Giải quyết tranh chấp hợp đồng hứa thưởng

Chắc hẳn trong số chúng ta ai cũng một lần nghe qua việc “hứa thưởng”, nhưng liệu chúng ta có thật sự hiểu hứa thưởng là gì? Và liệu hứa thưởng nhưng không trả thưởng thì có vi phạm pháp luật không? Khi xảy ra tranh chấp hợp đồng hứa thưởng thì chúng ta phải giải quyết như thế nào? Nếu bạn đang thắc mắc những vấn đề trên mà chưa có câu trả lời, hãy xem ngay bài viết sau đây nhé!

1. Cơ sở pháp lý

• Bộ luật Dân sự 2015;
• Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015;
• Luật Trọng tài Thương mại 2010:
• Luật Thương mại 2005.

2. Hợp đồng hứa thưởng là gì?

Trước khi tìm hiểu hợp đồng hứa hưởng là gì, cần biết được thế nào là hứa thưởng. Căn cứ tại điều 570 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hứa thưởng như sau:

“1. Người đã công khai hứa thưởng phải trả thưởng cho người đã thực hiện công việc theo yêu cầu của người hứa thưởng.

2. Công việc được hứa thưởng phải cụ thể, có thể thực hiện được, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.”

Việc hứa thưởng có thể được lập thành văn bản dưới dạng hợp đồng hứa thưởng nhằm đảm bảo quyền lợi của bên nhận thưởng, tránh xảy ra tình trạng ” hứa xuông”.

Như vậy, có thể hiểu hợp đồng hứa thưởng là văn bản ghi lại sự thỏa thuận của các bên về việc người đã công khai hứa thưởng sẽ phải trả thưởng cho người đã thực hiện công việc theo yêu cầu của người hứa thưởng đã đặt ra. Người thực hiện công việc hoàn thành theo yêu cầu của bên hứa thưởng sẽ được trả thưởng theo tuyên bố của người hứa thưởng bằng một tài sản hoặc lợi ích nhất định nào đó.

3. Hứa thưởng nhưng không thực hiện có vi phạm pháp luật không?

Hiện nay, pháp luật chưa đưa ra bất kỳ quy định nào về việc xử lý hành vi hứa thưởng nhưng không thực hiện nghĩa vụ trả thưởng. Đây là một vấn đề mà pháp luật cần có sự điều chỉnh. Vì nếu những lời hứa này chỉ mang tính chất hứa xuông, về lâu dài sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của bên hứa thưởng, đồng thời ảnh hưởng tới tinh thần và niềm tin của người được hứa thưởng gây nên thái độ tiêu cực và dễ gây mâu thuẫn.

Tuy nhiên, nếu trong hợp đồng hứa thưởng có ghi nhận các điều khoản thể hiện quyền, nghĩa vụ của bên hứa thưởng về việc phải thực hiện nghĩa vụ trả thưởng cũng như các chế tài được áp dụng trong trường hợp bên này không trả thưởng thì bên được hứa thưởng hoàn toàn có quyền khởi kiện tại Tòa án về việc vi phạm hợp đồng theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015 và Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.

4. Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng hứa thưởng

Khi xảy ra tranh chấp hợp đồng hứa thưởng, các bên có thể lựa chọn các phương thức giải quyết tranh chấp theo quy định tại Điều 317 Luật Thương mại 2005 như sau:

4.1 Thương lượng

Trước khi lựa chọn các phương thức giải quyết tranh chấp khác, các bên được khuyến khích lựa chọn phương thức thương lượng. Khi này, các bên tranh chấp được tự do thỏa thuận với nhau để tìm ra phương hướng giải quyết chung mà không cần có sự trợ giúp hay phán quyết của bất kỳ bên thứ ba nào. Hơn hết, sẽ không phải chịu sự điều chỉnh của pháp luật, tiết kiệm thời gian và tiền bạc.

