Thủ tướng chính phủ có quyền ban hành như thế nào?

Thẩm quyền ban hành văn bản của Thủ tướng Chính phủ được quy định như thế nào? Việc quản lý công trình được quy định như thế nào trong việc ban hành văn bản của Thủ tướng Chính phủ? Những hoạt động nào Thủ tướng  phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội? Trên đây là câu hỏi của chị Bảo Ngọc đến từ TP.HCM. Hồ Chí Minh. 

1. Thẩm quyền ban hành văn bản của Thủ tướng Chính phủ được quy định như thế nào? 

 Căn cứ  Điều 30 Luật Tổ chức Chính phủ 2015 quy định về thẩm quyền ban hành văn bản như sau: 

 Thẩm quyền ban hành văn bản 

1. Thủ tướng Chính phủ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình, giám sát việc thi hành các văn bản này và xử lý các hành vi trái với Hiến pháp và pháp luật.  
2. Thủ tướng Chính phủ thay mặt Chính phủ ký các văn bản của Chính phủ; ban hành quyết định, chỉ thị, hướng dẫn và  kiểm tra việc thi hành các văn bản này trong hệ thống  cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương.  Theo đó, Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để thực hiện chức năng, quyền hạn của mình, kiểm tra việc thi hành  văn bản này và xử lý  văn bản trái Hiến pháp và pháp luật.  Thủ tướng  thay mặt chính phủ ký các văn bản của Chính phủ. Đồng thời ban hành các quyết định, chỉ thị, hướng dẫn và  kiểm tra việc thi hành các văn bản này trong hệ thống  cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương.  

2. Việc quản lý việc ban hành văn bản của Thủ tướng Chính phủ được quy định như thế nào?  

Căn cứ theo khoản 2 Điều 5 Nghị định 39/2022/NĐ-CP quy định về trách nhiệm, phạm vi và cách thức giải quyết công việc của Thủ tướng Chính phủ như sau: 

 Trách nhiệm, phạm vi và cách thức giải quyết công việc của Thủ tướng Chính phủ 

 ...  2. Cách thức giải quyết công việc của Thủ tướng Chính phủ: 

1. a) Quyết định, chỉ đạo xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách thuộc thẩm quyền quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoặc đề xuất, xây dựng chính sách, dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết trình Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định; 
2. b) Quyết định thí điểm thực hiện cơ chế, chính sách mới thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định tại Điều 20 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; 
3. c) Triệu tập, chủ trì và quyết định các vấn đề đưa ra thảo luận tại phiên họp Chính phủ, cuộc họp của Thủ tướng Chính phủ và các Phó Thủ tướng Chính phủ (sau đây gọi là cuộc họp của Thường trực Chính phủ); 

 ...  k) Ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền và các văn bản chỉ đạo, điều hành để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định; thay mặt Chính phủ ký các văn bản của Chính phủ (gồm văn bản quy phạm pháp luật và văn bản hành chính); ủy quyền Phó Thủ tướng Chính phủ ký thay Thủ tướng Chính phủ các văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong phạm vi lĩnh vực, công việc được Thủ tướng Chính phủ phân công; ủy quyền Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ ký một số văn bản hành chính của Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký một số văn bản hành chính của Chính phủ đối với từng trường hợp cụ thể; 

 ...  Theo đó, việc quyết định, chỉ đạo xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách thuộc thẩm quyền quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoặc đề xuất, xây dựng chính sách, dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết trình Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.  Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền và  văn bản hướng dẫn, điều hành để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định. Thay mặt chính phủ ký các văn bản của chính phủ (bao gồm cả văn bản quy phạm pháp luật và văn bản hành chính).  Đồng thời, ủy quyền cho Phó Thủ tướng  ký thay Thủ tướng Chính phủ các văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về lĩnh vực, nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phân công và ủy quyền cho Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ ký thay. một số văn bản hành chính của Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký một số văn bản hành chính của Chính phủ đối với từng trường hợp cụ thể.  

3. Thủ tướng Chính phủ phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội về những hoạt động nào? 

Căn cứ  Điều 29 Luật Tổ chức Chính phủ 2015 quy định về thẩm quyền ban hành văn bản như sau: 

 Trách nhiệm của Thủ tướng Chính phủ 

1. Chịu trách nhiệm trước Quốc hội về hoạt động của Chính phủ và bộ máy hành chính Nhà nước từ trung ương đến địa phương;  quyết định của mình và kết quả thực hiện  quyết định của mình trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được giao. 
2. Báo cáo công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; giải trình, trả lời chất vấn trước Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, trường hợp vắng mặt thì ủy quyền cho Phó Thủ tướng Chính phủ. 
3. Thực hiện chế độ thông tin đến nhân dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng  những vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền  của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.  Theo đó, Thủ tướng  chịu trách nhiệm trước Quốc hội về hoạt động của Chính phủ và hệ thống hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương. Đồng thời, Thủ tướng  chịu trách nhiệm về các quyết định và kết quả thực hiện các quyết định của mình trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được giao.