Thuế trực tiếp là gì? Thuế gián tiếp là gì? Điểm giống và khác nhau giữa thuế trực thu và gián tiếp là gì? So sánh thuế trực thu và thuế gián thu, cho ví dụ cụ thể để minh họa.
Thuế là khoản khấu trừ và nộp bằng tiền, mang tính bắt buộc, tính vào quyền lực của nhà nước, không có tính chất bồi thường và được tổ chức, cá nhân trực tiếp hoàn trả cho nhà nước khi đáp ứng một số điều kiện nhất định để đáp ứng yêu cầu nộp thuế. chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Căn cứ vào mục tiêu quản lý của nhà nước, chúng được chia thành hai loại: thuế trực thu và thuế gián thu.
Cả thuế trực thu và thuế gián thu đều điều chỉnh thu nhập của các tổ chức, cá nhân trong xã hội. Người nộp thuế (dù là thuế trực thu hay thuế gián thu) đều có trách nhiệm nộp theo quy định.
Thuế là khoản khấu trừ và nộp bằng tiền, mang tính bắt buộc, tính vào quyền lực của nhà nước, không có tính chất bồi thường và được tổ chức, cá nhân trực tiếp hoàn trả cho nhà nước khi đáp ứng một số điều kiện nhất định để đáp ứng yêu cầu nộp thuế. chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Căn cứ vào mục tiêu quản lý của nhà nước, chúng được chia thành hai loại: thuế trực thu và thuế gián thu.
Cả thuế trực thu và thuế gián thu đều điều chỉnh thu nhập của các tổ chức, cá nhân trong xã hội. Người nộp thuế (dù là thuế trực thu hay thuế gián thu) đều có trách nhiệm nộp theo quy định.
1. Thuế trực thu là gì?
Thuế: là khoản đóng góp của cá nhân, pháp nhân vào đối tượng chịu thuế bắt buộc của Nhà nước theo quy định của pháp luật nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước. Đồng thời, thuế thực chất là hình thức phân phối lại một phần nguồn lực tài chính của toàn xã hội và không tạo ra nguồn lợi trực tiếp cho người nộp thuế. Thuế có tính chất cưỡng chế và là nghĩa vụ mà đối tượng chịu thuế phải thực hiện.
- Thuế trực thu: Đây là loại thuế điều chỉnh trực tiếp thu nhập của cá nhân, pháp nhân của công ty mà người nộp thuế là người nộp thuế hoặc chỉ trừ trực tiếp vào thu nhập của đối tượng chịu thuế.
– Thuế gián thu: Là nguồn thuế điều chỉnh gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa, dịch vụ cung cấp, trong đó người nộp thuế không giống như người nộp thuế trực thu.
- Thuế trực thu: Đây là loại thuế điều chỉnh trực tiếp thu nhập của cá nhân, pháp nhân của công ty mà người nộp thuế là người nộp thuế hoặc chỉ trừ trực tiếp vào thu nhập của đối tượng chịu thuế.
– Thuế gián thu: Là nguồn thuế điều chỉnh gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa, dịch vụ cung cấp, trong đó người nộp thuế không giống như người nộp thuế trực thu.
2. Điểm tương đồng giữa thuế trực tiếp và gián tiếp:
Đối với thuế trực thu và thuế gián thu, đây là một trong những phương pháp thu thuế theo quy định của pháp luật về thuế:
Cả hai đều là nguồn điều tiết thu nhập cho các cá nhân, tổ chức trong xã hội;
Người nộp thuế là người phải trích một phần tài sản của mình để chuyển vào ngân sách nhà nước mà không thể từ chối hoặc trì hoãn, hay nói cách khác, tính chất của hai hình thức thu thuế này là bắt buộc.
Cả hai đều là nguồn điều tiết thu nhập cho các cá nhân, tổ chức trong xã hội;
Người nộp thuế là người phải trích một phần tài sản của mình để chuyển vào ngân sách nhà nước mà không thể từ chối hoặc trì hoãn, hay nói cách khác, tính chất của hai hình thức thu thuế này là bắt buộc.
