Án tích như một chiếc gông nặng đè lên vai những người đã từng phạm tội. Liệu có cách nào để gỡ bỏ chiếc gông ấy và giúp họ bắt đầu lại? Câu trả lời chính là việc xóa án tích. Vậy xóa án tích là gì? Và tại sao việc này lại có ý nghĩa quan trọng đến vậy? Để trả lời cho những câu hỏi này, chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu qua bài viết sau.
Xóa án tích là gì? Ý nghĩa của việc xóa án tích
1. Án tích là gì?
Án tích là hậu quả pháp lý của việc bị kết án, và cũng là một trong những hình thức của trách nhiệm hình sự. Án tích tồn tại trong suốt thời gian người bị kết án chấp hành bản án và trong một khoảng thời gian nhất định sau khi chấp hành xong bản án. Như vậy, xóa án tích có nghĩa là xóa đi hậu quả sau cùng của việc phạm tội. Người được xóa án tích coi như người chưa bị kết án. Xóa án tích được quy định trong luật hình sự xuất phát từ nguyên tắc nhân đạo của luật hình sự Việt Nam và nhằm khuyến khích người bị kết án chấp hành nghiêm chỉnh bản án và tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật sau khi đã chấp hành xong bản án.
2. Xóa án tích là gì?
Người bị kết án về hành vi phạm tội theo quy định của Bộ luật Hình sự, sau khi chấp hành xong hình phạt tù và trải qua thời gian thử thách thì được xóa án tích.
Theo khoản 1 Điều 69 Bộ luật Hình sự 2015, người được xóa án tích thì coi như chưa bị kết án.
3. Ý nghĩa của việc xóa án tích
Xóa án tích là một chế định pháp lý mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện sự công nhận của pháp luật đối với sự cải tạo của người phạm tội và tạo điều kiện cho họ hòa nhập trở lại cộng đồng. Việc xóa án tích mang lại những ý nghĩa quan trọng sau:
3.1. Ý nghĩa đối với cá nhân:
- Cơ hội bắt đầu lại: Xóa án tích giúp người đã từng phạm tội có cơ hội xóa bỏ quá khứ, bắt đầu một cuộc sống mới, thoát khỏi sự kỳ thị và định kiến của xã hội.
- Tự tin và động lực: Việc được xóa án tích giúp người dân lấy lại sự tự tin, có động lực để lao động, học tập và đóng góp cho xã hội.
- Bảo vệ danh dự: Xóa án tích giúp bảo vệ danh dự và nhân phẩm của người đã từng phạm tội, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho họ trong các mối quan hệ xã hội.
3.2. Ý nghĩa đối với xã hội:
- Giảm tái phạm: Khi được xóa án tích, người dân có động lực để trở thành công dân tốt, từ đó giảm thiểu khả năng tái phạm.
- Tăng cường tính nhân văn của pháp luật: Việc xóa án tích thể hiện tính nhân văn của pháp luật, tạo điều kiện cho người phạm tội được cải tạo và hòa nhập trở lại cộng đồng.
- Xây dựng xã hội hòa bình: Xóa án tích góp phần xây dựng một xã hội hòa bình, ổn định, nơi mọi người đều có cơ hội được sống và phát triển.
3.3. Ý nghĩa đối với pháp luật:
- Thể hiện sự công bằng: Xóa án tích là sự công nhận của pháp luật đối với sự cải tạo của người phạm tội, thể hiện tính nhân văn và công bằng của pháp luật.
- Hoàn thiện hệ thống pháp luật: Việc xóa án tích góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo ra một khung pháp lý nhân văn và tiến bộ.
4. Các trường hợp được xóa án tích
Các trường hợp được xóa án tích
Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định 03 trường hợp được xóa án tích bao gồm: Đương nhiên được xóa án tích; Xóa án tích theo quyết định của Tòa án; Xóa án tích trong trường hợp đặc biệt.
