Tài nguyên du lịch phú yên tiềm năng du lịch hấp dẫn của du lịch vùng Nam Trung Bộ

Phú Yên nằm ở vùng duyên hải Nam Trung Bộ, có hệ thống giao thông thuận lợi. Với vị trí địa lý đặc biệt, tài nguyên thiên nhiên đa dạng và hệ thống di sản văn hóa phong phú tạo ra tiềm năng và lợi ích to lớn cho phát triển kinh tế du lịch. Thời gian qua, du lịch Phú Yên được quan tâm đầu tư hạ tầng, nỗ lực quảng bá, xúc tiến du lịch, từng bước hình thành thương hiệu, trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư, du khách trong và ngoài nước. Xứ sở “hoa vàng trên cỏ xanh” hiện được ví như một “nàng công chúa đang thức giấc” với nhiều tiềm năng, lợi thế vốn có được khai thác, gìn giữ để phát triển du lịch. Hiện nay, Phú Yên là điểm đến được nhiều du khách lựa chọn trong hành trình du lịch của mình tại khu vực Nam Trung Bộ.

Thiên nhiên tươi đẹp, di sản, ẩm thực phong phú – tiềm năng du lịch hấp dẫn của miền đất “hoa vàng trên cỏ xanh”

Phú Yên là tỉnh duyên hải miền Trung nằm giữa hai dãy đèo lớn của đất nước: đèo Cù Mông ở phía Bắc và đèo Cả ở phía Nam, đồng thời nằm trên trục giao thông xuyên quốc gia với hệ thống đường sắt, đường bộ, đường thủy rất thuận lợi, gồm có: quốc lộ số 1 và đường sắt Bắc – Nam chạy qua, quốc lộ số 25 nối liền với vùng Tây Nguyên, quốc lộ số 29 nối liền cảng biển quốc tế Vũng Rô với cửa khẩu Đắk Ruê (Đắk Lắk). Phú Yên có sân bay Tuy Hòa hiện đại đủ điều kiện đón khách trong nước và quốc tế. Cảng biển Vũng Rô có thể tiếp nhận các tàu có trọng tải lớn, lại là cửa ngõ lớn thông ra biển Đông của cả vùng Tây Nguyên và các nước trong khu vực thuộc bán đảo Đông Dương. Với vị trí địa lý có bờ biển dài trên 190 km, lại có núi và biển liền kề nên địa chất, địa mạo, địa hình Phú Yên rất đa dạng và phong phú đã tạo nên những danh lam, thắng cảnh đẹp gồm nhiều vịnh, đầm, gành, mũi mang vẻ đẹp tự nhiên hoang sơ mà hấp dẫn như: Đầm Cù Mông, đầm Ô Loan, vịnh Vũng Rô, vịnh Xuân Đài… Đặc biệt là danh thắng gành Đá Đĩa nổi tiếng bởi hiện tượng địa chất hết sức ly kỳ độc đáo, hiếm có với những khối đá mặt hình lục giác có màu đen bóng, gắn chặt với nhau tựa những thỏi sáp ong khổng lồ được xếp cùng đều đặn, tổng thể tạo nên một khối lớn vững chắc, tuyệt đẹp rất kỳ lạ. Địa danh gành Đá Đĩa hấp dẫn, thu hút hầu hết du khách khi ghé thăm đều không quên check in, lưu giữ lại kỷ niệm về khung cảnh đẹp có cả nắng và gió của miền biển Phú Yên. Bãi Môn – Mũi Điện (Mũi Đại Lãnh Phú Yên) là điểm cực Đông trên đất liền, nơi đón ánh bình minh đầu tiên sớm nhất của Tổ quốc. Chính những vịnh, đầm, gành, mũi và những bãi tắm biển… còn mang vẻ đẹp tự nhiên hoang sơ, nhưng rất kỳ thú đã tạo nên những điểm du lịch hấp dẫn, thu hút du khách trong nước và quốc tế tìm đến với Phú Yên. Bên cạnh những tài nguyên du lịch tự nhiên vốn có, Phú Yên còn là một vùng đất có bề dày lịch sử và có chiều sâu đa tầng văn hóa, nơi lưu giữ ký ức lịch sử, những địa danh vốn nổi tiếng đã gắn liền với tên tuổi của các tướng lĩnh, danh nhân lịch sử trong hành trình đi mở cõi giang sơn và giữ nước. Đá Bia gắn với truyền thuyết hành trình mở cõi về phương Nam của vua Lê Thánh Tông; Đền thờ Lương Văn Chánh, tưởng nhớ công ơn vị khai quốc công thần của Phú Yên; Đền thờ nhà chí sĩ yêu nước Lê Thành Phương; Thành An Thổ, nơi sinh đồng chí Trần Phú – Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam; Núi Chóp Chài, nơi quân và dân Phú Yên giải thoát Luật sư – Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ; Khu di tích Tàu Không số Vũng Rô; khu di tích Núi Nhạn – Tháp Nhạn…

Phú Yên có hệ thống di sản văn hóa quý báu gồm: 77 di tích được xếp hạng, trong đó 1 di tích quốc gia đặc biệt, 21 di tích quốc gia và 55 di tích cấp tỉnh. Toàn tỉnh có 185 di sản văn hóa phi vật thể đã được kiểm kê, trong đó có 4 di sản được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (gồm Nghệ thuật bài chòi; Lễ hội cầu ngư; Nghệ thuật trình diễn trống đôi, cồng ba, chiêng năm; Lễ cúng trưởng thành của người Ê đê). Đặc biệt, Nghệ thuật bài chòi tỉnh Phú Yên cùng với bài chòi Trung bộ Việt Nam đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Nét đặc sắc của văn hóa Phú Yên là sự đan xen, giao thoa và hòa hợp hài hòa giữa nền văn hóa Việt – Chăm được thể hiện với sự tồn tại của ngôi Tháp Nhạn – Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt, điểm đến lý thú của du khách đang hiện hữu ngay trong lòng thành phố Tuy Hòa và Thành Hồ cổ kính. Đặc biệt là di sản Văn hóa Đá với các di tích danh thắng quốc gia Núi Đá Bia, chùa Đá Trắng, tiêu biểu là bộ Kèn đá và Đàn đá Phú Yên có niên đại cách đây khoảng 2.500 năm, một báu vật quý hiếm trong kho tàng di sản văn hóa của nước ta hiện còn đang được lưu giữ, bảo quản. Phú Yên còn có những làng nghề truyền thống đã hình thành từ lâu đời, kỹ thuật làng nghề chứa đựng nét văn hóa rất đặc trưng như nghề chế biến nước mắm, làm sản phẩm mỹ nghệ từ ốc đá, vỏ gáo dừa…; nhiều lễ hội truyền thống có giá trị của cư dân vùng biển, đặc trưng như Lễ hội cầu ngư, các làn điệu dân ca, các điệu dân vũ, hè vè rất đặc sắc như Hò bài chòi, Hò khoan, Hò bả trạo, Hò kéo lưới… chứa đựng những nét văn hóa đặc sắc mang đặc trưng riêng của cư dân vùng biển được cộng đồng bảo tồn, khôi phục, phát huy và thể hiện sinh động trong đời sống văn hóa hiện nay.
Đến với Phú Yên, du khách được thưởng thức một thế giới ẩm thực rất giàu hương vị của cả rừng và biển, đó là những đặc sản nổi tiếng, các món ăn hấp dẫn như: ốc nhảy Sông Cầu, ghẹ đầm Cù Mông, sò huyết và hàu đầm Ô Loan, cua huỳnh đế, gỏi bao tử cá ngừ, cá ngừ đại dương, gỏi sứa, chả dông, bò một nắng, mực một nắng, bánh tráng thịt heo luộc Hòa Đa, cơm gà, cà phê Tuy Hòa, thưởng thức hương vị thơm ngon của các loại nước mắm hảo hạng, thứ thiệt. Trong đó có 2 đặc sản được bình chọn vào top 10 đặc sản biển ngon nổi tiếng của Việt Nam là cá ngừ đại dương và sò huyết Ô Loan. Đặc biệt khi du ngoạn trên biển, bạn còn được nếm thử các món: gỏi cá mai, bún mực, chả mực, cháo mực… hay cả những hải sản tươi sống như tôm, cua, cá, ghẹ, bề bề… do những người thủy thủ trở về, mời gọi thân tình. .
