Chế độ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài

Trong bối cảnh quốc tế ngày càng hội nhập, vấn đề về chế độ đóng bảo hiểm xã hội cho người nước ngoài đang trở thành một chủ đề quan trọng thu hút sự chú ý. Việc áp đặt chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc cho cộng đồng người nước ngoài tại một số quốc gia đã và đang gây nhiều tranh cãi. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về "Chế độ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài".

Chế độ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài

Quy định về Bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài

Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Theo quy định tại Điều 2 Nghị định 143/2018/NĐ-CP, người nước ngoài thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc khi đáp ứng các điều kiện sau:

• Có giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp;
• Có hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 01 năm trở lên với người sử dụng lao động Việt Nam.

Ngoài ra, người nước ngoài cũng có thể tham gia BHXH tự nguyện theo quy định tại Điều 3 Nghị định 143/2018/NĐ-CP.

Tỷ lệ đóng và mức đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc

Căn cứ theo Khoản 1, Điều 13, Nghị định 143/2018/NĐ-CP quy định từ ngày 1/1/2022, người lao động nước ngoài thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH phải đóng 8% mức tiền lương tháng tính đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất hàng tháng. Người sử dụng lao động đóng trên quỹ tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động như sau:

• 3% vào quỹ ốm đau và thai sản;
• 0,5% vào quỹ khuyết tật và tử tuất;
• 14% vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Mức tiền lương tháng tính đóng BHXH là mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động, bao gồm lương cơ bản, tiền phụ cấp, tiền thưởng và các khoản trả thêm theo quy định của pháp luật. Mức tiền lương tháng tính đóng BHXH không được thấp hơn mức lương tối thiểu chung do Chính phủ quy định và không được cao hơn 20 lần mức lương tối thiểu chung.

Quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động

Người lao động nước ngoài tham gia BHXH bắt buộc có các quyền lợi sau:

• Hưởng các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật Việt Nam, bao gồm: chế độ ốm đau, thai sản, khuyết tật, hưu trí, tử tuất;
• Được thanh toán một lần số tiền đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất khi kết thúc hợp đồng lao động hoặc khi không còn đủ điều kiện tham gia BHXH bắt buộc;
• Được chuyển số tiền đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất sang quỹ BHXH của nước ngoài nếu có thỏa thuận giữa Việt Nam và nước ngoài về BHXH;
• Được cấp sổ BHXH và thẻ BHYT;
• Được cung cấp thông tin về quá trình đóng BHXH và số dư quỹ BHXH.

Người lao động nước ngoài tham gia BHXH bắt buộc có các nghĩa vụ sau:

• Đóng đầy đủ, đúng hạn và đúng mức BHXH theo quy định;
• Thực hiện đúng các quy định về chế độ BHXH;
• Báo cáo, cung cấp thông tin về tình hình lao động, tiền lương và các khoản đóng BHXH cho cơ quan BHXH và người sử dụng lao động;
• Bảo quản và sử dụng đúng mục đích sổ BHXH và thẻ BHYT.

Người sử dụng lao động có người nước ngoài tham gia BHXH bắt buộc có các quyền lợi sau:

• Đóng đầy đủ, đúng hạn và đúng mức BHXH cho người lao động nước ngoài theo quy định;
• Thực hiện đúng các quy định về chế độ BHXH;
• Báo cáo, cung cấp thông tin về tình hình lao động, tiền lương và các khoản đóng BHXH cho cơ quan BHXH và người lao động nước ngoài;
• Cấp sổ BHXH và thẻ BHYT cho người lao động nước ngoài;
• Hướng dẫn và giúp đỡ người lao động nước ngoài thực hiện các thủ tục liên quan đến BHXH.

Chế độ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài

Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của người lao động

Theo quy định tại Điều 13, Nghị định 143/2018/NĐ-CP, người lao động nước ngoài thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH phải đóng 8% mức tiền lương tháng tính đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất hàng tháng. Mức tiền lương tháng tính đóng BHXH là mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động, bao gồm lương cơ bản, tiền phụ cấp, tiền thưởng và các khoản trả thêm theo quy định của pháp luật. Mức tiền lương tháng tính đóng BHXH không được thấp hơn mức lương tối thiểu chung do Chính phủ quy định và không được cao hơn 20 lần mức lương tối thiểu chung.

