Hành vi tổ chức là nghiên cứu học thuật về cách mọi người tương tác trong các nhóm và các nguyên tắc của nó được áp dụng chủ yếu nhằm mục đích làm cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn. Nghiên cứu về hành vi của tổ chức bao gồm các lĩnh vực nghiên cứu dành riêng cho việc cải thiện hiệu suất công việc, tăng sự hài lòng trong công việc, thúc đẩy đổi mới, khuyến khích lãnh đạo và là nền tảng của nguồn nhân lực doanh nghiệp. Hiệu ứng Hawthorne, mô tả cách hành vi của đối tượng thử nghiệm có thể thay đổi khi họ biết mình đang bị quan sát, là nghiên cứu nổi tiếng nhất về hành vi của tổ chức. Tuy nhiên nhiều người lại chưa thực sự quan tâm về vấn đề này. Hãy cùng ACC tìm hiểu các thông tin về yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tổ chức thông qua bài viết dưới đây để hiểu rõ thêm về vấn đề này nhé.
yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tổ chức
1. Định nghĩa
Hành vi tổ chức trong tiếng Anh là Organizational Behavior. Hành vi tổ chức (HVTC) là môn khoa học quản lí nghiên cứu một cách có hệ thống về các hành vi và thái độ của con người trong một tổ chức và sự tương tác giữa hành vi của con người với tổ chức.
2. Sự cần thiết nghiên cứu hành vi tổ chức
Mỗi cá nhân mang đến tổ chức những đặc điểm riêng về tính cách, ngành nghề chuyên môn và kinh nghiệm của riêng mình. Tuy nhiên, các cá nhân không làm việc đơn lẻ trong tổ chức. Họ còn có mối liên hệ với những đồng nghiệp, người quản lí, với tổ chức thông qua các chính sách, luật lệ, qui định và sự thay đổi diễn ra trong tổ chức.
Khi cá nhân thay đổi qua quá trình làm việc lâu dài trong tổ chức, thì đến lượt tổ chức sẽ chịu ảnh hưởng của sự thay đổi đó. Vì vậy, nghiên cứu sự tương tác giữa cá nhân và tổ chức là rất cần thiết.
Tổ chức tồn tại trước khi cá nhân vào làm việc và tiếp tục tồn tại sau khi cá nhân rời bỏ tổ chức. Do vậy, bản thân tổ chức là một khía cạnh thứ ba để nhìn nhận về hành vi tổ chức.
Chúng ta luôn có thói quen giải thích hiện tượng theo cảm tính của mình. Chẳng hạn một người vắng mặt tại cơ quan, chúng ta cho ngay rằng anh ta bỏ việc đi chơi mà chưa cần biết thực sự nguyên nhân là gì.
Hành vi tổ chức đi vào giải thích các hiện tượng như vậy một cách khoa học. Để làm được điều đó các kết luận của HVTC phải dựa trên các nghiên cứu được tiến hành có hệ thống.
3. Chức năng của hành vi tổ chức
Hành vi tổ chức hướng tới việc xem xét mối quan hệ giữa người lao động với tổ chức trong những vai trò khác nhau của người lao động trong tổ chức đó.
Do đó, HVTC có vai trò quan trọng nhằm đảm bảo duy trì và phát triển quan hệ này một cách hiệu quả, giúp người lao động gắn bó hơn với tổ chức của mình, và có thể điều chỉnh thái độ và hành vi của mình cho phù hợp với mục tiêu và các giá trị mà tổ chức theo đuổi. Ngược lại tổ chức cũng phải điều chỉnh để tạo sự gắn bó hơn giữa người lao động với tổ chức và để khuyến khích tính sáng tạo và tạo động lực cho người lao động. Vai trò của hành vi tổ chức được thể hiện cụ thể như sau:
- HVTC có vai trò quan trọng trong việc tạo sự gắn kết giữa người lao động và tổ chức trên cơ sở đảm bảo mục tiêu và các giá trị theo đuổi của tổ chức, sự tôn trọng, đảm bảo các giá trị và lợi ích cá nhân của người lao động.