Không chỉ có tài nguyên thiên nhiên biển đảo, di sản văn hóa, ẩm thực phong phú, Phú Yên còn có những vùng quê thanh bình, yên ả, thanh tịnh và trù phú với những cảnh đẹp nên thơ. . Đây là miền quê thuần nông, nơi có những cánh đồng bạt ngàn, những ngọn đồi xanh mướt, những con đường làng và những ngôi nhà vườn nông thôn mới đẹp như một bức tranh thủy mặc cứ hiện ra trên mặt đất. Nó giàu có bởi biển và được đan xen với những khu rừng nguyên sinh. , núi và vách đá đẹp. Vẻ đẹp thôn dã của Phú Yên cũng chính là bối cảnh giúp tạo nên những cảnh quay đẹp và nên thơ của “Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh”. Và cũng từ khi bộ phim được trình chiếu ra mắt công chúng, thương hiệu vùng đất Phú Yên trải thảm “hoa vàng trên cỏ xanh” đã hút hồn du khách bởi những vẻ đẹp vừa hoang xơ, vừa huyền bí và lãng mạn.
Với vẻ đẹp thiên nhiên kỳ thú, tài sản di sản văn hóa vật thể phi vật thể phong phú sinh động, cảnh đẹp thanh bình, thơ mộng nên thơ của làng quê Phú Yên cùng với ẩm thực rất hấp dẫn thực khách… và quan trọng hơn cả là tình người cư dân vùng biển chất phác, mộc mạc, đôn hậu và giàu lòng mến khách là những lợi thế đã tạo cho Phú Yên một tiềm năng rất lớn để phát triển du lịch, dịch vụ. Đây cũng là cơ hội, là điều kiện thuận lợi để Phú Yên tiếp tục quảng bá hình ảnh du lịch của mình đến du khách trong nước và ngoài nước.

Nội lực và thách thức để du lịch Phú Yên phát triển

Trong những năm qua, mặc dù là tỉnh còn nhiều khó khăn, kinh tế du lịch Phú Yên chậm phát triển hơn so với toàn vùng, nhưng tỉnh đã chủ động nỗ lực huy động nhiều được nhiều nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế xã hội gắn với phát triển các Tour du lịch Phú Yên, chú trọng bảo tồn, khôi phục phát huy các giá trị văn hóa dân gian, văn hóa truyền thống các dân tộc để phát triển du lịch. Hoạt động quảng bá du lịch Phú Yên đã được chú trọng thông qua việc tổ chức các chương trình hoạt động xúc tiến quảng bá trong nước, ngoài nước như xây dựng các ấn phẩm quảng bá du lịch; website Du lịch Phú Yên; tổ chức các sự kiện, hội nghị, hội thảo, giao lưu về phát triển du lịch. Ngành văn hóa, thể thao và du lịch Phú Yên đã và đang tích cực giới thiệu tiềm năng, lợi thế, cơ hội và các chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư phát triển du lịch của tỉnh Phú Yên đến cộng đồng doanh nghiệp một cách thường xuyên. ngành, hiệp hội du lịch trong và ngoài tỉnh Phú Yên để tăng tiềm năng đầu tư.
Cùng với đẩy mạnh quảng bá du lịch, tỉnh tập trung khai thác, nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch mang tính đặc thù, phù hợp với đặc điểm, điều kiện tự nhiên của tỉnh. Phú Yên đã quan tâm phát triển các loại hình, sản phẩm du lịch, chủ yếu là du lịch biển đảo, văn hóa - lịch sử, du lịch sinh thái, du lịch làng nghề, du lịch cộng đồng và các sản phẩm du lịch đặc sắc. khách du lịch. Phú Yên đang từng bước phấn đấu đưa du lịch trở thành một trong những điểm nhấn trong liên kết phát triển du lịch lữ hành và du lịch vùng giữa các tỉnh Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ, cũng như với cả nước và thế giới. .
