Quy trình công nghệ chế biến lương thực thực phẩm

Công nghệ chế biến lương thực thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo quản, nâng cao giá trị dinh dưỡng và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Dưới đây là quy trình công nghệ chế biến lương thực thực phẩm thường được áp dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm. Hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu ngay nhé.

Quy trình công nghệ chế biến lương thực thực phẩm

1. Lương thực thực phẩm là gì?

Lương thực là thức ăn chứa hàm lượng lớn tinh bột, nguồn cung cấp chính về năng lượng và chất bột carbohydrate trong khẩu phần thức ăn còn thực phẩm (thức ăn) là sản phẩm chứa chất bột (carbohydrate), chất béo (lipid), chất đạm (protein),… mà con người có thể ăn hay uống được nhằm cung cấp các chất dinh dưỡng cho cơ thể.

2. Lương thực, thực phẩm gồm những gì?

Lương thực, thực phẩm gồm những gì?

Lương thực, thực phẩm gồm những gì? Thực tế, lương thực, thực phẩm bao gồm tất cả các sản phẩm mà con người hay gia súc có thể ăn được. 

Lương thực thiết yếu bao gồm: Gạo tẻ, gạo nếp (và các sản phẩm chế biến từ gạo tẻ, gạo nếp), đậu, bắp, khoai, bột và tinh bột (và các sản phẩm chế biến từ đậu, bắp, khoai).

Thực phẩm thiết yếu bao gồm: Thịt gia súc, gia cầm, trứng gia cầm, thủy hải sản, rau, củ, quả, trái cây (và các sản phẩm chế biến từ thực phẩm tươi sống).

Bánh kẹo các loại, muối ăn, bột nêm, gia vị, nước mắm, nước tương, đường, dầu thực vật, sữa các loại, mì gói các loại, nước uống đóng chai được xếp vào nhóm thực phẩm công nghệ.

3 Quy trình công nghệ chế biến lương thực thực phẩm

Bước 1: Nhập và kiểm tra chất lượng thực phẩm

Sau khi nhập thực phẩm về, cần kiểm tra rõ về số lượng, chất lượng, nguồn gốc và xuất xứ của thực phẩm hiện tại.

Trong đó, phải đảm bảo đầy đủ các hóa đơn, chứng từ chứng minh rõ nguồn gốc của thực phẩm hoặc giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm… Tuy nhiên, tùy theo từng yêu cầu của các cơ sở mà có những yêu cầu về kiểm tra khác nhau.

Nếu thực phẩm nhập về với số lượng lớn thì phải kiểm tra thông qua một số loại máy móc chuyên dụng hoặc sử dụng phương pháp kiểm tra lấy mẫu. Các mẫu cần được lưu trữ lại theo đúng quy định về thời gian lưu trữ. Ngoài ra, có thể kiểm tra thực phẩm bằng mắt thường, thông qua màu sắc, mùi và tình trạng bên ngoài của thực phẩm. Một số yếu tố, tiêu chuẩn xác định chất lượng thực phẩm như sau:

• Thực phẩm sống như thịt, cá phải đảm bảo độ tươi ngon nhất định, không có mùi và có biểu hiện bị ôi thiu
• Rau, củ, quả phải tươi, không bị héo, hư thối hay thay đổi màu sắc
• Các loại gia vị, thực phẩm khô phải đảm bảo có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, còn trong hạn sử dụng, không bị ẩm mốc và hư hỏng
• Thực phẩm đông lạnh phải đảm bảo nguồn gốc, không có dấu hiệu ôi thiu, phân hủy và còn độ lạnh nhất định
• Các loại thực phẩm đóng hộp không bị méo mó, thay đổi hình dạng ban đầu và còn hạn sử dụng

Sau khi các loại thực phẩm đảm bảo được các tiêu chí trên, tiến hành đem vào khu vực chế biến và bảo quản. Đối với các thực phẩm không đạt yêu cầu, cần lập biên bản tại chỗ, sau đó liên hệ nhà cung cấp để đổi hoặc trả lại.

