Cách ứng dụng 5s trong sản xuất thực phẩm

Trong môi trường sản xuất thực phẩm, việc duy trì sự sạch sẽ, tổ chức hiệu quả và tối ưu hóa quy trình là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn và chất lượng sản phẩm. Một trong những phương pháp quản lý và tổ chức được áp dụng phổ biến là "5S", một hệ thống quản lý có nguồn gốc từ Nhật Bản. Ứng dụng 5S trong sản xuất thực phẩm không chỉ giúp cải thiện năng suất mà còn tăng cường tính an toàn và sự linh hoạt trong quá trình sản xuất. Hãy cùng ACC tìm hiểu về Cách ứng dụng 5s trong sản xuất thực phẩm.

Cách ứng dụng 5s trong sản xuất thực phẩm

1. 5S trong sản xuất thực phẩm là gì? 

Áp dụng phương pháp 5S trong sản xuất thực phẩm không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình làm việc mà còn tăng cường chất lượng sản phẩm và an toàn trong môi trường làm việc. Đây là một hệ thống quản lý nhằm đảm bảo sự sắp xếp gọn gàng, dễ dàng tìm kiếm, và tăng cường năng suất. Dưới đây là những cách ứng dụng 5S một cách hiệu quả trong ngành sản xuất thực phẩm:

Seiri (Sắp Xếp): Tổ chức không gian làm việc và khu vực sản xuất để loại bỏ vật dụng không cần thiết và tạo ra môi trường làm việc sạch sẽ, thuận tiện.

Seiton (Sắp Xếp Ngăn Nắp): Đặt các vật dụng và nguyên liệu theo cách có tổ chức, dễ dàng tiếp cận và nhận biết, giúp giảm thời gian tìm kiếm và tăng cường hiệu suất làm việc.

Seiso (Vệ Sinh): Thực hiện các biện pháp vệ sinh định kỳ để duy trì sự sạch sẽ, bảo đảm an toàn thực phẩm và ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn.

Seiketsu (Tiêu Chuẩn Hóa): Xây dựng quy tắc và tiêu chuẩn về sự sạch sẽ và tổ chức, đồng đều áp dụng trên toàn bộ xưởng sản xuất.

Shitsuke (Tự Giác): Tạo ra tinh thần tự giác và duy trì các thói quen làm việc 5S mỗi ngày, đảm bảo rằng môi trường làm việc luôn ổn định và tối ưu hóa.

Bằng cách tích hợp 5S vào quy trình sản xuất, doanh nghiệp thực phẩm có thể tận dụng các lợi ích của việc tăng cường tổ chức, sạch sẽ, và an toàn, từ đó cải thiện chất lượng sản phẩm và nâng cao hiệu suất toàn diện của xưởng sản xuất.

2.Lợi ích chính của 5S đối với các hoạt động xử lý thực phẩm

Lợi ích chính của 5S đối với các hoạt động xử lý thực phẩm

1. Hỗ trợ tích hợp quy trình làm việc trên toàn công ty, thông qua sự tham gia của tất cả nhân viên;
2. Tạo ra một nền tảng ổn định để thực hiện có hệ thống các hoạt động sản xuất tinh gọn cần thiết để giảm chất thải và sự không nhất quán, qua đó thúc đẩy công việc và gia tăng giá trị;
3. Nâng cao tinh thần và động lực của nhân viên thông qua tham gia thực hành;
4. Hợp lý hóa quy trình và giảm chi phí hoạt động;
5. Thu hút nhân viên giúp tạo ra nơi làm việc an toàn và bền vững hơn.

