Phải trả phí bản quyền âm nhạc khi nào? [Mới 2023]

Đăng ký bản quyền âm nhạc là một hình thức bảo vệ tác phẩm của nhà soạn nhạc. Tác giả hoặc chủ sở hữu tác phẩm gửi yêu cầu đăng ký đến cơ quan bản quyền  để được cấp giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả âm nhạc và qua đó xác nhận quyền của mình đối với tác phẩm âm nhạc do mình sáng tác. đồng thời góp phần ngăn chặn tình trạng vi phạm bản quyền tác phẩm âm nhạc. Trong bài viết này, Luật ACC sẽ cung cấp một số thông tin liên quan đến bản quyền âm nhạc.

Bản quyền âm nhạc

1. Bản quyền âm nhạc là gì ? 

Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi bổ sung 2009 và 2019 quy định về các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả như sau:

Điều 14. Các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả

1. Tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học được bảo hộ bao gồm:

d) Tác phẩm âm nhạc;
Bản quyền âm nhạc là quyền của tác giả, chủ sở hữu tác phẩm đối với tác phẩm âm nhạc do họ sáng tạo ra. Đồng thời, tác phẩm âm nhạc là đối tượng được pháp luật bảo hộ quyền tác giả có thể là một ca khúc hay một bản nhạc không lời hoàn thiện.

2. Đăng ký bản quyền âm nhạc

Đăng ký bản quyền bài hát là việc tác giả hoặc chủ sở hữu tiến hành thủ tục nộp đơn đăng ký bản quyền bài hát tại Cục bản quyền tác giả để được cấp giấy chứng nhận đăng ký bản quyền bài hát và ghi nhận quyền sở hữu hợp pháp bài hát tại Việt Nam.

Ngoài ra theo quy định tại Điều 10 Nghị định 22/2018/NĐ-CP quy định về tác phẩm âm nhạc (bài hát) như sau:

“Tác phẩm âm nhạc quy định tại điểm d khoản 1 Điều 14 của Luật Sở hữu trí tuệ là tác phẩm được thể hiện dưới dạng nhạc nốt trong bản nhạc hoặc các ký tự âm nhạc khác có hoặc không có lời, không phụ thuộc vào việc trình diễn hay không trình diễn”.

>>Tìm hiểu thêm về: Thủ tục, hồ sơ đăng ký bản quyền tác giả

3. Có bắt buộc đăng ký bản quyền âm nhạc không? 

Tác phẩm âm nhạc nói riêng được bảo hộ khi tác giả hoàn thành tác phẩm và công bố tác phẩm ra công chúng. Luật sở hữu trí tuệ cũng quy định căn cứ phát sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ như sau:

Điều 6. Căn cứ phát sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ

1. Quyền tác giả phát sinh kể từ khi tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định, không phân biệt nội dung, chất lượng, hình thức, phương tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay chưa công bố, đã đăng ký hay chưa đăng ký.
2. Quyền liên quan phát sinh kể từ khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa được định hình hoặc thực hiện mà không gây phương hại đến quyền tác giả. 

Như vậy, căn cứ quy định nêu trên, việc đăng ký bản quyền bài hát (tác phẩm âm nhạc) là không bắt buộc. Tuy nhiên, để tranh các tranh chấp phát sinh và có căn cứ chứng minh quyền sở hữu đối với tác phẩm khi có tranh chấp, chúng tôi khuyến nghị khách hàng cần tiến hành đăng ký bản quyền cho tác phẩm âm nhạc.

4. Hình thức đăng ký bản quyền âm nhạc

Bản quyền bài hát được đăng ký dưới dạng bản quyền tác phẩm âm nhạc. Cụ thể, bài hát được thể hiện dưới dạng có lời, có nhạc nốt hoặc kí tự âm nhạc, không phụ thuộc vào việc trình diễn hay không trình diễn. Các hình thức thể hiện khác mặc dù không có lời mà chỉ có dạng nhạc nốt trong bản nhạc hoặc các ký tự âm nhạc khác cũng được đăng ký dưới dạng tác phẩm âm nhạc. 

5. Trả tiền bản quyền âm nhạc khi nào? 

Khoản 12 Điều 1 Nghị định 85/2011/NĐ-CP có quy định nguyên tắc thanh toán tiền thù lao là việc sử dụng quyền tác giả, quyền liên quan và trả nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất phải có hợp đồng bằng văn bản theo quy định pháp luật.

Từ những quy định pháp luật được đề cập nêu trên, có thể hiểu đối tượng trực tiếp sử dụng và hưởng lợi ích vật chất từ việc sử dụng bản quyền bài hát này mới là đối tượng phải nộp tiền bản quyền bài hát, mà trong trường hợp này, chính là nhà đài (đài truyền hình) – là bên khai thác, sử dụng quyền biểu diễn tác phẩm và việc sử dụng tác phẩm âm nhạc của họ là để đảm bảo thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ truyền hình của mình và để hưởng lợi từ hoạt động quảng cáo.

Như vậy, tiền bản quyền bài hát được thu đối với các đối tượng trực tiếp sử dụng và hưởng lợi ích vật chất từ việc sử dụng bản quyền bài hát, nhưng hiện nay pháp luật sở hữu trí tuệ chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể như thế nào là khai thác, sử dụng quyền biểu diễn tác phẩm trước công chúng phải xin phép và trả tiền thù lao, nên rất mong, sớm có văn bản được ban hành để không gây khó hiểu cho người dân cũng như cơ quan công quyền không thể dựa vào sự mập mờ này để thu tiền một cách tùy tiện.

Trên đây là nội dung bài viết của Luật ACC về “Phải trả phí bản quyền âm nhạc khi nào?”. Bài viết trên là những thông tin cần thiết mà quý độc giả có thể áp dụng vào đời sống thực tiễn. Trong thời gian tham khảo nếu có những vướng mắc hay thông tin nào cần chia sẻ hãy chủ động liên hệ và trao đổi cùng luật sư để được hỗ trợ đưa ra phương án giải quyết cho những vướng mắc pháp lý mà khách hàng đang mắc phải.