Bước 2: Sơ chế thực phẩm

Sơ chế thực phẩm là việc làm cần thiết để làm sạch nguyên liệu, thực phẩm, đảm bảo vệ sinh an toàn cho người sử dụng, đồng thời lưu giữ tối đa giá trị dinh dưỡng trong thực phẩm. Thêm vào đó, quy trình sơ chế còn góp phần tạo hình cho thành phẩm giúp trang trí món ăn thêm đẹp mắt và hấp dẫn

• Đối với thực phẩm sống: Cần sơ chế, rửa sạch và bảo quản trong các tủ chuyên dụng với từng nhiệt độ thích hợp
• Đối với rau, củ, quả: Cần gọt vỏ, cắt gốc, loại bỏ những phần hư và rửa sạch, đồng thời phải ngâm qua nước muối loãng hoặc xử lý bằng máy chuyên dụng để khử trùng và tẩy rửa vệ sinh nhằm đảm bảo an toàn nếu chế biến ngay. Nếu chưa chế biến, có thể cho thực phẩm vào túi nilon để bảo quản.
• Đối với thực phẩm khô, gia vị, thực phẩm đông lạnh và đóng hộp: Cần phân loại và bảo quản theo từng vị trí, khu vực cụ thể trong bếp hoặc kho.

Bước 3: Chế biến thực phẩm

Tùy thuộc vào thực đơn và số lượng suất ăn mà công việc chế biến được thực hiện theo quy trình như sau: 

• Bếp trưởng, quản lý bếp tính định lượng số lượng thực phẩm cần thiết
• Thủ kho xuất thực phẩm
• Thực phẩm được phân chia về các khu vực bếp để đưa vào chế biến theo thực đơn.

Quy trình chế biến thực phẩm phải đảm bảo:

• Khu vực sơ chế, chế biến thực phẩm sống như thịt, cá, hải sản… phải tách riêng với khu vực bếp nấu nướng để tránh vi khuẩn xâm nhập
• Khu vực chế biến các món gỏi, nộm, salad phải được phân biệt riêng với các đồ ăn phải qua chế biến nhiệt
• Dao thớt chín và dao thớt sống phải khác nhau
• Các dụng cụ chế biến và dụng cụ chứa đựng thực phẩm phải được vệ sinh sạch sẽ và được tẩy trùng sau khi chế biến.

Bước 4: Bảo quản thực phẩm, thức ăn

- Đối với các thực phẩm chưa chế biến ngay

• Sau khi sơ chế, nếu thực phẩm chưa được chế biến ngay thì cần bảo quản cụ thể như sau:
• Thực phẩm sống như thịt, cá, hải sản… bảo quản lạnh dưới 5 độ C
• C nếu sử dụng ngay trong ngày còn nếu không sử dụng hết thì phải bảo quản ở ngăn đông.
• Đối với rau, củ, quả: Nên bảo quản trong tủ mát dưới 8 độ C và sử dụng tối đa trong vòng 24h để đảm bảo giá trị dinh dưỡng tốt nhất.
• Đối với thực phẩm đóng hộp: Được bảo quản ở các kho khô và thực hiện theo nguyên tắc “hàng nhập trước - dùng trước”
• Đối với thực phẩm đông lạnh: Nên cho ngay vào tủ đông, nếu sử dụng nên thực hiện đúng quy trình rã đông và vừa đủ theo yêu cầu

- Đối với các thực phẩm, thức ăn đã được chế biến xong

Đối với các thực phẩm, thức ăn đã được chế biến xong nhưng chưa được sử dụng ngay thì cần bảo quản. Có thể sử dụng phương pháp bảo quản giữ nóng hoặc dùng màng bọc… cho đến khi mang ra sử dụng.

- Ngoài ra, cần lưu ý một số quy định dưới đây trong bảo quản thực phẩm:

• Các thực phẩm cần được bọc, gói kỹ càng và bảo quản theo đúng quy định
• Nên tách riêng thực phẩm sống và chín, giữa thịt cá và rau củ…
• Thường xuyên vệ sinh các thiết bị, dụng cụ và khu vực bảo quản thực phẩm, đồng thời luôn tiến hành kiểm tra thường xuyên, định kỳ thực phẩm để kịp thời phát hiện ra các vấn đề cần khắc phục nhằm đảm bảo chất lượng.