3. Cách ứng dụng 5s trong sản xuất thực phẩm

Các bước hướng dẫn triển khai 5S trong nhà máy thực phẩm

1. SERI (SÀNG LỌC): Là loại bỏ những cái không cần thiết

Bước 1:
– Bạn hãy quan sát kỹ nơi làm việc của mình cùng với một vài đồng nghiệp.
– Hãy phát hiện và xác định những cái không cần thiết cho công việc của bạn.
– Hãy phát hiện và xác định những cái không cần thiết cho công việc của bạn.
– Hãy phát hiện – Sau đó thì vứt bỏ (hủy) những cái không cần thiết
– Đừng giữ lại những thứ gì không cần thiết cho công việc của bạn.
Bước 2:
Nếu bạn và đồng nghiệp của bạn không thể quyết định ngay được là một thứ gì đó có còn cần thiết cho công việc hay không thì hãy đánh dấu sẽ hủy kèm theo ngày tháng sẽ hủy và để riêng ra một nơi.
Bước 3:
– Sau một thời gian, ví dụ 3 tháng – bạn hãy kiểm tra lại xem có ai cần đến cái đó không. Nếu sau 3 tháng không thấy ai cần đến, tức là cái đó không cần cho công việc nữa.
– Nếu bạn không thể tự mình quyết định thì hãy để ra một thời hạn để xử lý.
Chú ý:
– Khi sàng lọc, bạn không được quên những gì để trong ngăn tủ.
– Việc hủy những cái không cần thiết có thể.
– Khi hủy những thứ thuộc tài sản của tổ chức/doanh nghiệp, bạn nên báo cáo cho người có thẩm quyền biết. Bạn cũng nên thông báo cho những nơi đã cung cấp những nguyên vật liệu, tài liệu thừa đó.
– Khi quan sát xung quanh để tìm ra những thứ không cần thiết ở nơi làm việc của bạn. Hãy tìm mọi nơi, mọi ngóc ngách giống như khi bạn tìm diệt một con Gián vậy. Và sẽ là một phần thưởng nếu trong quá trình đó bạn tìm lại một vài vật có ích mà lâu nay bạn không nhớ để ở đâu.
2. SEITON (SẮP XẾP): Đặt mọi thứ đúng chỗ sao cho thuận lợi khi sử dụng:

Bước 1:
– Bạn phải tin là mọi thứ không cần thiết đã được loại bỏ ra khỏi nơi làm việc của bạn.
– Việc còn lại là bạn hãy suy nghĩ xem để cái gì ở đâu là thuận tiện theo quy trình làm việc đồng thời bảo đảm thẩm mỹ và an toàn.

Bước 2:
– Bạn hãy trao đổi với các đồng nghiệp về cách sắp xếp bố trí trên quan điểm thuận tiện cho thao tác.
– Một nguyên tắc cần chú ý là cái gì thường xuyên hay phải sử dụng đến thì phải đặt gần người sử dụng để đỡ phải đi lại. Cái gì ít dùng hơn thì để xa hơn. Bạn hãy phác thảo cách bố trí và trao đổi với đồng nghiệp, sau đó thực hiện.

Bước 3:
– Bạn phải làm sao cho các đồng nghiệp của mình đều biết được cái gì để ở chỗ nào để tự họ sử dụng mà không phải hỏi ai.
– Tốt nhất là bạn nên có một danh mục các vật dụng và nơi lưu giữ. Hãy ghi chú trên từng ngăn kéo, ngăn tủ, cặp tài liệu để mọi người biết cái gì được lưu giữ ở đó.

Bước 4:
Hãy áp dụng nguyên tắc này để chỉ rõ nơi đặt bình cứu hỏa và những chỉ dẫn cần thiết khác.
Chú ý:
– Mục đích của SEITON (SẮP XẾP) là làm cho nơi làm việc của bạn được an toàn, hiệu quả khi làm việc. Vì vậy, những vật như rèm, màn che để dấu những vật dụng ở phía sau là không cần thiết.
– Nếu bạn có được tiêu chuẩn quy định mức tối thiểu và tối đa lưu giữ vật liệu, tài liệu thì càng tốt.

