Thưa luật sư: Tôi có một câu hỏi liên quan đến việc phê duyệt đồ án khai triển chi tiết: Ai có thẩm quyền lựa chọn nhà thầu thực hiện công việc khảo sát, đồ án khai triển chi tiết?
1. Trình bày cuộc đấu giá
Đấu thầu là một phương thức giao dịch đặc biệt, người muốn xây dựng công trình (bên mời thầu) thông báo trước các yêu cầu và điều kiện để xây dựng công trình, bên dự thầu thông báo mức giá mà mình muốn nhận, người chào hàng bằng so sánh để chọn một doanh nhân có lợi cho họ theo các điều kiện do họ đặt ra,
Đấu thầu là phương thức được áp dụng để lựa chọn tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp và lựa chọn đối tác để thực hiện dự án hoặc một phần của dự án. Tham gia đấu thầu bao gồm:
1) Bên mời thầu (Bên mời thầu) là chủ dự án, chủ đầu tư hoặc người đại diện hợp pháp của chủ dự án, chủ đầu tư chịu trách nhiệm thực hiện công việc đấu thầu;
2) Nhà thầu là tổ chức kinh tế có đủ tư cách pháp nhân tham dự thầu. Riêng đối với đấu thầu lựa chọn tư vấn, nhà thầu có thể là cá nhân. Đấu thầu mà chỉ có các nhà thầu trong nước tham gia được gọi là đấu thầu quốc gia. Đấu thầu có sự tham gia của cả nhà thầu trong và ngoài nước được gọi là đấu thầu quốc tế. Đấu thầu cạnh tranh quốc tế là hình thức tương đối phổ biến được thực hiện ở các nước đang phát triển, do thiếu năng lực và công nghệ để tự đảm nhận thi công phần móng công trình lớn. Việc mở thầu chỉ được tiến hành khi có đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
Phương thức đấu giá được áp dụng theo đối tượng đấu giá. Quy trình đấu thầu cơ bản bao gồm: Nhà thầu phát hành thông báo mời thầu, căn cứ vào thông báo mời thầu, trước tiên nhà thầu đánh giá nội dung của hồ sơ mời thầu và chuẩn bị hồ sơ tham gia mời thầu. Nhà thầu sẽ lựa chọn Nhà thầu có khả năng đáp ứng các yêu cầu của mình một cách hiệu quả nhất về chi phí. Khi lựa chọn được nhà thầu, bên mời thầu phải làm thủ tục xét duyệt và công bố kết quả đấu thầu.
2. Khái niệm đấu thầu
Theo quy định tại khoản 12 mục 4 Luật đấu thầu 2013:
“Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết, thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Như vậy, chúng ta có thể thấy, gọi thầu là quá trình chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu đáp ứng yêu cầu của mình. Trong đó bên mua sẽ tổ chức đấu thầu để bên bán (các nhà thầu) cạnh tranh với nhau. Mục tiêu của người mua là có được hàng hóa và dịch vụ đáp ứng yêu cầu của mình về kỹ thuật, chất lượng và chi phí thấp hơn. Mục tiêu của nhà thầu là giành được quyền cung cấp và mua các hàng hóa, dịch vụ này với mức giá đủ bù đắp các chi phí đầu vào và đảm bảo thu được lợi nhuận cao nhất có thể. Như vậy bản chất của đấu giá đã được xã hội thừa nhận là sự cạnh tranh lành mạnh để có thể làm được một việc gì đó, một nhu cầu nào đó.
3. Đặc điểm của đấu giá
Như đã trình bày ở trên, “Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết và thực hiện hợp đồng trong các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Như vậy ta có thể rút ra một số đặc điểm của đấu giá như sau:
- Thứ nhất: đấu giá là một hoạt động thương mại. Trong đó nhà thầu là thương nhân có năng lực và mục đích của nhà thầu là lợi nhuận, và nhà thầu phải lập hợp đồng mua bán hàng hóa và sử dụng dịch vụ với các điều kiện tốt.
