Các nguyên lý bảo quản thực phẩm cơ bản

Với nhịp sống hiện đại và bận rộn, hầu hết các gia đình đều dự trữ thực phẩm để dùng dần trong vài ngày. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ những nguyên lý bảo quản thực phẩm hiệu quả. Vậy Các nguyên lý bảo quản thực phẩm cơ bản hiện nay là gì? Hãy cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu ngay bài viết dưới đây nhé

Các nguyên lý bảo quản thực phẩm cơ bản

1. Bảo quản thực phẩm có vai trò gì?

Để hiểu rõ hơn bảo quản thực phẩm có vai trò gì chúng ta cần hiểu rằng: Bảo quản thực phẩm đóng vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống con người. Không chỉ đáp ứng nhu cầu dự trữ và giữ gìn dưỡng chất trong thực phẩm mà còn đảm bảo vệ sinh an toàn tới sức khỏe con người. Việc bảo quản đúng cách đem lại nhiều lợi ích thiết thực như:

• Kép dài thời gian sử dụng thực phẩm, tiết kiệm chi phí: Bảo quản đúng cách và hiệu quả giúp thực phẩm tươi ngon lâu hơn. Nó giúp hạn chế hao hụt, hạn chế tối đa nguồn cung tiết kiệm cho người tiêu dùng. Nhờ vậy, nguồn cung ổn định cũng góp phần kiểm soát giá cả thực phẩm, tránh tình trạng tăng giá do thiếu hụt.
• Thưởng thức đa dạng thực phẩm quanh năm: Ngoài ra, việc bảo quản thực phẩm giúp chúng ta có thể ăn mọi loại thực phẩm quanh năm mà không cần phụ thuộc vào mùa vụ. Điều đó giúp chúng ta có thể thưởng thức nhiều loại thực phẩm phong phú, tạo sự đa dạng trong khẩu phần ăn. Đồng thời, giảm thiểu lãng phí thực phẩm do không sử dụng kịp thời.
• Giảm thiểu lãng phí và chi phí: Quy trình bảo quản thực phẩm đúng cách sẽ sử dụng được trong thời gian dài mà không bị hư hỏng. Nó giữ nguyên được chất lượng và dưỡng chất của thực phẩm. Từ đó có thể hạn chế tối đa sự lãng phí và tiết kiệm phần lớn chi phí cho người tiêu dùng.
• Rút ngắn thời gian chuẩn bị sau bữa ăn: Sử dụng thực phẩm đã qua chế biến sẵn nhờ bảo quản hiệu quả giúp rút ngắn thời gian chuẩn bị bữa ăn. Điều này mang lại sự tiện lợi cho mọi người trong cuộc sống hiện nay.

2. Các nguyên lý bảo quản thực phẩm cơ bản 

2.1. Làm sạch thực phẩm

Làm sạch thực phẩm là công đoạn quan trọng và cần thiết nhất trong quy trình bảo quản thực phẩm. Phần lớn các thực phẩm đều có nguồn gốc từ nhiều nơi khác nhau hoặc các vùng nông trại. Quá trình thu hoạch và vận chuyển có thể khiến nhiều vi khuẩn gây hại bám vào bề mặt thực phẩm.

Bất cứ các loại thực phẩm nào dù là thực phẩm hữu cơ không chứa hóa chất bạn cũng nên tiến hành làm sạch trước khi bảo quản. Tuy bề ngoài nhìn qua có vẻ sạch nhưng thực phẩm lại có nguy cơ nhiễm khuẩn rất cao. Nếu không làm sạch trước khi bảo quản rất có thể những chất độc và vi khuẩn sẽ xâm nhập và gây biến chất thực phẩm trong quá trình bảo quản.

Một lưu ý khi làm sạch thực phẩm mọi người nên nhớ là không nên vệ sinh thực phẩm bằng các chất tẩy rửa. Chỉ nên làm sạch thực phẩm với nước sạch, không cần bàn chải hay bất cứ dụng cụ gì để làm sạch. Sau khi làm sạch nên để thực phẩm khô ráo hoàn toàn trước khi bảo quản. Bởi khi làm sạch, độ ẩm của thực phẩm tăng lên. Độ ẩm cao đồng nghĩa với việc nó sẽ khiến cho thực phẩm của bạn nhanh hỏng hơn.

Một số loại rau củ trong quá trình làm sạch có thể bị dập nát, vi khuẩn cũng dễ xâm nhập từ đó. Chính vì vậy khi bảo quản rau củ, hãy chú ý tới việc làm sạch. Chỉ nên làm sạch khi thực phẩm đó cần chế biến.