3. SEISO (SẠCH SẼ): Làm vệ sinh sạch sẽ nơi làm việc:
   Có một mối quan hệ rất mật thiết giữa chất lượng sản phẩm và sự sạch sẽ ở nơi làm việc, nơi chế tạo sản phẩm. Như vậy, SEISO (Sạch sẽ) phải được thực hiện hàng ngày, đôi khi là trong suốt cả ngày. Sau đây là một vài gợi ý cho SEISO (Sạch sẽ) của bạn:
   – Đừng đợi đến lúc dơ bẩn mới vệ sinh. Hãy quét dọn, vệ sinh nơi làm việc kể cả máy móc thiết bị, dụng cụ, đồ đạc…một cách thường xuyên, làm cho những thứ trên đây không còn cơ hội để dơ bẩn.
   – Dành 3 phút mỗi ngày để làm SEISO (Sạch sẽ).
   – Bạn và các đồng nghiệp của bạn có trách nhiệm với môi trường xung quanh nơi làm việc.
   – Những người làm vệ sinh chuyên nghiệp chỉ chịu trách nhiệm ở những nơi công cộng.
   – Nếu bạn muốn làm việc trong một môi trường sạch sẽ và an toàn, tốt nhất là bạn hãy tạo ra môi trường đó.
   – Đừng bao giờ xả rác, khạc nhổ bừa bãi và hãy tạo một thói quen sạch sẽ.
   Vệ sinh dọn dẹp cũng là một hành động kiểm tra. Điều này rất quan trọng đối với các nhà máy, công xưởng. Nếu bạn thấy điều này đúng thì hãy bắt đầu từ ngày hôm nay.
   Chú ý:
   Ngoài 3 phút hàng ngày cho SEISO, bạn nên có thói quen làm SEISO trong tuần, trong tháng. Cái lợi do SEISO mang lại sẽ lớn hơn nhiều lần so với thời gian bỏ ra.
4. SEIKETSU (SĂN SÓC): Duy trì sự vệ sinh sạch sẽ ở mức độ cao:
   Để không lãng phí những nỗ lực đã bỏ ra, bạn không nên dừng lại sau khi đã thực hiện được 3S. Sau đây là những gợi ý cho SEIKETSU (Săn sóc) của bạn:
   – Tạo ra một hệ thống nhằm duy trì sự sạch sẽ, ngăn nắp ở nơi làm việc; cần có lịch làm vệ sinh.
   – Phong trào thi đua giữa các Phòng, ban, phân xưởng cũng rất quan trọng và hiệu quả trong việc lôi kéo, cuốn hút mọi người tham gia 5S.
   Chú ý: Cần chỉ rõ tên người chịu trách nhiệm về nơi làm việc hay máy móc; Kiểm tra và đánh giá thường xuyên do thành viên của tổ, nhóm, đội 5S của đơn vị thực hiện; Đừng chỉ có tìm chỗ xấu, kém để phê bình mà phải chú ý tìm ra cái hay, cái tốt để khen thưởng động viên.
5. SHITSUKE (SẴN SÀNG): Thực hiện các S trên một cách tự giác mà không cần phải có ai đó nhắc nhở hay ra lệnh:
   – Cần phải làm cho mọi người thực hiện 4S một cách tự giác như là một thói quen hay lẽ sống.
   – Không có cách nào thúc ép thực hiện 5S hơn là thường xuyên thực hành nó cho tới khi mà mọi người đều yêu 5S.
   – Cần tạo ra một bầu không khí lành mạnh để mọi người thấy không thể thiếu 5S. Muốn vậy bạn cần phải chú ý:
   + Coi nơi làm việc như là ngôi nhà thứ hai của bạn.
   + Nhận thức được Công ty như là nơi bạn tạo ra thu nhập cho bạn và cho gia đình bạn.
   + Nếu bạn mong muốn và thường xuyên làm cho ngôi nhà của bạn sạch sẽ, vệ sinh, ngăn nắp thì tại sao bạn lại không cố gắng làm cho nơi làm việc của bạn sạch sẽ, thoải mái, dễ chịu như ở nhà.

