Có thể bạn đã gặp phải cụm từ "Tổ chức phi lợi nhuận" nhiều lần trên các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về khái niệm này, không phải ai cũng có thể làm được. Trong bài viết này, ACC sẽ cùng bạn khám phá Tổ chức phi lợi nhuận là gì?, mục đích và các hình thức tổ chức phi lợi nhuận, giúp bạn có cái nhìn tổng quan về chủ đề này.
Tổ chức phi lợi nhuận là gì?
1. Tổ chức phi lợi nhuận là gì?
Tổ chức phi lợi nhuận là các tổ chức hoạt động với mục đích không tạo ra lợi nhuận cá nhân hoặc tổ chức. Các tổ chức này bao gồm các hội, quỹ xã hội, tổ chức từ thiện, tổ chức tôn giáo và các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đã được thành lập và đăng ký theo quy định của pháp luật Việt Nam. Trong khi có thể tạo ra doanh thu, nhưng mục đích cuối cùng của họ là phục vụ cộng đồng và không chia sẻ bất kỳ lợi nhuận nào cho cá nhân hoặc tổ chức. Tất cả giá trị mà các hoạt động này tạo ra đều liên quan đến cho xã hội.
Theo khoản 14 Điều 3 Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 quy định về tổ chức phi lợi nhuận như sau:
Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
....
- Tổ chức phi lợi nhuận là tổ chức hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, bao gồm hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, tổ chức tôn giáo, tổ chức phi chính phủ nước ngoài được thành lập, đăng ký, hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam.
…
2. Điều kiện để trở thành tổ chức phi lợi nhuận
Để đạt được tư cách là một tổ chức phi lợi nhuận được chính phủ công nhận và được miễn thuế, tổ chức đó phải đáp ứng một số tiêu chuẩn cụ thể:
- Mục đích: Tổ chức phải được thành lập với mục đích rõ ràng, có thể là vì từ thiện, phát triển khoa học, giáo dục, hay tôn giáo.
- Không vì lợi ích cá nhân: Tổ chức không được hình thành với mục đích phục vụ lợi ích của bất kỳ cá nhân hay tư nhân nào.
- Cơ quan chủ quản dân chủ: Tổ chức phải có cơ quan chủ quản được lựa chọn hoặc bầu cử theo quy trình dân chủ, đảm bảo sự minh bạch và tính công bằng trong quản lý và quyết định.
- Luật lệ và quản lý: Phải có các điều luật và quy định rõ ràng về mục đích hoạt động của tổ chức, cũng như cách tổ chức được điều hành và quản lý.
Để được miễn thuế, tổ chức cần phải chứng minh rằng họ đáp ứng các tiêu chuẩn này và nộp đầy đủ tài liệu liên quan cho cơ quan thuế.
3. Các hình thức tổ chức phi lợi nhuận hiện nay
3.1 Tổ chức từ thiện
Để hoạt động dưới dạng tổ chức từ thiện, cần phải thiết lập công ty với tư cách từ thiện từ đầu. Tổ chức từ thiện được miễn thuế toàn bộ và mọi lợi nhuận thu được phải được hướng vào các hoạt động từ thiện đã được quy định trước, có thể tổ chức dưới nhiều hình thức như quỹ ủy thác, doanh nghiệp hoặc hiệp hội.
3.2 Hình thức Hợp tác xã
Đây là loại tổ chức được hình thành bởi một nhóm cá nhân, mỗi thành viên chia sẻ các quy định và mục tiêu chung về văn hóa, xã hội và kinh tế. Các thành viên hưởng lợi từ các hoạt động của tổ chức và đặt ra các mục tiêu cụ thể để đạt được.
3.3 Tổ chức cá nhân
Tổ chức này khác biệt với các loại khác bởi vì nó có nguồn cung cấp tài chính riêng. Doanh thu của tổ chức này thường đến từ các nguồn tài trợ hoặc đầu tư.
3.4 Tổ chức phi chính phủ (NGO)
Được tài trợ bởi các tổ chức quốc tế hoặc chính phủ, tổ chức phi chính phủ hoạt động độc lập và không phụ thuộc vào chính phủ của bất kỳ quốc gia nào.
3.5 Tổ chức hữu nghị anh em
Tổ chức này được hình thành dựa trên niềm tin, sở thích chung và mục tiêu của các thành viên, có thể liên quan đến văn hóa, xã hội hoặc từ thiện.
3.6 Quỹ tương hỗ
Đây là dạng tổ chức tài chính mà lợi nhuận thu được được tái đầu tư vào quỹ nhằm mục đích phát triển hoặc duy trì tổ chức. Quỹ này thường được huy động từ các thành viên.
3.7 Phòng thương mại
Là tổ chức do các doanh nhân tự do hợp tác lại nhằm thúc đẩy các hoạt động kinh doanh và thương mại. Quỹ thường được huy động từ các khoản phí của các thành viên tham gia.
3.8 Doanh nghiệp xã hội
Các doanh nghiệp xã hội có thể bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ với mục đích gây quỹ cho các dự án cộng đồng. Lợi nhuận thu được thường được tái đầu tư vào tổ chức để đạt được mục tiêu phục vụ cộng đồng.