4.1. Đương nhiên được xóa án tích:
Theo quy định tại Điều 70 Bộ luật Hình sự năm 2015, các trường hợp đủ điều kiện đương nhiên được xóa án tích gồm:
- Người bị kết án không phải về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI của Bộ luật Hình sự khi họ đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 70 Bộ luật Hình sự năm 2015.
- Người bị kết án được xóa án tích trong trường hợp từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
+ 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
+ 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
+ 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
+ 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn quy định tại các điểm a, b và c khoản 2 Điều 70 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
- Người bị kết án được xóa án tích, trong trường hợp từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 70 Bộ luật Hình sự năm 2015.
4.2. Xóa án tích theo quyết định của Tòa án:
Điều 71 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định các trường hợp đủ điều kiện xóa án tích theo quyết định của Toà án gồm:
- Xóa án tích theo quyết định của Toà án được áp dụng với người bị kết án về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI của Bộ luật Hình sự khi họ đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 71 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Tòa án quyết định việc xóa án tích đối với những người đã bị kết án về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI của Bộ luật Hình sự, căn cứ vào tính chất của tội phạm đã thực hiện, thái độ chấp hành pháp luật, thái độ lao động của người bị kết án.
- Người bị kết án được Tòa án quyết định xóa án tích, nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
+ 03 năm trong trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 05 năm;
+ 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
+ 07 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn quy định tại điểm a khoản 2 Điều 71 Bộ luật Hình sự thì thời hạn được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
- Người bị kết án được Tòa án quyết định xóa án tích, nếu từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 71 Bộ luật Hình sự năm 2015.
- Người bị Tòa án bác đơn xin xóa án tích lần đầu, thì sau 01 năm mới được xin xóa án tích; nếu bị bác đơn lần thứ hai trở đi, thì sau 02 năm mới được xin xóa án tích.
4.3. Xóa án tích trong trường hợp đặc biệt:
Trường hợp người bị kết án có những biểu hiện tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị, thì Tòa án quyết định việc xóa án tích nếu người đó đã bảo đảm được ít nhất một phần ba thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 70 và khoản 2 Điều 71 của Bộ luật Hình sự năm 2015.
(*)Trường hợp xóa án tích với người phạm tội dưới 18 tuổi:
- Người dưới 18 tuổi bị kết án được coi là không có án tích, nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi;
+ Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng hoặc tội phạm rất nghiêm trọng do vô ý;
+ Người bị áp dụng biện pháp tư pháp quy định tại Mục 3 Chương XII Bộ luật Hình sự.
- Người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thì đương nhiên xóa án tích nếu trong thời hạn 03 năm tính từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án mà người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới.
5. Câu hỏi thường gặp
Ai có quyền được xóa án tích?
Trả lời: Không phải ai đã từng phạm tội cũng đều được xóa án tích. Quyền được xóa án tích phụ thuộc vào loại tội phạm, mức án, thời gian chấp hành án và hành vi của người đó sau khi chấp hành án.
Điều kiện để được xóa án tích là gì?
Trả lời: Điều kiện để được xóa án tích được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự. Nhìn chung, người muốn được xóa án tích phải:
- Đã chấp hành xong hình phạt.
- Không tái phạm trong một thời gian nhất định sau khi chấp hành án.
- Có biểu hiện ăn năn hối cải và tích cực cải tạo.
Làm thế nào để xin xóa án tích?
- Trả lời: Để xin xóa án tích, người dân cần làm đơn xin gửi đến Tòa án đã ra bản án kết tội. Trong đơn, người dân cần trình bày rõ lý do xin xóa án tích và các giấy tờ chứng minh liên quan.
Hy vọng qua bài viết, Công ty Luật ACC đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề “Xóa án tích là gì? Ý nghĩa của việc xóa án tích". Đừng ngần ngại hãy liên hệ với Công ty Luật ACC nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.
Nội dung bài viết:
Bình luận