3. Sự khác nhau giữa thuế trực thu và thuế gián thu:
Mức độ tác động tới nền kinh tế
– Thuế trực thu: Ít tác động đến giá thị trường (vì thường đánh vào kết quả công ty, kết quả sau một thời gian hoạt động)
– Thuế gián thu: ảnh hưởng trực tiếp đến giá thị trường (vì thuế được cộng vào giá bán hàng hóa, dịch vụ)
Cấp quản lý
– Thuế trực thu: Khó thu; dễ trốn thuế, nhất là đối với các nước đang phát triển như Việt Nam, việc thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt; Nhà nước không kiểm soát được thu nhập thực tế của người nộp thuế. - Thuế gián thu: dễ thu thuế vì phải tính vào giá bán hàng hóa, dịch vụ; Nếu trình độ học vấn không cao thì người tiêu dùng sẽ không thể nhìn thấy được. Vì vậy, hầu hết các nước nghèo, kém phát triển thường coi thuế gián thu là nguồn thu chính; Trong khi các nước phát triển coi thuế trực thu là nguồn thu ngân sách chính. Lợi thế
– Thuế trực thu: đảm bảo sự công bằng giữa người nộp thuế
– Thuế gián thu: cơ quan thuế dễ dàng thu thuế
Mặc định
– Thuế trực thu: khó thu thuế
– Thuế gián thu: khó đảm bảo sự công bằng giữa người nộp thuế.
Đối tượng chịu thuế
Từ khái niệm hai hình thức thu thuế, ta thấy thuế trực thu là người nộp thuế là người nộp thuế, còn đối với thuế gián thu thì hai người nộp thuế và người chịu thuế không giống nhau.
Chế độ điều chỉnh
Thuế trực thu điều chỉnh trực tiếp thu nhập của đối tượng chịu thuế, còn thuế gián thu điều chỉnh gián tiếp thông qua giá bán hàng hóa, dịch vụ chứ không điều chỉnh thu nhập của người nộp thuế.
Thuế trực thu được áp dụng để thu các loại thuế, cụ thể: thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp. Còn đối với thuế gián thu, đây là phương pháp thu các loại thuế như thuế GTGT, thuế xuất nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt. Hiệu quả trong việc thu thuế
Còn đối với phương pháp thu thuế trực tiếp, quá trình thu thuế tương đối khó khăn do tâm lý của người nộp thuế. Trên thực tế, nhà nước rất khó thu thuế theo phương pháp thu thuế trực tiếp, bởi người nộp thuế thường trốn thuế hoặc xác định tỷ lệ nộp thuế thường không chính xác, dẫn đến thất thu ngân hàng. Đối với phương pháp thu thuế gián thu, quá trình thu thuế sẽ hiệu quả hơn vì người nộp thuế không phải là người nộp thuế theo quy định của pháp luật nên tâm lý người nộp thuế nhìn chung không tránh né hoặc không thực hiện các hành vi gian lận để giảm thuế. phải nộp vào ngân sách nhà nước.
Phạm vi thu thuế
Đối với thuế trực thu, lĩnh vực thu thuế nhỏ hơn và hẹp hơn so với thuế gián thu vì thuế trực thu điều chỉnh trực tiếp thu nhập của người nộp thuế còn đối với thuế gián thu, chúng điều tiết gián tiếp thông qua giá cả. Tất cả chi phí hàng hóa hoặc dịch vụ được áp dụng cho tất cả hàng hóa và dịch vụ. trừ các trường hợp pháp luật về thuế có quy định.
Như vậy, có thể thấy, đối với người nộp thuế, hình thức thu thuế gián thu là hợp lý hơn, đối với nhà nước, hình thức thuế gián thu cũng có lợi cho nhà nước trong việc thu thuế.
– Thuế trực thu: Ít tác động đến giá thị trường (vì thường đánh vào kết quả công ty, kết quả sau một thời gian hoạt động)
– Thuế gián thu: ảnh hưởng trực tiếp đến giá thị trường (vì thuế được cộng vào giá bán hàng hóa, dịch vụ)
Cấp quản lý
– Thuế trực thu: Khó thu; dễ trốn thuế, nhất là đối với các nước đang phát triển như Việt Nam, việc thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt; Nhà nước không kiểm soát được thu nhập thực tế của người nộp thuế. - Thuế gián thu: dễ thu thuế vì phải tính vào giá bán hàng hóa, dịch vụ; Nếu trình độ học vấn không cao thì người tiêu dùng sẽ không thể nhìn thấy được. Vì vậy, hầu hết các nước nghèo, kém phát triển thường coi thuế gián thu là nguồn thu chính; Trong khi các nước phát triển coi thuế trực thu là nguồn thu ngân sách chính. Lợi thế
– Thuế trực thu: đảm bảo sự công bằng giữa người nộp thuế
– Thuế gián thu: cơ quan thuế dễ dàng thu thuế
Mặc định
– Thuế trực thu: khó thu thuế
– Thuế gián thu: khó đảm bảo sự công bằng giữa người nộp thuế.