4. Quy trình 5S giúp tiết kiệm chi phí trong sản xuất như thế nào?

Việc áp dụng quy trình 5s trong quản lý sản xuất có thể giúp tiết kiệm chi phí trong nhiều khía cạnh khác nhau, ví dụ như:

1. Tiết kiệm chi phí vận hành: Khi trang bị các thiết bị, dụng cụ sản xuất được sắp xếp đúng vị trí và sạch sẽ, nhân viên sản xuất sẽ không mất thời gian tìm kiếm hay sửa chữa chúng, giúp tăng năng suất lao động và giảm thời gian sản xuất.
2. Tiết kiệm chi phí bảo trì: Bằng cách duy trì các máy móc, thiết bị trong tình trạng sạch sẽ và tối ưu hóa quá trình bảo trì, công ty có thể giảm thiểu chi phí bảo trì thiết bị.

3. Tiết kiệm chi phí về kho hàng: Khi sản phẩm được sắp xếp theo cách thức chuẩn hóa, với nhãn dán rõ ràng, dễ dàng nhận biết, công ty có thể giảm thiểu thời gian tìm kiếm và lỗi hàng trong kho hàng, giúp tiết kiệm chi phí quản lý kho.
4. Tiết kiệm chi phí về đào tạo: Khi áp dụng 5S, công ty có thể đào tạo nhân viên để phát hiện và khắc phục các vấn đề liên quan đến an toàn, chất lượng và năng suất trong quá trình sản xuất, giúp tiết kiệm chi phí đào tạo và giảm thiểu rủi ro cho công nhân.
5. Tiết kiệm chi phí về phát triển sản phẩm: Khi áp dụng 5S, công ty có thể đánh giá và tối ưu hóa các quy trình sản xuất, từ đó tạo ra các sản phẩm chất lượng cao với chi phí sản xuất thấp hơn, giúp tiết kiệm chi phí phát triển sản phẩm

Để biết thêm thông tin về Quy trình 5S là gì? Ứng dụng thực tế trong doanh nghiệp xin mời quý khách cùng tham khảo bài viết dưới đây

5. Vai trò của 5s trong sản xuất thực phẩm

5S đóng một vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất thực phẩm, đó là một hệ thống quản lý và tổ chức giúp cải thiện hiệu suất và chất lượng sản phẩm. Dưới đây là những vai trò quan trọng của 5S trong sản xuất thực phẩm:

Tăng Hiệu Suất Sản Xuất: Việc sắp xếp không gian làm việc theo nguyên tắc "Sắp xếp" giúp giảm thời gian tìm kiếm, tăng khả năng tiếp cận vật liệu và công cụ, từ đó nâng cao hiệu suất và giảm thất thoát thời gian.

Nâng Cao Chất Lượng Sản Phẩm: Sự tổ chức và sạch sẽ tạo ra môi trường làm việc thuận lợi cho kiểm soát chất lượng. Các quy trình kiểm tra và kiểm soát chất lượng trở nên dễ dàng hơn khi không gian làm việc được duy trì sạch sẽ và ngăn nắp.

Tăng Sự An Toàn: Bảo dưỡng và làm sạch thiết bị định kỳ (phần của "Bảo dưỡng" và "Sạch sẽ") giúp đảm bảo an toàn trong quá trình sản xuất. Thiết bị được bảo dưỡng đúng cách giảm nguy cơ sự cố và tai nạn lao động.

Giảm Lãng Phí và Chi Phí: 5S giúp loại bỏ các hoạt động không cần thiết, giảm lãng phí nguyên liệu và thời gian làm việc. Điều này có thể dẫn đến giảm chi phí sản xuất và tăng lợi nhuận.

Thúc Đẩy Ý Thức Tự Giác: Với sự tham gia của toàn bộ nhóm làm việc, 5S khuyến khích ý thức tự giác về quản lý không gian và tài nguyên. Mỗi nhân viên trở thành người quản lý cho chính không gian làm việc của mình.

Tạo Nền Tảng Cho Lean Manufacturing: 5S là một phần quan trọng của triết lý Lean Manufacturing, nơi mục tiêu là tối ưu hóa mọi quy trình và giảm lãng phí. Việc thực hiện 5S là bước đầu tiên để xây dựng nền tảng cho Lean.

