Trong lĩnh vực kinh tế hiện nay, Việt Nam được đánh giá là quốc gia hội nhập cao trong khu vực Đông Nam Á và trên thế giới. Cũng chính bước ngoặt lớn này đã dẫn đến xuất siêu và góp phần thúc đẩy kinh tế nước ta phát triển. Vì vậy, những gì là tuyệt vời? Tác động của thặng dư thương mại đối với nền kinh tế là gì?
1. Điều gì tuyệt vời?
Xuất siêu là khái niệm dùng để chỉ tình trạng cán cân thương mại lớn hơn 0 (không). Nói cách khác, khi xuất khẩu vượt quá nhập khẩu trong một thời gian nhất định, đó là thặng dư thương mại.
Xuất Dư được dịch sang tiếng Anh là Export Surplus
2. Xuất siêu ảnh hưởng đến nền kinh tế như thế nào?
Hai tháng đầu năm 2016, Việt Nam ghi nhận thặng dư thương mại hơn 865 triệu USD, nhưng đóng góp lớn nhất này đến từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Theo số liệu của Bộ Công Thương công bố vào tháng 2/2016, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam thặng dư 100 triệu USD, giúp cán cân đầu năm hiện nay thặng dư (thặng dư) khoảng 865 triệu USD. .
2.1 Doanh nghiệp trong nước còn khó khăn
– Trong đó, khu vực doanh nghiệp (DN) trong nước nhập siêu 2,1 tỷ USD và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) kể cả dầu thô xuất siêu 2,9 tỷ USD. TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, cho rằng, xuất siêu trong ngắn hạn là tín hiệu đáng mừng vì tạo thêm công ăn việc làm, đóng thuế cho ngân sách, còn về dài hạn là đủ. để “xuất khẩu” FDI ngành sẽ không ổn định do tỷ lệ nội địa hóa không được cải thiện và thực tế nền kinh tế vẫn chỉ là gia công lắp ráp.
– Điểm sáng cho kinh doanh xuất khẩu hàng hóa hai tháng đầu năm là xuất khẩu nông, lâm, thủy sản có dấu hiệu phục hồi đạt kim ngạch 2,95 tỷ USD, tăng 9,7% so với cùng kỳ năm ngoái. kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, theo Bộ Công Thương, kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm tăng 667 triệu USD so với cùng kỳ nhưng kim ngạch của khu vực phi dầu thô FDI tăng 806 triệu USD, trong khi kim ngạch xuất khẩu dầu thô của FDI tăng 806 triệu USD. khu vực doanh nghiệp cả nước giảm 288 triệu USD, phản ánh tình hình xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước còn nhiều khó khăn. Riêng trong tháng 2, tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước đạt 10,3 tỷ USD, riêng khu vực FDI đạt 7,25 tỷ USD (chiếm 70,38%).
– Ngược lại, nhập khẩu nhóm hàng cần nhập khẩu (nguyên phụ liệu từ nhiều ngành sản xuất như thủy sản, ngô, đậu tương, bông vải, dệt may, giày dép…) 19,95 tỷ USD, giảm 7,3% so với cùng kỳ, trong khi tốc độ giảm của nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu và nhóm hàng hạn chế tái nhập khẩu không quá quan trọng, thậm chí còn tăng trong cùng kỳ.
- So với mức nhập siêu hơn 3,54 tỷ USD của Việt Nam trong năm ngoái, thì việc xuất siêu hơn 865 triệu USD trong 2 tháng đầu năm là một tín hiệu tích cực. Thặng dư ngoại hối lớn giúp giảm áp lực cầu ngoại hối và xoa dịu căng thẳng tỷ giá trong những tháng đầu năm. Tuy nhiên, nhìn vào số liệu tính đến ngày 15/2 của Tổng cục Hải quan sẽ thấy Việt Nam xuất siêu là do kim ngạch xuất nhập khẩu nhiều mặt hàng sụt giảm mạnh - dấu hiệu phản ánh hoạt động sản xuất, thương mại của Việt Nam. Các công ty kém tích cực hơn.
Cụ thể, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa kỳ 1 (15 ngày đầu tháng 2/2016) giảm 48,2% so với kỳ trước. Kết quả này đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu từ đầu năm đến ngày 15/2 chỉ đạt 33,38 tỷ USD, giảm 19,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
– Tốc độ suy giảm của nhập khẩu mạnh hơn xuất khẩu góp phần tạo ra thặng dư thương mại nhưng cho thấy bức tranh kém khả quan hơn đối với hoạt động kinh doanh. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực dệt may, điện thoại các loại và linh kiện, giày dép, máy vi tính, thủy sản… đều đạt kim ngạch thấp hơn cùng kỳ năm ngoái hàng trăm triệu USD.
2.2 Gia tăng nội địa hóa, nâng cao năng lực cạnh tranh
- Chuyên gia kinh tế - TS Bùi Trinh cho biết xuất siêu của Việt Nam hoàn toàn đến từ khu vực FDI với những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu cao như điện thoại và linh kiện, sản phẩm điện tử và linh kiện. Máy vi tính các loại chủ yếu được gia công, lắp ráp tại Việt Nam. Do đó, giá trị gia tăng cho nền kinh tế và tác động lan tỏa đến khu vực doanh nghiệp trong nước không đáng kể. Và trong dài hạn, nền kinh tế sẽ tiếp tục xuất siêu nhờ nước ngoài, đến một lúc nào đó họ sẽ chuyển lợi nhuận về nước, và “của để dành, của để dành” của Việt Nam sẽ không còn.
