Thực tiễn áp dụng pháp luật thế nào

 thực tiễn áp dụng pháp luật

1. Thế nào là áp dụng pháp luật? 

Thi hành pháp luật là hoạt động thực hiện pháp luật  tổ chức quyền lực của nhà nước. Nó được thực hiện bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, cơ quan hoặc tổ chức xã hội được Nhà nước ủy quyền. Điều chỉnh quy phạm pháp luật trong những trường hợp cụ thể, đối với cá nhân, tổ chức cụ thể.  

 Ví dụ: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế phải tiến hành theo những quy định cụ thể của thủ tục xử phạt vi phạm hành chính như lập biên bản, ra quyết định xử phạt…; Tòa án giải quyết vụ án đơn phương ly hôn; Cảnh sát giao thông xử phạt người có hành vi vi phạm quy định khi tham gia giao thông… 

 Các trường hợp áp dụng pháp luật cụ thể: 

 1, Khi xảy ra tranh chấp giữa các bên tham gia quan hệ pháp luật về quyền và nghĩa vụ mà tự họ không thể giải quyết được, phải nhờ cơ quan nhà nước (hoặc cơ quan của tổ chức xã hội) có thẩm quyền giải quyết; 

 2, Khi quyền và nghĩa vụ của các chủ thể không mặc nhiên phát sinh nếu thiếu sự can thiệp của Nhà nước; 

 3, Khi cần áp dụng chế tài pháp luật đối với chủ thể vi phạm pháp luật; 

 4, Khi nhà nước thấy cần kiểm tra, giám sát hoạt động của các chủ thể quan hệ pháp luật hoặc để xác định sự tồn tại hay không tồn tại của sự kiện thực tế có ý nghĩa pháp lí như xác nhận di chúc, xác nhận văn bằng, chứng chỉ, hợp đồng viết tay, chữ kí của người có thẩm quyền… 

 2.Văn bản áp dụng pháp luật là gì?  

Văn bản áp dụng pháp luật là văn bản pháp lý có nội dung, tính chất của văn bản mang tính cá biệt. Mang nội dung có tính chất quyền lực mà được lập, xác lập dựa trên yêu cầu vụ việc mà các chủ thể có thẩm quyền (cơ quan nhà nước, nhà chức trách hoặc tổ chức xã hội được nhà nước trao quyền) đưa ra quyết định ban hành. Dựa trên cơ sở pháp luật, pháp lý thực hiện. Mà theo trình tự, thủ tục luật định nhằm điều chỉnh cá biệt đối với các tổ chức, cá nhân cụ thể đã xác định được danh tính cụ thể. Và trong những trường hợp đặc biệt, theo quan điểm của lý luận chung về nhà nước và pháp luật. 

 Trên quan điểm xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, loại văn bản áp dụng quy phạm pháp luật được hiểu: Văn bản áp dụng quy phạm pháp luật được  định nghĩa là văn bản do cơ quan có  thẩm quyền ban hành. Thực hiện theo hình thức cũng như  nội dung theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Biến các quy phạm pháp luật thành pháp lệnh cụ thể, chỉ áp dụng một lần đối với cá nhân, tổ chức nhất định.  

3. Đặc điểm của văn bản quy phạm pháp luật 

 Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền, công chức, viên chức hoặc tổ chức xã hội được nhà nước ủy quyền ban hành để thi hành luật, theo thủ tục, trình tự do pháp luật quy định; 

 Cá nhân, chỉ dành cho một cá nhân, cơ quan, tổ chức  cụ thể; 

 Được đảm bảo  bằng sức mạnh cưỡng chế của nhà nước; 

 Dựa trên cơ sở pháp lý là văn bản  pháp luật thực định.  

 Ngoài ra còn có một số đặc điểm khác:  nội dung là mệnh lệnh thi hành luật  cá nhăn, tổ chức cụ thể và xác định; Văn bản thi hành luật được thực hiện một lần trên thực tế; Các hành vi áp dụng pháp luật được ban hành theo hình thức và phương pháp do pháp luật quy định.  

