Bảng thực phẩm 4 bánh và cách cân bằng trog ăn uống

Bạn có thể sử dụng bảng thực phẩm 4 bánh để xây dựng các bữa ăn lành mạnh cho mình. Ví dụ, bạn có thể ăn một bữa sáng với ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, và sữa. Bữa trưa có thể là salad rau củ với thịt nạc hoặc cá. Bữa tối có thể là cơm gạo lứt với đậu và rau củ.

Bạn cũng có thể sử dụng bảng thực phẩm 4 bánh để kiểm tra chế độ ăn uống của mình. Nếu bạn đang ăn quá nhiều thực phẩm từ một nhóm nhất định, bạn có thể cân nhắc giảm lượng thực phẩm đó và tăng lượng thực phẩm từ các nhóm khác.

Với một chế độ ăn uống cân bằng, bạn có thể cung cấp cho cơ thể tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì sức khỏe và năng lượng.

II. Cân bằng trong ăn uống

1. Cân Bằng Axít – Kiềm

Cân bằng axit – kiềm là sự cân bằng giữa các axit và kiềm trong cơ thể. Axit là các phân tử mang điện tích âm, trong khi kiềm là các phân tử mang điện tích dương. Cân bằng axit – kiềm là cần thiết để cơ thể hoạt động bình thường.

Máu của chúng ta có độ pH trung tính, với độ pH dao động từ 7,35 đến 7,45. Nếu độ pH máu của bạn quá thấp (axit) hoặc quá cao (kiềm), bạn có thể gặp các vấn đề sức khỏe.

Cơ thể bạn có một hệ thống cân bằng axit – kiềm tự nhiên. Hệ thống này bao gồm các cơ quan và chất dinh dưỡng khác nhau, giúp duy trì độ pH máu ở mức ổn định.

Các thực phẩm bạn ăn cũng có thể ảnh hưởng đến cân bằng axit – kiềm của cơ thể. Thực phẩm có tính axit bao gồm thịt, cá, trứng, các sản phẩm từ sữa, và thực phẩm chế biến sẵn. Thực phẩm có tính kiềm bao gồm trái cây, rau củ, và các loại hạt.

Một chế độ ăn quá nhiều protein sẽ khiến cơ thể bị dư thừa axit. Bởi vì khi protein bị phân hủy sẽ sinh ra u-rê trong máu. U-rê sẽ làm cho thận thải ra quá nhiều nước, cùng với những khoáng chất tạo kiềm. Vì thế nếu tiêu thụ quá nhiều protein thì sẽ tạo điều kiện axit trong máu.

Khoáng chất cũng là một nhân tố ảnh hưởng đến độ pH. Thức ăn giàu các nguyên tố tạo kiềm như canxi, magie, kali làm tăng độ pH trong máu trong khi các thức ăn có nhiều photpho hay sulfua sẽ làm giảm độ pH trong máu. Do vậy nếu chúng ta tiêu thụ quá nhiều những thực phẩm như đường, gạo trắng, bột mì trắng, hóa chất dùng trong thực phẩm, thuốc chữa bệnh sẽ khiến máu bị nhiễm axit. Một mặt chúng chứa nhiều nguyên tố tạo axit, mặt khác chúng lại sử dụng hết những nguyên tố hóa học có khả năng tạo kiềm trong cơ thể để trung hòa axit do chính chúng sinh ra.

Ăn quá nhiều chất béo cũng dẫn đến sự dư thừa axit trong máu.Vì chất béo không hòa tan trong nước, nếu thường xuyên ăn quá nhiều thực phẩm chất béo thì những cục chất béo không tan sẽ trôi nổi trong động mạch đi tới các mao mạch. Điều này sẽ làm tắc nghẽn các mao mạch, dẫn đến việc ngừng cung cấp chất dinh dưỡng và oxi, làm cho tế bào ở phần cuối mao mạch tắc nghẽn và chết. Tế bào chết đi, lại biến đổi thành axit.