– Với làn sóng DN FDI tiếp tục đổ vào Việt Nam để tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA), DN trong nước chưa tham gia nhiều vào chuỗi cung ứng, nguồn nguyên liệu cho các ngành sản xuất chưa phát triển (công nghiệp phụ trợ) . gần như giữ nguyên)…, nguy cơ nhập siêu quay trở lại mức cao là khó tránh khỏi; Đồng thời, sức ép cạnh tranh từ bên ngoài trong bối cảnh hội nhập khiến doanh nghiệp trong nước thua kém và áp đảo so với doanh nghiệp FDI.
Tuy nhiên, đại diện Bộ Công Thương nhìn nhận, việc tham gia các FTA gồm các nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU), Liên minh kinh tế Á-Âu và Hàn Quốc sẽ giúp ích cho Việt Nam. có cơ hội cơ cấu lại thị trường xuất nhập khẩu theo hướng cân đối hơn do Việt Nam quá phụ thuộc vào một số thị trường trong khu vực. Và, khả năng tăng xuất khẩu trong thời gian tới là rất lớn. Đại diện Vụ Kế hoạch tổng hợp - Bộ Công Thương phân tích, khi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có hiệu lực sẽ giúp tăng kim ngạch xuất khẩu. Nhờ TPP, các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Canada... được giảm thuế nhập khẩu về 0% sẽ tạo cú hích cho các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như dệt may, giày dép, thủy sản...
– Việt Nam là một trong những nền kinh tế mới nổi cởi mở nhất trên thế giới. Cán cân thương mại tiếp tục được duy trì đồng nghĩa với việc xuất siêu đã tác động tích cực đến tăng trưởng của nền kinh tế. Xuất siêu đã có tác động tích cực về nhiều mặt. Đóng góp trực tiếp nhất là cải thiện cán cân thanh toán, tăng dự trữ ngoại hối và ổn định tỷ giá VND/USD. Nhờ đó, năng lực can thiệp của cơ quan điều hành cũng trở nên dễ dàng và tốt hơn.
– Nhờ xuất siêu trong những năm gần đây, hàng hóa Việt Nam đã có chỗ đứng vững chắc trên thế giới.
– Một tác động khác của xuất siêu là trong điều kiện tích lũy tài sản và tiêu dùng cuối cùng trong nước còn thấp so với sản xuất, việc tăng xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu sẽ có tác dụng 'kích cung'” - tức là kích cầu nội địa. sản xuất.
Theo số liệu thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu của Việt Nam trong kỳ 1/9/2020 (1/9-15/9) đạt 24,301 tỷ USD, giảm 8,9% so với kỳ 2/8/2020. Cộng dồn đến hết ngày 15/9, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt 361,51 tỷ USD. Trong kỳ đầu tiên từ ngày 1/9, cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam tiếp tục thặng dư 973 triệu USD, nâng mức thặng dư lũy kế từ đầu năm đến hết ngày 15/9 lên 14,46 tỷ USD. Đây là mức thặng dư kỷ lục của Việt Nam. Về xuất khẩu, trong kỳ 1 tháng 9, Việt Nam đạt trị giá xuất khẩu 12,63 tỷ USD, giảm 15,8% so với kỳ trước. Trong đó, khối doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt giá trị xuất khẩu 7,83 tỷ USD. Cộng dồn từ đầu năm đến hết ngày 15/9, trị giá hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đạt 187,9 tỷ USD. Trong đó, giá trị xuất khẩu của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là 120,47 tỷ USD.
Tương tự các tháng trước, trong kỳ đầu tháng 9, Việt Nam tiếp tục có thế mạnh xuất khẩu ở một số mặt hàng như: điện thoại các loại và linh kiện với trị giá xuất khẩu đạt 2,327 tỷ USD; Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 2,18 tỷ USD; Hàng dệt may đạt 1,37 tỷ USD; Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 1,21 tỷ USD, giày dép các loại đạt 581 triệu USD.
Ngược lại, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam trong kỳ 1 ngày 1/9 đạt 11,664 tỷ USD, tăng 0,1% so với kỳ 2/8. Lũy kế đến hết ngày 15/9, trị giá nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt 173,5 tỷ USD. Trong đó, khối doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt trị giá nhập khẩu 96,7 tỷ USD.
Cũng theo báo cáo sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong kỳ 1/9/2020, Việt Nam nhập khẩu nhiều nhất các mặt hàng: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện trị giá 3,1 tỷ USD; Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng trị giá 1,65 tỷ USD; Điện thoại các loại và linh kiện trị giá nhập khẩu 898 triệu USD; Vải các loại đạt trị giá 453 triệu USD; và plastic các loại trị giá 341 triệu USD.
– Báo cáo kinh tế - xã hội tháng 10/2020 do Tổng cục Thống kê công bố cho thấy, kim ngạch xuất khẩu tháng 10 ước tính đạt 26,7 tỷ USD, giảm 1,7% so với tháng trước nhưng tăng 9,9% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 10 tháng, trị giá xuất khẩu ước đạt gần 229,3 tỷ USD, tăng 4,7% so với cùng kỳ và có 31 mặt hàng đạt trên 1 tỷ USD, có 5 mặt hàng đạt trên 10 tỷ USD.
Nội dung bài viết:
Bình luận