Trong lĩnh vực pháp lý, điều kiện thụ lý vụ án tranh chấp đất đai là một khía cạnh quan trọng, đóng vai trò quyết định trong việc xác định sự công bằng và minh bạch trong giải quyết tranh chấp. Đối mặt với các vấn đề đất đai ngày càng phức tạp, việc hiểu rõ về điều kiện này là chìa khóa mở cánh cửa cho sự công bằng và trật tự trong hệ thống pháp luật.
Điều kiện thụ lý vụ án tranh chấp đất đai
Điều kiện khởi kiện tranh chấp đất đai mới nhất
Quyền khởi kiện của người đưa ra khi tranh chấp:
Theo Điều 186 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, quyền khởi kiện vụ án được quy định như sau:
"Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp (gọi chung là người khởi kiện) có quyền khởi kiện vụ án tại Tòa án có thẩm quyền để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình."
Theo quy định này, chỉ những bên liên quan đến tranh chấp đất đai mới được quyền khởi kiện hoặc có thể ủy quyền quyền khởi kiện thông qua người đại diện hợp pháp. Ví dụ, có thể sử dụng hợp đồng ủy quyền để ủy quyền quyền khởi kiện cho Văn phòng luật sư.
Thẩm quyền của Tòa án theo loại tranh chấp:
Theo khoản 9 Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, tranh chấp đất đai theo quy định của pháp luật về đất đai là một trong những vụ án dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
Dựa trên khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013, tranh chấp đất đai bao gồm nhiều loại tranh chấp như xác định người sử dụng đất, giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, thừa kế quyền sử dụng đất, v.v. Tuy nhiên, việc giải quyết tranh chấp đất đai phải tuân theo quy định của pháp luật đất đai, đặc biệt là trong việc xác định người có quyền sử dụng đất, giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất và thừa kế quyền sử dụng đất, áp dụng quy định của Bộ luật Dân sự.
Tranh chấp chưa được giải quyết:
Theo điểm c khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, thẩm phán sẽ trả lại đơn khởi kiện nếu sự việc đã được giải quyết thông qua bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc quyết định có hiệu lực của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Điều này không áp dụng trong trường hợp yêu cầu đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ, mà Tòa án chưa chấp nhận yêu cầu theo quy định của pháp luật, trong trường hợp này, người có quyền được phép khởi kiện lại.
Tòa án sẽ chỉ thụ lý đơn khởi kiện về tranh chấp đất đai nếu sự việc đó chưa được giải quyết, bao gồm:
- Tranh chấp đất đai chưa được giải quyết thông qua bản án có hiệu lực của Tòa án.
- Chưa được giải quyết thông qua quyết định có hiệu lực của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, như tranh chấp đất đai mà chưa được giải quyết thông qua quyết định có hiệu lực của UBND cấp huyện hoặc cấp tỉnh.
Phải được hòa giải tại UBND cấp xã:
Theo Khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất phải được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp, theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013. Nếu không có quá trình hòa giải tại UBND cấp xã, người muốn khởi kiện sẽ bị xác định là chưa đủ điều kiện khởi kiện theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
Tuy nhiên, đối với các tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng liên quan đến quyền sử dụng đất, người có quyền có thể nộp đơn khởi kiện trực tiếp tại Tòa án nơi có đất tranh chấp mà không cần thông qua thủ tục hòa giải tại UBND cấp xã.
Điều kiện thụ lý vụ án tranh chấp đất đai
Điều kiện thụ lý vụ án tranh chấp đất đai
Theo Điều 3, Khoản 2 của Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao:
-
Trong trường hợp không đáp ứng đủ các điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật tại điểm b, Khoản 1 của Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015...
-
Đối với các tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn, nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013, người được xác định là chưa đủ điều kiện khởi kiện theo quy định tại điểm b, Khoản 1 của Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.
Do đó, việc có Biên bản hòa giải tại cơ sở là điều kiện tiên quyết để vụ án tranh chấp đất đai được thụ lý.
Điều kiện thụ lý giải quyết tranh chấp đất đai tại TP HCM ra sao?
Dựa trên sửa đổi của Khoản 3 Điều 1 trong Quyết định 20/2023/QĐ-UBND đối với Điều 4 Quy định ban hành kèm theo Quyết định 06/2018/QĐ-UBND, nội dung được điều chỉnh như sau:
Tranh chấp đất đai sẽ được cơ quan nhà nước thụ lý giải quyết khi có đủ các điều kiện sau đây:
-
Cá nhân, tổ chức có tranh chấp đất đai cần cung cấp chứng minh: a) Đã thực hiện thủ tục hòa giải nhưng không đạt kết quả; b) Phần đất tranh chấp thuộc quyền sử dụng của họ hoặc có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ khi gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đến Ủy ban nhân dân các cấp; c) Tin rằng quyền và lợi ích hợp pháp của họ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi quyết định giải quyết tranh chấp đất đai.
-
Người gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai phải đảm bảo năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật.
-
Yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai có thể được thực hiện thông qua đơn yêu cầu giải quyết hoặc yêu cầu giải quyết trực tiếp đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trong thời hạn quy định (đối với trường hợp khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp lần đầu).
-
Việc yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai không được Tòa án thụ lý.
-
Đơn tranh chấp đất đai phải bao gồm thông tin chi tiết như ngày, tháng, năm viết đơn; họ và tên, ngày, tháng, năm sinh, giới tính, số chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân, nơi cấp, địa chỉ nơi cư trú của người đứng tên trong đơn; nội dung, lý do tranh chấp và yêu cầu cụ thể. Đơn phải được ký tên hoặc điểm chỉ bởi người tranh chấp.
-
Người có yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai cần nộp một bộ hồ sơ (bản sao có chứng thực hoặc bản sao kèm bản chính để đối chiếu) gồm:
a) Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai hoặc bản ghi lời yêu cầu giải quyết tranh chấp;
b) Biên bản hòa giải của Ủy ban nhân dân cấp xã;
c) Quyết định giải quyết tranh chấp lần đầu (đối với trường hợp khiếu nại quyết định giải quyết tranh chấp lần đầu).
d) Bản vẽ hiện trạng nhà đất, công trình xây dựng, hồ sơ địa chính có liên quan đến phần đất tranh chấp (nếu có);
e) Chứng từ thực hiện nghĩa vụ tài chính (nếu có).
f) Các tài liệu khác liên quan đến việc tranh chấp (nếu có).
Như vậy, tranh chấp đất đai tại TP Hồ Chí Minh sẽ được cơ quan nhà nước thụ lý giải quyết khi đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên.
Hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai tại TP HCM gồm những gì?
Nội dung bài viết:
Bình luận