2. Lựa chọn thực phẩm theo nguyên lý âm dương

Có bốn yếu tố để xác định xem một thực phẩm là âm hay dương:

• Cách thức thực phẩm phát triển (bao gồm cả tốc độ và hướng).

• Thực phẩm lớn lên ở đâu (ở vùng khí hậu phía Bắc hay miền Nam).

• Hàm lượng Kali và Natri trong nó

• Tác động của thực phẩm trên cơ thể

Cân bằng 4 bánh 

Âm có xu hướng trương nở, lạnh lẽo, nhiều nước và mềm

Vd: Khi uống rượu, bị xỉn, đầu óc tưng tưng, cảm giác muốn “thăng hoa” (expansive). Trẻ con uống sữa rất mau lớn (có thể làm người lớn bị tiêu chảy). Vì 2 đặc tính nổi trội này, ta có thể xem Rượu và Sữa là 2 thực phẩm Âm.

Dương có xu hướng co rút, ấm nóng, khô và cứng

Vd: Khi ăn thịt xu hướng người ta sẽ nóng tính hơn (dân Mông Cổ ngày xưa), gây táo bón, tắc nghẽn mạch máu. Vì đặc tính này ta có thể xem Thịt là Dương

Nói chung thức ăn động vật mang tính Dương và tạo ảnh hưởng co rút trong khi các thức ăn thực vật mang tính Âm và tạo ảnh hưởng trương nở, các nhân tố áp suất, lửa và thời gian chế biến cũng có ảnh hưởng lớn đến đặc tính này của thực phẩm.

Các loại thực vật dương là loại có kích thước nhỏ có xu hướng mọc sâu xuống dưới đất, chúng khô và cứng ngắn chắc, chúng thường được trồng ở các vùng lạnh. Một số sách phân loại thực vật theo mầu sắc. Các màu tím xanh và trắng trên rau quả thiên về Âm. Các thực vật vàng nâu và đỏ thiên về Dương. Tuy nhiên cách phân định bằng màu sắc này chỉ đúng tương đối, có những ngoại lệ, còn phải xét thêm về tính vị mỗi loại.

Từ đó chúng ta cần phải thường xuyên duy trì tỉ lệ âm dương cân bằng khi chúng ta chế biến xào nấu và pha trộn chúng thâm nhập vào nhau. Ví dụ nếu ta nấu thức ăn gần thịt, trứng và các thức ăn động vật mang tính dương cao yêu cầu chúng ta phải gia giảm một lượng tương đối các thức ăn âm như hoa quả, đường, rau, rượu vang để thiết lập sự cân bằng. Dù sao thì cũng rất khó để cân bằng những bữa ăn nhiều thức ăn như vậy và hậu quả là dễ gây nên đau ốm. Đau ốm bệnh tật không có gì khác ngoài mất cân bằng do một vài nhân tố nào đó. Như vậy ăn đơn giản là tốt nhất.

 III. Cách để cân bằng trong ăn uống 

Bảng thực phẩm 4 bánh và cách cân bằng trong ăn uống

Ví dụ, một bữa ăn cân bằng có thể bao gồm các loại thực phẩm có tính kiềm âm kết hợp với axit dương. Đây là cách mọi người trong xã hội hiện đại ăn: một miếng thịt bò lớn (dương / tạo axít) với rau và trái cây (âm / tạo kiềm). Sự cân bằng bốn nhóm thực phẩm giúp chúng ta hiểu nhiều về thói quen ăn uống và nguyên nhân của cảm giác thèm ăn một món nào đó. Sau khi một bữa tiệc tối với rất nhiều thịt và phô mai (dương / tạo axít), bạn thức dậy vào sáng hôm sau sẽ thèm một ly nước chanh/táo (âm / tạo kiềm).

