Vận tải đường sông nước ta

Vận tải đường sông là một hình thức vận chuyển hàng hóa và người bằng phương tiện thủy nội địa trên các con sông, kênh, hồ, đầm, vịnh và biển gần bờ. Đây là một phương pháp quan trọng trong hệ thống vận tải đa phương thức, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các khu vực nông thôn và đô thị, cung cấp dịch vụ vận chuyển hiệu quả và giảm tải lưu thông trên đường bộ.

Vận tải đường sông nước ta

1. Vận tải đường sông là gì? 

Vận tải đường sông là một hình thức vận chuyển hàng hóa và người bằng phương tiện thủy nội địa trên các con sông, kênh, hồ, đầm, vịnh và biển gần bờ. Đây là một phương pháp quan trọng trong hệ thống vận tải đa phương thức, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các khu vực nông thôn và đô thị, cung cấp dịch vụ vận chuyển hiệu quả và giảm tải lưu thông trên đường bộ.

2. Các loại hình vận tải đường sông

1. Vận tải đường sông quốc tế: Đây là loại hình vận chuyển hàng hóa và người giữa các quốc gia có liên quan đến các con sông, kênh hoặc hồ chung. Ví dụ, vận tải đường sông Mê Công giữa Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar và Trung Quốc; vận tải đường sông Rhine giữa các nước châu Âu như Đức, Pháp, Hà Lan, và Bỉ. Vận tải đường sông quốc tế đóng góp vào việc thúc đẩy thương mại và hợp tác quốc tế giữa các quốc gia.

2. Vận tải đường sông nội địa: Đây là loại hình vận chuyển hàng hóa và người trong phạm vi một quốc gia hoặc một lãnh thổ. Ví dụ, vận tải đường sông Đồng Nai, Sài Gòn, Tiền, Hậu ở Việt Nam; vận tải đường sông Mississippi, Missouri, Ohio ở Hoa Kỳ. Vận tải đường sông nội địa đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các khu vực nội địa và đô thị, góp phần giảm thiểu tắc nghẽn giao thông và ô nhiễm môi trường.

3. Vận tải đường sông liên tỉnh: Loại hình này liên quan đến vận chuyển hàng hóa và người giữa các tỉnh thành có liên quan đến các con sông hoặc kênh. Ví dụ, vận tải đường sông từ Quảng Ninh – Hải Phòng – Việt Trì qua sông Đuống; vận tải đường sông từ Quảng Ninh – Ninh Bình qua sông Đào Hải Phòng, sông Luộc. Vận tải đường sông liên tỉnh đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các khu vực và thúc đẩy phát triển kinh tế trong khu vực đó.

4. Vận tải đường sông nội tỉnh: Đây là loại hình vận chuyển hàng hóa và người trong phạm vi một tỉnh thành có liên quan đến các con sông hoặc kênh. Ví dụ, vận tải đường sông từ cảng Hà Nội đến cửa Lạch Giang qua sông Hồng; vận tải đường sông từ cảng Cần Thơ đến cửa Đại Ngãi qua sông Hậu. Vận tải đường sông nội tỉnh đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các khu vực nội địa và giao thương trong một tỉnh thành.

5. Vận tải đường sông pha biển: Đây là loại hình vận chuyển hàng hóa và người bằng các phương tiện thủy có khả năng hoạt động trên cả mặt nước ngọt và mặt nước mặn. Ví dụ, vận tải đường sông pha biển từ cửa Lục (Hải Phòng) ra biển Đông; vận tải đường sông pha biển từ cửa Đáy (Nam Định) ra biển Đông. Vận tải đường sông pha biển cho phép vận chuyển hàng hóa và người dễ dàng di chuyển từ vùng nội địa ra biển và ngược lại, tạo ra sự kết nối giữa các khu vực và cung cấp lợi thế vận tải đa phương thức.

3. Đặc điểm của vận tải đường sông

Phương tiện vận tải

• Phương tiện vận tải đường sông bao gồm các loại tàu thủy có kích thước và công suất phù hợp với điều kiện địa hình, độ sâu và chiều rộng của các con sông. 
• Có hai loại phương tiện vận tải đường sông chính: tàu kéo và tàu chở hàng. Tàu kéo là loại tàu có động cơ mạnh, có thể kéo theo nhiều phương tiện khác như sà lan, bè, thuyền nhỏ. 
• Tàu chở hàng là loại tàu có khoang chứa hàng hóa, có thể tự chuyển động hoặc được kéo bởi tàu kéo.