Đối tượng chịu thuế
Từ khái niệm hai hình thức thu thuế, ta thấy thuế trực thu là người nộp thuế là người nộp thuế, còn đối với thuế gián thu thì hai người nộp thuế và người chịu thuế không giống nhau.
Chế độ điều chỉnh
Thuế trực thu điều chỉnh trực tiếp thu nhập của đối tượng chịu thuế, còn thuế gián thu điều chỉnh gián tiếp thông qua giá bán hàng hóa, dịch vụ chứ không điều chỉnh thu nhập của người nộp thuế.
Thuế trực thu được áp dụng để thu các loại thuế, cụ thể: thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp. Còn đối với thuế gián thu, đây là phương pháp thu các loại thuế như thuế GTGT, thuế xuất nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt. Hiệu quả trong việc thu thuế
Còn đối với phương pháp thu thuế trực tiếp, quá trình thu thuế tương đối khó khăn do tâm lý của người nộp thuế. Trên thực tế, nhà nước rất khó thu thuế theo phương pháp thu thuế trực tiếp, bởi người nộp thuế thường trốn thuế hoặc xác định tỷ lệ nộp thuế thường không chính xác, dẫn đến thất thu ngân hàng. Đối với phương pháp thu thuế gián thu, quá trình thu thuế sẽ hiệu quả hơn vì người nộp thuế không phải là người nộp thuế theo quy định của pháp luật nên tâm lý người nộp thuế nhìn chung không tránh né hoặc không thực hiện các hành vi gian lận để giảm thuế. phải nộp vào ngân sách nhà nước.
Phạm vi thu thuế
Đối với thuế trực thu, lĩnh vực thu thuế nhỏ hơn và hẹp hơn so với thuế gián thu vì thuế trực thu điều chỉnh trực tiếp thu nhập của người nộp thuế còn đối với thuế gián thu, chúng điều tiết gián tiếp thông qua giá cả. Tất cả chi phí hàng hóa hoặc dịch vụ được áp dụng cho tất cả hàng hóa và dịch vụ. trừ các trường hợp pháp luật về thuế có quy định.
Như vậy, có thể thấy, đối với người nộp thuế, hình thức thu thuế gián thu là hợp lý hơn, đối với nhà nước, hình thức thuế gián thu cũng có lợi cho nhà nước trong việc thu thuế.
4. Hãy lấy một ví dụ cụ thể:
- Về hình thức thu thuế trực thu:
Đối với thuế trực thu áp dụng cho thuế thu nhập cá nhân: Ông Nguyễn Văn A hiện đang ký hợp đồng lao động lâu dài tại Công ty X với mức thu nhập tháng là 13.000.000 đồng, chưa bao gồm tiền thưởng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Theo quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007, thuế thu nhập cá nhân được tính trực tiếp trên thu nhập hàng tháng của ông A, trong đó tỷ lệ nộp thuế tháng 7 năm 2019 được xác định như sau:
Thu nhập chịu thuế được định nghĩa là tổng thu nhập trừ đi các khoản miễn thuế. Tổng thu nhập của ông S là 13.000.000 đồng, được miễn thuế, trong đó theo quy định tại Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC được sửa đổi bởi Thông tư 92/2015/TT-BTC, ông S. không có người phụ thuộc. thu nhập cá nhân được trừ 9.000.000 đồng thì thu nhập chịu thuế của ông A ở đây là 4.000.000 đồng.
Đối với thu nhập chịu thuế dưới 5.000.000 đồng thì thuế suất phải nộp ở đây là 5% tính trên thu nhập chịu thuế, cụ thể ông A phải nộp 200.000 đồng.
