Quy định về xóa án tích trong pháp luật hình sự Việt Nam thể hiện sự khoan hồng, giúp người từng bị kết án tái hòa nhập cộng đồng và khôi phục các quyền lợi pháp lý. Hiểu rõ và thực hiện đúng quy định về thời hạn xóa án tích là cần thiết để mở ra cơ hội mới trong cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và ngắn gọn về quy định thời hạn xóa án tích, giúp bạn đọc dễ dàng nắm bắt và áp dụng.

Quy định về thời hạn xóa án tích
1. Xóa án tích là gì?

Xóa án tích là gì?
Xóa án tích là một chế định nhân đạo trong pháp luật hình sự Việt Nam, thể hiện sự công nhận của Nhà nước rằng một người bị kết án đã đáp ứng đủ điều kiện theo luật định để được coi như không có án tích. Quá trình này góp phần vào chính sách tái hòa nhập cộng đồng cho người phạm tội. Theo quy định của Bộ luật Hình sự, xóa án tích có hai hình thức: đương nhiên xóa án tích và xóa án tích theo quyết định của Tòa án.
2. Đối với trường hợp đương nhiên được xóa án tích

Đối với trường hợp đương nhiên được xóa án tích
Đương nhiên xóa án tích là khi người bị kết án, sau một thời gian quy định, đã chấp hành đầy đủ các quyết định của bản án và không có hành vi phạm tội mới, thì tự động được xóa án tích mà không cần Tòa án ra quyết định.
Người đương nhiên được xóa án tích:
Người bị kết án không về các tội xâm phạm an ninh quốc gia (Chương XIII) và các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh (Chương XXVI) của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Điều kiện đương nhiên xóa án tích: Người bị kết án phải chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách đối với án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án, và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau:
- 01 năm: phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, tù treo.
- 02 năm: phạt tù đến 05 năm.
- 03 năm: phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm.
- 05 năm: phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung (quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân) mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn được xem xét xóa án tích nêu trên, thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
Nếu người bị kết án đã hết thời hiệu thi hành bản án và không phạm tội mới trong thời hạn sau đây, sẽ đương nhiên được xóa án tích:
- 01 năm: phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, tù treo.
- 02 năm: phạt tù đến 05 năm.
- 03 năm: phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm.
- 05 năm: phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Lưu ý: Người bị kết án đủ điều kiện đương nhiên xóa án tích có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp xác nhận "không có án tích". Khi yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 1, sẽ được xác nhận "Không có án tích"; khi yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, sẽ ghi đầy đủ án tích đã được xóa, thời điểm được xóa án tích và các thông tin khác của bản án.
3. Đối với trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án