2.2. Sử dụng dụng cụ bảo quản chuyên dụng

Thay vì sử dụng túi nilon thông thường, hãy sử dụng túi đựng thực phẩm hoặc hộp nhựa có nắp đậy kín để bảo quản thực phẩm. Việc này giúp ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn, nấm mốc và côn trùng, đồng thời giữ cho thực phẩm tươi ngon lâu hơn.

Nên phân loại riêng biệt các loại thực phẩm, sử dụng hộp hoặc túi có màu sắc hoặc ký hiệu khác nhau để dễ dàng nhận biết.

2.3. Phân loại thực phẩm sống và chín

Cách bảo quản thức ăn đã nấu chín và sống khác nhau. Tuyệt đối không để lẫn thực phẩm sống với thực phẩm chín để tránh nguy cơ lây nhiễm chéo vi khuẩn. Vi khuẩn từ thực phẩm sống có thể dễ dàng bám vào thực phẩm chín, gây ra các bệnh về đường tiêu hóa nguy hiểm.

Nên bảo quản thực phẩm sống ở ngăn dưới cùng của tủ lạnh, nơi có nhiệt độ thấp nhất.

2.4. Lựa chọn phương pháp bảo quản phù hợp

Với thực phẩm sống: Nếu bạn muốn chế biến thực phẩm sống trong ngày, có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Nếu muốn bảo quản lâu hơn, hãy cho thực phẩm vào hộp hoặc túi kín và cấp đông ở nhiệt độ -18°C hoặc thấp hơn.

Với thực phẩm chín: Nên để thực phẩm nguội hoàn toàn trước khi cho vào tủ lạnh. Bảo quản thực phẩm chín trong hộp hoặc đĩa có nắp đậy kín để giữ độ ẩm và hương vị. Nên sử dụng thực phẩm chín trong vòng 3 - 4 ngày để đảm bảo an toàn.

Bên cạnh một số nguyên lý bảo quản thực phẩm cơ bản trên đây, để giữ thực phẩm đông lạnh tươi ngon và hạn chế mất chất dinh dưỡng, bạn nên:

• Ghi chú thông tin: Ghi tên món, ngày bảo quản để theo dõi và sử dụng thực phẩm hiệu quả.
• Rã đông đúng cách: Rã đông thức ăn trong ngăn mát tủ lạnh hoặc lò vi sóng (chế độ rã đông).
• Hạn chế bảo quản thực phẩm sống: Tránh biến chất, mất chất dinh dưỡng, hình thành chất độc hại.

Để biết thêm thông tin về Quy trình bảo quản thực phẩm chuẩn nhất xin mời quý khách cùng tham khảo bài viết dưới đây!

3. Danh mục chất bảo quản thực phẩm bao gồm những loại nào?

Danh mục chất bảo quản thực phẩm bao gồm những loại nào?

Việc phân loại danh mục chất bảo quản thực phẩm sẽ là cơ sở cho việc quản lý hiệu quả hơn. Nhờ đó, mà việc sử dụng các thực phẩm cho người tiêu dùng trở nên an toàn và dễ dàng hơn. Danh mục chất bảo quản thực phẩm được phân chia thành 2 nhóm cơ bản bao gồm:

–  Nhóm chất bảo quản thực phẩm tự nhiên

–  Nhóm chất bảo quản thực phẩm nhân tạo.

Đặc trưng của 2 nhóm này như sau:

1. Nhóm chất bảo quản thực phẩm tự nhiên

Đây là nhóm chất bảo quản được sử dụng thường ngày trong chế biến và bảo quản thực phẩm. Nhóm chất này có đặc trưng là không ảnh hưởng đến các chất dinh dưỡng, đến màu, hay mùi vị của những trạng thái thực phẩm. Đồng thời còn giúp cho việc chế biến món ăn ngon miệng và đẹp mắt.

Một số nhóm chất bảo quản thực phẩm tự nhiên có trong các loại thực phẩm, gia vị thường ngày có thể kể đến như: Đường, muối, dầu ăn, rau kinh giới…

2. Nhóm chất bảo quản thực phẩm nhân tạo

Trong công nghệ chế biến và sản xuất thực phẩm cần sử dụng một lượng lớn chất bảo quản. Do đó, việc ứng dụng nhóm chất bảo bảo thực phẩm tự nhiên là không thực tế. Các loại hóa chất bảo quản thực phẩm được con người nghiên cứu và tạo thành cho thêm vào thực phẩm. Giúp cho thực phẩm không bị biến đổi về màu sắc, tính chất hay mùi vị.

