Thuế bảo vệ môi trường đối với hàng xuất, nhập khẩu

1. Định nghĩa thuế bảo vệ môi trường

Nội dung này quy định tại Điều 2, Luật thuế bảo vệ môi trường: Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa (sau đây gọi chung là hàng hóa) khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường.

2. Mục tiêu của thuế bảo vệ môi trường:

Thuế bảo vệ môi trường nhằm thực hiện các mục tiêu sau đây:

• Đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế bền vững, khuyến khích phát triển kinh tế đi liền giảm ô nhiễm môi trường, phù hợp với tình hình kinh tế hiện tại và tương lai
• Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của toàn xã hội
• Tăng cường quản lý nhà nước về vấn đề bảo vệ môi trường
• Các quy định về thuế bảo vệ môi trường không quá phức tạp, phải rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện, dễ quản lý
• Tạo nguồn thu để giải quyết vấn đề môi trường, đồng thời phải đảm bảo tính cạnh tranh của nền kinh tế, của các sản phẩm chủ yếu của Việt Nam

3. Cơ sở pháp lý của thuế bảo vệ môi trường

• Luật thuế Bảo vệ môi trường (Luật số 57/2010/QH12 ngày 15/11/2010)
• Nghị định 67/2011/NĐ-CP ngày 08/08/2011 QUY ĐỊNH CHI TIẾT VÀ HƯỚNG DẪN THI HÀNH MỘT SỐ ĐIỀU CỦA LUẬT THUẾ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
• Nghị quyết của Ủy ban thường vụ quốc hội về thuế bảo vệ môi trường (nghị quyết 1269/2011/UBTVQH12 ngày 14/07/2011 và 888a/2015/UBTVQH13 ngày 10/03/2015) – hết hiệu lực vào ngày 01/01/2019 và được thay thế bằng nghị quyết 579/2018/UBTVQH14 số ngày 26/09/2018 có hiệu lực từ 01/01/2019
• Các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính (Thông tư 32/VBHN-BTC hợp nhất ngày 14/07/2014)

4. Đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường

Đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường quy định tại Điều 3 của Luật thuế Bảo vệ môi trường và Điều 2 Nghị định số 67/2011/NĐ-CP ngày 08/8/2011 của Chính phủ được hướng dẫn cụ thể tại Thông tư của Bộ Tài chính (văn bản hợp nhất số 32/VBHN-BTC ngày 14/07/2014) bao gồm:

1. Xăng, dầu, mỡ nhờn, bao gồm:

1.1. Xăng, trừ etanol;

1.2. Nhiên liệu bay;

1.3. Dầu diezel;

1.4. Dầu hỏa;

1.5. Dầu mazut;

1.6. Dầu nhờn;

1.7. Mỡ nhờn.

Xăng, dầu, mỡ nhờn quy định tại khoản này là các loại xăng, dầu, mỡ nhờn (sau đây gọi chung là xăng dầu) gốc hóa thạch xuất bán tại Việt Nam, không bao gồm chế phẩm sinh học (như etanol, dầu thực phẩm, mỡ động vật…).

Đối với nhiên liệu hỗn hợp chứa nhiên liệu sinh học và xăng dầu gốc hóa thạch thì chỉ tính thu thuế bảo vệ môi trường đối với phần xăng dầu gốc hóa thạch.

2. Than đá bao gồm:

2.1. Than nâu;

2.2. Than an-tra-xít (antraxit);

2.3. Than mỡ;

2.4. Than đá khác.

3. Dung dịch hydro-chloro-fluoro-carbon (HCFC)

   là nhóm chất gây suy giảm tầng ô-zôn dùng làm môi chất lạnh sử dụng trong thiết bị làm lạnh và trong công nghiệp bán dẫn, được sản xuất trong nước, nhập khẩu riêng hoặc chứa trong các thiết bị điện lạnh nhập khẩu.

4. Túi ni lông thuộc diện chịu thuế (túi nhựa)        

     Là loại túi, bao bì nhựa mỏng có hình dạng túi (có miệng túi, có đáy túi, có thành túi và có thể đựng sản phẩm trong đó) được làm từ màng nhựa đơn HDPE (high density polyethylene resin), LDPE (Low density polyethylen) hoặc LLDPE (Linear low density polyethylen resin), trừ bao bì đóng gói sẵn hàng hóa và túi ni lông đáp ứng tiêu chí thân thiện với môi trường kể từ ngày được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận túi ni lông thân thiện với môi trường theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

5. Thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng.

6. Thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng

7. Thuốc bảo quản lâm sản thuộc loại hạn chế sử dụng.

8. Thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng.

Chi tiết các loại thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc bảo quản lâm sản thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng được xác định theo quy định tại Nghị quyết số 1269/2011/NQ- UBTVQH12 ngày 14  tháng 7 năm 2011  của Ủy ban thường vụ Quốc hội về biểu thuế bảo vệ môi trường.