- Về hình thức thu thuế gián thu:
Còn phương pháp tính thuế gián thu được áp dụng để thu các loại thuế ngoài ra còn có thuế giá trị gia tăng mua bán hàng hóa, thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong đó thuế tiêu thụ đặc biệt được đánh vào nhiều loại hàng hóa, dịch vụ thuộc hàng hóa chịu thuế. Cụ thể, các loại hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt được quy định tại Mục 2 Luật thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008 được sửa đổi, bổ sung năm 2014 như sau: bia; rượu bia; xì gà, thuốc lá điếu và các chế phẩm thảo dược khác của thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, hút; máy bay, du thuyền; các loại xe như xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi lanh lớn hơn 125 cm3; ô tô dưới 24 chỗ ngồi, kể cả ô tô chở khách và ô tô hàng hóa thuộc loại đăng ký loại bỏ từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang hành khách và khoang hàng hóa; bản đồ; vàng mã và đồ vàng mã; xăng, naphtha, chế phẩm tái tổ hợp và các chế phẩm khác để điều chế xăng; Điều hòa có công suất từ 90.000 BTU trở xuống.
Các dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bao gồm: hoạt động hộp đêm; massage (xoa bóp), hát karaoke (karaoke); sòng bạc (sòng bạc); Vé số; trò chơi bằng máy jackpot, máy đánh bạc và các máy tương tự mang tính chất trò chơi có thưởng; đặt cược; golf (golf) bao gồm bán thẻ hội viên, vé chơi golf.
Đối với thuế trực thu áp dụng cho thuế thu nhập cá nhân: Ông Nguyễn Văn A hiện đang ký hợp đồng lao động lâu dài tại Công ty X với mức thu nhập tháng là 13.000.000 đồng, chưa bao gồm tiền thưởng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Theo quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007, thuế thu nhập cá nhân được tính trực tiếp trên thu nhập hàng tháng của ông A, trong đó tỷ lệ nộp thuế tháng 7 năm 2019 được xác định như sau:
Thu nhập chịu thuế được định nghĩa là tổng thu nhập trừ đi các khoản miễn thuế. Tổng thu nhập của ông S là 13.000.000 đồng, được miễn thuế, trong đó theo quy định tại Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC được sửa đổi bởi Thông tư 92/2015/TT-BTC, ông S. không có người phụ thuộc. thu nhập cá nhân được trừ 9.000.000 đồng thì thu nhập chịu thuế của ông A ở đây là 4.000.000 đồng.
Đối với thu nhập chịu thuế dưới 5.000.000 đồng thì thuế suất phải nộp ở đây là 5% tính trên thu nhập chịu thuế, cụ thể ông A phải nộp 200.000 đồng.
- Về hình thức thu thuế gián thu:
Còn phương pháp tính thuế gián thu được áp dụng để thu các loại thuế ngoài ra còn có thuế giá trị gia tăng mua bán hàng hóa, thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong đó thuế tiêu thụ đặc biệt được đánh vào nhiều loại hàng hóa, dịch vụ thuộc hàng hóa chịu thuế. Cụ thể, các loại hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt được quy định tại Mục 2 Luật thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2008 được sửa đổi, bổ sung năm 2014 như sau: bia; rượu bia; xì gà, thuốc lá điếu và các chế phẩm thảo dược khác của thuốc lá dùng để hút, hít, nhai, ngửi, hút; máy bay, du thuyền; các loại xe như xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi lanh lớn hơn 125 cm3; ô tô dưới 24 chỗ ngồi, kể cả ô tô chở khách và ô tô hàng hóa thuộc loại đăng ký loại bỏ từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang hành khách và khoang hàng hóa; bản đồ; vàng mã và đồ vàng mã; xăng, naphtha, chế phẩm tái tổ hợp và các chế phẩm khác để điều chế xăng; Điều hòa có công suất từ 90.000 BTU trở xuống.
Các dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bao gồm: hoạt động hộp đêm; massage (xoa bóp), hát karaoke (karaoke); sòng bạc (sòng bạc); Vé số; trò chơi bằng máy jackpot, máy đánh bạc và các máy tương tự mang tính chất trò chơi có thưởng; đặt cược; golf (golf) bao gồm bán thẻ hội viên, vé chơi golf.
Nội dung bài viết:
Bình luận