Sản phẩm du lịch lưu trú của Phú Yên cơ bản đã đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng du khách, một số khu du lịch đã tạo ra sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, thu hút nhiều đối tượng khách có khả năng chi trả mạnh. Với sự nỗ lực của toàn ngành: lượng khách du lịch đến Phú Yên giai đoạn 2011 - 2015 tăng bình quân 20%/năm, trong đó khách quốc tế tăng khoảng 10%/năm; Doanh thu du lịch thuần túy của Phú Yên tăng 30%. Năm 2014, tổng lượng khách khoảng 755.200 lượt; Năm 2015, tổng lượng khách du lịch khoảng 900 lượt (đạt 100% kế hoạch), tăng 19,2% so với năm 2014, trong đó khách quốc tế khoảng 45.000 lượt, doanh thu tour Phú Yên khoảng 850 tỷ đồng. Từ năm 2016 đến 2019, lượng khách du lịch đến Phú Yên tăng đều 15-30%/năm. Năm 2016, tổng lượt khách hơn 1,17 triệu lượt; năm 2017, tổng lượt khách vượt 1,4 triệu lượt; năm 2018 hơn 1,6 triệu lượt truy cập. Năm 2019, Phú Yên đón hơn 1,8 triệu lượt khách du lịch, đạt 110,9% kế hoạch năm, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm 2018. Trong đó, khách quốc tế ước đạt 45.050 lượt, đạt 99,3% KH, tăng 9,8% so với năm 2018. Doanh thu du lịch là 1.940 tỷ đồng, đạt 102,1% KH, tăng 24,6% so với cùng kỳ năm 2018. Riêng năm 2020 -Năm 2021, du lịch Phú Yên cũng chịu ảnh hưởng chung của du lịch Việt Nam và du lịch toàn cầu do xuất hiện đại dịch COVID-19, doanh thu từ du lịch sụt giảm nghiêm trọng. Những kết quả đạt được nhờ kinh tế du lịch của Phú Yên đã góp phần to lớn vào sự phát triển kinh tế toàn tỉnh cũng như cải thiện, nâng cao đời sống của cư dân địa phương.
Dù đã khai thác và phát huy nội lực, tiềm năng sẵn có nhưng du lịch Phú Yên vẫn còn những thách thức, bất cập. Phú Yên là một trong số ít tỉnh có nhiều lợi thế về tài nguyên thiên nhiên với cảnh quan đẹp và giàu di sản văn hóa, đặc biệt là từ khi bộ phim “Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh” được trình chiếu. Trên màn ảnh, Phú Yên trở thành điểm đến hấp dẫn, được nhiều người biết đến khi muốn du lịch khám phá vùng đất này. Tuy nhiên, trên thực tế so với các tỉnh khu vực miền Trung - Nam Bộ, du lịch Phú Yên vẫn chưa phát triển mạnh, còn ở mức khiêm tốn, lượng khách đến chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế đã có.
Nguyên nhân của tình trạng trên là do Phú Yên có nhiều lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, di sản văn hóa nhưng chưa tận dụng khai thác, phát huy hết tiềm năng du lịch do các sản phẩm du lịch chưa phong phú, đa dạng. . Hầu hết các sản phẩm du lịch chủ yếu dựa vào tài nguyên sẵn có mà chưa có sự đầu tư thỏa đáng về con người để hình thành sản phẩm có thương hiệu riêng, mang đặc trưng vốn có của Phú Yên; Cơ sở hạ tầng, cơ sở đón tiếp chưa đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch. Số lượng đơn vị kinh doanh lữ hành quốc tế còn ít, số lượng cơ sở lưu trú tại Phú Yên cũng hạn chế, cơ sở lưu trú dịch vụ cao cấp chưa nhiều, cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu. , không đáp ứng được cả số lượng và nhu cầu của những khách hàng đắt khách nhất. Tại các khu danh lam, thắng cảnh còn thiếu nhiều công trình dịch vụ khép kín hoàn hảo cho du khách khám phá, tìm hiểu. Chính những yếu tố bất lợi này mà du lịch Phú Yên còn phát triển khiêm tốn, chưa cất cánh mạnh mẽ, bứt phá mạnh mẽ, lượng khách du lịch đến Phú Yên hàng năm còn khiêm tốn so với nhiều tỉnh, thành trong khu vực, vượt trội. với tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên và văn hóa phong phú, danh lam thắng cảnh hấp dẫn. Để du lịch Phú Yên phát triển cần có những giải pháp sáng tạo, khả thi.