4. Thực tiễn áp dụng pháp luật là gì? 

Thi hành pháp luật không chỉ là một hình thức thi hành pháp luật mà còn là biện pháp bảo đảm  pháp luật được thực hiện trên thực tế. Thực tiễn áp dụng pháp luật có thể hiểu là việc giải quyết  vụ việc thực tế cụ thể của  chủ thể có thẩm quyền áp dụng pháp luật, khi trong hệ thống pháp luật không có quy phạm pháp luật nào điều chỉnh trực tiếp  vụ việc này. Tức là để các chủ thể của pháp luật áp dụng các quy định của pháp luật. Hoặc ra các quyết định cụ thể để tạo lập, sửa đổi, chấm dứt các quan hệ pháp luật cụ thể. 

  Bên cạnh những mặt tích cực trong thực tiễn thi hành pháp luật ở nước ta hiện nay, trên thực tế vẫn còn những hạn chế, bất cập trong quá trình thi hành pháp luật. Bất chấp sự chỉ đạo của các cơ quan  có thẩm quyền, đường lối chính trị đúng đắn của nhà nước. Tuy nhiên, trong xã hội vẫn còn rất nhiều việc thực thi pháp luật trái với quy định của nhà nước. 

 - Trong quá trình thực thi pháp luật luôn xảy ra tình trạng xét xử không đúng người, đúng tội. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do lỗi của người có thẩm quyền áp dụng  pháp luật. Hay do  xét xử thiếu khách quan, minh bạch. 

  – Quy trình xét xử còn rườm rà, tạo  nhiều kẽ hở cho những người có  quyền áp dụng pháp luật thực hiện  hành vi tiêu cực.  

– Trong quá trình phát triển của đất nước về mọi mặt, điển hình là quá trình hội nhập đất nước, pháp luật ngày càng xuất hiện nhiều “lỗ hổng”, thiếu “tính tiên liệu” dẫn đến việc áp dụng gặp nhiều khó khăn. 

 – Có nhiều văn bản quy phạm pháp luật chồng chéo, thiếu thống nhất dẫn đến việc áp dụng pháp luật gặp nhiều khó khăn. 

 Cụ thể hơn, luật  áp dụng  trong các lĩnh vực sau: 

 Trong lĩnh vực tội phạm: Thực tiễn điều tra, truy tố, xét xử cho thấy, việc xác định sai lỗi của người phạm tội để xảy ra hậu quả chết người là do cố ý hay vô ý sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy như: xử phạt không đúng, tính công bằng, công bằng và đúng pháp luật của hình phạt không được bảo đảm. Giảm hiệu quả  đấu tranh phòng, chống tội phạm.  

 Trong lĩnh vực dân sự: Trong lĩnh vực dân sự không phải lúc nào cũng có  quy phạm pháp luật được áp dụng trực tiếp. Vì vậy, việc áp dụng tập quán và áp dụng quy phạm pháp luật vẫn có thể  được sử dụng trong lĩnh vực dân sự. Khi hệ thống tư pháp  dân sự của nhà nước ta ngày càng hoàn thiện, thích ứng với thực tế cuộc sống. Hiện tại, việc thực thi sẽ chỉ được áp dụng khi thực sự cần thiết. Chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể từng bước bảo đảm  các yêu cầu của  nhà nước pháp quyền.  

 Trong lĩnh vực hành chính: Các hoạt động thi hành pháp luật này được tiến hành thường xuyên, liên tục trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Và liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của  cá nhân, tổ chức. Vì vậy, nó là một hình thức quản lý quan trọng do  nhiều chủ thể có thẩm quyền thực hiện trong quản lý hành chính Nhà nước.  

 Tuy nhiên, trong thực tiễn  hoạt động xử phạt xảy ra nhiều trường hợp: chủ thể có thẩm quyền xử phạt đã vi phạm  yêu cầu của hoạt động xử phạt. Nó xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Ngoài ra, pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính  còn có những “kẽ hở” để cho các đối tượng có thẩm quyền thực hiện hành vi tiêu cực. Do các quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính còn bộc lộ nhiều hạn chế.