Phản Ánh Văn Hóa Tổ Chức: 5S không chỉ là một phương pháp quản lý mà còn là một phản ánh của văn hóa tổ chức. Nó thể hiện cam kết của doanh nghiệp đối với chất lượng và hiệu suất liên tục.

Nâng Cao Hình Ảnh Thương Hiệu: Sự sạch sẽ và tổ chức trong quá trình sản xuất không chỉ tăng chất lượng sản phẩm mà còn tạo ấn tượng tích cực đối với khách hàng và đối tác kinh doanh, nâng cao hình ảnh thương hiệu.

Trong bối cảnh ngành sản xuất thực phẩm đang ngày càng phát triển, việc áp dụng phương pháp 5S không chỉ mang lại sự hiệu quả về mặt tổ chức mà còn nâng cao chất lượng và an toàn trong quy trình sản xuất. Bài viết trên đã tập trung đề cập đến cách ứng dụng 5S - một hệ thống quản lý và tổ chức nổi tiếng xuất phát từ chủ nghĩa Lean - vào lĩnh vực sản xuất thực phẩm. 

Trên tất cả, ứng dụng 5S không chỉ là một phương tiện quản lý mà là một triển khai chiến lược toàn diện, đồng hành cùng sự phát triển bền vững và thành công của doanh nghiệp sản xuất thực phẩm trong thời đại ngày nay.

Nếu có bất kỳ vấn đề vướng mắc cần giải đáp cụ thể, hãy liên hệ với Công ty luật ACC để được hỗ trợ

Để biết thêm thông tin về Mẫu kế hoạch thực hiện quy tắc 5s xin mời quý khách cùng tham khảo bài viết dưới đây!

6.Các câu hỏi thường gặp

Sản xuất thực phẩm là gì?

Sản xuất thực phẩm là quá trình biến đổi nguyên liệu thô từ các nguồn khác nhau thành các sản phẩm thức ăn hoặc thực phẩm chức năng, thông qua các bước chế biến và xử lý. Quá trình này bao gồm nhiều công đoạn từ việc thu mua nguyên liệu, chế biến, đóng gói, đến vận chuyển và phân phối sản phẩm đến người tiêu dùng. Mục tiêu của sản xuất thực phẩm là tạo ra các sản phẩm an toàn, chất lượng và đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của người tiêu dùng. Các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và quy trình kiểm soát chất lượng thường được áp dụng để đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng các tiêu chí an toàn và dinh dưỡng

Có bắt buộc công bố chất lượng sản phẩm không?

Việc công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm là chỉ bắt buộc đối với tất cả các sản phẩm được sản xuất theo phương pháp công nghiệp. Chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm của Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trên cơ sở hồ sơ công bố tiêu chuẩn chất lượng hàng hoá của doanh nghiệp để sản phẩm được lưu hành trên thị trường. Đồng thời, hoạt động công bố chất lượng sản phẩm là một cam kết của nhà sản xuất đối với người tiêu dùng về sản phẩm mà họ cung cấp.

Thời hạn của giấy công bố chất lượng sản phẩm là bao lâu?

Đối với bản tự công bố sản phẩm thì thời hạn bao gồm:

- 05 năm đối với sản phẩm của cơ sở sản xuất, kinh doanh có một trong các chứng chỉ về hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến : HACCP, ISO 22000 hoặc tương đương;

- 03 năm đối với sản phẩm của của cơ sở sản xuất, kinh doanh không có chứng chỉ trên.

Đối với phiếu công bố mỹ phẩm thì:

- Số tiếp nhận phiếu công bố mỹ phẩm có giá trị 05 năm kể từ ngày cấp.

- Hết thời hạn 05 năm, nếu muốn đưa sản phẩm mỹ phẩm ra lưu thông trên thị trường thì phải thực hiện công bố lại 

Hy vọng qua bài viết, chúng tôi đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về Cách ứng dụng 5s trong sản xuất thực phẩm. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.