Thực trạng luật cạnh tranh về thỏa thuận hạn chế cạnh tranh

1. Khái niệm cạnh tranh và cạnh tranh không lành mạnh 

Cạnh tranh là hình thức cạnh tranh công khai, công bằng và bình đẳng giữa các đối thủ trong kinh doanh (Từ điển Black’s Law). Nói một cách đơn giản, trò chơi là cuộc cạnh tranh giữa hai hoặc nhiều đối thủ để đạt được một mục tiêu cụ thể. Lợi thế nội tại trong nền kinh tế về bản chất được hiểu là sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trên thị trường nhằm liên tục đưa ra các sản phẩm, dịch vụ tốt nhất để thu hút khách hàng nhằm tối đa hóa lợi nhuận. .

Khái niệm cạnh tranh không lành mạnh: Luật chống cạnh tranh không lành mạnh điều chỉnh hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Theo Điều 3 Khoản 6 Luật Cạnh tranh 2018, “Hành vi cạnh tranh không lành mạnh là hành vi mà doanh nghiệp vi phạm thiện chí, nguyên tắc trung thực, tập quán kinh doanh và các chuẩn mực khác trong hoạt động kinh doanh của mình, gây ra hoặc có khả năng dẫn đến hậu quả gây thiệt hại, quyền và lợi ích hợp pháp khác của doanh nghiệp”.

Định nghĩa được chấp nhận rộng rãi nhất hiện nay là Điều 10 BIS của Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp: “Bất kỳ hành vi cạnh tranh nào trái với thực hành trung thực và thiện chí trong công nghiệp hoặc thương mại là hành vi cạnh tranh không lành mạnh”.

2. Thực trạng thực thi pháp luật cạnh tranh không lành mạnh ở Việt Nam

Do nền kinh tế thị trường ở nước ta mới hình thành chưa lâu nên các mối quan hệ làm ăn chưa có thời gian trở thành thói quen và được chấp nhận rộng rãi. Pháp luật Việt Nam không công nhận án lệ, cơ quan tài phán nước ta thường có vai trò hạn chế trong việc áp dụng pháp luật và cơ quan công quyền không có đủ kiến ​​thức thực tiễn để hành động thay mặt thương nhân. Quy tắc đạo đức cho một ngành công nghiệp cụ thể. Điều này đã gây khó khăn lớn cho cơ quan thực thi pháp luật. Thực tiễn phát triển kinh tế nước ta thời gian qua cho thấy, sự cạnh tranh với các mức độ, hình thức khác nhau giữa các chủ thể kinh doanh trong các lĩnh vực kinh tế ngày càng trở nên gay gắt, đặc biệt là vấn đề cạnh tranh không lành mạnh ngày càng nổi cộm, gây bức xúc trên diện rộng. sự quan tâm của toàn xã hội.

Thực tế đã có những hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức kinh doanh, cạnh tranh không lành mạnh, các hành vi đã thâm nhập vào lĩnh vực đời sống như mua bán hàng giả, nhái kiểu dáng sản phẩm… quảng cáo gây nhầm lẫn, cung cấp sai sự thật. thông tin, và làm mất uy tín. Đối thủ cạnh tranh… Để chống lại các đối thủ cạnh tranh, tồn tại, mở rộng thị trường và thu được nhiều lợi nhuận hơn, không phải lúc nào các công ty cũng sử dụng sự cạnh tranh bình đẳng và lành mạnh. Thay vào đó, trong nhiều trường hợp, các doanh nghiệp sẵn sàng sử dụng các thủ thuật bên lề. Thậm chí, việc giả mạo cũng được thực hiện một cách hết sức tinh vi. Theo khảo sát, các hình thức vi phạm cạnh tranh phổ biến nhất tại Việt Nam bao gồm: vi phạm bí mật thông tin trong kinh doanh, cung cấp thông tin sai lệch về doanh nghiệp khác, ép buộc trong kinh doanh, chèo kéo khách hàng bất hợp pháp, ép buộc trong kinh doanh, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ dưới mức đầy đủ chi phí, làm gián đoạn hoạt động thương mại của doanh nghiệp khác…

Kể từ khi chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường, đặc biệt là trước sức ép của cạnh tranh thị trường, nền kinh tế Việt Nam cũng đã xuất hiện nhiều hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Hành vi vu khống doanh nghiệp, gây rối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khác là hành vi cạnh tranh không lành mạnh thường được các doanh nghiệp “không lành mạnh” sử dụng để “hạ gục” đối thủ cạnh tranh trên thị trường”. Ăn mắm với nước sạch dễ “gây ung thư”, bia BIGI (Kiềm Giang) có ruồi, chai bia Tiger chứa gián, băng vệ sinh Procter & Gamble chứa amiăng gây hại cho người dùng… hay còn nhiều hành vi lừa đảo thưởng phạt trong tiến hành các hoạt động khuyến mại. Quảng cáo, khuyến mại nhằm mục đích cạnh tranh không lành mạnh như dây cáp điện CADIVI, CADISUN…

Các hành vi như “đánh lừa người tiêu dùng” bằng cách sao chép nhãn hiệu, sao chép các nhãn hiệu nổi tiếng: như Lavie, La Ville, Lavier, Lavige,…; xe máy WAVE and WAKE UP, DREAM and DEALIM, DLEAM. Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều hành vi cạnh tranh không lành mạnh nhưng chưa bị điều tra, xử lý. Hiện nay, việc xử lý các hành vi cạnh tranh không lành mạnh nêu trên nhìn chung còn nhẹ. Điều này không chỉ do hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện mà còn do thiếu kinh nghiệm trong việc chống cạnh tranh không lành mạnh..

3. Tác động của hành vi cạnh tranh không lành mạnh