Thu nhập vãng lai dưới 10 triệu có quyết toán thuế không?

Thông thường, người lao động  làm việc trong các doanh nghiệp hoặc tổ chức khác sẽ tính thuế thu nhập theo phương pháp lũy tiến từng phần. Ngoài ra, có thể có  thu nhập hiện tại không theo hợp đồng lao động và có phương pháp tính thuế riêng. Vậy  thu nhập hiện tại dưới 10 triệu có cần quyết toán thuế TNCN không?  

Thu nhập vãng lai dưới 10 triệu có quyết toán thuế không?

1. Thu nhập hiện tại là gì? 

 Đạo luật thuế thu nhập cá nhân và các đạo luật  liên quan khác không  định nghĩa hoặc giải thích  thu nhập hiện tại. Tuy nhiên xuất phát từ thực tiễn có thể hiểu thu nhập vãng lai là khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công được nhận từ các nguồn thu không thông qua hợp đồng lao động, không mang tính thường xuyên.  

 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định các khoản chịu thuế như sau: 

 “c) Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới; tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật; tiền tham gia các dự án, đề án; tiền nhuận bút theo quy định của pháp luật về chế độ nhuận bút; tiền tham gia các hoạt động giảng dạy; tiền tham gia biểu diễn văn hoá, nghệ thuật, thể dục, thể thao; tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác.”. 

2.  Cách tính thuế đối với thu nhập vãng lai 

 Điểm i khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định: 

 “Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động (theo hướng dẫn tại điểm c, d, khoản 2, Điều 2 Thông tư này) hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.”. 

  Trong đó, tiền công, tiền thù lao khác gồm: 

 – Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: Tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới; tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật; tiền tham gia các dự án, đề án; tiền nhuận bút theo quy định của pháp luật về chế độ nhuận bút; tiền tham gia các hoạt động giảng dạy; tiền tham gia biểu diễn văn hoá, nghệ thuật, thể dục, thể thao; tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác. 

  – Tiền nhận được từ tham gia hiệp hội kinh doanh, hội đồng quản trị doanh nghiệp, ban kiểm soát doanh nghiệp, ban quản lý dự án, hội đồng quản lý, các hiệp hội, hội nghề nghiệp và các tổ chức khác.  Tóm lại, người cư trú không ký hợp đồng lao động có thu nhập từ tiền lương, tiền công và các khoản khác có tổng  thu nhập từ 2 triệu đồng/giờ trở lên sẽ bị khấu trừ 10% thuế thu nhập từ người lao động tại nguồn trước khi trả thu nhập, trừ thực hiện cam kết nếu đủ điều kiện. 

  Cách  cam kết  không bị  trừ 10% 

 * Điều khoản cam kết 

 Người có thu nhập vãng lai mặc dù có tổng  thu nhập từ 02 triệu đồng/giờ trở lên sẽ không bị tạm khấu trừ  tại nguồn 10% nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau và tham gia theo mẫu 02: 

 - Có tổng  thu nhập từ 02 triệu đồng/giờ trở lên. 

  – Người cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng.  

 – Chỉ có  thu nhập mới bị khấu trừ thuế. 

  – Tổng thu nhập chịu thuế ước tính của cá nhân sau khi đã trừ tình trạng hôn nhân không đủ nộp thuế (tổng thu nhập ước tính từ 132 triệu đồng/năm trở xuống nếu không có người phụ thuộc). - Phải đăng ký thuế và có mã số thuế tại thời điểm giao kết.  

 * Các bước  cam kết 

 Bước 1: Tải Mẫu 02/CK-TNCN và  cam kết như hướng dẫn.  

 Bước 2: Nộp cho cơ quan chi trả thu nhập để không được tạm  khấu trừ 10% số thuế GTGT. Xử phạt hành vi không nộp thuế thu nhập cá nhân 

 Thuế thu nhập cá nhân là loại thuế trực thu nên việc tuân thủ các quy định phần lớn phụ thuộc  vào tính “tự giác” của người nộp thuế. Nếu bị phát hiện  không kê khai nộp thuế  đúng quy định thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc  xử lý hình sự  (chủ yếu là  phạt tiền do vi phạm pháp luật chính).  Khoản 1 Điều 42 Nghị định số 125/2020/NĐ-CP quy định về tiền chậm nộp  phạt vi phạm hành chính về thuế như sau: 

 “a) Tổ chức, cá nhân chậm nộp tiền phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn sẽ bị tính phạt chậm nộp tiền phạt với mức 0,05%/ngày tính trên số tiền phạt chậm nộp. 

1. b) Số ngày chậm nộp tiền phạt, kể cả ngày nghỉ lễ, ngày không làm việc theo chế độ quy định  được tính từ ngày  tiếp theo ngày hết thời hạn nộp tiền phạt cho đến ngày liền kề trước ngày chậm nộp tiền phạt. tổ chức, cá nhân nộp phạt. về ngân sách nhà nước. 

 Như vậy, người nộp thuế không nộp thuế TNCN sẽ bị phạt  chậm nộp với mức 0,05%/ngày tính trên số tiền phạt chậm nộp. 

3.  Thu nhập vãng lai dưới 10 triệu có phải đóng thuế thu nhập cá nhân không?  

 Công văn số 30588/CTHN-TTHT ngày 29/06/2022 của Cục thuế TP.HCM. Hà Nội về  quyết toán thuế TNCN.  

 Theo quy định tại điểm b.2 khoản 8 Điều 11 Nghị định 126/2020/NĐ-CP, trường hợp trong năm người lao động có phát sinh thu nhập từ nhiều nơi  nhưng tại thời điểm quyết toán thuế thì người lao động không còn làm việc ở đâu nữa thì nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN  tại nơi cư trú.  

 Trường hợp người lao động chỉ có thu nhập tại một địa điểm và có thêm khoản thu nhập vãng lai không quá 10 triệu đồng/tháng, nếu đã được khấu trừ  và không có nhu cầu chuyển địa điểm thì không phải kê khai quyết toán cho người lao động khoản thu nhập vãng lai này (điểm d.3 khoản 6 điều 8 nghị định 126/2020/NĐ-CP).