Cơ sở hạ tầng

• Cơ sở hạ tầng của vận tải đường sông là các công trình xây dựng trên đường sông nhằm hỗ trợ cho hoạt động vận tải, đảm bảo an toàn và hiệu quả. 
• Các cơ sở hạ tầng bao gồm: cảng, bến, đê, kênh, cầu, đập, cống, neo đậu, báo hiệu hàng hải và các thiết bị giám sát giao thông. 
• Những cơ sở hạ tầng này đảm bảo việc tàu thủy có thể tiếp cận và hoạt động trên đường sông một cách thuận lợi và an toàn.

Quy trình vận tải

• Quy trình vận tải đường sông là các quy định và quy chuẩn về cách thức tổ chức, điều hành và kiểm soát hoạt động vận tải trên đường sông. 
• Quy trình này bao gồm các bước như: lập kế hoạch vận tải, lựa chọn phương tiện vận tải, xếp dỡ hàng hóa, làm thủ tục hải quan, thanh toán chi phí, giải quyết tranh chấp và xử lý sự cố. 
• Quy trình vận tải được quản lý và tuân thủ để đảm bảo hoạt động vận tải diễn ra một cách hiệu quả và an toàn.

4. Ưu điểm của vận tải đường sông

1. An toàn:

Vận tải đường sông ít xảy ra tai nạn và thiệt hại hàng hóa do có diện tích mặt nước rộng, ít gặp chướng ngại vật và không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố giao thông đường bộ hay đường sắt. Điều này giúp giảm nguy cơ xảy ra va chạm và tai nạn, đảm bảo an toàn cho hàng hóa và người tham gia vận tải.

2. Tiết kiệm chi phí:

Vận tải đường sông có chi phí vận chuyển thấp do không cần xây dựng và bảo trì cơ sở hạ tầng phức tạp như đường bộ hay đường sắt. Phương tiện thủy nội địa có khả năng chở được nhiều hàng hóa cùng một lượt, giảm thiểu chi phí nhiên liệu và nhân công. Điều này giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển và tạo ra lợi ích kinh tế đáng kể cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng.

3. Thân thiện với môi trường:

Vận tải đường sông gây ra ít khí thải và tiếng ồn so với các hình thức vận tải khác. Điều này giảm thiểu ô nhiễm không khí và tiếng ồn cho các khu dân cư lân cận. Loại hình vận tải này cũng có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển các hệ sinh thái ven sông, góp phần duy trì sự cân bằng sinh thái. Sự thân thiện với môi trường của loại hình vận tải này là một lợi thế lớn, đặc biệt trong bối cảnh tăng cường nhận thức về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

5. Câu hỏi thường gặp

• Nhược điểm của vận tải đường sông là gì?

Vận tải đường sông cũng có một số nhược điểm như:

* Thời gian vận chuyển lâu hơn so với các loại hình vận tải khác.
* Phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, thủy văn.
* Gây ô nhiễm môi trường.

• Các loại phương tiện vận tải đường sông phổ biến là gì?

Các loại phương tiện vận tải đường sông phổ biến bao gồm:

* Tàu chở hàng: Có thể chở hàng hóa với trọng tải lớn.
* Tàu chở khách: Có thể chở số lượng hành khách lớn.
* Tàu kéo: Được sử dụng để kéo các phương tiện vận tải khác.
* Tàu thuyền cá: Được sử dụng để đánh bắt thủy sản.

• Các tuyến đường thủy nội địa quan trọng ở Việt Nam là gì?

Các tuyến đường thủy nội địa quan trọng ở Việt Nam bao gồm:

* Sông Hồng: Là tuyến đường thủy nội địa quan trọng nhất ở Việt Nam, nối liền thủ đô Hà Nội với các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ và Trung Bộ.

* Sông Sài Gòn: Là tuyến đường thủy nội địa quan trọng nhất ở miền Nam Việt Nam, nối liền thành phố Hồ Chí Minh với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.

* Sông Mê Kông: Là tuyến đường thủy nội địa quan trọng thứ hai ở Việt Nam, nối liền các tỉnh Tây Nguyê