- Thứ hai: Gọi thầu là bước tiền hợp đồng. Hoạt động đấu thầu luôn gắn liền với quan hệ mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ. Trong nền kinh tế, đấu giá không diễn ra như một hoạt động độc lập, nó chỉ xuất hiện khi con người có nhu cầu mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ. Mục đích cuối cùng của đấu thầu là giúp bên dự thầu tìm được đơn vị có khả năng cung cấp hàng hóa, dịch vụ với chất lượng tốt nhất và giá thành tốt nhất. Sau khi hoàn tất quá trình đấu thầu, người trúng thầu sẽ đàm phán với người tổ chức đấu thầu để ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ hoặc xây lắp công trình.
- Thứ ba: Các chủ thể tham gia quan hệ đấu giá hàng hóa, dịch vụ. Theo quy định của pháp luật thương mại, trong hoạt động đấu thầu có thể xuất hiện bên thứ ba như công ty tư vấn giúp lập hồ sơ mời thầu, chuyên gia giúp đánh giá hồ sơ dự thầu. Tuy nhiên, đó là hoạt động kinh doanh không qua trung gian, không có thương nhân nào làm dịch vụ đấu thầu hàng hóa, dịch vụ cho thương nhân khác để hưởng thù lao. Trong khi đó, Luật Đấu thầu 2013 quy định rõ hơn về các tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp bao gồm các đại lý đấu thầu, các đơn vị phi thương mại được thành lập và các chức năng đấu thầu, chào hàng chuyên nghiệp. Việc thành lập và hoạt động của các đại lý đấu thầu phải tuân theo Luật Doanh nghiệp. Quan hệ đấu thầu luôn được thiết lập giữa một bên mời thầu và nhiều nhà thầu. Nhưng có những trường hợp ngoại lệ, chẳng hạn như trong trường hợp chỉ định đầu tư.
- Thứ tư: Hình thức pháp lý của quan hệ đấu thầu hàng hóa, dịch vụ là hồ sơ mời thầu và hồ sơ mời thầu. Hồ sơ mời thầu là tài liệu pháp lý do nhà thầu chuẩn bị, trong đó có tất cả các yêu cầu về kỹ thuật, tài chính và thương mại của hàng hóa sẽ mua và dịch vụ sẽ sử dụng. Hồ sơ mời thầu thể hiện năng lực và sự đáp ứng của nhà thầu đối với các yêu cầu của hồ sơ mời thầu.
- Thứ năm: Giá của gói thầu: xét trên góc độ giá cả thì đấu thầu cần thiết phải có sự khống chế về giá, gọi là giá gói thầu hoạc dự toán _ được đưa ra bởi bên mời thầu theo khả năng tài chính của bên mời thầu. Bên dự thầu đưa ra giá cao hơn khẳ năng tài chính của bên mời thầu thì dù có tốt đến mấy cũng khó có thể thắng thầu. bên dự thầu nào đáp ứng được các yêu cầu của bên mời thầu mà có giá càng thấp thì sẽ càng có cơ hội chiến thắng.
Đối với vấn đề thẩm định và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, Luật đấu thầu năm 2013 có quy định như sau:
- Thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu: là việc tiến hành kiểm tra, đánh giá các nội dung về nguyên tắc lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, căn cứ lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, tên gói thầu, giá gói thầu, nguồn vốn, hình thức và phương thức lựa chọn nhà thầu, trình duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu…
- Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu: là việc kiểm tra, đánh giá bằng văn bản của người có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu làm cơ sở tổ chức lựa chọn nhà thầu sau khi dự án, dự toán mua sắm được phê duyệt hoặc đồng thời với quyết định phê duyệt dự án, dự toán mua sắm trong trường hợp đủ điều kiện.
