Vành móng ngựa trong phiên tòa có ý nghĩa gì?

Việc thay thế vành móng ngựa bằng bục phát biểu là một trong những điểm mới đáng chú ý được quy định trong dự thảo Thông tư hướng dẫn bố trí phòng xử án sắp được TAND Tối cao xây dựng.
Ý kiến ​​này thực ra còn có hai quan điểm khác nhau nữa: Quan điểm thứ nhất đề nghị không dùng vành móng ngựa mà dùng “bục khai báo” để thể hiện tính nhân văn, phù hợp với nguyên tắc suy đoán vô tội.
Một số quan điểm khác cho rằng, việc sử dụng vành móng ngựa như trong các phiên tòa đang diễn ra để thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật đối với bị cáo.
Dự thảo Thông tư của TAND Tối cao thể hiện quan điểm thứ nhất, những người tham gia tố tụng khác sẽ có nền tảng lấy lời khai của mình.
Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học (TAND Tối cao) cho biết, trong quá trình thảo luận, một số ý kiến ​​cho rằng đối với những vụ án quan trọng, có đông người tham gia tố tụng thì việc sắp xếp nền tảng báo cáo có thể gặp khó khăn, gây lãng phí thời gian. thời gian. , thậm chí gây mất trật tự tại phiên xử khi người tham gia chuyển từ chỗ ngồi lên bục tuyên bố và ngược lại. Tuy nhiên, đa số ý kiến ​​cho rằng cần tổ chức nền tảng khai báo của người tham gia tố tụng, góp phần nâng cao trách nhiệm giải trình của người tham gia tố tụng khi khai báo trước tòa, nhằm tạo thuận lợi cho người có trách nhiệm tố tụng. thủ tục tố tụng để các đại biểu theo dõi diễn biến vụ kiện, đồng thời củng cố vai trò trung tâm của Ban xét xử trong công tác điều hành, duy trì trật tự phiên tòa.

Biểu tượng của nguyên tắc “suy đoán vô tội”

Theo tác giả Nguyễn Trung Hiếu (đăng trên báo Lao Động): “Ở châu Âu, người dân nhiều nước sử dụng móng ngựa, khi nó được treo trên tường hoặc trước cửa nhà, như một công cụ thiêng liêng để bảo vệ. sự xâm lấn của cái xấu, cái ác. Ngoài ra, với hình chữ U, không gian bên trong sẽ giữ được may mắn. Một truyền thuyết Công giáo kể rằng Thánh Dunstan đã giam giữ một con quỷ nhỏ trong móng ngựa và treo nó lên cửa nhà mình. Kể từ đó, các tín đồ đã sử dụng móng ngựa như một công cụ để xua đuổi tà ma. Ngoài ra, chiếc móng ngựa có hình giống biểu tượng Omega (Ω), chữ cái cuối cùng trong bảng chữ cái Hy Lạp, tượng trưng cho sự kết thúc, sự hoàn thành.
Từ thời cổ đại, luật La Mã đã quy định rằng nghĩa vụ chứng minh thuộc về người tố cáo, người khẳng định chứ không phải người phủ định. Đây được coi là nguồn gốc của nguyên tắc “suy đoán vô tội” trong tố tụng hình sự đang được áp dụng. Ở nước ta, nguyên tắc “suy đoán vô tội” được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự: “Không ai bị coi là có tội và phải chịu hình phạt cho đến khi bản án của Toà án có hiệu lực pháp luật”. Nguyên tắc này bảo vệ quyền của tất cả bị cáo được xét xử công bằng.
Xuất phát từ truyền thống vành móng ngựa của châu Âu, gắn liền với các nguyên tắc pháp lý được áp dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia, vành móng ngựa đặt trước mặt bị cáo trong phiên tòa được hiểu là biểu tượng của nguyên tắc “suy đoán vô tội”, hàm ý bảo vệ quyền lợi của bị cáo. vô tội trước tác hại (nếu có) của người cầm cân nảy mực, đồng thời nó cũng sẽ là chủ nhân của cái ác hoặc cái kết của một tội ác, cái ác, đối với người nam; biểu hiện của nền văn minh nhân loại, được thể hiện từ quan điểm luật học”.
Hiện nay, nhiều chuyên gia pháp lý trên thế giới kêu gọi bỏ vành móng ngựa hay các hình thức giam giữ khác để cách ly bị cáo trước tòa vì sợ ảnh hưởng tiêu cực đến sự công bằng, làm suy yếu bản chất “suy đoán vô tội” của bị cáo, tạo định kiến. ..