Tương tự như vậy, một số người ăn chay thèm đường mặc dù rau và đường đều thực phẩm âm. Nhưng rau củ tạo kiềm, trong khi đường tạo axit.

Thịt (dương / tạo axít) theo truyền thống nấu với các loại gia vị (âm / tạo kiềm) hoặc nước tương (dương / tạo kiềm). Tại sao có hai cách khác nhau để nấu ăn thịt? Đó là để cân bằng môi trường. Thịt được nấu với các loại gia vị ở vùng khí hậu nóng, nhưng với nước tương hoặc muối ở vùng khí hậu lạnh.

Sự cân bằng lý tưởng của các loại thực phẩm được thực hiện với tất cả bốn nhóm thực phẩm. Một chế độ ăn uống như vậy có thể bao gồm:
• ngũ cốc nguyên hạt (dương / tạo axít)
• gia vị nêm mặn, gia vị và dưa muối (dương / tạo kiềm)
• rau và trái cây (âm / tạo kiềm)
• đậu (âm / tạo axít)
Đây là kiểu ăn thực dưỡng .
Ăn uống cân bằng, trong trường hợp này, không có nghĩa là chúng ta ăn một lượng bằng nhau từ mỗi thể loại. Vì cơ thể và máu cần phải được duy trì mức kiềm nhẹ cho sức khỏe tối ưu, chúng ta ăn các loại thực phẩm tạo kiềm nhiều hơn và thực phẩm tạo axit ít hơn. Chúng ta đặc biệt tránh các loại thực phẩm tạo axit mạnh như thịt, trứng, đường, rượu và hóa chất. Đậu và cá là thực phẩm tạo axit, nhưng chỉ có một lượng nhỏ được ăn. Vì vậy, các thực phẩm tạo axit chính nên là ngũ cốc nguyên hạt. Nếu ngũ cốc nguyên hạt được kết hợp với các loại rau (âm / tạo kiềm) và muối hoặc thức ăn mặn (dương / tạo kiềm), tính axit được cân bằng.

IV. Câu hỏi thường gặp

 Câu 1: Tại sao cân bằng trong ăn uống lại quan trọng?

Cân bằng trong ăn uống là quan trọng vì nó giúp cung cấp cho cơ thể tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì sức khỏe và năng lượng. Khi bạn ăn uống cân bằng, bạn có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường, và một số loại ung thư.

Câu 2: Làm thế nào để biết mình có đang ăn uống cân bằng hay không?

Có một số cách để biết bạn có đang ăn uống cân bằng hay không. Một cách là sử dụng bảng thực phẩm 4 bánh. Bảng này chia thực phẩm thành 4 nhóm chính: trái cây và rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, protein, và chất béo và dầu. Để có một chế độ ăn uống cân bằng, bạn nên ăn đa dạng các loại thực phẩm từ tất cả các nhóm.

Một cách khác để biết bạn có đang ăn uống cân bằng hay không là chú ý đến cảm giác của bạn. Nếu bạn cảm thấy khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng, và có đủ sức lực để tập thể dục, thì bạn có thể đang ăn uống cân bằng.

Câu 3: Chế độ ăn uống cân bằng là gì?

Chế độ ăn uống cân bằng là chế độ ăn uống cung cấp cho cơ thể tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết, bao gồm:

• Carbohydrate: Carbohydrate là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Carbohydrate có nhiều trong trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, và các loại đậu.

• Protein: Protein là cần thiết cho sự phát triển và sửa chữa mô cơ thể. Protein có nhiều trong thịt, cá, trứng, các loại đậu, và sữa.

• Chất béo: Chất béo là cần thiết cho hấp thụ vitamin và khoáng chất. Chất béo có nhiều trong dầu thực vật, các loại hạt, và quả bơ.

• Vitamin và khoáng chất: Vitamin và khoáng chất là cần thiết cho nhiều chức năng quan trọng của cơ thể. Vitamin và khoáng chất có nhiều trong trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, và các loại hạt.