Danh sách một số các chất bảo quản thực phẩm nhân tạo thường được sử dụng bao gồm: HT, Kali nitrat, Acid Benzoic (E210), BHA, Sodium nitrat, Sodium Benzoat, …

3. Điều kiện sử dụng chất bảo quản

Bởi những tác hại và nguy cơ tiềm tàng ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe nêu trên, việc sử dụng chất bảo quản thực phẩm đúng cách rất được nhiều người quan tâm. Nhà sản xuất cần lưu ý đến các vấn đề sau khi sử dụng chất bảo quản:

– Sử dụng các chất bảo quản có trong danh mục được phép sử dụng. Đồng thời, cần có hàm lượng trong khoảng được cho phép của bộ y tế.

– Đặc biệt, khi sử dụng kết hợp đồng thời với các chất bảo quản thực phẩm khác. Thì nhà sản xuất cần thận trọng trong việc nghiên cứu, tìm hiểu vì có khả năng xảy ra các phản ứng hóa học tạo ra các chất có hại cho sức khỏe con người.

Để thực hiện được các yêu cầu về cách sử dụng chất bảo quản nêu trên. Thì việc quan tâm đến hàm lượng chất bảo quản cho phép được pháp luật quy định cũng là yêu cầu được nhiều khách hàng và doanh nghiệp quan tâm. Quy định về hàm lượng chất bảo quản cho phép được sử dụng bao gồm:

– Nhóm chất: Sorbates: Trong đó, có các loại phụ gia như: Acid sorbic; Natri sorbat Kali sorbat; Calci sorbat. Được phép sử dụng 200 – 3000mg/kg thực phẩm.

– Nhóm benzoates: Trong đó, có các phụ gia như: Acid benzoic; Natri benzoate Kali benzoate; Calci benzoat. Cũng được phép sử dụng 200 – 3000mg/kg thực phẩm

– Nhóm Nitrate: Gồm phụ gia là Natri Nitrat: Quy định về hàm lượng sử dụng là 200mg/kg

–Nhóm Nitrites: Gồm các loại phụ gia như: Kali nitrit; Natri nitrit: Quy định về hàm lượng sử dụng là 80mg/kg.

– Nhóm sulfit: Bao gồm các chất bảo quản như Sulfua dioxyd, natri sulfit, natri hydro sulfit, natri metabisulfit, kali metabisulfit, kali sulfit, natri thiosulfat với quy định về hàm lượng sử dụng là từ 15 – 1000mg/kg thực phẩm.

Lưu ý: Các mức giới hạn khác nhau sẽ có quy định riêng tùy thuộc vào từng loại sản phẩm thực phẩm là gì.

Để biết thêm thông tin về Quy trình bảo quản thực phẩm chuẩn nhất xin mời quý khách cùng tham khảo bài viết dưới đây!

4. Các câu hỏi thường gặp

Chất bảo quản thực phẩm là gì?

Chất bảo quản thực phẩm là một loại hóa chất được sử dụng trong việc bảo quản thực phẩm. Loại chất này có khả năng bảo quản sản phẩm trong thời gian nhất định. Giúp ngăn ngừa và làm chậm lại quá trình hư hỏng, thối rữa của sản phẩm thực phẩm. Chất bảo quản giúp cho thực phẩm không bị biến đổi về thành phần hay các tính chất của thực phẩm ban đầu.

Cách sử dụng chất bảo quản thực phẩm là gì?

Tìm hiểu kỹ về chất bảo quản muốn sử dụng, xác định độ phù hợp với thực phẩm.

Học cách đọc bảng thành phần của chất bảo quản, tuân theo hướng dẫn sử dụng.

Liều lượng sử dụng rất quan trọng, tuyệt đối không lạm dụng.

Không nên trộn nhiều chất cùng một lúc sẽ ảnh hưởng đến khả năng bảo quản cũng như  chất lượng thực phẩm.

Dừng sử dụng chất bảo quản ngay lập tức khi thấy xuất hiện các dấu hiệu hư hỏng trong thực phẩm bao gồm hương vị, giá trị dinh dưỡng, màu sắc, kết cấu,...

Một số chất có khả năng kháng khuẩn, tiêu diệt vi khuẩn và ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc là?

Benzoates

Sorbate - bao gồm potassium sorbate, calcium sorbate và sodium sorbate

Propionates

Nitrit

Hy vọng qua bài viết, chúng tôi đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Các nguyên lý bảo quản thực phẩm cơ bản. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.