- HVTC giúp cho các nhà quản lí có được cách nhìn đầy đủ và toàn diện về người lao động để đưa ra được các chính sách, biện pháp phù hợp nhằm khuyến khích đổi mới, sáng tạo và tạo động lực cho người lao động.
Đây là cơ sở quan trọng để tăng năng suất lao động và hiệu quả công việc của người lao động.
- HVTC giúp các nhà quản lí tạo lập môi trường làm việc hiệu quả trong tổ chức, trên cơ sở sự chia sẻ trách nhiệm và hợp tác chặt chẽ giữa các thành viên trong tổ chức.
- HVTC có vai trò quan trọng trong đảm bảo sự cân bằng, tin tưởng và gắn kết người lao động với tổ chức nói chung và lãnh đạo tổ chức nói riêng.
Hành vi tổ chức giúp cho người lao động thay đổi được nhận thức, thái độ và do đó có hành vi ứng xử phù hợp với mục tiêu và giá trị của tổ chức. Kiến thức về HVTC rất cần thiết đối với các nhà quản lí nói chung và quản lí nhân sự nói riêng. HVTC giúp nâng cao hiệu quả của công tác quản lí, phát huy vai trò con người trong tổ chức, khai thác một cách tối ưu nguồn nhân lực, phát huy tính sáng tạo của con người và tạo nên mối quan hệ gắn bó giữa con người với tổ chức.
4. Các cấp độ hành vi tổ chức
Hành vi tổ chức được chia làm 3 cấp độ cơ bản: Cấp độ cá nhân, cấp độ nhóm, và cấp độ tổ chức.
1. Cấp độ cá nhân: Tập trung nghiên cứu các yếu tố khách quan và chủ quan tác động tích hoặc tiêu cực đến hành vi cá nhân như:
+Đặc tính tiểu sử: Tuổi tác, giới tính, tôn giáo, tình trạng hôn nhân, đặc điểm gia đình, thâm niên làm việc
+Đặc điểm tâm lí, tính cách, tình cảm, đạo đức
+ Quá trình học tập, nhận thức và quan niệm về giá trị của mỗi cá nhân
+Thái độ và động lực làm việc của mỗi cá nhân trong môi trường làm việc
2. Cấp độ nhóm: Tập trung nghiên cứu đặc điểm và các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi và hiệu suất làm việc của nhóm
+ cấu trúc nhóm: Mối uqan hệ giữa các thành viên trong nhóm
+ Đặc điểm vai trò và trách nhiệm của nhóm
+Các hoạt động truyền thông trong nhóm
+Các vấn đề về lãnh đạo, xung đột và đàm phán trong nhóm
3. Cấp độ tổ chức: Nghiên cứu tổng thể và toàn diện về hành vi và tác động của hành vi đến hiệu suất và kết quả hoạt động của tổ chức. Nội dung nghiên cứu tập trung vào:
+Cấu trúc tổ chức: Mối qun hệ giữa các cá nhân và bộ phận trong tổ chức
+ Văn hóa tổ chức: Giá trị, chuẩn mực, và những quan niệm chung của tổ chức
+Chiến lược hoạt động của tổ chức
+ Các vấn đề về quản trị thay đổi và phát triển tổ chức.
5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi cá nhân trong tổ chức
Một số yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành tính cách của cá nhân:
- Bẩm sinh, gien di truyền
- Môi trường nuôi dưỡng, học tập, văn hóa xã hội
- Hoàn cảnh, tình huống
Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi sức khỏe
Một số đặc điểm này liên quan đến chiều cao, làn da, nước da, tầm nhìn, hình dạng và kích thước sống mũi, cân nặng, v.v. Tất cả những đặc điểm này đều có ảnh hưởng đến hiệu suất của các cá nhân. Đôi khi người ta nói rằng đôi mắt phản bội tính cách của một con người. Tương tự, một số ý tưởng nhất định về hành vi có thể được hình thành dựa trên việc người đó béo, cao hay gầy.