Đối với trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án
Theo Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), việc xóa án tích cho người bị kết án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia (Chương XIII) và các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh (Chương XXVI) được thực hiện theo quyết định của Tòa án.
3.1. Quy định về xóa án tích:
Quyết định xóa án tích của Tòa án là bằng chứng pháp lý chứng minh cá nhân đã được xóa án tích theo quy định của pháp luật.
3.2. Điều kiện để được xóa án tích theo quyết định của Tòa án:
Người bị kết án phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Tính chất của tội phạm đã thực hiện.
- Thái độ chấp hành pháp luật và lao động.
- Đã chấp hành xong hình phạt chính, hình phạt bổ sung, án phí và nghĩa vụ dân sự:
- Hình phạt chính: cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, trục xuất, tù có thời hạn, tù chung thân.
- Hình phạt bổ sung: cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, cấm cư trú, quản chế, tước quyền công dân, tịch thu tài sản, phạt tiền (nếu không áp dụng là hình phạt chính), trục xuất (nếu không áp dụng là hình phạt chính).
- Án phí hình sự sơ thẩm, án phí dân sự sơ thẩm (nếu có).
- Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, trả lại tiền, tài sản (nếu có).
- Không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời gian quy định:
- 01 năm: phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, tù treo.
- 03 năm: phạt tù đến 05 năm.
- 05 năm: phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm.
- 07 năm: phạt tù trên 15 năm, tù chung thân, hoặc tử hình nhưng được giảm án xuống tù chung thân.
4. Thủ tục xóa án tích
Thủ tục xóa án tích cần chuẩn bị giấy tờ như sau:
Trường hợp đương nhiên xóa án tích:
- Chứng minh thư hoặc Căn cước công dân: Bản sao chứng thực.
- Bản án hình sự sơ thẩm: Trích lục/bản sao đã có hiệu lực pháp luật; nếu đã xét xử phúc thẩm, cung cấp cả trích lục/bản sao bản án sơ thẩm và phúc thẩm.
- Giấy tờ liên quan đến hình phạt chính: Tùy vào hình phạt tại bản án, nộp một trong các giấy tờ (bản chính) sau đây:
- Giấy chứng nhận đặc xá do trại giam nơi thi hành án cấp (nếu bị xử phạt tù giam nhưng được đặc xá).
- Giấy chứng nhận đã chấp hành xong hình phạt tù do trại giam nơi thi hành án cấp hoặc giấy tờ có giá trị thay thế (nếu bị xử phạt tù giam và đã chấp hành xong hình phạt tù).
- Giấy chứng nhận đã chấp hành xong thời gian thử thách án treo do cơ quan thi hành án hình sự - công an quận, huyện, thị xã hoặc giấy tờ có giá trị thay thế (nếu bị phạt tù nhưng được hưởng án treo).
- Giấy chứng nhận chấp hành xong án phạt cải tạo không giam giữ do cơ quan thi hành án hình sự - công an quận, huyện, thị xã cấp hoặc giấy tờ có giá trị thay thế (nếu bị phạt cải tạo không giam giữ).
- Biên lai nộp tiền án phí, tiền phạt và các nghĩa vụ dân sự khác: Bao gồm bồi thường, truy thu… trong bản án hình sự hoặc giấy xác nhận kết quả thi hành do cơ quan thi hành án dân sự cấp hoặc các giấy tờ khác liên quan đến việc xác nhận đã nộp tiền án phí, tiền phạt và các nghĩa vụ dân sự khác.
- Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
Trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án:
- Đơn xin xóa án tích: Theo mẫu của Tòa án.
- Giấy chứng nhận chấp hành xong hình phạt tù: Do trại giam nơi thi hành án cấp.
- Giấy xác nhận của cơ quan thi hành án dân sự: Về việc thi hành xong các khoản bồi thường, án phí, tiền phạt.
- Giấy chứng nhận không phạm tội mới: Do công an quận, huyện nơi người bị kết án thường trú cấp (theo mẫu quy định của ngành Công an).
- Bản sao chứng minh nhân dân/Căn cước công dân: Chứng thực.
Trường hợp xóa án tích trong trường hợp đặc biệt:
- Văn bản đề nghị: Của cơ quan, tổ chức nơi người có án tích công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú.
- Đơn xin xóa án tích: Theo mẫu của Tòa án.
- Giấy chứng nhận chấp hành xong hình phạt tù: Do trại giam nơi thi hành án cấp.
- Giấy xác nhận của cơ quan thi hành án dân sự: Về việc thi hành xong các khoản bồi thường, án phí, tiền phạt.
- Giấy chứng nhận không phạm tội mới: Do công an quận, huyện nơi người bị kết án thường trú cấp.
- Bản sao chứng minh nhân dân/Căn cước công dân: Chứng thực.
5. Một số câu hỏi thường gặp
Thời hạn xóa án tích đối với người đang chấp hành hình phạt bổ sung dài hơn thời hạn xóa án tích đương nhiên thì như thế nào?
Trong trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung (quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân) mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn xóa án tích đương nhiên, thì thời hạn đương nhiên xóa án tích sẽ tính đến khi người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
Xóa án tích có ảnh hưởng gì đến việc xin việc làm không?
Xóa án tích giúp người từng bị kết án được coi là người chưa từng bị kết án, điều này có thể tạo điều kiện thuận lợi hơn cho họ khi xin việc làm. Tuy nhiên, một số công việc yêu cầu kiểm tra lý lịch tư pháp sâu hơn, nên việc xóa án tích có thể không hoàn toàn loại bỏ được mọi ảnh hưởng trong một số ngành nghề cụ thể.
Xóa án tích có ảnh hưởng gì đến việc đi du học hoặc nhập cư không?
Xóa án tích có thể giúp cải thiện hồ sơ của người từng bị kết án khi xin du học hoặc nhập cư, vì nhiều quốc gia và trường học yêu cầu kiểm tra lý lịch tư pháp. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào quy định cụ thể của từng quốc gia hoặc tổ chức.
Nếu một người phạm tội mới sau khi đã được xóa án tích thì án tích cũ có được phục hồi không?
Trả lời: Không, án tích cũ không được phục hồi sau khi đã được xóa. Tuy nhiên, việc phạm tội mới sẽ tạo ra án tích mới và người đó sẽ phải trải qua quá trình xóa án tích mới cho tội phạm này theo quy định của pháp luật.
Qua bài viết này, Công ty Luật ACC hy vọng đã giúp bạn nắm rõ quy định về thời hạn xóa án tích. Bên cạnh đó, chúng tôi tự tin là một trong những đơn vị uy tín với đầy đủ chuyên môn cần thiết để hỗ trợ và giải đáp mọi vấn đề pháp lý của bạn. Vì vậy, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để nhận được sự tư vấn tận tình nhé!
Nội dung bài viết:
Bình luận