổ hồng mới hiện hành hay không. Để trả lời cho câu hỏi này, chúng ta cần căn cứ vào hai căn cứ pháp lý sau đây: 

- Thứ nhất là theo khoản 2 Điều 97 Luật Đất đai năm 2013 có quy định Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây đựng trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 vẫn sẽ có giá trị pháp lý và không phải đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Người đã được cấp Giấy chứng nhận trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 có nhu cầu cấp đổi thì được đổi sang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định 

- Thứ hai là tại điểm a khoản 1 Điều 76 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP cũng có quy định thêm về những trường hợp cấp đổi giấy chứng nhận, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng bao gồm trường hợp Người sử dụng đất có nhu cầu đổi Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng hoặc các loại Giấy chứng nhận đã được cấp trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 sang loại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. 

Như vậy từ hai căn cứ pháp lý trên đây ta có thể rút ra kết luận rằng, việc sử dụng sổ đỏ được cấp trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 thì đều không bắt buộc người dân phải đổi sang sổ hồng mới hiện hành mà sẽ chỉ đổi khi người dân có nhu cầu. 

Bên cạnh đó một số trường hợp bắt buộc phải đổi từ sổ đỏ cũ sang sổ hồng mới đối với Giấy chứng nhận được cấp trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 là khi Giấy chứng nhận đã cấp có tình trạng bộ ố, bị nhòe, bị rách, bị hư hỏng hoặc do đo đạc xác định lại diện tích, kích thước thửa đất hoặc trong trường hợp giấy chứng nhận là tài sản chung của vợ chồng nhưng chỉ ghi tên của một người và nay muốn đổi sổ mới ghi tên cả hai vợ chồng.

5. Không cấp đổi sang Sổ hồng có sao không?

Nếu người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không yêu cầu cấp đổi thì Giấy chứng nhận vẫn có giá trị pháp lý, không phân biệt loại đất được cấp sổ dù là cấp sổ đỏ đất xen kẹt, đất ở. Nội dung này được quy định rõ tại khoản 2 Điều 97 Luật Đất đai 2013 như sau:

“Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng trước ngày 10 tháng 12 năm 2009 vẫn có giá trị pháp lý và không phải đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất”.

Như vậy không bắt buộc đổi Sổ đỏ sang Sổ hồng mới, nếu không cấp đổi thì vẫn có giá trị pháp lý. Loại sổ nào không quan trọng bằng việc sổ đó ghi nhận loại đất gì, thửa đất tại đô thị hay nông thôn, diện tích bao nhiêu hoặc giá trị nhà ở được chứng nhận quyền sở hữu.

6. Thủ tục chuyển đổi từ sổ đỏ sang sổ hồng 

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ: 

- Đơn đề nghị cấp đổi Giấy chứng nhận theo Mẫu số 10/ĐK Ban hành kèm theo Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT 

- Bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp 

- Bản sao hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất thay cho bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp đối với trường hợp cấp đổi Giấy chứng nhận sau khi dồn điền đổi thửa, đo đạc lập bản đồ địa chính mà Giấy chứng nhận đã cấp đang thế chấp tại tổ chức tín dụng 

Bước 2: Nộp hồ sơ: 

Người dân có thể nộp hồ sơ tại Ủy ban nhân dân xã nơi có đất hoặc Văn phòng đăng ký đất đai/ Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai hoặc Bộ phận một cửa nếu địa phương có 

Bước 3: Tiếp nhận và xử lý hồ sơ:

Văn phòng đăng ký đất đai sẽ kiểm tra tính chính xác của hồ sơ và xác nhận vào đơn đề nghị về lý do cấp đổi Giấy chứng nhận. Sau đó lập hồ sơ trình cơ quan cso thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất 

Cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai

Bước 4: Nhận kết quả: 

Khi thủ tục được tiến hành xong, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đấ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người được cấp hoặc gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để trao đổi đối với trường hợp nộp hồ sơ tại ủy ban nhân dân cấp xã 

Việc cấp đổi sổ đỏ cũ sang sổ hồng mới sẽ không quá 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ. Thời gian này sẽ không tính ngày nghỉ lễ, tết và ngày nghỉ theo quy định của pháp luật, không tính thời gian điều tra xác minh và thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người dân. 

7. Làm thủ tục đổi sổ đỏ sang sổ hồng ở đâu?

Dựa trên quy định tại Khoản 2 Điều 60 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai, bao gồm:

• Văn phòng đăng ký đất đai.
• Trường hợp có nhu cầu nộp hồ sơ tại UBND cấp xã thì UBND cấp xã tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả.
• Trường hợp người sử dụng đất thực hiện thủ tục cấp đổi sổ đỏ, cần thực hiện thủ tục tại cơ quan VPĐK đất đai hoặc UBND cấp xã phường.

8. Câu hỏi thường gặp 

8.1 Giá trị pháp lý của sổ đỏ và sổ hồng có giống nhau không?

Giá trị pháp lý của sổ đỏ, Sổ hồng có giá trị pháp lý như nhau vì đều là chứng thư pháp lý được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho người sử dụng đất, người sở hữu nhà ở.

8.2 Ai được phép chuyển đổi từ sổ đỏ sang sổ hồng?

Cá nhân, tổ chức đang sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).

8.3 Thời gian đổi sổ đỏ sang sổ hồng bao lâu?

Căn cứ vào Khoản 1 Điều 40 Nghị định 01/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định. Chi tiết thi hành luật đất đai, quy định. Thời gian thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất. Cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận được quy định như sau: …

- Cấp đổi Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở. Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng không quá 07 ngày.

- Trường hợp cấp đổi đồng loạt cho nhiều người sử dụng đất đo vẽ lại bản đồ là không quá 50 ngày.
Như vậy, thời gian thực hiện cấp đổi sổ đỏ sang sổ hồng không quá 07 ngày, trường hợp cấp đổi đồng loạt cho nhiều người sử dụng đất do đo vẽ lại bản đồ là không quá 50 ngày.

Tóm lại, việc chuyển đổi sổ đỏ sang sổ hồng không bắt buộc, nhưng mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng đất. Sổ hồng có giá trị pháp lý cao hơn, giúp bảo vệ quyền sở hữu đất đai tốt hơn. Sổ hồng giúp thuận lợi hơn trong các giao dịch mua bán, thế chấp đất đai. Sổ hồng giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến đất đai. Do vậy, người sử dụng đất nên cân nhắc chuyển đổi sổ đỏ sang sổ hồng để đảm bảo quyền lợi của bản thân.