Ví dụ: Nếu mức lương tối thiểu chung là 4.420.000 đồng/tháng, thì mức tiền lương tháng tính đóng BHXH của người lao động nước ngoài phải từ 4.420.000 đồng đến 88.400.000 đồng. Nếu mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động là 10.000.000 đồng/tháng, thì số tiền đóng BHXH hàng tháng của người lao động nước ngoài là:

Số tiền đóng BHXH hàng tháng = 10.000.000 × 8% = 800.000 đồng

Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của doanh nghiệp sử dụng người lao động

Theo quy định tại Điều 13, Nghị định 143/2018/NĐ-CP, doanh nghiệp sử dụng người lao động nước ngoài thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH phải đóng trên quỹ tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động như sau:

• 3% vào quỹ ốm đau và thai sản;
• 0,5% vào quỹ khuyết tật và tử tuất;
• 14% vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Ví dụ: Nếu mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động của người lao động nước ngoài là 10.000.000 đồng/tháng, thì số tiền đóng BHXH hàng tháng của doanh nghiệp sử dụng người lao động nước ngoài là:

$$\text{Số tiền đóng BHXH hàng tháng }=\mathrm{10.000.000}\times (3\%+0,5\%+14\%)=\mathrm{1.750.000}\text{ đồng}$$

Thủ tục tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài

Thủ tục đối với đơn vị sử dụng lao động

Theo quy định tại Điều 14, Nghị định 143/2018/NĐ-CP, đơn vị sử dụng lao động có người nước ngoài thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH phải thực hiện các thủ tục sau:

• Đăng ký tham gia BHXH cho người lao động nước ngoài với cơ quan BHXH địa phương nơi đơn vị sử dụng lao động đóng BHXH trong vòng 30 ngày kể từ ngày ký hợp đồng lao động;
• Cung cấp thông tin về người lao động nước ngoài, bao gồm: họ tên, quốc tịch, số giấy phép lao động, số hợp đồng lao động, mức lương thỏa thuận, thời hạn hợp đồng lao động, ngày bắt đầu và kết thúc hợp đồng lao động;
• Nộp hồ sơ tham gia BHXH cho người lao động nước ngoài, bao gồm: đơn đăng ký tham gia BHXH, bản sao giấy phép lao động, bản sao hợp đồng lao động, bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ tùy thân khác;
• Cấp sổ BHXH và thẻ BHYT cho người lao động nước ngoài sau khi nhận được từ cơ quan BHXH;
• Thông báo cho cơ quan BHXH về các thay đổi liên quan đến người lao động nước ngoài, như: thay đổi mức lương, thay đổi thời hạn hợp đồng lao động, chấm dứt hợp đồng lao động, chuyển đổi hợp đồng lao động, điều chuyển người lao động nước ngoài sang đơn vị khác.

Thủ tục đối với người lao động

Theo quy định tại Điều 15, Nghị định 143/2018/NĐ-CP, người lao động nước ngoài thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH phải thực hiện các thủ tục sau:

• Ký hợp đồng lao động với đơn vị sử dụng lao động Việt Nam và cung cấp các giấy tờ liên quan, như: giấy phép lao động, hộ chiếu hoặc giấy tờ tùy thân khác;
• Nhận sổ BHXH và thẻ BHYT từ đơn vị sử dụng lao động sau khi đơn vị đó nhận được từ cơ quan BHXH;
• Bảo quản và sử dụng đúng mục đích sổ BHXH và thẻ BHYT;
• Thông báo cho đơn vị sử dụng lao động về các thay đổi liên quan đến BHXH, như: thay đổi thông tin cá nhân, thay đổi mức lương, thay đổi thời hạn hợp đồng lao động, chấm dứt hợp đồng lao động, chuyển đổi hợp đồng lao động, điều chuyển sang đơn vị khác;
• Thực hiện các thủ tục liên quan đến quyền lợi BHXH, như: nộp hồ sơ hưởng chế độ BHXH, yêu cầu thanh toán một lần số tiền đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất, yêu cầu chuyển số tiền đóng BHXH sang quỹ BHXH của nước ngoài.

ACC đã cung cấp thông tin chi tiết về "Chế độ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài". Hy vọng bài viết hữu ích với bạn.