Để biết thêm thông tin về Sơ đồ quy trình chế biến thực phẩm đảm bảo dinh dưỡng, tươi ngon xin mời quý khách cùng tham khảo bài viết dưới đây!

4. Vai trò của lương thực, thực phẩm

Thực phẩm là nguồn cung cấp dinh dưỡng hàng ngày cho cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh, chống lại các nguy cơ của bệnh tật đang có mặt ở khắp nơi trong môi trường, giúp người ta hoạt động và làm việc. Như vậy, nếu nguồn thực phẩm không hợp vệ sinh, sức khỏe con người sẽ bị đe dọa. Vai trò của lương thực, thực phẩm chính là: 

– Các loại vitamin và chất khoáng có vai trò nâng cao hệ miễn dịch, giúp chúng ta có một cơ thể khỏe mạnh, phòng chống các loại bệnh tật.

– Chất đạm là một trong các thành phần cấu tạo nên cơ thể sinh vật. Chúng tham gia cung cấp năng lượng và tham gia hầu hết các hoạt động sống của sinh vật.

– Chất béo có vai trò dự trữ, cung cấp năng lượng cho cơ và các hoạt động sống của cơ thể.

– Các chất bột, đường là những chất cung cấp năng lượng cần thiết cho các hoạt động của cơ thể.

Thực phẩm đảm bảo sức khỏe con người, nó là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng cho sự phát triển của cơ thể, nhưng đồng thời cũng là nguồn có thể gây bệnh nếu không đảm bảo vệ sinh. Mục tiêu đầu tiên của vệ sinh an toàn thực phẩm là đảm bảo cho người ăn tránh bị ngộ độc do ăn phải thức ăn bị ô nhiễm hoặc có chất độc, thực phẩm phải đảm bảo lành và sạch. Do vậy, vấn đề đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm để phòng các bệnh gây ra từ thực phẩm có ý nghĩa thực tế rất quan trọng trong sự phát triển kinh tế và xã hội, bảo vệ môi trường sống của các nước đã và đang phát triển, cũng như nước ta. 

Không có thực phẩm nào được coi là có giá trị dinh dưỡng nếu nó không đảm bảo vệ sinh. Thực phẩm sạch chính là thực phẩm được sản xuất theo quy trình đảm bảo tiêu chuẩn nên không bị biến đổi gen. Đồng thời sẽ không bị nhiễm các chất độc hại. Chính vì thế nên hàm lượng dinh dưỡng chứa trong loại thực phẩm này là rất cao. Lưu ý nhỏ khi lựa chọn thực phẩm dù là tươi sống hay đóng gói. Điều đầu tiên, bạn cần quan tâm là nguồn gốc xuất xứ, thương hiệu uy tín, giấy chứng nhận và các nhãn mác. Và điều hiển nhiên, giá của những loại thực phẩm này đúng nghĩa sẽ cao hơn khá nhiều các loại bình thường.

Để biết thêm thông tin về Triển vọng của ngành sản xuất chế biến thực phẩm xin mời quý khách cùng tham khảo bài viết dưới đây!

5. Các câu hỏi thường gặp

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quy trình sản xuất thực phẩm?

Yếu tố như nguồn nguyên liệu, công nghệ, quy trình sản xuất, và quản lý chuỗi cung ứng đều ảnh hưởng đến quy trình sản xuất thực phẩm.

Tại sao mô hình kinh doanh thực phẩm chức năng đang thu hút sự chú ý?

Mô hình này thu hút sự chú ý do nhu cầu ngày càng tăng về thực phẩm có lợi cho sức khỏe và chức năng.

Thách thức chính mà ngành thực phẩm đang phải đối mặt là gì?

Một trong những thách thức chính là đảm bảo an toàn thực phẩm và quản lý chuỗi cung ứng trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Hy vọng qua bài viết, chúng tôi đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Quy trình công nghệ chế biến lương thực thực phẩm. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.