Căn cứ điều 37 Luật Đấu thầu 2013 quy định về trách nhiệm của các tổ chức đối với việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu được quy định như sau:
Chủ đầu tư có trách nhiệm phê duyệt các nội dung trong quá trình lựa chọn nhà thầu đối với kế hoạch lựa chọn nhà thầu trong trường hợp gói thầu được thực hiện trước khi có quyết định phê duyệt dự án (theo quy định tại điểm a, khoản 1 Điều 74 Luật Đấu thầu 2013);
Thủ tướng chính phủ có trách nhiệm phê duyệt phương án lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt (theo quy định tại điểm b, khoản 2 Điều 82 Luật đấu thầu 2013);
Bộ kế hoạch và đầu tư có trách nhiệm thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu các dự án thuộc thẩm quyền xem xét của thủ tướng chính phủ(theo điểm a, khoản 2, Điều 83 Luật Đấu thầu 2013);
Theo quy định của Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của luật đấu thầu về lựa chọn nhà thầu tại khoản 1 Điều 76 , Điều 101, Điều 102, Điều 103 về Thẩm quyền phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu có quy định như sau:
Khoản 1 Điều 76, Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của luật đấu thầu về lựa chọn nhà thầu quy định:
- Bộ trưởng; Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở Trung ương; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc cho các cơ sở y tế công lập thuộc phạm vi quản lý;
- Người đại diện theo pháp luật của cơ sở y tế ngoài công lập chịu trách nhiệm phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc của đơn vị mình trong trường hợp có ký hợp đồng tham gia khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế với cơ quan bảo hiểm xã hội. Căn cứ Điều 100 Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, trách nhiệm thuộc Bộ trưởng; Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương; Chủ tịch UBND tỉnh:
- Đối với dự án do Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư mà Thủ tướng Chính phủ không làm chủ đầu tư:
Tư vấn bằng văn bản về kế hoạch lựa chọn nhà thầu khi có yêu cầu;
Thực hiện các công việc khác về lựa chọn nhà thầu theo ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ.
- Đối với dự án mà bạn quyết định đầu tư:
Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các công việc khác thuộc trách nhiệm của người có thẩm quyền quy định tại mục 73 Luật đấu thầu 2013.
- Đối với dự án do mình làm chủ đầu tư:
Phê duyệt hồ sơ mời thầu và các yêu cầu;
Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các công việc khác thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư theo quy định tại mục 74 Luật đấu thầu 2013.
4. Trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, thị xã trên địa bàn:
- Đối với dự án mà bạn quyết định đầu tư:
Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các công việc khác thuộc trách nhiệm của người có thẩm quyền quy định tại mục 73 Luật đấu thầu 2013. - Đối với dự án do mình làm chủ đầu tư:
Phê duyệt hồ sơ mời thầu và các yêu cầu;
Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các công việc khác thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư theo quy định tại mục 74 Luật đấu thầu 2013.
Thực hiện các công việc khác về lựa chọn nhà thầu theo ủy quyền của cấp trên.
5. Trách nhiệm của Hội đồng quản trị, người đứng đầu công ty:
- Đối với dự án mà bạn quyết định đầu tư:
Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các công việc khác thuộc trách nhiệm của người có thẩm quyền quy định tại mục 73 Luật đấu thầu 2013.
- Đối với dự án do mình làm chủ đầu tư:
Phê duyệt hồ sơ mời thầu và các yêu cầu;
Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các công việc khác thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư được quy định tại mục 74 của Luật đấu thầu 2013 và được phép. Trách nhiệm của Hội đồng quản trị công ty liên doanh, công ty cổ phần và người đại diện theo pháp luật của các bên tham gia hợp đồng hợp tác kinh doanh:
- Đối với dự án mà bạn quyết định đầu tư:
Phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các nhiệm vụ khác thuộc trách nhiệm của người có thẩm quyền quy định tại Điều 73 của pháp luật về đấu thầu.
- Đối với dự án do tôi làm chủ đầu tư:
Phê duyệt hồ sơ mời thầu và các yêu cầu;
Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu;
Thực hiện các công việc khác thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư theo quy định tại mục 74 Luật đấu thầu 2013.
Như vậy, tùy từng trường hợp mà dự án đầu tư khác nhau sẽ được cấp có thẩm quyền phê duyệt tương ứng như chúng tôi đã phân tích. Bạn có thể tham khảo và áp dụng vào trường hợp cụ thể của mình.
Nội dung bài viết:
Bình luận