4.2. Hòa giải

Đến với phương thức hòa giải sau khi thương lượng không thành, các bên được tự do thỏa thuận và chọn hòa giải viên làm trung gian hòa giải hỗ trợ giải quyết tranh chấp. Phương thức hòa giải cũng được các bên ưu tiên lựa chọn vì thủ tục nhanh gọn, chi phí thấp, các bên có quyền định đoạt, không làm ảnh hưởng đến mối quan hệ hợp tác giữa các bên, uy tín, bí mật kinh doanh được giữ kín.

4.3. Trọng tài thương mại hoặc Tòa án

Khi đã không thể giải quyết tranh chấp bằng hai phương thức trên, các bên có thể lựa chọn Trọng tài thương mại hoặc Tòa án để giải quyết tranh chấp. Cả hai cơ quan này đề là cơ quan tài phán của quốc gia, do quốc gia thành lập, nhằm thực hiện chức năng giải quyết  tranh chấp phát sinh theo một trình tự, thủ tục nhất định do quy phạm pháp luật quy định.

Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận và được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài thương mại  2010. Kết quả giải quyết bằng trọng tài được pháp luật bảo đảm theo Luật Trọng tài thương mại.

Giải quyết tranh chấp tại Tòa án là phương thức giải quyết tranh chấp tại cơ quan xét xử nhân danh Nhà nước theo trình tự, thủ tục nghiêm ngặt, chặt chẽ của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Với phương thức này bản án hay quyết định của Tòa án về vụ tranh chấp buộc các bên có nghĩa vụ thi hành, nếu các bên tranh chấp không tự nguyện tuân thủ thì có thể bị cưỡng chế thi hành.

5. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng hứa thưởng

Như đã đề cập ở trên, tranh cháp hợp đồng hứa hưởng có thê giải quyết bằng Trọng tài thương mại (tại Trung tâm trọng tài) hoặc giải quyết tại Tòa án.

Tranh chấp hợp đồng hứa thưởng là một loại của tranh chấp về giao dịch dân sự. Căn cứ theo quy định tại Điều 26 Bộ luật tố tụng Dân sự 2015 thì tranh chấp về giao dịch dân sự là tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Đối với việc xác định Tòa án theo cấp: Căn cứ theo Điều 35 và Điều 37 Bộ luật tố tụng Dân sự 2015 thì Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về giao dịch dân sự.

Đối với việc xác định Tòa án theo lãnh thổ: (Điều 39 Bộ luật tố tụng Dân sự 2015)

• Trường hợp phần thưởng là bất động sản thì chỉ có Tòa án nơi có bất động sản mới có quyền giải quyết;
• Trường hợp các bên có thỏa thuận yêu cầu Tòa án nơi nguyên đơn cư trú, làm việc thì Tòa án đó có thẩm quyền giải quyết;
• Trường hợp phần thưởng là các tài sản khác thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc.

6. Thủ tục giải quyết tranh chấp hợp đồng hứa thưởng tại Tòa án

6.1. Hồ sơ khởi kiện

Người khởi kiện cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:

• Đơn khởi kiện (theo mẫu số 23 – biểu mẫu đính kèm Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TANDTC);
• Giấy tờ nhân thân (CMND/CCCD; Sổ hộ khẩu,…bản sao chứng thực);
• Hợp đồng hứa thưởng;
• Các giấy tờ khác có liên quan.

6.2. Trình tự giải quyết tranh chấp

Bước 1: Người khởi kiện nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền bằng hình thức trực tiếp hoặc bằng đường bưu điện.

Bước 2: Tòa án xem xét đơn và thụ lý vụ án sau đó thông báo cho đương sự biết để đương sự nộp tiền tạm ứng án phí. Cụ thể:

• Thời hạn chuẩn bị xét xử đối với vụ án tranh chấp thừa kế là 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án.
• Tòa án sẽ tiến hành các thủ tục để chuẩn bị xét xử như là thu thập chứng cứ, xác minh các tài liệu chứng cứ kèm theo đơn.
• Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa xét xử sơ thẩm; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.
• Trong trường hợp đương sự không đồng ý với phán quyết sơ thẩm thì có quyền kháng cáo để Tòa án tiến hành xét xử phúc thẩm.