Tuổi được coi là một đặc điểm di truyền vì nó được xác định bởi ngày sinh. Mối quan hệ giữa tuổi tác và hiệu suất công việc là một vấn đề của việc tăng hiệu suất.
Nam hay nữ đều có bản chất di truyền và nó được coi là một đặc điểm di truyền. Liệu phụ nữ có thực hiện tốt công việc như nam giới hay không, là một vấn đề đã khơi mào cho rất nhiều cuộc tranh luận, quan niệm và ý kiến khác nhau.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi con người
- Cơ sở vật chất:
Môi trường vật chất tại nơi làm việc là sự sắp xếp của con người và mọi thứ sao cho có ảnh hưởng tích cực đến con người. Một số yếu tố ảnh hưởng đến hành vi cá nhân là mức độ tiếng ồn, nhiệt, ánh sáng, thông gió, độ sạch sẽ, tính chất công việc, nội thất văn phòng, số lượng người làm việc tại một địa điểm nhất định, v.v.
- Cơ cấu và thiết kế tổ chức:
Chúng liên quan đến cách thức thiết lập các bộ phận khác nhau trong tổ chức. Hệ thống báo cáo là gì? Các đường truyền thông tin được thiết lập như thế nào giữa các cấp khác nhau trong tổ chức. Hành vi và hiệu suất của cá nhân bị ảnh hưởng bởi nơi người đó phù hợp với hệ thống phân cấp của tổ chức.
- Lãnh đạo:
Hệ thống lãnh đạo do ban quản lý thiết lập để đưa ra định hướng, hỗ trợ, tư vấn và huấn luyện cho các cá nhân. Hành vi của con người bị ảnh hưởng rất nhiều bởi hành vi của cấp trên hoặc lãnh đạo. Hành vi của các nhà lãnh đạo quan trọng hơn phẩm chất của họ.
- Hệ thống phần thưởng:
Hành vi và hiệu suất của các cá nhân cũng bị ảnh hưởng bởi hệ thống khen thưởng do tổ chức thiết lập để bồi thường cho nhân viên của họ.
Một số yếu tố kinh tế ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến hành vi cá nhân
Mức độ việc làm
Các cơ hội việc làm cho các cá nhân ảnh hưởng nhiều đến hành vi của cá nhân đó. Nếu cơ hội việc làm ít hơn, cá nhân sẽ phải gắn bó với một tổ chức cụ thể mặc dù anh ta không có sự hài lòng trong công việc.
Mức lương
Sự cân nhắc chính của mọi nhân viên đang làm việc trong tổ chức là tiền lương của họ. Mặc dù sự hài lòng trong công việc là rất quan trọng, nhưng những gì một người sẽ nhận được về mặt tiền bạc, là yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định.
Môi trường kinh tế chung
Phát triển công nghệ
Các yếu tố văn hóa xã hội ảnh hưởng đến hành vi cá nhân trong tổ chức
Môi trường xã hội của một cá nhân bao gồm mối quan hệ của một người với các thành viên trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, người giám sát và cấp dưới. Hành vi của người khác không phải với cá nhân, mà nói chung, cũng là một phần của môi trường xã hội của họ.
Vai trò của môi trường pháp lý
Các quy tắc và luật pháp được chính thức hóa và các tiêu chuẩn hành vi thành văn bản. Cả quy tắc và luật đều được thực thi nghiêm ngặt bởi hệ thống pháp luật. Luật pháp liên quan đến tất cả các thành viên của xã hội, ví dụ như Giết người là một tội phạm bất hợp pháp và bị trừng phạt bởi luật pháp và áp dụng cho tất cả những người trong hệ thống. Việc tuân theo luật một cách tự nguyện cho phép dự đoán được các hành vi của cá nhân.
Trên đây là một số thông tin về yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tổ chức. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Luật ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.
Nội dung bài viết:
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!