4. Thực hiện minh bạch đối với hoạt động của tổ chức phi lợi nhuận trong phòng chống rửa tiền như thế nào?
Để đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động của tổ chức phi lợi nhuận trong phòng chống rửa tiền, theo quy định của Điều 23 trong Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022, có các biện pháp cụ thể như sau:
- Tổ chức phi lợi nhuận phải tiến hành thu thập, cập nhật và lưu trữ thông tin, hồ sơ và tài liệu liên quan như sau:
+ Thông tin về các tổ chức và cá nhân tài trợ bao gồm đầy đủ thông tin về tên, địa chỉ, số tiền tài trợ, cách thức tài trợ và các chi tiết khác liên quan.
+ Thông tin về các tổ chức và cá nhân tiếp nhận tài trợ bao gồm đầy đủ thông tin về tên, địa chỉ, số tiền nhận tài trợ, cách thức nhận tài trợ, mục đích sử dụng tiền tài trợ và các chi tiết khác liên quan.
+ Lưu trữ hồ sơ, tài liệu và chứng từ liên quan đến quá trình tài trợ và tiếp nhận tài trợ.
- Tổ chức phi lợi nhuận phải giữ các thông tin, hồ sơ và tài liệu quy định tại khoản 1 của Điều 23 Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 ít nhất trong thời gian 05 năm kể từ thời điểm kết thúc hoạt động tài trợ hoặc tiếp nhận tài trợ.
- Trong trường hợp tổ chức phi lợi nhuận giải thể hoặc chấm dứt hoạt động, các thông tin, hồ sơ và tài liệu theo quy định tại khoản 1 của Điều 23 Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 phải được chuyển giao cho cơ quan có thẩm quyền quản lý đối với tổ chức phi lợi nhuận đó.
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về phòng, chống rửa tiền có quyền yêu cầu các tổ chức phi lợi nhuận cung cấp thông tin, hồ sơ và tài liệu theo quy định tại khoản 1 của Điều 23 Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022.
5. Mục đích hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận
Mục đích hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận là tạo ra giá trị cho cộng đồng và xã hội, không nhằm mục đích thu lợi nhuận cho tổ chức. Thường xuyên, các doanh nghiệp phi lợi nhuận sẵn lòng chi trả các chi phí lớn để đạt được những mục tiêu này, thay vì chỉ quan tâm đến việc kiếm lời.
Nhiều tổ chức phi lợi nhuận đặt ra mục tiêu tạo ra một môi trường tích cực và lành mạnh cho cá nhân, đồng thời đóng vai trò như một cầu nối giữa các tầng lớp trong xã hội.
Trong một số trường hợp, các tổ chức phi lợi nhuận cũng triển khai các dự án phi lợi nhuận. Những dự án này thường hoạt động độc lập, có các phần tử chuyên môn riêng biệt và mục tiêu đa dạng như truyền thông, hoạt động cộng đồng và tạo ra giá trị lớn cho xã hội.
6. Cách thức hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận
Hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận, bao gồm cả các tổ chức từ thiện, thường có các quy trình và hoạt động tương tự như các doanh nghiệp thương mại. Chúng thường thiết lập quy trình tuyển dụng và duy trì nhân sự, đảm bảo mức lương và các chính sách phúc lợi cạnh tranh trên thị trường lao động. Đồng thời, các tổ chức này cũng đề ra các mục tiêu và nhiệm vụ cụ thể cho từng vị trí và thường có các chương trình đào tạo và phát triển nhân viên.
Một số tổ chức phi lợi nhuận quen thuộc trên toàn cầu như Wikipedia (Bách khoa toàn thư mở), Tổ chức Bảo tồn Quốc tế (CI), Greenpeace (Hòa bình xanh), Viện Goethe (Goethe-Institut), và Quỹ Mozilla (Mozilla Foundation)...
Trong khi đó, ở Việt Nam, cũng tồn tại nhiều tổ chức phi lợi nhuận nổi tiếng như Tổ chức tình nguyện vì hòa bình Việt Nam, Aiesec, Giấc mơ Việt Nam, Câu lạc bộ tình nguyện HOPE, cùng các tổ chức bảo hiểm phi lợi nhuận như bảo hiểm xã hội.
7. Phân biệt phi lợi nhuận và không lợi nhuận
Có sự phân biệt giữa tổ chức phi lợi nhuận và tổ chức không vì lợi nhuận, dù cả hai đều hướng đến mục tiêu khác ngoài việc thu lợi nhuận như xã hội và cộng đồng. Dưới đây là những điểm khác biệt giữa chúng:
- Tổ chức phi lợi nhuận thường có quy mô lớn hơn so với tổ chức không vì lợi nhuận.
- Tổ chức phi lợi nhuận có thể bao gồm các tổ chức ủy thác từ thiện hoặc hợp tác xã hội, trong khi tổ chức không vì lợi nhuận thường chỉ là các câu lạc bộ hoặc hiệp hội tự thành lập.
- Tổ chức phi lợi nhuận thường được coi là một thực thể pháp lý độc lập, trong khi tổ chức không vì lợi nhuận thường không có tính chất độc lập như vậy.
Bài viết trên, đã được ACC cung cấp thông tin chi tiết về khái niệm Tổ chức phi lợi nhuận là gì? Điều kiện để trở thành tổ chức phi lợi nhuận. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào còn chưa được giải đáp, xin vui lòng liên hệ qua trang web của ACC để nhận được câu trả lời chính xác và cụ thể hơn.
Nội dung bài viết:
Bình luận