5. Đối tượng không chịu thuế bảo vệ môi trường

Theo quy định tại Điều 4, Luật thuế bảo vệ môi trường và điều 2 văn bản hợp nhất số 32/VBHN-BTC, những hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường không chịu thuế trong các trường hợp sau:

• Hàng hóa được vận chuyển từ nước xuất khẩu đến nước nhập khẩu qua cửa khẩu Việt Nam (quá cảnh hoặc chuyển khẩu qua cửa khẩu biên giới, gồm cả trường hợp đã đưa vào kho ngoại quan) nhưng không làm thủ tục nhập khẩu vào Việt Nam và không làm thủ tục xuất khẩu ra khỏi Việt Nam.
• Hàng hóa quá cảnh qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam trên cơ sở Hiệp định ký kết giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ nước ngoài hoặc giữa cơ quan, người đại diện được Chính phủ Việt Nam và Chính phủ nước ngoài ủy quyền theo quy định của pháp luật.
• Hàng hóa tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu trong thời hạn theo quy định của pháp luật.
• Hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài (bao gồm cả hàng hóa xuất khẩu được gia công từ nguyên liệu, vật tư nhập khẩu) do cơ sở sản xuất (bao gồm cả gia công) trực tiếp xuất khẩu hoặc ủy thác cho cơ sở kinh doanh xuất khẩu để xuất khẩu thì cơ quan hải quan không thu thuế bảo vệ môi trường đối với hàng hóa xuất khẩu và nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để gia công sau đó xuất khẩu ra nước ngoài khi nhập khẩu.

6. Phương pháp tính thuế bảo vệ môi trường đối với hàng hóa nhập khẩu

Thuế bảo vệ môi trường là thuế tuyệt đối

Theo hướng dẫn tại Điều 4, Chương II, văn bản hợp nhất số 32/VBHN-BTC hợp nhất ngày 14/07/2014, Thuế bảo vệ môi trường phải nộp được tính theo công thức sau:

Thuế bảo vệ môi trường phải nộp

=

Số lượng đơn vị hàng hóa tính thuế

x

Mức thuế tuyệt đối trên một đơn vị hàng hóa

Như vậy, thuế bảo vệ môi trường hàng nhập khẩu phải nộp bằng số đơn vị hàng hóa tính thuế x mức thuế tuyệt đối trên một đơn vị hàng hóa

Điều 5, văn bản hợp nhất sô 32/VBHN-BTC quy định:

“đối với hàng hóa nhập khẩu, số lượng hàng hóa tính thuế là số lượng hàng hóa nhập khẩu.

Đối với trường hợp số lượng hàng hóa chịu thuế bảo vệ môi trường xuất, bán và nhập khẩu tính bằng đơn vị đo lường khác đơn vị quy định tính thuế tại biểu mức thuế Bảo vệ môi trường do Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành thì phải quy đổi ra đơn vị đo lường quy định tại biểu mức thuế Bảo vệ môi trường để tính thuế.”

7. Mức thuế bảo vệ môi trường

Mức thuế bảo vệ môi trường hiện nay (năm 2018) được quy định tại Nghị quyết số 1269/2011/UBTVQH12 ngày 14/07/2011 và Nghị quyết số 888a/2015/UBTVQH13  ngày 10/03/2015 của Ủy ban thường vụ quốc hội, và mức thuế bảo vệ môi trường từ 01/01/2019 được quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 ngày 26/09/2018 như sau:

TT	Hàng hóa	Đơn vị tính	Mức thuế (đồng/đơn vị hàng hóa) – năm 2018	Mức thuế (đồng/đơn vị hàng hóa) – từ 01/01/2019
I	Xăng, dầu, mỡ nhờn
1	Xăng, trừ etanol	lít	3.000	4.000
2	Nhiên liệu bay	lít	3.000	3.000
3	Dầu diesel	lít	1.500	2.000
4	Dầu hỏa	lít	300	1.000
5	Dầu mazut	lít	900	2.000
6	Dầu nhờn	lít	900	2.000
7	Mỡ nhờn	kg	900	2.000
II	Than đá
1	Than nâu	tấn	10.000	15.000
2	Than an – tra – xít (antraxit)	tấn	20.000	30.000
3	Than mỡ	tấn	10.000	15.000
4	Than đá khác	tấn	10.000	15.000
III	Dung dịch Hydro-chloro-fluoro-carbon (HCFC), bao gồm cả dung dịch HCFC có trong hỗn hợp chứa dung dịch HCFC	kg	4.000	5.000
IV	Túi ni lông thuộc diện chịu thuế	kg	40.000	50.000
V	Thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng	kg	500	500
VI	Thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng	kg	1.000	1.000
VII	Thuốc bảo quản lâm sản thuộc loại hạn chế sử dụng	kg	1.000	1.000
VIII	Thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng	kg	1.000	1.000

Thời Điểm tính thuế bảo vệ môi trường đối với hàng nhập khẩu

Thời điểm tính thuế bảo vệ môi trường đối với hàng nhập khẩu được quy định tại điều 6, văn bản hợp nhất sô 32/VBHN-BTC như sau:

Đối với hàng hóa nhập khẩu, thời điểm tính thuế là thời điểm đăng ký tờ khai hải quan, trừ xăng dầu nhập khẩu để bán

Đối với xăng, dầu sản xuất hoặc nhập khẩu để bán, thời điểm tính thuế là thời điểm doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng, dầu bán ra.

8. Khai thuế bảo vệ môi trường đối với hàng nhập khẩu

Thuế bảo vệ môi trường chỉ phải nộp một lần đối hàng hóa nhập khẩu. Trường hợp hàng hóa xuất khẩu đã nộp thuế bảo vệ môi trường nhưng phải nhập khẩu trở lại Việt Nam thì không phải nộp thuế bảo vệ môi trường khi nhập khẩu.